ทางรถไฟสายสวรรคโลก
| ทางรถไฟสายสวรรคโลก | |
|---|---|
 | |
| ข้อมูลทั่วไป | |
| รูปแบบ | รถไฟระหว่างเมือง |
| ระบบ | รถไฟทางไกล |
| สถานะ | ปิดชั่วคราว |
| ที่ตั้ง | จังหวัดอุตรดิตถ์และสุโขทัย |
| ปลายทาง | ชุมทางบ้านดารา สวรรคโลก |
| จำนวนสถานี | 3 |
| การดำเนินงาน | |
| เปิดเมื่อ | 15 สิงหาคม พ.ศ. 2453 |
| เจ้าของ | การรถไฟแห่งประเทศไทย |
| ผู้ดำเนินงาน | การรถไฟแห่งประเทศไทย |
| ศูนย์ซ่อมบำรุง | โรงรถจักรดีเซลอุตรดิตถ์ |
| ข้อมูลทางเทคนิค | |
| ระยะทาง | 29.007 กม. (18.02 ไมล์) |
| รางกว้าง | มีเตอร์เกจ |
ทางรถไฟสายสวรรคโลก–ชุมทางบ้านดารา หรือ ทางแยกสวรรคโลก[1] เป็นทางรถไฟสายรองในระบบรถไฟระหว่างเมืองของการรถไฟแห่งประเทศไทย แยกมาจากทางรถไฟสายเหนือที่สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา ตำบลบ้านดารา อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ ผ่านสถานีรถไฟคลองมะพลับ อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย มาสุดปลายทางที่สถานีรถไฟสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย มีความยาวทั้งหมด 29.007 กิโลเมตร[2] เมื่อแรกสร้างมีแผนจะสร้างเส้นรถไฟนี้ต่อไปจนถึงจังหวัดตาก[3] นอกจากจะเป็นระบบขนส่งมวลชนในท้องถิ่นแล้ว ในอดีตทางรถไฟสายนี้ยังทำหน้าที่ลำเลียงไม้ท่อนและของป่าจากแถบนี้ลงไปยังกรุงเทพมหานคร[4]
ประวัติ[แก้]
ทางรถไฟสายสวรรคโลกนี้สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์โปรดให้สร้างทางรถไฟจากเมืองพิษณุโลก แล้วแยกเป็นสองสายที่บ้านดารา สายหนึ่งขึ้นเหนือไปสุดที่เมืองอุตรดิตถ์ และอีกสายหนึ่งไปฝั่งตะวันตกสุดที่เมืองสวรรคโลก[5] เพื่อเชื่อมการเดินไปออกไปทางทิศตะวันตกออกทางเมืองตากในอนาคต ซึ่งในขณะนั้น ทางรถไฟสายนี้ยังเป็นที่ราบเต็มไปด้วยป่ารกทึบ ไม่มีสถานีรายทาง มีเพียงสถานีปลายทางคือสวรรคโลก ใช้รางเกจใหญ่ มีระยะทาง 28.9 กิโลเมตร สิ้นงบประมาณในการก่อสร้าง 840,000 บาท[3] สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมารเสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์เพื่อเปิดทางรถไฟทั้งสองเส้นเมื่อวันที่ 6–7 ธันวาคม พ.ศ. 2452 (นับแบบปัจจุบันคือ พ.ศ. 2453) และประทับรถไฟพระที่นั่งจากปะรำพิธีข้างสถานีรถไฟพิษณุโลกไปยังสถานีรถไฟสวรรคโลกและสถานีรถไฟอุตรดิตถ์ตามลำดับ หลังจากนั้นพระองค์เสด็จประพาสหัวเมืองรายทางรถไฟแถบเขาพลึง และเมืองสวรรคโลก แล้วจึงเสด็จกลับพระนครในวันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2453[5]
หลังการระบาดทั่วของโควิด-19 ในประเทศไทย การรถไฟแห่งประเทศไทยจึงให้หยุดเดินรถดีเซลรางปรับอากาศ กรุงเทพ–สวรรคโลก–กรุงเทพ ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2563 จนกว่าสถานการณ์จะคลี่คลาย[6]
สถานี[แก้]
ทางรถไฟสายสวรรคโลก–บ้านดารานี้ ประกอบไปด้วยสถานีสองสถานี และห้าที่หยุดรถ ดังนี้[7]
| ชื่อสถานี/ที่หยุดรถ | รหัส | ระยะทาง (กิโลเมตร) |
ชั้นสถานี | รัสพจน์ | หมายเหตุ | ที่ตั้ง |
|---|---|---|---|---|---|---|
| บ้านดารา | 1137 | 458.31 | 3 | ดร. | อุตรดิตถ์ | |
| คลองละมุง | 1138 | 466.32 | ที่หยุดรถ | ลม. | ||
| คลองมะพลับ | 1139 | 470.27 | ที่หยุดรถ | มป. | สุโขทัย | |
| วัดคลองปู | 1140 | 474.96 | ที่หยุดรถ | ว ู. | ||
| คลองยาง | 1141 | 479.03 | ที่หยุดรถ | คย. | ||
| หนองเรียง | 1142 | 483.08 | ที่หยุดรถ | นย. | ||
| สวรรคโลก | 1143 | 487.14 | 3 | สว. |
ตารางเวลาเดินรถ[แก้]
เที่ยวขึ้น[แก้]
| ขบวนรถ | ต้นทาง | สวรรคโลก | ปลายทาง | หมายเหตุ | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ชื่อสถานี | เวลาออก | ชื่อสถานี | เวลาถึง | |||
| ดพ3 | กรุงเทพ | 10.50 | 17.46 | ศิลาอาสน์ | 19.15 | |
| * ดพ= รถด่วนพิเศษ / ด= รถด่วน / ร= รถเร็ว / ธ= รถธรรมดา / ช= รถชานเมือง / พช= รถพิเศษชานเมือง / ท= รถท้องถิ่น / น= รถนำเที่ยว / ส= รถสินค้า | ||||||
เที่ยวล่อง[แก้]
| ขบวนรถ | ต้นทาง | สวรรคโลก | ปลายทาง | หมายเหตุ | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ชื่อสถานี | เวลาออก | ชื่อสถานี | เวลาถึง | |||
| ดพ4 | ศิลาอาสน์ | 19.50 | 18.01 | กรุงเทพ | 04.00 | |
| * ดพ= รถด่วนพิเศษ / ด= รถด่วน / ร= รถเร็ว / ธ= รถธรรมดา / ช= รถชานเมือง / พช= รถพิเศษชานเมือง / ท= รถท้องถิ่น / น= รถนำเที่ยว / ส= รถสินค้า | ||||||
อ้างอิง[แก้]
- ↑ รายงานฉบับกลาง การจัดทำเอกสาร การนำเสนอแหล่งมรดกวัฒนธรรมเส้นทางรถไฟสายไทย-พม่า (ทางรถไฟสายมรณะ) เข้าสู่บัญชีชั่วคราวมรดกโลก (PDF). สมาคมอิโคโมสไทย. 29 มิถุนายน 2561. p. 28. Check date values in:
|year=(help) - ↑ "การรถไฟแห่งประเทศไทย". กระทรวงคมนาคม. กรกฎาคม 2564. สืบค้นเมื่อ 16 สิงหาคม 2564. Check date values in:
|accessdate=, |date=(help) - ↑ 3.0 3.1 "คำกราบบังคมทูลรายงาน การเปิดทางรถไฟอุตรดิษฐ์แลสวรรคโลก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 2063–2071. 26 ธันวาคม 2452. Check date values in:
|date=(help) - ↑ เมธินีย์ ชอุ่มผล (19 กันยายน 2561). "สถานีรถไฟสวรรคโลก". วารสารเมืองโบราณ. สืบค้นเมื่อ 16 สิงหาคม 2564. Check date values in:
|accessdate=, |date=(help) - ↑ 5.0 5.1 "การเปิดรถไฟสายเหนือแต่เมืองพิศณุโลก ไปยังเมืองอุตรดิษฐ์แลเมืองสวรรคโลก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 2059–2063. 26 ธันวาคม 2452. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "รถไฟสุโขทัย หยุดเดินรถแล้ววันนี้". สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์. 1 เมษายน 2563. สืบค้นเมื่อ 16 สิงหาคม 2564. Check date values in:
|accessdate=, |date=(help) - ↑ เอกรัช ศรีอาระยันพงษ์ (บรรณาธิการบริหาร) (2562). สายย่อ (PDF). วารสารรถไฟสัมพันธ์ (4:2562). p. 6. Check date values in:
|year=(help)
| อำเภอ |  | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||
| ภูมิศาสตร์ | |||||||||
| เศรษฐกิจ |
| ||||||||
| สังคม |
| ||||||||
บทความเกี่ยวกับการเดินทาง การคมนาคม และการขนส่งนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล