ทางรถไฟสายแม่กลอง

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ทางรถไฟสายแม่กลอง
80px
ทางรถไฟสายแม่กลอง
ข้อมูลทั่วไป
สถานะเปิดให้บริการ
เจ้าของสำนักงานรถไฟสายแม่กลอง (อดีต)
การรถไฟแห่งประเทศไทย (ปัจจุบัน)
ที่ตั้งกรุงเทพมหานคร
จังหวัดสมุทรสาคร
จังหวัดสมุทรสงคราม
ปลายทางวงเวียนใหญ่—มหาชัย
บ้านแหลม–แม่กลอง
จำนวนสถานี20 (วงเวียนใหญ่-มหาชัย)
15 (บ้านแหลม-แม่กลอง)
เว็บไซต์การรถไฟแห่งประเทศไทย
การดำเนินงาน
รูปแบบรถไฟชานเมือง
ระบบรถไฟชานเมือง
ของการรถไฟแห่งประเทศไทย
ผู้ดำเนินงานการรถไฟแห่งประเทศไทย
ศูนย์ซ่อมบำรุงโรงรถดีเซลรางสมุทรสาคร (สถานีมหาชัย)
ประวัติ
เปิดเมื่อ29 ธันวาคม พ.ศ. 2447 (วงเวียนใหญ่-มหาชัย)
10 มิถุนายน พ.ศ. 2448 (บ้านแหลม-แม่กลอง)
ข้อมูลทางเทคนิค
ระยะทาง33.1 กม. (20.57 ไมล์) (วงเวียนใหญ่-มหาชัย)
33.8 กม. (21 ไมล์) (บ้านแหลม-แม่กลอง)
จำนวนทางวิ่ง2
รางกว้างราง 1 เมตร ทางเดี่ยว
ความเร็วสูงสุด 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
แผนที่เส้นทาง

สัญลักษณ์
ยกเลิก
 ปากคลองสาน
0+000 กม.
 วงเวียนใหญ่
1+780 กม.
 ตลาดพลู
2+450 กม.
 วุฒากาศ
( S11 )
 สะพานข้ามคลองต้นไทร
3+350 กม.
 คลองต้นไทร
สะพานข้ามคลองบางขุนเทียน
4+130 กม.
 จอมทอง
สะพานข้ามคลองบางประทุน
5+760 กม.
 วัดไทร
สะพานข้ามคลองบางระแนะ
7+150 กม.
 วัดสิงห์
สะพานข้ามคลองวัดสิงห์
สะพานข้ามคลอง
9+760 กม.
 บางบอน
สะพานข้ามคลอง
12+230 กม.
 การเคหะธนบุรี
12+530 กม.
 รางสะแก
สะพานข้ามคลองสะแกงาม
สะพานข้ามคลอง
14+250 กม.
 รางโพธิ์
15+830 กม.
 สามแยก
17+290 กม.
 พรมแดน
18+760 กม.
 ทุ่งสีทอง
19+970 กม.
 บางน้ำจืด
22+990 กม.
 คอกควาย
ทางหลวงชนบท สค. 2032
สะพานข้ามคลองสี่วาพาสวัสดิ์
26+760 กม.
 บ้านขอม
สะพานข้ามคลองหวายลิง
สะพานข้ามคลอง
29+760 กม.
 คลองจาก
สะพานข้ามคลองเอกชัย
30+xxx กม.
 นิคมรถไฟมหาชัย
31+220 กม.
 มหาชัย
แม่น้ำท่าจีน
0+180 กม.
 บ้านแหลม
1+240 กม.
 ท่าฉลอม
3+890 กม.
 บ้านชีผ้าขาว
5+960 กม.
 คลองนกเล็ก
6+900 กม.
 บางสีคต
8+860 กม.
 บางกระเจ้า
10+900 กม.
 บ้านบ่อ
13+320 กม.
 บางโทรัด
15+780 กม.
 บ้านกาหลง
17+940 กม.
 บ้านนาขวาง
19+970 กม.
 บ้านนาโคก
23+730 กม.
 เขตเมือง
27+660 กม.
 ลาดใหญ่
30+160 กม.
 บางกระบูน
33+750 กม.
 แม่กลอง
แผนภาพนี้:

ทางรถไฟสายแม่กลอง เป็นทางรถไฟที่เดินรถจากฝั่งธนบุรี ผ่านจังหวัดสมุทรสาคร สิ้นสุดที่จังหวัดสมุทรสงคราม ตั้งแต่ พ.ศ. 2444 และ พ.ศ. 2448 เป็นระยะทาง 66.9 กิโลเมตร อยู่ในการดูแลของการรถไฟแห่งประเทศไทย ประกอบด้วยเส้นทาง 2 ช่วงจาก สถานีรถไฟวงเวียนใหญ่ ถึงสถานีรถไฟมหาชัย ระยะทาง 31.2 กิโลเมตร และจากสถานีรถไฟบ้านแหลม ถึงสถานีรถไฟแม่กลอง ระยะทาง 33.57 กิโลเมตร โดยระหว่างสถานีมหาชัยกับสถานีบ้านแหลม จะไม่มีเส้นทางเชื่อมถึงกัน ผู้โดยสารจะต้องลงจากขบวนรถ และเดินเท้าไปขึ้นเรือข้ามฟากข้ามแม่น้ำท่าจีน เพื่อไปต่อรถไฟอีกขบวนหนึ่ง

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเคยเสด็จพระราชดำเนินประทับรถไฟพระที่นั่ง ผ่านทางรถไฟสายนี้เมื่อวันที่ 18 มีนาคม ร.ศ. 124 (พ.ศ. 2448) เพื่อทรงทำพิธีเปิดถนนถวาย ตำบลท่าฉลอม อำเภอเมืองสมุทรสาคร

ในอดีตทางรถไฟสายแม่กลอง จะสิ้นสุดที่สถานีรถไฟปากคลองสานริมแม่น้ำเจ้าพระยา (ปัจจุบันกลายเป็นตลาดท่าน้ำรถไฟคลองสาน) แต่ได้ถูกยกเลิกทางรถไฟช่วงนี้ไปในสมัย จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เป็นนายกรัฐมนตรีจึงทำให้ทางรถไฟสายนี้สิ้นสุดที่สถานีวงเวียนใหญ่ดังเช่นปัจจุบัน ส่วนทางที่ยกเลิกไปได้ถมเป็นถนนและตั้งชื่อว่าถนนเจริญรัถ โดยเป็นถนน 3 ช่องทาง ซึ่งช่องทางกลางในอดีตคือรางรถไฟ[1][2]

ประวัติ[แก้]

เดิมรถไฟสายนี้เดินรถโดยบริษัทเอกชน คือ บริษัท รถไฟท่าจีน ทุนจำกัด (บริษัท ท่าจีนเรวเวกัมปนีลิมิเต็ตทุน จำกัด) ได้รับสัมปทานเดินรถช่วงปากคลองสาน–มหาชัย ระยะทางทั้งสิ้น 33.1 กิโลเมตร เริ่มเดินรถตั้งแต่วันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ. 2444 จนถึง พ.ศ. 2484 รวมระยะเวลา 40 ปี[3]

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (ขณะนั้นทรงเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร) เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ ทรงเปิดเส้นทางปากคลองสาน-มหาชัย เมื่อวันที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2447 และเปิดให้ประชาชนใช้งานตั้งแต่วันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2448[4]

ต่อมาใน พ.ศ. 2448 บริษัท แม่กลอง ทุนจำกัด ได้รับสัมปทานเดินรถช่วงที่สอง[5] จากสถานีรถไฟบ้านแหลมที่อยู่ฝั่งตรงข้ามกับสถานีรถไฟมหาชัย ถึงสถานีรถไฟแม่กลอง อำเภอเมืองสมุทรสงคราม ระยะทางทั้งสิ้น 33.8 กิโลเมตร เริ่มเดินรถตั้งแต่วันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2448 จนถึง พ.ศ. 2488 รวมระยะเวลา 40 ปี

ต่อมาบริษัทรถไฟท่าจีน และบริษัทแม่กลอง ได้รับพระบรมราชานุญาตให้รวมเป็นบริษัทเดียวกัน ใช้ชื่อว่า บริษัท แม่กลอง ทุนจำกัด[6] และเดินรถจนกระทั่งหมดสัมปทานในปี พ.ศ. 2488 จึงได้ขายกิจการให้กับกรมรถไฟ ภายใต้องค์กรรถไฟสายแม่กลอง เปลี่ยนสถานะเป็น สำนักงานรถไฟสายแม่กลอง เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 และรวมเข้ากับการรถไฟแห่งประเทศไทยเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2498

ปัจจุบันเส้นทางช่วงปากคลองสาน–วงเวียนใหญ่ ไม่มีการเดินรถมาตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2504 สืบเนื่องจากมติคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2502 โดยยังคงรางรถไฟไว้ แต่ราดยางมะตอยทับ กลายเป็นถนนเจริญรัถ

การซ่อมบำรุงและปรับปรุงเส้นทาง[แก้]

ใน พ.ศ. 2558 การรถไฟแห่งประเทศไทยได้ประกาศปิดเส้นทางรถไฟในช่วงบ้านแหลม–แม่กลอง ระหว่างวันที่ 13 พฤษภาคม พ.ศ. 2558 — 31 มีนาคม พ.ศ. 2559 เพื่อทำการปรับปรุงเส้นทางตามโครงการปรับปรุงเส้นทางรถไฟ โดยจะมีรถสองแถวรับ-ส่งผู้โดยสารชั่วคราว และเปิดเดินรถอีกครั้งเมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2559 โดยมีวุฒิชาติ กัลยาณมิตร อดีตผู้ว่าการรถไฟแห่งประเทศไทย เป็นประธานในพิธีเปิดเดินรถเที่ยวแรกจากแม่กลอง–บ้านแหลม

เนื่องจากทางรถไฟสายแม่กลองไม่มีเส้นทางเชื่อมต่อกับรถไฟสายอื่น ทำให้การขนส่งขบวนรถเพื่อซ่อมบำรุง ต้องบรรทุกขบวนรถจากศูนย์ซ่อมบำรุงที่สถานีรถไฟธนบุรีหรือสถานีรถไฟมักกะสัน โดยผ่านทางแพขนานยนต์

พิกัด กม.ของสถานีรายทาง[แก้]

ช่วงปากคลองสาน-มหาชัย[แก้]

ช่วงแม่น้ำท่าจีน-แม่กลอง[แก้]

  • ปลายรางในอดีต (แป้นปะทะยื่นลงไปในแม่น้ำ กม. 0-...)
  • ปลายรางปัจจุบัน กม. 0-194
  • ศูนย์กลางอาคารสถานีรถไฟบ้านแหลมปัจจุบัน กม. 0-180
  • หัวจ่ายน้ำมัน กม. 0-100
  • ศูนย์กลางอาคารสถานีบ้านแหลมในอดีต กม. 0 (หลัก กม.สูญหายไปแล้ว)
  • ป้ายหยุดรถโรงพยาบาลนครท่าฉลอม กม. 0+567.00 (เปิดเมื่อ 19 พ.ย. 2564)
  • อดีตสถานีช่องลม กม. 1+020 (ไม่มีร่องรอยเหลือ พบในแผนที่ปี 2495)
  • ที่หยุดรถท่าฉลอม กม. 1+240 (โดยประมาณ)
  • ป้ายหยุดรถบ้านชีผ้าขาว กม. 3+890
  • ป้ายหยุดรถคลองนกเล็ก กม. 5+960 (เปิดเมื่อปี 2539)
  • ที่หยุดรถบางสีคต กม. 6+900 (ไม่พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518)
  • ที่หยุดรถบางกระเจ้า กม. 8+860 (ไม่พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518)
  • ที่หยุดรถบ้านบ่อ กม. 10+900 (พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518) เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถเมื่อวันที่ 1 ม.ค.2520
  • ที่หยุดรถบางโทรัด กม. 13+320 (ไม่พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518)
  • ที่หยุดรถบ้านกาหลง กม. 15+780 (พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518) เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถเมื่อวันที่ 1 ม.ค.2520
  • ป้ายหยุดรถบ้านนาขวาง กม. 17+940 (ไม่เคยเป็นสถานี)
  • ที่หยุดรถบ้านนาโคก กม. 19+970 (พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518) เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถ
  • ป้ายหยุดรถเขตเมือง กม. 23+730
  • ป้ายหยุดรถลาดใหญ่ กม. 27+660 (พบร่องรอยรางหลีกในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518) เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถ
  • ที่หยุดรถบางกระบูน กม.30+160 (ไม่เคยเป็นสถานี พบร่องรอยที่พักผู้โดยสารในภาพถ่ายทางอากาศปี 2518 ปัจจุบันมองไม่เห็นในภาพถ่ายดาวเทียมปี 2549)
  • สถานีรถไฟแม่กลอง กม. 33+750
  • ปลายรางตันจรดริมแม่น้ำแม่กลอง กม. 33+855[8]

รายชื่อสถานีรถไฟ[แก้]

รายชื่อสถานีรถไฟในประเทศไทย
(ดำเนินการโดย รฟท.)
  ย่านชานเมือง
(กรุงเทพ - ชุมทางแก่งคอย/ลพบุรี)
  สายเหนือ
(ชุมทางบ้านภาชี - เชียงใหม่)
  สายตะวันออกเฉียงเหนือ
(ชุมทางบ้านภาชี - อุบลราชธานี/หนองคาย)
  สายใต้
(ชุมทางบางซื่อ/ธนบุรี - สุไหงโกลก)
  สายตะวันออก
(สามเหลี่ยมจิตรลดา - อรัญประเทศ/สัตหีบ)
  สายแม่กลอง
(วงเวียนใหญ่ - มหาชัย และบ้านแหลม - แม่กลอง)
ดู · แก้ไข · พูดคุย

ช่วงวงเวียนใหญ่ - มหาชัย (งญ.-ชั.)[แก้]

ชื่อสถานี / ที่หยุดรถ ชื่อภาษาอังกฤษ เลขรหัส ระยะทางจาก งญ. ชั้นสถานี ตัวย่อ อาณัติสัญญาณ ระบบบังคับประแจ ที่ตั้ง หมายเหตุ
ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต จังหวัด
วงเวียนใหญ่ - มหาชัย
วงเวียนใหญ่ Wongwian Yai 5001 0.00 กม. 1 งญ. หลักเขตสถานี – บางยี่เรือ ธนบุรี กรุงเทพมหานคร
ตลาดพลู Talat Phlu 5003 1.78 กม. 2 ลู. หลักเขตสถานี – ตลาดพลู
วุฒากาศ Wutthakat 5036 2.45 กม. ป้ายหยุดรถ - -
คลองต้นไทร Khlong Ton Sai 5004 3.35 กม. ที่หยุดรถ ไซ. หลักเขตสถานี คันโยก บางค้อ จอมทอง
จอมทอง Chom Thong 5005 4.13 กม. ป้ายหยุดรถ ทจ. – – บางขุนเทียน
วัดไทร Wat Sai 5007 5.76 กม. ป้ายหยุดรถ วซ. – –
วัดสิงห์ Wat Sing 5008 7.15 กม. 2 สิ. หลักเขตสถานี คันโยก
บางบอน Bang Bon 5009 9.76 กม. ที่หยุดรถ าา. – – คลองบางบอน แสมดำ บางบอน บางขุนเทียน
การเคหะ Kan Kheha 5010 12.23 กม. ที่หยุดรถ เค. – –
รางสะแก Rang Sakae 5011 12.53 กม. ป้ายหยุดรถ รแ. – –
รางโพธิ์ Rang Pho 5012 14.25 กม. 2 รโ. หลักเขตสถานี คันโยก บางบอนใต้
สามแยก Sam Yaek 5013 15.83 กม. ป้ายหยุดรถ แย. – –
พรมแดน Phrom Daen 5014 17.29 กม. ที่หยุดรถ พแ. - – บางน้ำจืด แสมดำ เมืองสมุทรสาคร บางขุนเทียน สมุทรสาคร กรุงเทพมหานคร -ครึ่งหนึ่งของทางรถไฟอยู่ในเขตจังหวัดสมุทรสาคร และอีกครึ่งหนึ่งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร

-เข้าเขตจังหวัดสมุทรสาคร

ทุ่งสีทอง Thung Si Thong 5034 18.76 กม. ป้ายหยุดรถ ที. - – บางน้ำจืด เมืองสมุทรสาคร สมุทรสาคร
บางน้ำจืด Bang Nam Chuet 5015 19.97 กม. ที่หยุดรถ นจ. หลักเขตสถานี คันโยก
คอกควาย Khok Khwai 5016 22.99 กม. ที่หยุดรถ วา. หลักเขตสถานี คันโยก คอกกระบือ
บ้านขอม Ban Khom 5017 26.76 กม. ที่หยุดรถ ขม. - - โคกขาม
คลองจาก Khlong Chak 5033 29.76 กม. ป้ายหยุดรถ ลจ. - – มหาชัย
นิคมรถไฟมหาชัย Nikhom Rotfai Mahachai 5037 30.60 กม. ป้ายหยุดรถ - -
มหาชัย Maha Chai 5018 31.22 กม. 1 ชั. หลักเขตสถานี คันโยก

ช่วงบ้านแหลม - แม่กลอง (แห. - แอ.)[แก้]

ชื่อสถานี / ที่หยุดรถ ชื่อภาษาอังกฤษ เลขรหัส ระยะทางจาก แห. ชั้นสถานี ตัวย่อ อาณัติสัญญาณ ระบบบังคับประแจ ที่ตั้ง หมายเหตุ
ตำบล อำเภอ จังหวัด
บ้านแหลม - แม่กลอง
บ้านแหลม Ban Laem 5019 0.00 กม. 3 แห. หลักเขตสถานี คันโยก ท่าฉลอม เมืองสมุทรสาคร สมุทรสาคร
โรงพยาบาลนครท่าฉลอม[9] Tha Chalom City Hospital – 0.56 กม. ป้ายหยุดรถ นฉ. – – สร้างขึ้นโดยมูลนิธิโรงพยาบาลนครท่าฉลอม โดยเงินบริจาคของผู้มีจิตศรัทธา โดยมีชานชาลากว้าง 2 เมตร ยาว 40 เมตร อาคารพักผู้โดยสาร ได้รับการออกแบบและตกแต่งในรูปแบบย้อนยุคสมัยรัชกาลที่ 5[10]
ท่าฉลอม Tha Chalom 5020 1.24 กม. ที่หยุดรถ ฉอ. – –
บ้านชีผ้าขาว Ban Chi Pha Khao 5021 3.89 กม. ป้ายหยุดรถ ผา. – – ท่าจีน
คลองนกเล็ก Khlong Nok Lek 5035 5.95 กม. ป้ายหยุดรถ ลเ. – – บางกระเจ้า
บางสีคต Bang Si Khot 5022 6.90 กม. ที่หยุดรถ บี. – –
บางกระเจ้า Bang Krachao 5023 8.86 กม. ที่หยุดรถ ะจ. – – บ้านบ่อ
บ้านบ่อ Ban Bo 5024 10.90 กม. ที่หยุดรถ บ่. – – เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2520[11]
บางโทรัด Bang Tho Rat 5025 13.32 กม. ที่หยุดรถ งโ. – – บ้านโทรัด
บ้านกาหลง Ban Kalong 5026 15.78 กม. ที่หยุดรถ กห. – – กาหลง เคยเป็นสถานี ยุบเป็นที่หยุดรถเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2520[11]
บ้านนาขวาง Ban Nakhwang 5027 17.94 กม. ป้ายหยุดรถ บ้. หลักเขตสถานี คันโยก
บ้านนาโคก Ban Nakhok 5028 19.97 กม. ที่หยุดรถ าโ. – – นาโคก
เขตเมือง Khet Mueang 5029 23.73 กม. ป้ายหยุดรถ ดเ. – –
ลาดใหญ่ Lat Yai 5030 27.66 กม. ป้ายหยุดรถ ลญ. – – ลาดใหญ่ เมืองสมุทรสงคราม สมุทรสงคราม เข้าเขตจังหวัดสมุทรสงคราม
แม่กลอง Mae Klong 5032 33.75 กม. 3 แอ. หลักเขตสถานี คันโยก แม่กลอง

โครงการในอนาคต[แก้]

ในอนาคต การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ร่วมกับกรมการขนส่งทางราง จะทำการย้ายสถานีต้นทางหลักของกรุงเทพมหานคร จากสถานีหัวลำโพง มาที่ ชุมทางบางซื่อ และรวมเส้นทาง รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง รถไฟทางไกล รถไฟความเร็วสูง (สายกรุงเทพ-นครราชสีมา) และ รถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ เข้าไว้ที่สถานีกลางบางซื่อเป็นสถานีหลักแห่งเดียวของกรุงเทพมหานคร พร้อมจัดเส้นทางใหม่ จากบางซื่อไปนครปฐม เป็นสายตะวันตก และจากบางซื่อ ไปหัวลำโพง ลดระดับลงใต้ดินเข้าสู่วงเวียนใหญ่ ไปตามแนวทางรถไฟสายแม่กลอง และส่วนต่อขยายจากสถานีปลายทางที่แม่กลองไปยังปากท่อ[12][13]ตลอดจนทุกสถานีหลังจากนี้ นับเป็นเส้นทางใหม่ของสายใต้ ส่วนจากบางซื่อไปชุมทางบ้านภาชี ยังเป็นสายเหนือและสายตะวันออกเฉียงเหนือเช่นเดิม และจากบางซื่อไปฉะเชิงเทรา เป็นสายตะวันออกตามเดิม และแยกเพิ่มอีก 2 เส้นทางคือ รถไฟด่วนพิเศษ (เส้นทางแรก กรุงเทพ-นครราชสีมา) และรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ (SARL : Suvarnabhumi Airport Rails Link)

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ การเปิดรถไฟสายท่าจีน เล่มที่ ๒๑ ตอนที่ ๔๐ ประกาศ ณ วันที่ ๘ มกราคม พ.ศ. ๒๔๔๗ หน้าที่ ๗๓๙
  2. ↑ โรม บุนนาค. ชุดบันทึกแผ่นดิน ตอน เรื่องเก่าเล่าสนุก ๒. กรุงเทพฯ : สยามบันทึก, 2552. 216 หน้า. ISBN 978-611-7180-00-2
  3. ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ พระราชทานอำนาจพิเศษแก่บริษัทท่าจีนเรลเวกำปนีทุน จำกัด เล่มที่ ๑๙ ตอนที่ ๔๓ ประกาศ วันที่ ๑๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๔๕ หน้าที่ ๘๒๓
  4. ↑ "ประวัติทางรถไฟสายแม่กลอง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-11-30. สืบค้นเมื่อ 2009-05-27.
  5. ↑ ประกาศพระราชทานอำนาจพิเศษแก่บริษัทรถไฟแม่กลองทุนจำกัด เล่มที่ ๒๒ ตอนที่ ๑๙ ประกาศวันที่ ๖ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๔๘ หน้าที่ ๔๒๓
  6. ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ พระราชทานอำนาจพิเศษแก่บริษัทรถไฟแม่กลองทุนจำกัดเล่มที่ ๒๕ ตอนที่ ๒๘ ประกาศวันที่ ๑๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๑ หน้าที่ ๗๙๒
  7. ↑ ตลาดน้ำวัดไทรถึงตลาดน้ำวัดจอมทอง ที่เที่ยวดังยุคก่อนและการเปลี่ยนโฉมเพราะรถไฟชนกัน! สืบค้นศุกร์ที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2562
  8. ↑ รถไฟไทยดอตคอม
  9. ↑ "ประกาศการรถไฟแห่งประเทศไทย เรื่อง ให้เปิดใช้ที่หยุดรถ "โรงพยาบาลนครท่าฉลอม" (นฉ.) ที่ กม. ๐+๕๖๗.๐๐ ในเส้นทางสายบ้านแหลม-แม่กลอง". ฝ่ายปฏิบัติการเดินรถ การรถไฟแห่งประเทศไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564
  10. ↑ "เปิดที่หยุดรถไฟ "รพ.นครท่าฉลอม" รับผู้ป่วยเส้นทางบ้านแหลม-แม่กลอง". {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help) สืบค้นวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2565
  11. ↑ 11.0 11.1 "ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2520 เนื่องจากหมดความจำเป็นในด้านการเดินรถและการพาณิชย์ ฉะนั้น ให้ยุบสถานีต่าง ๆ เป็นที่หยุดรถ (ประกาศ ณ วันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2519)". ที่ว่าการฝ่ายการเดินรถ การรถไฟแห่งประเทศไทย. วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2520
  12. ↑ http://61.19.96.11/tanarak/website_tanarak/Province/news_anounce_detail.php?docId=42&id=6408&provinceId=60&PHPSESSID=e07b391d23903dfb17b892ceb18d7f44[ลิงก์เสีย] การประชุมกลุ่มย่อยโครงการศึกษาระบบรถไฟฟ้าชานเมืองร่วมกับรถไฟทางไกลเชื่อมต่อระบบขนส่งในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล สายใต้ มหาชัย-ปากท่อ
  13. ↑ กิตติกร นาคทอง (6 December 2019). "สนข. จัดประชุมกลุ่มย่อย โครงการรถไฟฟ้าชานเมือง "มหาชัย-ปากท่อ"". สาครออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 21 September 2022.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ทางรถไฟสายแม่กลอง&oldid=10613351"