การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย
Mass Rapid Transit Authority of Thailand
สัญลักษณ์ของ รฟม. มีลักษณะคล้ายลายเฉลว
ที่ทำการ
175 ถนนพระราม 9 แขวงห้วยขวาง เขตห้วยขวาง กรุงเทพมหานคร 10310
ภาพรวม
วันก่อตั้ง	21 สิงหาคม พ.ศ. 2535 (26 ปี)
สืบทอดจาก	องค์การรถไฟฟ้ามหานคร
งบประมาณ	21,064.6757 ล้านบาท (พ.ศ. 2559)
รัฐมนตรีว่าการ	อาคม เติมพิทยาไพสิฐ, รัฐมนตรี ไพรินทร์ ชูโชติถาวร, รัฐมนตรีช่วย
ผู้บริหาร	ภคพงศ์ ศิริกันทรมาศ, ผู้ว่าการ ธีรพันธ์ เตชะศิรินุกูล, รองผู้ว่าการ ณฐมณ บุนนาค, รองผู้ว่าการ ฤทธิกา สุภารัตน์, รองผู้ว่าการ สุรเชษฐ์ เหล่าพูลสุข, รองผู้ว่าการ วิทยา พันธุ์มงคล, รองผู้ว่าการ
ในกำกับดูแลของ	กระทรวงคมนาคม
เว็บไซต์
http://www.mrta.co.th

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย หรือ รฟม. (อังกฤษ: Mass Rapid Transit Authority of Thailand ย่อว่า MRTA) เป็นรัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงคมนาคม มีภาระหน้าที่ในการจัดให้มี และให้บริการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และตามหัวเมืองหลัก ในจังหวัดอื่นๆ

รฟม. เป็นรัฐวิสาหกิจของไทยที่มีผลการดำเนินงานขาดทุนเป็นลำดับที่ 3 ของไทย คือขาดทุนสุทธิ 866 ล้านบาท ในปี พ.ศ. 2553

ประวัติ

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย ก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2535 ในชื่อ องค์การรถไฟฟ้ามหานคร มีชื่อภาษาอังกฤษคือ Metropolitan Rapid Transit Authority จัดตั้งขึ้นภายใต้พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การรถไฟฟ้ามหานคร พ.ศ 2535 โดยมีผลบังคับใช้เมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2535 มีวัตถุประสงค์ในการจัดระบบขนส่งมวลชน ในกรุงเทพมหานคร และปริมณฑล โดยใช้รถไฟฟ้า

ในภายหลังได้มีการออก พระราชบัญญัติการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2543 ซึ่งได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2543 โดยมีผลบังคับใช้ในวันที่ 2 ธันวาคม 2543 องค์การรถไฟฟ้ามหานครจึงได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย มีชื่อภาษาอังกฤษคือ "Mass Rapid Transit Authority of Thailand"

พระราชบัญญัติฉบับใหม่ดังกล่าวยังให้อำนาจหน้าที่ รฟม. เพิ่มขึ้นหลายอย่าง เช่น มีอำนาจกำหนด "เขตปลอดภัยระบบรถไฟฟ้า" เพื่อคุ้มครองอุโมงค์และสิ่งก่อสร้างใต้ดิน และกำหนดเขต "ระบบรถไฟฟ้า" เพื่อคุ้มครองดูแลคนโดยสารรถไฟฟ้า และระบบรถไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนั้นยังให้ รฟม. สามารถหารายได้ทางอื่นนอกจากค่าโดยสาร และพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ได้ตามความจำเป็น เพื่อประโยชน์แก่การให้บริการรถไฟฟ้า และมีอำนาจหน้าที่ดำเนินกิจการรถไฟฟ้า ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล รวมทั้งอาจดำเนินกิจการรถไฟฟ้าในจังหวัดอื่นตามที่จะได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดให้อำนาจด้วย

คณะกรรมการ

1. นาย ไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย ประธานกรรมการ
2. นาวาอากาศเอก รองศาสตราจารย์ ดร. ธนากร พีระพันธุ์ กรรมการ
3. ดร. จุฬา สุขมานพ กรรมการ
4. นาย วินัย ดำรงค์มงคลกุล กรรมการ
5. ศาสตราจารย์ ดร. อมร พิมานมาศ กรรมการ

โครงการในความรับผิดชอบ

กรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทยได้ดำเนินการระบบขนส่งมวลชนในรูปแบบรถไฟฟ้าในพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล โดยใช้ชื่อว่า รถไฟฟ้ามหานคร แบ่งเป็นหลายสาย ดังนี้

• รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล (สายสีน้ำเงิน) เป็นสัมปทานของ บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน)
  • ช่วงหัวลำโพง-บางซื่อ เปิดใช้เมื่อ พ.ศ. 2547
  • ส่วนต่อขยายช่วงบางซื่อ-เตาปูน เปิดใช้เมื่อ พ.ศ. 2560
  • ส่วนต่อขยายช่วงเตาปูน-ท่าพระ และหัวลำโพง-หลักสอง อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างตามสัญญาที่ 1-7 เปิดให้บริการภายในปี พ.ศ. 2562 และ 2563 ตามลำดับ
• รถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรม (สายสีม่วง) เป็นโครงการที่ การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย เป็นผู้ดำเนินการด้วยตนเอง
  • ช่วงคลองบางไผ่ - เตาปูน เปิดใช้เมื่อ พ.ศ. 2559 โดยการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย ได้ว่าจ้าง บริษัท ทางด่วนและรถไฟฟ้ากรุงเทพ จำกัด (มหาชน) เป็นผู้เดินรถ
  • ช่วงเตาปูน - ราษฎร์บูรณะ - ครุใน อยู่ระหว่างการเตรียมเปิดประกวดราคาภายในปี พ.ศ. 2561
• รถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้ม (ช่วงตลิ่งชัน-มีนบุรี (สุวินทวงศ์))
  • ช่วงศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย - มีนบุรี (สุวินทวงศ์) อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างตามสัญญาที่ 1-6
  • ช่วงศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย - ตลิ่งชัน อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด
• รถไฟฟ้าสายสีชมพู (ช่วงแคราย-มีนบุรี) เป็นสัมปทานของ บริษัท นอร์ทเทิร์น บางกอกโมโนเรล จำกัด อยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้าง
• รถไฟฟ้าสายสีเหลือง (ช่วงลาดพร้าว-สำโรง) เป็นสัมปทานของ บริษัท อีสเทิร์น บางกอกโมโนเรล จำกัด อยู่ในระหว่างดำเนินการก่อสร้าง
• รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล (ช่วงแคราย-บึงกุ่ม) อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด

นอกจากนี้การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย ยังได้รับหน้าที่ในการก่อสร้างส่วนต่อขยายของรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสุขุมวิท หรือ รถไฟฟ้ามหานคร สายสีเขียวอ่อน (ช่วงลำลูกกา - สมุทรปราการ) ต่อจากกรุงเทพมหานคร เพื่อทำการขยายเส้นทางจากตัวเมืองออกสู่จังหวัดใกล้เคียง อย่างไรก็ตามเมื่อการก่อสร้างแล้วเสร็จ เส้นทางดังกล่าวจะตกเป็นทรัพย์สินของกรุงเทพมหานครตามมติของคณะรัฐมนตรี และคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) โดยเมื่อโครงการเสร็จสมบูรณ์เส้นทางรถไฟฟ้าสายนี้จะมีความยาวถึง 66.5 กิโลเมตร (รวมเส้นทางสัมปทานและส่วนต่อขยายของกรุงเทพมหานคร) และได้แบ่งโครงการในการก่อสร้างดังนี้

• ส่วนต่อขยายสายสุขุมวิท ระยะที่ 2 (ช่วงแบริ่ง - สมุทรปราการ) ก่อสร้างแล้วเสร็จ และติดตั้งระบบ กำลังอยู่ระหว่างขั้นตอนตามกฎหมาย
• ส่วนต่อขยายสายสุขุมวิท ระยะที่ 3 (ช่วงสมุทรปราการ - บางปู) อยู่ระหว่างการศึกษาเส้นทางเดินรถและออกแบบรายละเอียด
• ส่วนต่อขยายสายสุขุมวิท - พหลโยธิน ระยะที่ 1 (ช่วงหมอชิต - สะพานใหม่ - คูคต) อยู่ในระหว่างดำเนินการก่อสร้าง
• ส่วนต่อขยายสายสุขุมวิท - พหลโยธิน ระยะที่ 2 (ช่วงคูคต - ลำลูกกา) อยู่ระหว่างการศึกษา

จังหวัดเชียงใหม่

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทยได้รับมอบหมายจากกระทรวงคมนาคมให้เข้าไปพัฒนาระบบขนส่งมวลชนในจังหวัดเชียงใหม่จำนวนสามสายทาง ดังนี้

• รถไฟฟ้าสายสีแดง (ช่วงโรงพยาบาลนครพิงค์ - แยกบิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ สาขาหางดง) อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด
• รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน (ช่วงสวนสัตว์เชียงใหม่ - แยกพรอเมนาดา) อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด
• รถไฟฟ้าสายสีเขียว (ช่วงท่าอากาศยานเชียงใหม่ - แยกรวมโชค) อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด

จังหวัดภูเก็ต

การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทยได้รับมอบหมายจากกระทรวงคมนาคมให้เข้าไปพัฒนาระบบขนส่งมวลชนรูปแบบรถไฟฟ้ารางเบาในจังหวัดภูเก็ต โดยมีเส้นทางทั้งหมดสองช่วง ดังนี้

• ช่วงห้าแยกฉลอง - ท่าอากาศยานนานาชาติภูเก็ต อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด
• ช่วงสถานีรถไฟท่านุ่น - ท่าอากาศยานนานาชาติภูเก็ต อยู่ระหว่างการออกแบบรายละเอียด

ดูเพิ่ม

• การรถไฟแห่งประเทศไทย
• โครงข่ายระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง
• การทางพิเศษแห่งประเทศไทย

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย