การรถไฟแห่งประเทศไทย
บทความนี้อาจต้องเขียนใหม่ทั้งหมดเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานคุณภาพของวิกิพีเดีย หรือกำลังดำเนินการอยู่ คุณช่วยเราได้ หน้าอภิปรายอาจมีข้อเสนอแนะ
|
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง คุณสามารถพัฒนาบทความนี้ได้โดยเพิ่มแหล่งอ้างอิงตามสมควร เนื้อหาที่ขาดแหล่งอ้างอิงอาจถูกลบออก
|
การรถไฟแห่งประเทศไทย | |
---|---|
![]() |
|
เป็นเครื่องหมายราชการแห่งกรมรถไฟ การรถไฟแห่งประเทศไทยได้รับสิทธิให้ใช้เครื่องหมายราชการนี้ | |
![]() |
|
แผนที่เส้นทางรถไฟในประเทศไทย | |
ที่ทำการ | |
1 แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร 10330 | |
ภาพรวม | |
วันก่อตั้ง | 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2494 (66 ปี) |
งบประมาณ | 24,636.9921 ล้านบาท (พ.ศ. 2559)[1] |
ผู้บริหาร | กุลิศ สมบัติศิริ, ประธานกรรมการ อานนท์ เหลืองบริบูรณ์, ผู้ว่าการ วิโรจน์ เตรียมพงศ์พันธ์, รองผู้ว่าการ วรวุฒิ มาลา, รองผู้ว่าการ กมล ตั้งกิจเจริญชัย, รองผู้ว่าการ |
ต้นสังกัด | กระทรวงคมนาคม |
เว็บไซต์ | |
http://www.railway.co.th/ |
การรถไฟแห่งประเทศไทย (ชื่อย่อ: รฟท.; อังกฤษ: State Railway of Thailand ; SRT) เป็นรัฐวิสาหกิจในกระทรวงคมนาคม ทำหน้าที่ดูแลกิจการด้านรถไฟของประเทศไทย มีทางรถไฟอยู่ภายใต้ขอบเขตดำเนินการทั้งหมด 4,070 กิโลเมตร
ทางรถไฟในประเทศถูกระเบิดได้รับความเสียหายเป็นอันมากในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ทำให้มีความต้องการกู้เงินจากต่างประเทศ ธนาคารโลกซึ่งเป็นเจ้าหนี้ บีบให้แปรรูปกรมรถไฟเป็นรัฐวิสาหกิจในปี พ.ศ. 2494 สมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม และมีการตราพระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2494 ขึ้น ส่งผลทำให้ผู้บริหารของกรมรถไฟซึ่งนับเป็นส่วนราชการที่มีบุคลากรที่มีคุณภาพ ที่เดิมเคยเลื่อนตำแหน่งมาเป็นปลัดกระทรวงคมนาคมและมีบทบาทสำคัญในการผลักดันกิจการรถไฟ ต้องกลายมาเป็นเพียงแค่ผู้บริหารของรัฐวิสาหกิจ คือ การรถไฟแห่งประเทศไทย เท่านั้น ทำให้ขาดเส้นทางอาชีพที่จะผลักดันความก้าวหน้ากิจการรถไฟ[2]
รฟท. เป็นรัฐวิสาหกิจของไทยที่มีผลการดำเนินงานขาดทุนมากที่สุด คือ 7,584 ล้านบาท[3]
เนื้อหา
ประวัติ[แก้]
ส่วนตรงนี้ไม่มีการอ้างอิงจากเอกสารอ้างอิงหรือแหล่งข้อมูล โปรดช่วยพัฒนาส่วนนี้โดยเพิ่มแหล่งข้อมูลน่าเชื่อถือ เนื้อหาที่ไม่มีการอ้างอิงอาจถูกคัดค้านหรือนำออก
|
ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2433 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนากรมรถไฟขึ้นเป็นครั้งแรกในสังกัดกระทรวงโยธาธิการ จากนั้นในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2439 พระองค์ได้เสด็จฯ ทรงเปิดการเดินรถไฟ สายกรุงเทพ-นครราชสีมา เส้นทางรถไฟสายแรกของประเทศสยาม กรมรถไฟจึงถือเอาวันที่ 26 มีนาคมของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสถาปนากิจการรถไฟจนถึงปัจจุบัน[4]
เนื่องจากการล่าอาณานิคมของอังกฤษและฝรั่งเศสบริเวณเหลมอินโดจีน พระองค์ท่านทรงตระหนักถึงความสำคัญของการคมนาคม โดยเส้นทางรถไฟ เพราะการใช้แต่ทางเกวียนและแม่น้ำลำคลองเป็นพื้นนั้น ไม่เพียงพอแก่การบำรุงรักษาพระราชอาณาเขต ราษฎรที่อยู่ห่างไกลจากเมืองหลวงมีจิตใจโน้มเอียงไปทางประเทศใกล้เคียง สมควรที่จะสร้างทางรถไฟขึ้นในประเทศเพื่อติดต่อกับมณฑลชายแดนก่อนอื่น ทั้งนี้เพื่อสะดวกแก่การปกครอง ตรวจตราป้องกันการรุกรานเป็นการเปิดภูมิประเทศให้ประชาชนพลเมืองเข้าบุกเบิกพื้นที่รกร้างว่างเปล่า ให้เป็นประโยชน์ทางเศรษฐกิจของประเทศ และจะเป็นเส้นทางขนส่งผู้โดยสารและสินค้าไปมาถึงกันได้ง่ายยิ่งขึ้น ดังนั้น ในปี พ.ศ. 2430 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เซอร์แอนดรู คลาก และบริษัทปันชาร์ด แมกทักการ์ด โลเธอร์ ดำเนินการสำรวจเพื่อสร้างทางรถไฟสายกรุงเทพมหานคร - นครราชสีมา และมีทางแยกตั้งแต่เมืองลพบุรี - เชียงใหม่ สายหนึ่ง จากเมืองอุตรดิตถ์ - ตำบลท่าเดื่อริมฝั่งแม่น้ำโขงสายหนึ่ง และจากเมืองเชียงใหม่ไปยังเชียงราย เชียงแสนหลวงอีกสายหนึ่ง โดยทำการสำรวจให้แล้วเสร็จเป็นตอน ๆ รวม 8 ตอน ในราคาค่าจ้างโดยเฉลี่ยไม่เกินไมล์ละ 100 ปอนด์ ทั้งสองฝ่ายลงนามในสัญญา เมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2430[5]
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงพระราชทานพระบรมราชานุมัติให้กระทรวงโยธาธิการว่าจ้าง มิสเตอร์ จี. มูเร แคมป์เบลล์ สร้างทางรถไฟหลวงจากกรุงเทพ ถึงนครราชสีมา เป็นสายแรก เป็นทางขนาดกว้าง 1.435 เมตร และได้เสด็จพระราชดำเนินประกอบพระราชพิธีกระทำพระฤกษ์ เริ่มการ สร้างทางรถไฟ ณ บริเวณย่านสถานีกรุงเทพ เมื่อวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2434 ซึ่งปัจจุบัน การรถไฟฯได้สร้างอนุสรณ์ปฐมฤกษ์รถไฟหลวงเพื่อเป็นอนุสรณ์สถานรำลึกเหตุการณ์สำคัญในอดีต และเพื่อน้อมรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณ เมื่อวันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2534 โดยมีสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายกเสด็จมาทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเปิด ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 พระองค์ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่อจาก “กรมรถไฟ” เป็น “กรมรถไฟหลวง” และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้บุคคลสำคัญที่ผลักดันให้กิจการรถไฟของไทยเติบใหญ่อย่างมั่นคงในเวลาต่อมา คือ นายพลเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ซึ่งทรงสำเร็จการศึกษาวิศวกรรมศาสตร์ที่ตรินีตี้คอลเลจ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ได้รับฉายาว่าพระบิดาแห่งการรถไฟไทย โดยปี 2453 ได้รักษาการตำแหน่งเจ้ากรมรถไฟสายเหนือ ต่อมาได้รวมกรมรถไฟสายเหนือกับสายใต้เข้าด้วยกันเป็นกรมรถไฟหลวงเมื่อปี 2460 ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกรมรถไฟหลวงพระองค์แรก การที่ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอย่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์นี้ มาดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกรมรถไฟหลวงสมัยนั้น ดูเหมือนจะเป็นพระราชประสงค์จำนงหมายไว้แต่เดิมมากกว่าเป็นการบังเอิญเนื่องแต่สงคราม เพราะเมื่อทรงแต่งตั้งพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์นี้ให้เป็นผู้บัญชาการในเดือน มิถุนายน พ.ศ. 2460 แล้วนั้น ต่อมาในเดือนพฤจิกายน พ.ศ.เดียวกัน ก็ได้มีพระราชหัตถเลขาเป็นส่วนพระองค์แสดงความในพระราชหฤทัยที่ทรงมีอยู่ (พระราชหัตถเลขาลงวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2460) ทรงกล่าวว่า
“รู้สึกว่า ราชการกรมรถไฟ เป็นราชการสำคัญและมีงานที่ต้องทำมาก เพราะเต็มไปด้วยความยุ่งยาก และฉันรู้สึกว่าเป็นเคราะห์ดีอย่างยิ่งที่ฉันได้เลือกให้ตัวเธอเป็นผู้บัญชาการรถไฟ และอาจพูดได้โดยไม่แกล้งยอเลยว่า ถ้าเป็นผู้อื่นเป็นผู้บัญชาการ การงานอาจยุ่งเหยิงมากจนถึงแก่เสียทีได้ทีเดียว เมื่อความจริงเป็นอยู่เช่นนี้ ฉันจึงได้มารู้สึกว่า
1) การงานกรมรถไฟไม่ใช่เป็นของที่จะวานให้เธอทำเป็นชั่วคราวเสียแล้ว จะต้องคิดอ่านเป็นงานแรมปี....
2) ฉันเห็นว่า เธอควรจะต้องให้เวลาและกำลังส่วนตัวสำหรับกิจการรถไฟนี้มากกว่าอย่างอื่น....
จึงขอบอกตามตรง และเธอต้องอย่าเสียใจว่าในขณะนี้ เธอมีหน้าที่ราชการหลายอย่างเกินไป จนทำให้ฉันนึกวิตกว่า ถึงแม้เธอจะเต็มใจรับทำอยู่ทั้งหมดก็ดี แต่กำลังกายของเธอจะไม่ทนไปได้ จริงอยู่ฉันได้ยินเธอกล่าวอยู่เสมอว่า “ยอมถวายชีวิต” แต่ฉันขอบอกอย่างดื้อๆ เพราะฉันรักเธอว่า ฉันไม่ต้องการชีวิตของเธอ ฉันต้องการใช้กำลังความสามารถของเธอมากกว่า”
ต่อมาได้มีการตราพระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการสำนักงานและกรมในกระทรวงเศรษฐการ พุทธศักราช 2476
มาตรา 18 กรมรถไฟ แบ่งส่วนราชการ ดั่งนี้[6]
ก.ราชการส่วนกลาง
1. สำนักงานเลขานุการกรม แบ่งเป็น 2 แผนก คือ
- (1) แผนกบัญชาการฝ่ายธุรการและกฎหมาย (2) แผนกสถิติ
2. กองการเดินรถ แบ่งเป็นดั่งนี้ คือ
- (1) ฝ่ายลากเลื่อน แบ่งเป็น 2 แผนก คือ
- ก. แผนกเดินรถ
- ข. แผนกช่างกล
- (2) ฝ่ายพาณิชยการ แบ่งเป็น 4 แผนก คือ
- ก. แผนกโดยสาร
- ข. แผนกสินค้าและศิลา
- ค. แผนกโฮเต็ล บ้านพักและรถเสบียงและที่ดิน
- ง. แผนกโฆษณาการ
- (3) แผนกกลาง แบ่งเป็น 2 หมวด คือ
- ก. หมวดอบรม
- ข. หมวดสารบรรณ
3. กองการช่าง แบ่งเป็นดั่งนี้
- (1) ฝ่ายบำรุงทางและสถานที่ แบ่งเป็น 2 แผนก คือ
- ก. แผนกโทรเลขโทรศัพท์และอาณัติสัญญาณ
- ข. แผนกบำรุงทางสถานที่
- (2) ฝ่ายโรงงาน แบ่งออกเป็น 4 แผนก คือ
- ก. แผนกรถจักร
- ข. แผนกรถโดยสารและรถบรรทุก
- ค. แผนกโรงจักร
- ง. แผนกไฟฟ้า
- (3) ฝ่ายก่อสร้าง แบ่งออกเป็น 2 แผนก คือ
- ก. แผนกสำรวจ
- ข. แผนกก่อสร้าง
- (4) ฝ่ายพัสดุ แบ่งออกเป็น 2 แผนก คือ
- ก. แผนกซื้อและรับของ
- ข. แผนกเก็บและจ่าย
- (5) แผนกแบบแผน แบ่งออกเป็น 3 หมวด คือ
- ก. หมวดออกแบบ
- ข. หมวดโรงพิมพ์
- ค. หมวดรักษากรรมสิทธิ์ที่ดิน
- (6) แผนกกลาง แบ่งออกเป็น 2 หมวด คือ
- ก. หมวดอบรม
- ข. หมวดสารบรรณ
4. กองบัญชี แบ่งเป็นดั่งนี้
- (1) ฝ่ายรวบรวมบัญชี แบ่งเป็น 3 แผนก คือ
- ก. แผนกบัญชีทางเปิด
- ข. แผนกบัญชีพัสดุ
- ค. แผนกบัญชีก่อสร้าง
- (2) ฝ่ายคลังเงินและตั๋ว แบ่งเป็น 2 แผนก คือ
- ก. แผนกคลังเงิน
- ข. แผนกตั๋วโดยสาร
- (3) ฝ่ายตรวจบัญชี แบ่งเป็น 4 แผนก คือ
- ก. แผนกตรวจบัญชีต่างประเทศ
- ข. แผนกตรวจบัญชีรายได้
- ค. แผนกตรวจบัญชีโดยสาร
- ง. แผนกตรวจบัญชีค่าระวาง
- (4) แผนกกลาง
ข. ราชการส่วนภูมิภาค
1. ราชการท้องถิ่นที่ขึ้นแก่กองเดินรถ คือ
- (ก) แผนกเดินรถพาณิชยการภาคกลาง แบ่งออกเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงกรุงเทพ ฯ
- 2. แขวงปราจีนบุรี
- 3. แขวงเพชรบุรี
- (ข) แผนกเดินรถพาณิชยการภาคตะวันออก แบ่งออกเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงโคราช
- 2. แขวงลำชี
- 3. แขวงขอนแก่น
- (ค) แผนกเดินรถพาณิชยการภาคเหนือ แบ่งออกเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงปากน้ำโพ
- 2. แขวงอุตรดิตถ์
- 3. แขวงนครลำปาง
- (ง) แผนกเดินรถพาณิชยการภาคใต้ แบ่งออกเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงชุมพร
- 2. แขวงทุ่งสง
- 3. แขวงหาดใหญ่
2. ราชการท้องถิ่นที่ขึ้นแก่กองการช่าง คือ
- (ก) แผนกบำรุงทางสถานที่ภาคกลาง แบ่งเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงกรุงเทพ ฯ
- 2. แขวงปราจีนบุรี
- 3. แขวงเพชรบุรี
- (ข) แผนกบำรุงทางสถานที่ภาคตะวันออก แบ่งเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงโคราช
- 2. แขวงลำชี
- 3. แขวงแก่งคอย
- (ค) แผนกบำรุงทางสถานที่ภาคเหนือ แบ่งเป็น 3 แขวง คือ
- 1. แขวงปากน้ำโพ
- 2. แขวงลำปาง
- 3. แขวงอุตรดิตถ์
- (ง) แผนกบำรุงทางสถานที่ภาคใต้ แบ่งเป็น 4 แขวง คือ
- 1. แขวงชุมพร
- 2. แขวงทุ่งสง
- 3. แขวงหาดใหญ่
- 4. แขวงยะลา
ใน พ.ศ. 2484 การคมนาคมก็ได้ถูกปรับปรุงให้กลับมาเป็นกระทรวงคมนาคมตามเดิม ตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2484 เมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 2484 มีการแบ่งส่วนราชการ กระทรวงคมนาคม ดังนี้[7]
- สำนักเลขานุการรัฐมนตรี
- สำนักงานปลัดกระทรวง
- กรมการขนส่ง (กองการบินพาณิชย์เดิม สังกัดกระทรวงเศรษฐการ)
- กรมเจ้าท่า (โอนจากกระทรวงเศรษฐการ)
- กรมไปรษณีย์โทรเลข (โอนจากกระทรวงเศรษฐการ)
- กรมทาง (เดิมเป็นกองทางสังกัด กรมโยธาเทศบาล กระทรวงมหาดไทย)
- กรมรถไฟ (โอนจากกระทรวงเศรษฐการ)
การเปลี่ยนจากส่วนราชการเป็นรัฐวิสาหกิจ[แก้]
ในสมัยรัฐบาลที่มีจอมพลป. พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรีในขณะนั้น มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทย ซึ่งประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษา เลขที่ 40 หมวด ก ฉบับพิเศษ ลงในวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2494[8] และให้ประกาศใช้ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม ปีเดียวกัน ดังนั้น การรถไฟแห่งประเทศไทย จึงถูกจัดตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการ โดยเป็นหน่วยงานรัฐวิสาหกิจประเภทสาธารณูปโภค สังกัดกระทรวงคมนาคม และให้มีการโอนกิจการ ทรัพย์สิน หนี้สิน สิทธิ หน้าที่ต่างๆ รวมไปถึงข้าราชการพลเรือนรัฐพาณิชย์ ลูกจ้าง และสายงานทั้งหมด ของกรมรถไฟไปอยู่ในการดำเนินงานของ การรถไฟแห่งประเทศไทย โดยมี หลวงเสรีเริงฤทธิ์ (จรูญ รัตนกุล เสรีเริงฤทธิ์) เป็นผู้ว่าการการรถไฟแห่งประเทศไทยคนแรก และเป็นอธิบดีกรมรถไฟคนสุดท้าย
เครื่องแบบ[แก้]
ได้มีการกำหนดลักษณะเครื่องแบบและสิ่งประกอบสำหรับเครื่องแบบของข้าราชการพลเรือนรัฐพาณิชย์ กรมรถไฟ มาตั้งแต่ พ.ศ. 2482 โดยได้มีการออกกฎสำนักนายกรัฐมนตรี ซึ่งได้ออกตามความในพระราชบัญญัติเครื่องแบบข้าราชการฝ่ายพลเรือน พุทธศักราช 2478 เรื่อยมา แต่ก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปตามยุคตามสมัยของรัฐบาลที่เข้ามาบริหาร ตามตัวอย่างดังต่อไปนี้
กฎสำนักนายกรัฐมนตรี ฉบับที่ 38 (พ.ศ. 2491) (ว่าด้วยเครื่องแบบพนักงานกรมรถไฟ) ออกกฎโดยรัฐบาลของนายควง อภัยวงศ์เป็นนายกรัฐมนตรี[9]
- ข้อ 1 เครื่องแบบสำหรับพนักงานกรมรถไฟ มี 2 ชนิด คือ
- ก. เครื่องแบบสีกากี
- ข. เครื่องแบบสีน้ำเงิน
- ข้อ ๒ เครื่องแบบสีกากี ประกอบด้วย
- (1) หมวกทรงหม้อตาลสีกากี กะบังหน้าสีดำ มีผ้าพันหมวกสีดำขนาดกว้าง 5 เซนติเมตรพันรอบหมวกสายรัดคางสีน้ำตาล มีดุมดำด้วยวัตถุสีน้ำตาลแก่ติดข้างหมวกสำหรับติดสายรัดคางข้างละ 1 ดุม ที่หน้าหมวกติดรูปครุฑพ่าห์ หรือ หมวกกันแดดแบบราชการสีกากี มีสายรัดคางและหน้าหมวกเช่นเดียวกับหมวกทรงหม้อตาล แต่ให้มีขลิบสีดำ ขนาดกว้าง 1 เซนติเมตร ไว้ตอนบนของผ้าพันหมวก
กฎสำนักนายกรัฐมนตรี ฉบับที่ 44 (พ.ศ. 2494) (ว่าด้วยเครื่องแบบพนักงานกรมรถไฟ) ออกกฎโดยรัฐบาลของจอมพล ป พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี[10]
- ข้อ 3 เครื่องแบบพนักงานกรมรถไฟ มี 3 ชนิด คือ
- (1) เครื่องแบบขาว
- (2) เครื่องแบบกากี
- (3) เครื่องแบบน้ำเงิน
- ข้อ 4 เครื่องแบบขาว ประกอบด้วย
- (1) หมวกทรงหม้อตาลขาว กะบังหน้าหนังดำ มีผ้าพันหมวกดำทำด้วยสักหลาดขนาดกว้าง 5 เซนติเมตร พันรอบหมวก สายรัดคางไหมสีทอง มีดุมดุนเป็นรูปรถจักรทำด้วยโลหะสีทอง ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 16 มิลลิเมตรติดข้างหมวกสำหรับติดสายรัดคางข้างละ 1 ดุม มีหน้าหมวกทำด้วยโลหะสีทองเป็นรูปหน้าหม้อรถจักร ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 3.5 เซนติเมตร มีลายกนกโดยรอบตามทางกว้าง 5 เซนติเมตร ตามทางสูง 6 เซนติเมตร ภายในวงกลมหน้าหม้อรถจักร มีอุนาโลมอยู่ภายใต้บัวกนก รอบวงกลมมีอักษรว่า "รัฐพาณิชย์ กรมรถไฟ" ภายใต้มีสาบแดงหรือหมวกกันแดดแบบราชการขาว มีสายรัดคางและโลหะติดหน้าหมวกเช่นเดียวกับหมวกทรงหม้อตาล แต่ให้มีขลิบดำขนาดกว้าง 1 เซนติเมตร ไว้ตอนบนของผ้าพันหมวก
- (2) เสื้อเชิ้ตกากีแขนยาวไม่พับปลายแขนหรือแขนสั้นมีอินทรธนูสีเดียวกับเสื้อเช่นเดียวกับเครื่องแบบขาว มีกระเป๋าที่อกเสื้อข้างละ 1 กระเป๋า มีใบปกเป็นรูปมนชายกลางแหลม มีดุมโลหะตามข้อ 4 ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 16 มิลลิเมตร ที่ปากกระเป๋าข้างละ 1 ดุมที่อกเสื้อ 5 ดุมและที่ปลายแขนสำหรับเสื้อแขนยาวข้างละ 1 ดุม หรือเสื้อกากีคอปิดแบบคอเชิ้ต แขนยาวข้อมือรวบ ปล่อยเอว ผ่าอกตลอด สวมทับกางเกง มีดุมชนิดและขนาดเช่นเดียวกับเครื่องแบบขาวที่อกเสื้อ ๕ ดุม มีกระเป๋าเย็บติดภายนอกเป็นกระเป๋าบนและล่างอย่างละ 2 กระเป๋า กระเป๋าบนมีใบปกรูปมนชายกลางแหลม มีแถบกว้าง 3.5 เซนติเมตรตรงกึ่งกลางกระเป๋าทางดิ่ง กระเป๋าล่างเป็นกระเป๋าย่าม มีใบปกรูปตัด ที่ปากกระเป๋าทั้ง 4 กระเป๋าและที่ปลายแขนเสื้อติดดุมขนาด 16 มิลลิเมตร ข้างละ 1 ดุม ที่เอวคาดเข็มขัดทำด้วยผ้าสีเดียวกับเสื้อขนาดกว้าง 5 เซนติเมตร หัวสี่เหลี่ยมหุ้มผ้าสีเดียวกัน กับมีอินทรธนูสีเดียวกับเสื้อทั้ง 2 ข้าง สำหรับติดดุมและเครื่องหมายชั้นเช่นเดียวกับเครื่องแบบขาว
- (3) กางเกงกากีขายาวไม่พับปลายขา เมื่อใช้เสื้อเชิ้ตให้สวมทับเสื้อและคาดเข็มขัดหนังสีน้ำตาล กว้าง 3.5 เซนติเมตร หัวเข็มขัดทำด้วยโลหะสีทอง เป็นรูปวงกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 เซนติเมตร ภายในวงกลมดุนเป็นรูปรถจักร และรอบวงกลมมีอักษรว่า "รัฐพาณิชย์ กรมรถไฟ"
- (4) รองเท้าดำหรือสีน้ำตาล พร้อมด้วยถุงเท้าสีเดียวกัน
- ข้อ 6 เครื่องแบบน้ำเงิน ประกอบด้วยหมวก เสื้อและกางเกงเช่นเดียวกับเครื่องแบบกากีชนิดเสื้อเชิ้ต เว้นแต่เปลี่ยนสีจากกากีเป็นน้ำเงิน และ
- (1) หมวกให้ใช้แต่หมวกทรงหม้อตาล สายรัดคางดำ
- (2) เข็มขัดทำด้วยหนังดำ
- (3) รองเท้าให้ใช้ได้เฉพาะรองเท้าดำ
- ข้อ 7 ให้มีเครื่องหมายชั้นแสดงไว้บนอินทรธนูทั้ง 2 ข้าง ดั่งต่อไปนี้
- ชั้นจัตวา มีรูปล้อปีกทำด้วยโลหะสีทอง 1 อัน ติดทางด้านไหล่
- ชั้นตรี มีรูปล้อปีกเช่นเดียวกับชั้นจัตวา แต่มีโลหะสีทองทำเป็นรูปดอกจันสี่กลีบ ติดเรียงจากล้อปีก 1 อัน
- ชั้นโท เช่นเดียวกับชั้นตรี แต่เพิ่มดอกจันเป็น 2 ดอก ติดเรียงกันไปตามด้านยาวของอินทรธนู
- ชั้นเอก เช่นเดียวกับชั้นโท แต่เพิ่มดอกจันเป็น 3 ดอก ติดเรียงกันไป
- ชั้นพิเศษ ที่มิได้ดำรงตำแหน่งอธิบดี ที่ปรึกษา รองอธิบดี วิศวกรใหญ่ หรือผู้อำนวยการฝ่าย เช่นเดียวกับชั้นตรี แต่มีพระมหามงกุฎยอดมีรัศมี ทำด้วยโลหะสีทองอยู่เหนือดอกจัน
- ชั้นพิเศษ ที่ดำรงตำแหน่งที่ปรึกษา รองอธิบดี วิศวกรใหญ่ และผู้อำนวยการฝ่าย เช่นเดียวกับชั้นโท แต่มีพระมหามงกุฎยอดมีรัศมี ทำด้วยโลหะสีทองอยู่เหนือดอกจัน
- ส่วนอธิบดี ให้เพิ่มดอกจันติดเรียงจากดอกจันใต้พระมหามงกุฎ 1 ดอก
- ข้อ 8 เครื่องหมายสังกัด สำหรับเครื่องแบบขาว ให้ติดที่คอเสื้อ สำหรับเครื่องแบบกากี และเครื่องแบบน้ำเงินให้ติดที่ปกคอเชิ้ตทั้ง 2 ข้าง โดยใช้โลหะทำเป็นรูปวงกลมขนาด
เส้นผ่าศูนย์กลาง 2.3 เซนติเมตร มีฟันเฟืองรอบวงกลม ภายในวงกลมมีอักษรย่อแสดงฝ่ายที่สังกัด ดังนี้
- ฝ่ายธุรการ ใช้ ธ.ก.
- ฝ่ายการเดินรถ ใช้ ด.ร.
- ฝ่ายการบัญชี ใช้ บ.ช.
- ฝ่ายการช่างกล ใช้ ช.ก.
- ฝ่ายการช่างโยธา ใช้ ย.ธ.
- ข้อ 9 พนักงานฝ่ายการช่างกลขณะปฏิบัติหน้าที่เกี่ยวกับเครื่องจักรเครื่องกล ให้ใช้เครื่องแบบน้ำเงินพนักงานฝ่ายอื่นตามที่ระบุไว้ในข้อ 2 ขณะทำการตามหน้าที่ให้ใช้เครื่องแบบกากี
- ข้อ 10 พนักงานขับรถ ให้มีอักษรย่อ "พ.ข.ร." ทำด้วยโลหะสีทองขนาดสูง 1.5 เซนติเมตรติดที่อกเสื้อเหนือกระเป๋าด้านซ้าย
- ข้อ 11 พนักงานรักษารถ และพนักงานขบวนรถขณะปฏิบัติการตามหน้าที่ให้ใช้เครื่องแบบกากีชนิดเสื้อเชิ้ตผ้าพันหมวกขาว และเฉพาะพนักงานรักษารถให้มีอักษรย่อ "พ.ร.ร."ทำด้วยโลหะสีทองขนาดสูง 1.5 เซนติเมตร ติดที่อกเสื้อเหนือกระเป๋าด้านซ้าย
- ข้อ 12 นายสถานีหรือผู้ช่วยนายสถานีให้ใช้ผ้าพันหมวกแดง
ดูเพิ่ม[แก้]
![]() |
วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ: |
การปรับปรุง[แก้]
หลังจากที่รถไฟไทยได้รับเสียงวิจารณ์ด้านลบอย่างมาก ทั้งในแง่ของการเดินรถช้า อุปกรณ์เก่าและขาดการซ่อมบำรุง จึงมีความพยายามจากหลายภาคส่วนในการปรับปรุงระบบรถไฟหรือแปรรูปเป็นเอกชน แต่หลายๆครั้งก็ถูกคัดค้านโดยสหภาพการรถไฟ โดยที่พระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2494 กำหนดให้ทุกรัฐบาล มีอำนาจในการควบคุมการแต่งตั้งและปลดผู้บริหารของการรถไฟฯ ควบคุมอัตราเงินเดือนของพนักงานการรถไฟฯ ควบคุมอัตราค่าโดยสาร และค่าระวางของการรถไฟฯ ควบคุมการเปิด-ปิดเส้นทาง และการบริการของการรถไฟฯ ควบคุมการลงทุนทั้งหมดของการรถไฟฯ และก็มีหน้าที่ที่สำคัญ คือ ในมาตรา 43 ของพรบ.การรถไฟฯ 2494 ระบุเอาไว้ว่า " ให้รัฐบาลชดเชยการขาดทุนให้แก่ การรถไฟฯเท่ากับจำนวนที่ขาดทุน อันเนื่องจากการดำเนินงาน "
ในปี พ.ศ. 2551 ได้มีการดำเนินการประมูลสร้างรถไฟทางคู่จากฉะเชิงเทราถึงแหลมฉบัง คิดเป็นระยะทาง78กิโลเมตร ตามมาด้วยรถไฟทางคู่จากคลองสิบเก้าถึงชุมทางแก่งคอย และทางคู่ขางนครปฐมถึงหัวหิน ในปี พ.ศ. 2553 โครงการประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนกำลังจะเกิดขึ้น ทำให้เกิดโครงการรถไฟรางคู่จากนครราชสีมาถึงสะพานมิตรภาพไทย-ลาว โดยเริ่มจากสถานีรถไฟนครราชสีมาถึงสถานีรถไฟชุมทางถนนจิระ โครงการรถไฟรางคู่มีเป้าหมายสูงสุดที่การปรับปรุงสายเหนือ สายตะวันออกเฉียงเหนือ และสายใต้ รวมเป็นระยะทางทั้งหมด 832 กิโลเมตร[11]
ในปี พ.ศ. 2555 การรถไฟได้ทยอยเปิดประมูลซื้อหัวรถจักรใหม่ 70 คัน และรถโดยสาร 115 คัน คิดเป็นมูลค่ารวม 19,406.4 ล้านบาท[12] โดยการโครงการจัดซื้อถูกกระตุ้นจากเหตุรถไฟตกรางต่อเนื่องสามเหตุการณ์ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2554 ถึงต้นปี พ.ศ. 2555
สมุดภาพ[แก้]
หน่วยงานของการรถไฟแห่งประเทศไทย[แก้]
หน่วยงานส่วนกลาง[แก้]
- ศูนย์บริหารความเสี่ยง (ผู้อำนวยการศูนย์บริหารความเสี่ยง : ศคส.)
- แผนกบริหารงานทั่วไป (หัวหน้าแผนกบริหารงานทั่วไป : ผบป.)
- กองบริหารและพัฒนา (หัวหน้ากองบริหารและพัฒนา : กบน.)
- งานกำหนดมาตรฐานและพัฒนา (หัวหน้างานกำหนดมาตรฐานและพัฒนา : ผฐพ.)
- งานบริหารและการประชุม (หัวหน้างานบริหารและการประชุม : ผหช.)
- กองประสานและติดตามความเสี่ยง (หัวหน้ากองประสานและติดตามความเสี่ยง : กนส.)
- งานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านการบริหาร (หัวหน้างานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านการบริหาร : ผตห.)
- งานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านการตลาด (หัวหน้างานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านการตลาด : ผตล.)
- งานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านปฏิบัติการ (หัวหน้างานประสานและติดตามความเสี่ยงด้านปฏิบัติการ : ผตก.)
- ศูนย์ประชาสัมพันธ์ (ผู้อำนวยการศูนย์ประชาสัมพันธ์ : ศปส.)
- แผนกบริหารงานทั่วไป (หัวหน้าแผนกบริหารงานทั่วไป : ผบป.)
- กองประชาสัมพันธ์ (หัวหน้ากองประชาสัมพันธ์ : กปส.)
- งานประชาสัมพันธ์และรับเรื่องราวร้องเรียน (หัวหน้างานประชาสัมพันธ์และรับเรื่องราวร้องเรียน : ผปส.)
- งานโสตทัศนูปกรณ์และนิทรรศการ (หัวหน้างานโสตทัศนูปกรณ์และนิทรรศการ : ผทท.)
- หมวดช่างภาพ (หัวหน้าหมวดช่างภาพ : ม.ช่างภาพ)
- หมวดศิลป์ (หัวหน้าหมวดศิลป์ : ม.ศิลป์)
- กองโฆษณาและส่งเสริมการท่องเที่ยว (หัวหน้ากองโฆษณาและส่งเสริมการท่องเที่ยว : กณท.)
- งานโฆษณาและส่งเสริมการท่องเที่ยว (หัวหน้างานโฆษณาและส่งเสริมการท่องเที่ยว : ผณท.)
- งานเผยแพร่เอกสาร (หัวหน้างานเผยแพร่เอกสาร : ผผอ.)
- กองควบคุมการปฏิบัติการ (หัวหน้ากองควบคุมการปฏิบัติการ : กศป.)
- ศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการ (ศป.)
- หมวดบริการทั่วไป (หัวหน้าหมวดบริการทั่วไป : มบป.)
- งานระบบข้อมูล (หัวหน้างานระบบข้อมูล : ผรข.)
- งานเหตุอันตรายและอุบัติภัย (หัวหน้างานเหตุอันตรายและอุบัติภัย : ผอบ.)
- หมวดเหตุอันตรายฝั่งตะวันออก (หัวหน้าหมวดเหตุอันตรายฝั่งตะวันออก : มออ.)
- หมวดเหตุอันตรายฝั่งตะวันตก (หัวหน้าหมวดเหตุอันตรายฝั่งตะวันตก : มอต.)
- งานวิเคราะห์สถานการณ์รถจักรและรถพ่วงในด้านการซ่อมบำรุง (หัวหน้างานวิเคราะห์สถานการณ์รถจักรและรถพ่วงในด้านการซ่อมบำรุง : ผวจ.)
- งานวิเคราะห์สถานการณ์รถจักรและรถพ่วงในด้านการขนส่งและเหตุอันตราย (หัวหน้างานวิเคราะห์สถานการณ์รถจักรและรถพ่วงในด้านการขนส่งและเหตุอันตราย : ผวอ.)
- ศูนย์ความปลอดภัย (OCC.)
- ศูนย์ควบคุมการปฏิบัติการ (ศป.)
- กองตรวจสอบควบคุมและประเมิลผล (หัวหน้ากองตรวจสอบควบคุมและประเมิลผล : กตค.)
- งานตรวจสอบและควบคุมน้ำมันเชื้อเพลิง (หัวหน้างานตรวจสอบและควบคุมน้ำมันเชื้อเพลิง : ผนม.)
- งานตรวจสอบและควบคุมรถจักรและรถดีเซลราง (หัวหน้างานตรวจสอบและควบคุมรถจักรและรถดีเซลราง : ผจด.)
- งานตรวจสอบและควบคุมรถโดยสารและรถสินค้า (หัวหน้างานตรวจสอบและควบคุมรถโดยสารและรถสินค้า : ผคส.)
- ฝ่ายบริหารงานบุคคล (ผู้อำนวยการฝ่ายบริหารงานบุคคล : อบค.)
- ด้านบริหาร (รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารงานบุคคล (ด้านบริหาร) : อรค.)
- ด้านฝึกอบรม (รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารงานบุคคล (ด้านฝึกอบรม) : อรฝ.)
- ฝ่ายการเงินและการบัญชี (ผู้อำนวยการฝ่ายการเงินและการบัญชี : อกบ.)
- ด้านการบัญชี (รองผู้อำนวยการฝ่ายการเงินและการบัญชี (ด้านการบัญชี) : อบร.)
- ด้านการเงินและงบประมาณ (รองผู้อำนวยการฝ่ายการเงินและการบัญชี (ด้านการเงินและงบประมาณ) : อปร.)
- ฝ่ายการเดินรถ (ผู้อำนวยการฝ่ายการเดินรถ : อดร.)
- ศูนย์วิชาการและพัฒนาการขนส่ง (ผู้อำนวยการศูนย์วิชาการและพัฒนาการขนส่ง : ศอว.)
- กองโดยสาร (กดส.)
- กองสินค้า (กสค.)
- กองเดินรถ (กดร.)
- กองพัฒนาและวางแผนการเดินรถ (กพว.)
- ศูนย์กรุงเทพปริมณฑลและภาคตะวันออก (ผู้อำนวยการศูนย์กรุงเทพปริมณฑลและภาคตะวันออก (ศอก.)
- กองจัดการเดินรถเขต 1 (จดข.1)
- สารวัตรงานสถานีกรุงเทพ (สกท.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงกรุงเทพ (สดร.กท.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงฉะเชิงเทรา (สดร.ฉท.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงสมุทรสาคร (สดร.สม.)
- สารวัตรงานย่านบางซื่อ (สยซ.บซ.)
- สารวัตรงานรับ-ส่งสินค้าพหลโยธิน (สสค.ยพ.)
- พนักงานการเดินรถ 10 (อาคารควบคุมการเดินรถ)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวง กท.2 (ผคร.กท.2)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวง กท.3 (ผคร.กท.3)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวง กท.4 (ผคร.กท.4)
- กองจัดการเดินรถเขต 1 (จดข.1)
- ศูนย์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ผู้อำนวยการศูนย์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ : ศออ.)
- กองจัดการเดินรถเขต 2 (จดข.2)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงแก่งคอย (สดร.กค.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงนครราชสีมา (สดร.รส.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงอุบลราชธานี (สดร.อน.)
- พนักงานการเดินรถ 10 (นครราชสีมา)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงแก่งคอย 1 (ผคร.กค.1)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงแก่งคอย 2 (ผคร.กค.2)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงนครราชสีมา (ผคร.รส)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงขอนแก่น (ผคร.ขอ.)
- กองจัดการเดินรถเขต 2 (จดข.2)
- ศูนย์ภาคเหนือ (ผู้อำนวยการศูนย์ภาคเหนือ : ศอน.)
- กองจัดการเดินรถเขต 3 (จดข.3)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงนครสวรรค์ (สดร.นว.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงอุตรดิตถ์ (สดร.อด.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงลำปาง (สดร.ลป.)
- พนักงานการเดินรถ 10 (ศิลาอาสน์)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงนครสวรรค์ (ผคร.นว.)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงอุตรดิตถ์ (ผคร.อด.)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงลำปาง (ผคร.ลป.)
- กองจัดการเดินรถเขต 3 (จดข.3)
- ศูนย์ภาคใต้ (ผู้อำนวยการศูนย์ภาคใต้ : ศอต.)
- กองจัดการเดินรถเขต 4 (จดข.4)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงธนบุรี (สดร.ธบ.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงชุมพร (สดร.ชพ.)
- พนักงานการเดินรถ 10 (ชุมพร)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงกรุงเทพ 1 (ผคร.กท.1)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงหัวหิน (ผคร.หห.)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงชุมพร (ผคร.ชพ.)
- กองจัดการเดินรถเขต 5 (จดข.5)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงทุ่งสง (สดร.ทส.)
- สารวัตรงานเดินรถแขวงหาดใหญ่ (สดร.หใ.)
- พนักงานการเดินรถ 10 (หาดใหญ่)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงทุ่งสง (ผคร.ทส.)
- หัวหน้าพนักงานควบคุมการเดินรถแขวงหาดใหญ่ (ผคร.หใ.)
- กองจัดการเดินรถเขต 4 (จดข.4)
- ศูนย์วิชาการและพัฒนาการขนส่ง (ผู้อำนวยการศูนย์วิชาการและพัฒนาการขนส่ง : ศอว.)
- ฝ่ายการช่างกล (วิศวกรใหญ่ฝ่ายการช่างกล : วญก.)
- ด้านลากเลื่อน (รองวิศวกรใหญ่ด้านลากเลื่อน : ญกล.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ลากเลื่อน (วอล.)
- วิศวกรกำกับการกองปฏิบัติการลากเลื่อน (วกล.)
- สารวัตรงานรถจักรแขวงบางซื่อ 1 (สรจ.บซ.1)
- สารวัตรงานรถจักรแขวงบางซื่อ 2 (สรจ.บซ.2)
- สารวัตรงานบำรุงรถจักรดีเซลแขวงบางซื่อ 1 (สบซ.บซ.1)
- สารวัตรงานบำรุงรถจักรดีเซลแขวงบางซื่อ 2 (สบซ.บซ.2)
- สารวัตรงานรถจักรแขวงธนบุรี (สรจ.ธบ.)
- วิศวกรกำกับการกองลากเลื่อนเขตนครราชสีมา (วกข.รส.)
- สารวัตรแขวงรถพ่วงแก่งคอย (สรพ.กค.)
- สารวัตรแขวงโรงงานแก่งคอย (โครงการจัดตั้งในอนาคต โดยย้ายโรงงานมักกะสันมาตั้งอยู่ ณ พื้นที่แห่งนี้)
- สารวัตรแขวงรถจักรนครราชสีมา (สรจ.รส.)
- สารวัตรแขวงโรงงานนครราชสีมา (สรง.รส.)
- วิศวกรกำกับการกองลากเลื่อนเขตอุตรดิตถ์ (วกข.อด.)
- สารวัตรแขวงรถพ่วงปากน้ำโพ (สรพ.ปพ.)
- สารวัตรแขวงรถจักรอุตรดิตถ์ (สรจ.อด.)
- สารวัตรแขวงโรงงานอุตรดิตถ์ (สรง.อด.)
- สารวัตรแขวงรถจักรลำปาง (สรจ.ลป.)
- วิศวกรกำกับการกองลากเลื่อนเขตทุ่งสง (วกข.ทส.)
- สารวัตรแขวงรถพ่วงชุมพร (สรพ.ชพ.)
- สารวัตรแขวงรถจักรทุ่งสง (สรจ.ทส.)
- สารวัตรแขวงโรงงานทุ่งสง (สรง.ทส.)
- สารวัตรแขวงรถจักรหาดใหญ่ (สรจ.หใ.)
- วิศวกรกำกับการกองปฏิบัติการลากเลื่อน (วกล.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ซ่อมบำรุง (วอซ.)
- วิศวกรกำกับการกองเทคนิครถจักร (วทจ.)
- วิศวกรกำกับการกองเทคนิครถพ่วง (วทพ.)
- วิศวกรกำกับการกองรถดีเซลรางกรุงเทพ (วซร.)
- สารวัตรงานรถดีเซลรางแขวงกรุงเทพ (สซร.กท.)
- สารวัตรงานบำรุงรถดีเซลรางแขวงกรุงเทพ 1 (สบร.กท.1)
- สารวัตรงานบำรุงรถดีเซลรางแขวงกรุงเทพ 2 (สบร.กท.2)
- สารวัตรงานรถปรับอากาศแขวงกรุงเทพ (สปอ.กท.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมบำรุงรถจักรเขตบางซื่อ (วซข.บซ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรถจักรดีเซลบางซื่อ 1 (สบซ.บซ.1)
- สารวัตรแขวงบำรุงรถจักรดีเซลบางซื่อ 2 (สบซ.บซ.2)
- สารวัตรแขวงบำรุงรถจักรดีเซลบางซื่อ 3 (สบซ.บซ.3)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมบำรุงรถโดยสารเขตกรุงเทพ (วชด.กท.)
- สารวัตรแขวงรถโดยสารกรุงเทพ (สรด.กท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรถโดยสารกรุงเทพ (สบส.กท.)
- สารวัตรแขวงซ่อมไฟฟ้าขบวนรถกรุงเทพ (สฟร.กท.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมบำรุงเขตรถสินค้าเขตบางซื่อ (วซค.บซ.)
- สารวัตรแขวงรถสินค้าบางซื่อ (สรค.บซ.)
- สารวัตรบำรุงรถสินค้าบางซื่อ (สบค.บซ.)
- สารวัตรแขวงรถพ่วงธนบุรี (สรพ.ธบ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ลากเลื่อน (วอล.)
- ด้านโรงงาน (รองวิศวกรใหญ่ด้านโรงงาน : ญกง.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ซ่อมรถจักร (วอจ.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมรถจักร (วซจ.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนบนรถจักร (สบจ.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนล่างรถจักร (สลจ.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ส่วนบนรถจักร (สอบ.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ส่วนล่างรถจักร (สอล.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมเครื่องยนต์ (วซย.)
- สารวัตรงานซ่อมเครื่องยนต์รถจักร (สยจ.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์เครื่องยนต์รถจักร (สอย.)
- สารวัตรงานซ่อมเครื่องยนต์ดีเซลรางและปรับอากาศ (สรป.)
- วิศวกรกำกับการกองไฟฟ้า (วฟฟ.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้ากำลังรถจักร (สอก.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้าควบคุมรถจักร (สอค.)
- สารวัตรงานซ่อมกลจักรไฟฟ้า (สจฟ.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมรถจักร (วซจ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ซ่อมดีเซลรางและปรับอากาศ (วอศ.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมส่วนบนรถดีเซลรางและปรับอากาศ (วบป.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์รถดีเซลรางและปรับอากาศ (สอป.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนบนรถดีเซลรางและปรับอากาศ (สบป.)
- วิศวกรอำนวยการกองซ่อมส่วนล่างรถดีเซลรางและปรับอากาศ (วลป.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้ารถดีเซลรางและปรับอากาศ (สฟป.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนล่างรถดีเซลรางและปรับอากาศ (สลป.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมส่วนบนรถดีเซลรางและปรับอากาศ (วบป.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ซ่อมรถโดยสาร (วอด.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมแซมส่วนบนรถโดยสาร (วซส.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ส่วนบนรถโดยสาร (สอส.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนบนรถโดยสาร (สซส.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้ารถโดยสาร (สฟร.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมส่วนล่างรถโดยสาร (วลส.)
- สารวัตรงานซ่อมอุปกรณ์ส่วนล่างรถโดยสาร (สอด.)
- สารวัตรงานซ่อมส่วนล่างรถโดยสาร (สลด.)
- วิศวกรกำกับการกองซ่อมแซมส่วนบนรถโดยสาร (วซส.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์แผนงานและการผลิต (วอผ.)
- วิศวกรกำกับการกองแผนงาน (วกผ.)
- วิศวกรกำกับการกองผลิต (วผผ.)
- สารวัตรงานผลิตอุปกรณ์เหล็ก (สลก.)
- สารวัตรงานหล่อและกะสวน (สลส.)
- สารวัตรงานเชื่อม (สชอ.)
- สารวัตรงานผลิตยางและพลาสติก (สวย.)
- วิศวกรกำกับการกองเครื่องมือกลผลิต (วผก.)
- สารวัตรงานเครื่องกลผลิต (สคก.)
- สารวัตรงานอุปกรณ์ห้ามล้อ และซ่อมเครื่องทำลมอัด
- สารวัตรงานล้อ (สลอ.)
- วิศวกรกำกับการกองการพัสดุ (วพด.)
- ศูนย์วิศวกรรมเครื่องกล (วิศวกรอำนวยการศูนย์วิศวกรรมเครื่องกล : วอก.)
- วิศวกรกำกับการกองแบบแผนรถจักร (วกจ.)
- วิศวกรกำกับการกองแบบแผนรถพ่วง (วกพ.)
- วิศวกรกำกับการกองโครงการและวางแผน (วกค.)
- วิศวกรกำกับการกองระเบียบวิธี (วกธ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ซ่อมรถจักร (วอจ.)
- ด้านลากเลื่อน (รองวิศวกรใหญ่ด้านลากเลื่อน : ญกล.)
- ฝ่ายการช่างโยธา (วิศวกรใหญ่ฝ่ายการช่างโยธา : วญธ.)
- ด้านบำรุง (รองวิศวกรใหญ่ด้านบำรุง : ญธร.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ศูนย์การผลิตและซ่อมบำรุง (วอบ.)
- วิศวกรกำกับการกองเครื่องกลและเครื่องมือบำรุงทางประแจและเชื่อมราง (วจร.)
- สารวัตรงานเครื่องมือกลเบาและเครื่องมือบำรุงทาง (สกค.)
- วิศวกรกำกับการกองเครื่องกลบำรุงทางหนัก (วบน.)
- สารวัตรงานซ่อมบำรุงที่ 1 (สคบ.บน.1)
- สารวัตรงานซ่อมบำรุงที่ 2 (สคบ.บน.2)
- วิศวกรกำกับการกองเครื่องกลและเครื่องมือบำรุงทางประแจและเชื่อมราง (วจร.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงทางภาคกลาง (วอง.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักกรุงเทพ (สบน.กท.)
- หัวหน้ากองเทคนิคบำรุงทางภาคกลาง(กทน.บง.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตกรุงเทพ (วบข.กท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางกรุงเทพ (สบท.กท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางบางซื่อ (สบท.บซ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางนครปฐม (สบท.คฐ.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตฉะเชิงเทรา (วบข.ฉท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางฉะเชิงเทรา (สบท.ฉท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางปราจีนบุรี (สบท.ปจ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางวัฒนานคร (สบท.วค.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางศรีราชา (สบท.ศช.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตหัวหิน (วบข.หห.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางกาญจนบุรี (สบท.กญ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางเพชรบุรี (สบท.พบ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางวังก์พง (สบท.วพ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงทางภาคเหนือ (วอน.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักตะพานหิน (สบน.ตห.)
- หัวหน้ากองเทคนิคบำรุงทางภาคเหนือ (กทน. วอน.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตนครสวรรค์ (วบข.นว.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางอยุธยา (สบท.อย.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางลพบุรี (สบท.ลบ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางนครสวรรค์ (สบท.นว.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางพิษณุโลก (สบท.พล.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตลำปาง (วบข.ลป.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางอุตรดิตถ์ (สบท.อด.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางเด่นชัย (สบท.ดช.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางลำปาง (สบท.ลป.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางลำพูน (สบท.ลพ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (วออ.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักแก่งคอย (สบน.กค.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักนครราชสีมา (สบน.รส.)
- หัวหน้ากองเทคนิคบำรุงทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (กทน.บอ.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตสุรินทร์ (วบข.สร.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางแก่งคอย (สบท.กค.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางนครราชสีมา (สบท.รส.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางลำปลายมาศ (สบท.ลำ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางศรีสะเกษ (สบท.เก.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตขอนแก่น (วบข.ขอ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางลำนารายณ์ (สบท.ลา.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางบัวใหญ่ (สบท.วญ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางขอนแก่น (สบท.ขอ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางอุดรธานี (สบท.รด.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงทางภาคใต้ (วอต.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักชุมพร (สบน.ชพ.)
- สารวัตรงานเครื่องกลบำรุงทางหนักหาดใหญ่ (สบน.หใ.)
- วิศวกรกำกับการกองเทคนิคบำรุงทางภาคใต้
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตทุ่งสง (วบข.ทส)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางบ้านกรูด (สบท.กร.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางชุมพร (สบท.ชพ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางบ้านส้อง (สบท.บส.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางทุ่งสง (สบท.ทส.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงทางเขตหาดใหญ่ (วกข.หใ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางเขาชุมทอง (สบท.ชท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางหาดใหญ่ (สบท.หใ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางเทพา (สบท.ทพ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงทางตันหยงมัส (สบท.ตย.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ศูนย์การผลิตและซ่อมบำรุง (วอบ.)
- ด้านพัฒนา (รองวิศวกรใหญ่ด้านพัฒนา : ญธพ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์โครงการพัฒนาและระบบข้อมูล (วอข.)
- วิศวกรกำกับการกองโครงการและงบประมาณ (วคม.)
- กองจัดซึ้อจัดจ้าง (กจจ.)
- กองจัดการระบบข้อมูล (กรข.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์ทางถาวร (วอถ.)
- วิศวกรกำกับการกองแผนงานบำรุงทาง (วบท.)
- วิศวกรกำกับการกองทางถาวร (วทถ.)
- วิศวกรกำกับการกองวิเคราะห์วิจัย (ววจ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงสะพาน (วอพ.)
- วิศวกรกำกับการกองสะพาน (วสพ.)
- วิศวกรกำกับการกองสำรวจสะพาน (วรส.)
- วิศวกรกำกับการกองแผนงานสะพาน (วบพ.)
- วิศวกรกำกับการกองผลิตและซ่อมสร้างสะพาน (วผส.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์อาคารและสถานที่ (วอท.)
- สถาปนิกกำกับการกองสถาปัตยกรรม (ถปน.)
- วิศวกรกำการกองโครงสร้าง (วคส.)
- กองแผนงานบำรุงอาคารและสถานที่ (กบอ.)
- กองบำรุงอาคารสถานที่กรุงเทพ (กบข.กท.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์โครงการพัฒนาและระบบข้อมูล (วอข.)
- ด้านบำรุง (รองวิศวกรใหญ่ด้านบำรุง : ญธร.)
- ฝ่ายการอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (วิศวกรใหญ่ฝ่ายการอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม : วญญ.)
- ด้านบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (รองวิศวกรใหญ่ด้านบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม : ญญร.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงรักษาส่วนกลาง (วอญ.(ก))
- วิศวกรกำกับการกองอาณัติสัญญาณ (วสส.)
- สารวัตรงานโรงงาน (สสง.)
- สารวัตรงานระบบเครื่องมือกล (สสม.)
- สารวัตรงานระบบเครื่องปรับอากาศ (สสป.)
- สารวัตรงานระบบอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (ธนบุรี) (สสญ.(ธบ.))
- สารวัตรงานระบบอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (ภาคกลางและย่านพหลโยธิน) (สสญ.(กท.))
- สารวัตรงานระบบอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (อยุธยา) (สสญ.(อย.))
- วิศวกรกำกับการกองควบคุมอาณัติสัญญาณทางไกล (วสญ.(ก))
- สารวัตรงานควบคุมอาณัติสัญญาณทางไกล (สญก.)
- สารวัตรตรวจสอบเครื่องกั้นถนนทางไกล (สญค.)
- สารวัตรงานอาณัติสัญญาณย่านพิเศษ (สญพ.)
- วิศวกรกำกับการกองอาณัติสัญญาณ (วสส.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงรักษาส่วนภูมิภาค (วอญ.(ภ))
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงรักษาเขต 1 (วสญ.1)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณแก่งคอย (สสญ.กค.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณลำชี (สสญ.ลช.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณขอนแก่น (สสญ.ขอ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณนครสวรรค์ (สสญ.นว.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณลำปาง (สสญ.ลป.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงรักษาเขต 2 (วสญ.2)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณหัวหิน (สสญ.หห.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณทุ่งสง (สสญ.ทส.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณหาดใหญ่ (สสญ.หใ.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณฉะเชิงเทรา (สสญ.ฉท.)
- สารวัตรแขวงบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณศรีราชา (สสญ.ศช.)
- วิศวกรกำกับการกองบำรุงรักษาเขต 1 (วสญ.1)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์บำรุงรักษาส่วนกลาง (วอญ.(ก))
- ด้านโครงการและพัฒนาระบบ (รองวิศวกรใหญ่ด้านโครงการและพัฒนาระบบ : ญญพ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์โครงการพัฒนาระบบ (วอม.(พ))
- วิศวกรกำกับการกองก่อสร้าง (วคพ.)
- สารวัตรงานก่อสร้าง 1 (สสพ.1)
- สารวัตรงานก่อสร้าง 2 (สสพ.2)
- สารวัตรงานก่อสร้าง 3 (สสพ.3)
- สารวัตรงานก่อสร้าง 4 (สสพ.4)
- วิศวกรกำกับการกองโครงการและแผนงาน (วคว.)
- สารวัตรงานสำรวจ (สสจ.)
- สารวัตรงานแบบแผน (สสบ.)
- วิศวกรกำกับการกองก่อสร้าง (วคพ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์วิชาการและโทรคมนาคม (วอม.(ท))
- กองเทคนิค (กทน.(ท))
- วิศวกรกำกับการกองโทรคมนาคม (วสท.)
- สารวัตรงานระบบข่ายชุมสาย (สสร.)
- สารวัตรงานระบบไฟฟ้าแสงสว่าง (สสฟ.)
- สารวัตรงานระบบส่งสัญญาณและโทรคมนาคม (สสท.)
- สารวัตรงานระบบวิทยุ Train Radio ATP. (สสว.)
- สารวัตรงานระบบเสาสายและใยแก้ว (สสส.)
- วิศวกรกำกับการกองวิชาการและมาตรฐาน (วสม.)
- สารวัตรงานซ่อมบำรุงอุปกรณ์และอิเล็คทรอนิกส์ (สสอ.)
- วิศวกรอำนวยการศูนย์โครงการพัฒนาระบบ (วอม.(พ))
- ด้านบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม (รองวิศวกรใหญ่ด้านบำรุงรักษาอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม : ญญร.)
เส้นทางเดินรถ[แก้]
ปัจจุบันการรถไฟฯ มีระยะทางที่เปิดการเดินรถแล้ว รวมทั้งสิ้น 4,507 กิโลเมตร โดยเป็นทางคู่ช่วง รวมระยะทางทั้งสิ้น 303 กิโลเมตร ได้แก่ กรุงเทพ - ลพบุรี ระยะทาง 133 กิโลเมตร ชุมทาง สถานีตลิ่งชัน - สถานีนครปฐม ระยะทาง 44 กิโลเมตร สถานีฉะเชิงเทรา - สถานีสัตหีบ ระยะทาง 69.8 กิโลเมตร สถานีชุมทางศรีราชา - สถานีแหลมฉบัง ระยะทาง 13.4 กิโลเมตร
และเป็นทางสาม รวมระยะทางทั้งสิ้น 107 กิโลเมตร ได้แก่ ช่วง รังสิต - ชุมทางบ้านภาชี ระยะทาง 60 กิโลเมตร สถานีหัวหมาก - ชุมทางฉะเชิงเทรา ระยะทาง 45.820 กิโลเมตร
สำหรับเส้นทางรถไฟรางเดี่ยว 4097 กิโลเมตร
โดยมีเส้นทาง ดังนี้
- ทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ ถึง (สถานีรถไฟอุบลราชธานี อำเภอวารินชำราบ) จังหวัดอุบลราชธานี ระยะทาง 575 กิโลเมตร และสถานีชุมทางถนนจิระถึงสถานีจังหวัดหนองคาย และต่อจากหนองคายไปยังสะพานมิตรภาพไทย-ลาว (สปป.ลาว) ระยะทาง 2.66 กิโลเมตร และสถานีชุมทางจิระถึงสถานีหนองคาย จังหวัดหนองคายระยะทาง 360 กิโลเมตร และชุมทางแก่งคอย-ชุมทางบัวใหญ่ ระยะทาง 252.4 กิโลเมตร
- ทางรถไฟสายเหนือ ถึง สถานีรถไฟเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ และ สถานีรถไฟ สวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ระยะทาง 752 กิโลเมตร และทางแยกสถานีชุมทางบ้านดาราจังหวัดพิษณุโลก ถึงสถานีสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ระยะทาง 29 กิโลเมตร
- ทางรถไฟสายใต้ เริ่มต้นจากสถานีกรุงเทพ ถึง ( สถานีรถไฟสุไหงโก-ลก อำเภอสุไหงโกลก ) จังหวัดนราธิวาส ระยะทาง 1,141 กิโลเมตร, ทางแยกสถานีปาดังเบซาร์ ระยะทาง 43.5 กิโลเมตร, ทางแยกคีรีรัฐนิคม ระยะทาง 31 กิโลเมตร และทางแยกกันตัง ระยะทาง 92.8 กิโลเมตร, ทางแยกนครศรีธรรมราช ระยะทาง 35 กิโลเมตร โดยสถานีรถไฟปาดังเบซาร์ จังหวัดสงขลา ซึ่งสามารถเชื่อมต่อกับทางรถไฟของ ประเทศมาเลเซีย ไปถึงยัง ประเทศสิงคโปร์
- ทางรถไฟสายตะวันออก ถึง จังหวัดสระแก้ว ( สถานีรถไฟอรัญประเทศ อำเภออรัญประเทศ ) ระยะทาง 260 กิโลเมตร, สถานีคลองสิบเก้า-ชุมทางแก่งคอย ระยะทาง 81.4 กิโลเมตร และชุมทางเขาชีจรรย์-มาบตะพุต ระยะทาง 24.07 กิโลเมตร
- ทางรถไฟสายตะวันตก จาก สถานีชุมทางหนองปลาดุกถึง สถานีรถไฟน้ำตก ) จังหวัดกาญจนบุรี ระยะทาง 131 กิโลเมตร และถึงทางแยก สถานีรถไฟสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี ระยะทาง 78 กิโลเมตร
- ทางรถไฟสายแม่กลอง ช่วง สถานีรถไฟวงเวียนใหญ่ - สถานีรถไฟมหาชัย ระยะทาง 31 กิโลเมตร และช่วง สถานีรถไฟบ้านแหลม - สถานีรถไฟแม่กลอง ระยะทาง 34 กิโลเมตร
และการรถไฟฯ ยังได้เปิดเดินเส้นทางรถไฟฟ้าจำนวน 1 เส้นทาง ระยะทาง 28.6 กิโลเมตร โดยให้บริษัท รถไฟฟ้า รฟท. จำกัด (SRT Electrified Train Co., Ltd. หรือ SRTET) ซึ่งเป็นบริษัทลูกที่ก่อตั้งขึ้นโดยได้รับความร่วมมือจาก Deutsche Bahn AG ประเทศเยอรมนี เป็นผู้ดำเนินการในการเดินรถ โดยเส้นทางดังกล่าวคือ รถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
นอกจากนั้นยังมีการสร้างทางอีกหลายเส้นทาง อาทิ สถานีรถไฟชุมทางคลองสิบเก้า - สถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี - สถานีรถไฟชุมทางแก่งคอย - สถานีรถไฟศรีราชา - สถานีรถไฟแหลมฉบัง - สถานีรถไฟชุมทางเขาชีจรรย์ - สถานีรถไฟมาบตาพุด และโครงการรถไฟฟ้าอีกสองเส้นทางคือ รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงอ่อน (ศาลายา - หัวหมาก) และรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงเข้ม (มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต - มหาชัย) หรือเรียกรวมๆ ได้ว่า โครงการระบบรถไฟชานเมือง (สายสีแดง)
นอกจากนี้ยังมีโครงการปรับปรุงทางที่สำคัญมากๆต่อการพัฒนาทางคือ ขยายทางให้เป็นทางคู่เพื่อให้สามารถทำความเร็วได้มากขึ้นลดเวลาการเดินทาง จุโบกี้สินค้าได้มากขึ้น จุผู้โดยสารได้มาก และประหยัดพลังงานมากขึ้นเนื่องจาก การขนส่ง เที่ยวหนึ่ง สามารถจุคนสินค้าได้มากกว่ารถยนต์ ซึ่งโครงการนี้จะเป็นการพัฒนาปรับปรุงการขนส่งทางรางให้มีประสิทธิภาพและดีขึ้นซึ่งปัจจุบันทางเดี่ยวไม่เหมาะที่จะขนส่งอีกต่อไป ซึ่งทางเดี่ยวจะเสียต้นทุนมาก โครงการที่สำคัญๆ ที่จะสร้าง คือ ชุมทางสระบุรีไป ปากนำโพ 118กม นครปฐมไปหัวหิน 165 กม มาบกะเบา ไป ชุมทางจิระ132 กม และ จิระไปขอนแก่น 185กม ประจวบ คีรีขันธ์ไปชุมพร 167กม โครงการเฟสแรกรวม 767 กม
กิจการอื่น[แก้]
ภาพยนตร์[แก้]
ปี 2465 พระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ซึ่งขณะนั้นทรงเป็นผู้บัญชาการกรมรถไฟหลวง ได้ทรงจัดตั้ง "กองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง" เพื่อทำหน้าที่ผลิตภาพยนตร์ข่าวสารและสารคดีเผยแพร่กิจการของกรมรถไฟหลวง ตลอดจนกิจการของกระทรวงทบวงกรมอื่นๆ ทั้งมวล รวมไปถึงบริการรับจ้างผลิตภาพยนตร์ให้แก่เอกชนทั่วไปด้วย นับได้ว่าเป็นการจัดตั้งหน่วยงานผลิตภาพยนตร์อย่างเป็นกิจลักษณะและใหญ่โตระดับชาติ กองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าวได้ทำหน้าที่เป็นศูนย์ผลิตภาพยนตร์ ข่าวสารและสารคดีของชาติ การที่มีกองผลิตภาพยนตร์ในกรมรถไฟหลวงก็เพื่อสร้างภาพยนตร์ประชาสัมพันธ์ให้ คนไทยและชาวต่างประเทศนิยมท่องเที่ยวโดยใช้บริการของรถไฟ เพราะในขณะนั้นรถไฟเป็นสิ่งใหม่ สร้างภาพยนตร์ขึ้นมาเพื่อให้เห็นสถานที่น่าท่องเที่ยวต่างๆของไทย กรมรถไฟหลวงจึงกลายเป็นโรงเรียนในการสร้างคนที่จะผลิตภาพยนตร์เรื่องของไทยต่อไปในอนาคต ต่อมาเมื่อกิจการสร้างภาพยนตร์เรื่องบันเทิงของไทยเกิดขึ้นในปี 2470 ก็ได้อาศัยบุคลากรและอุปกรณ์ของกองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าวนี้เองเป็นฐานสำคัญ เมื่อเกิดการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครองประเทศตั้งแต่ปี 2475 แล้ว กิจการของกองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง ค่อยๆลดบทบาทลง เพราะรัฐบาลใหม่ในระบอบประชาธิปไตย ได้จัดตั้งกรมโฆษณาการ (คือ กรมประชาสัมพันธ์ในเวลาต่อมา) และตั้งแผนกภาพยนตร์ขึ้นในสำนักงานนี้ เพื่อทำหน้าที่ผลิตภาพยนตร์เผยแพร่กิจการของรัฐบาล ผลงานภาพยนตร์บางส่วนของกรมรถไฟหลวง มีดังนี้
- ราชพิธีบรมราชาภิเษก (พ.ศ. 2468 ,ขาว-ดำ, เงียบ, 10 นาที )ภาพยนตร์ของ "กองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง" ทำขึ้นเพื่อจำหน่ายแก่ผู้สนใจ เก็บไว้เป็นที่ระลึก บันทึกเหตุการณ์พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่มีการบันทึก ภาพยนตร์พระราชพิธีสำคัญตามโบราณราชประเพณีของไทย แสดงพิธีกรรมสำคัญตามลำดับแต่ต้นจนตลอดพระราชพิธี
- ชมสยาม (พ.ศ. 2473 ,ขาว-ดำ, เงียบ, 22 นาที )สร้างโดย "กองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง" โดยฝีมือของ หลวงกลการเจนจิต(เภา วสุวัต) ช่างถ่ายหนังสำคัญของสยามในยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นภาพยนตร์แนะนำประเทศสยามต่อชาวต่างชาติ ทำนองส่งเสริมการท่องเที่ยว เป็นตัวอย่างให้เห็นการมองตนเองและอวดตนเองต่อชาวต่างชาติ
- นางสาวสุวรรณ (อังกฤษ: Miss Suwanna of Siam) เป็นภาพยนตร์ใบ้ แนวรักใคร่ ค.ศ.1923 ขนาดสามสิบห้ามิลลิเมตร ความยาวแปดม้วน เขียนบทและกำกับโดย เฮนรี แม็กเร (Henry MacRae) เป็นเรื่องแรกที่ถ่ายทำในประเทศสยาม (ต่อมาคือ ประเทศไทย) โดยฮอลลีวูด ที่ใช้นักแสดงชาวสยามทั้งหมด เริ่มถ่ายทำเมื่อต้นเดือนมีนาคมและสร้างเสร็จเมื่อเดือนมิถุนายน ในปี พ.ศ. 2465 โดยกรมรถไฟหลวงให้ความร่วมมือในการถ่ายทำ หลังจากถ่ายทำเสร็จ นายเฮนรี แม็กเร ได้มอบฟิล์มภาพยนตร์ให้แก่ กรมรถไฟหลวงไว้ 1 ชุด เป็นฟิล์มขนาด 35 มิลลิเมตร มีความยาว 8 ม้วน ต่อมาบริษัทสยามภาพยนตร์ได้ขออนุญาตกรมรถไฟหลวง นำมาฉายให้ประชาชนเป็นครั้งแรกมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2466 เพื่อเก็บเงินรายได้บำรุงสภากาชาดสยาม
- โชคสองชั้น (Double Luck)เป็นภาพยนตร์ไทยเงียบ (Silent Film) สร้างโดยคนไทยสำเร็จเป็นครั้งแรกในนาม กรุงเทพภาพยนตร์ บริษัท (ต่อมาคือ ภาพยนตร์เสียงศรีกรุง) ของ มานิต วสุวัต ร่วมกับคณะหนังสือพิมพ์สยามราษฎร์ และศรีกรุง ถ่ายทำระบบ 35 มม. ขาวดำ จำนวน 6 ม้วน ประมาณ 90 นาที ฉายครั้งแรกเมื่อ 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2470 ที่โรงภาพยนตร์พัฒนากร โดยจ้างทีมงานบางส่วน และอุปกรณ์การถ่ายทำ จาก"กองภาพยนตร์เผยแผ่ข่าว กรมรถไฟหลวง"
ทรัพยากรปิโตรเลียมบนบก[แก้]
ในปี พ.ศ. 2461 ชาวบ้านฝาง จังหวัดเชียงใหม่ พบน้ำมันไหลขึ้นมาบนผิวดิน บริเวณบ่อต้นขาม ต่างเล่าลือกันว่าเป็นน้ำมันศักดิ์สิทธิ์ นำมาใช้ทาตัวเพื่อรักษาโรคต่าง ๆ เมื่อเรื่องนี้ทราบถึงเจ้าหลวงเมืองเชียงใหม่ จึงสั่งให้ขุดบ่อกักน้ำมันไว้ เรียกกันว่า “บ่อเจ้าหลวง” หรือ “บ่อหลวง” ต่อมาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ซึ่งขณะนั้นทรงเป็นผู้บัญชาการกรมรถไฟหลวง ทรงทราบถึงการค้นพบน้ำมันที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ จึงติดต่อว่าจ้าง “Mr. Wallace Lee” นักธรณีวิทยาชาวอเมริกัน ให้สำรวจน้ำมันและถ่านหินเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงสำหรับรถจักรไอน้ำในกิจการรถไฟ ระหว่างปี พ.ศ. 2464 – 2465 นับเป็นครั้งแรกที่ประเทศไทยได้มีการใช้วิธีการทางด้านธรณีวิทยาในการสำรวจ แร่เชื้อเพลิง และปิโตรเลียมอย่างแท้จริง
ส่งเสริมการท่องเที่ยว[แก้]
ริเริ่มขึ้นโดยพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน ได้ทรงส่งเรื่องราวเมืองไทยไปเผยแพร่ในสหรัฐฯ ต่อมาในปี 2467 ได้จัดตั้งแผนกโฆษณาของกรมรถไฟหลวงขึ้น ทำหน้าที่โฆษณาและอำนวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยวต่างชาติที่จะเดินทางมาประเทศไทย ต่อมาเมื่อทรงเลื่อนตำแหน่งเป็นเสนาบดีกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม งานด้านส่งเสริมการท่องเที่ยวได้ย้ายไปอยู่ที่กระทรวงพาณิชย์และคมนาคมตามไปด้วย ก่อนที่จะพัฒนามาเป็นการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยในปัจจุบัน
โรงแรม[แก้]
กรมรถไฟหลวงยังนับเป็นผู้บุกเบิกสำคัญ เช่น โรงแรมรถไฟหัวหิน ซึ่งปัจจุบัน คือ โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์หัวหินรีสอร์ทแอนด์วิลล่าส์ ก่อสร้างแล้วเสร็จเมื่อปี 2465 มีเอกลักษณ์โดดเด่นด้านสถาปัตยกรรมยุโรป ได้รับการกล่าวขานว่าเป็นโรงแรมตากอากาศที่หรูหราที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงนั้น โรงแรมรถไฟอีกแห่ง คือ โฮเต็ลวังพญาไท ซึ่งปัจจุบัน คือ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า นับว่าหรูหรามาก เนื่องจากดัดแปลงจากพระราชวังพญาไทมาเป็นโรงแรมเมื่อปี 2469 นอกจากนี้ ยังมีโรงแรมราชธานีที่สถานีรถไฟหัวลำโพง เปิดดำเนินการเมื่อปี 2470 นับเป็นโรงแรมที่ทันสมัยระดับแนวหน้าของไทย มีบริการอาหารแบบตะวันตก ห้องพักทุกห้องมีห้องน้ำในตัว มีทั้งน้ำร้อนและน้ำเย็น ไฟฟ้า พัดลม และโทรศัพท์ ฯลฯ
บุคลากร[แก้]
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน นับแต่แรกที่ทรงปฏิบัติราชการในกรมรถไฟ พระองค์ทรงฝึกให้ข้าราชการไทย โดยการแนะนำสั่งสอนด้วยพระองค์เอง และโดยจัดให้มีนักเรียนสอบชิงทุนของกรมรถไฟหลวงออกไปศึกษาวิชาการรถไฟและการพาณิชย์ ณ ต่างประเทศ เพื่อเข้ามาสวมตำแหน่งสำคัญๆ แทนชาวต่างประเทศดั่งที่เคยจำเป็นต้องจ้างมาใช้แต่ก่อน ได้ทรงเริ่มนโยบายนี้เมื่อต้นปี พ.ศ. 2461 และรุ่นสุดท้าย ได้ส่งไปในปี พ.ศ. 2466 รวมเป็นนักเรียน 51 คน นโยบายนี้ได้รับผลอันสมบูรณ์ราวต้นปี พ.ศ. 2475 นอกจากนั้น ยังทรงรับโอนนักศึกษาไทยที่ศึกษาอยู่ ณ ต่างประเทศแล้วของกรมกองอื่นๆ มาเป็นนักเรียนใช้ทุนของกรมรถไฟหลวงก็อีกหลายนาย ทรงเป็นผู้ก่อกำเนิดชักนำให้ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ผู้น้อยในกรมรถไฟมีความรู้สึกฉันมิตรซึ่งกันและกัน ร่วมมือฏิบัติราชการโดยมิให้เป็นไปเยี่ยงนายกับบ่าว ความร่วมเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวของข้าราชการกรมรถไฟนับแต่สมัยพระองค์ทรงบังคับบัญชา เป็นผลความเจริญแก่กรมรถไฟมาจนทุกวันนี้ และกรมรถไฟหลวงยังเป็นแหล่งผลิตวิศวกรไปยังงานก่อสร้างที่สำคัญของประเทศอีกหลายหน่วยงาน
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2558/A/091/17.PDF พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2559 เล่ม 132 ตอนที่ 91ก วันที่ 25 กันยายน 2558
- ↑ 117 ปี กับภารกิจฟื้นฟูความยิ่งใหญ่ รฟท. ยุทธศักดิ์ คณาสวัสดิ์
- ↑ ข้อมูลสำคัญของรัฐวิสาหกิจไทย (State Enterprise Key Indicators : SEKI) ฉบับที่ 2
- ↑ รอยทางจาก “กรมรถไฟ” สู่... “แอร์พอร์ต เรล ลิงก์”
- ↑ สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ / เล่มที่ ๔ / เรื่องที่ ๗ รถไฟ / ประวัติการรถไฟในประเทศไทย
- ↑ พระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการสำนักงานและกรมในกระทรวงเศรษฐการ พุทธศักราช 2476
- ↑ ประวัติกระทรวงคมนาคม
- ↑ พระราชบัญญัติการรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2494
- ↑ กฎสำนักนายกรัฐมนตรี ฉบับที่ 38 (พ.ศ. 2491) ออกตามความในพระราชบัญญัติเครื่องแบบข้าราชการฝ่ายพลเรือน พุทธศักราช 2478 (ว่าด้วยเครื่องแบบพนักงานกรมรถไฟ)
- ↑ กฎสำนักนายกรัฐมนตรี ฉบับที่ 44 (พ.ศ. 2494) ออกตามความในพระราชบัญญัติเครื่องแบบข้าราชการฝ่ายพลเรือน พุทธศักราช 2478 (ว่าด้วยเครื่องแบบพนักงานกรมรถไฟ)
- ↑ [1]
- ↑ [2]
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
![]() |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: การรถไฟแห่งประเทศไทย |
![]() |
วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ: |
- เว็บไซต์สำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ
- เว็บไซต์การรถไฟแห่งประเทศไทย
- แผนที่แสดงเส้นทางการเดินรถไฟในปัจจุบัน
|
|
|
|