ทางรถไฟสายชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์
ทางรถไฟสายชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ข้อมูลทั่วไป | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
เจ้าของ | การรถไฟแห่งประเทศไทย การรถไฟมลายา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ที่ตั้ง | จังหวัดสงขลา ประเทศไทย รัฐปะลิส ประเทศมาเลเซีย | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ปลายทาง | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ประวัติ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
เปิดเมื่อ | 1 กรกฎาคม 2461[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ข้อมูลทางเทคนิค | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ระยะทาง | 43.502 กม. (27.03 ไมล์)[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
รางกว้าง | 1,000 mm (3 ft 3 3⁄8 in) มีเตอร์เกจ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ทางรถไฟสายชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์ หรือ ทางรถไฟสายกรุงเทพ–ปาดังเบซาร์[3] เป็นทางรถไฟระหว่างประเทศที่เชื่อมระหว่างประเทศไทยกับประเทศมาเลเซีย มีจุดเริ่มต้นจากสถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ผ่านพรมแดนไทยกับมาเลเซีย จนถึงสถานีปลายทางคือสถานีรถไฟปาดังเบซาร์ รัฐปะลิส ซึ่งบรรจบกับทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันตกของมาเลเซีย[4]
ประวัติ[แก้]
มีการก่อสร้างทางรถไฟสายใต้ครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2452 แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2464 โดยมีสถานีปลายทางคือสถานีรถไฟสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส[1] ต่อมาได้มีการก่อสร้างเส้นทางเพิ่มเติมจากสถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เชื่อมเข้ากับทางรถไฟสายชายฝั่งทะเลตะวันตกของประเทศมาเลเซีย ที่สถานีรถไฟปาดังเบซาร์ รัฐปะลิส[4] โดยเดินรถระหว่างกันครั้งแรกเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2461[1] ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงทำสัญญาการเดินรถระหว่างกันเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2465[5] ทั้งสายปาดังเบซาร์และสายปาซีร์มัซ[6] โดยสถานีร่วมในสายปาดังเบซาร์ตั้งอยู่ในดินแดนคาบเกี่ยวกันของสองประเทศ ส่วนสถานีร่วมในสายปาซีร์มัซคือสถานีรถไฟสุไหงโก-ลกในฝั่งไทย[6] กระทั่งถึงสงครามโลกครั้งที่สอง จึงหยุดการเดินรถระหว่างกัน[1]
หลังสิ้นสงครามโลกครั้งที่สอง รัฐบาลมาเลเซียเจรจาขอเปิดการเดินรถระหว่างประเทศอีกครั้ง และได้มีการตกลงตามสัญญาเดิมเกี่ยวกับการเดินรถผ่านแดนที่เคยกระทำต่อกันเมื่อปี พ.ศ. 2478 มีการแก้ไขบางข้อ และเดินรถตามข้อตกลงใหม่เมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2497[1]
เดิมทางรถไฟสายนี้มีเพียงสถานีรถไฟปาดังเบซาร์ในฝั่งมาเลเซีย หากผู้โดยสารมีความประสงค์จะลงที่ปาดังเบซาร์ฝั่งไทยต้องมีการทำหนังสือเดินทางเพราะผู้โดยสารต้องลงที่สถานีฝั่งมาเลเซียแล้วนั่งรถยนต์ย้อนกลับเข้าฝั่งไทยอีก กระทั่งวันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2558 มีการเปิดสถานีรถไฟปาดังเบซาร์ (ฝั่งไทย) ใหม่เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว[7][8] ต่อมาวันที่ 1 กันยายน พ.ศ. 2559 ได้ยกเลิกรถด่วนพิเศษระหว่างประเทศ กรุงเทพ–บัตเตอร์เวิร์ท เปลี่ยนเป็นกรุงเทพ–ปาดังเบซาร์ หากผู้โดยสารมีความประสงค์จะเดินทางต่อไปยังประเทศมาเลเซีย ต้องลงไปซื้อตั๋วและต่อรถไฟฟ้าของมาเลเซียเอง[9]
การเดินรถ[แก้]
ปัจจุบันในเส้นทางชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์ จะมีรถไฟหยุดรับ-ส่งผู้โดยสารในสถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่, สถานีรถไฟคลองแงะ, สถานีรถไฟปาดังเบซาร์ (ไทย) และสถานีปาดังเบซาร์ (มาเลเซีย) ผู้ที่จะเดินทางต่อไปยังประเทศมาเลเซีย สามารถจัดการได้ที่ด่านศุลกากรในสถานีรถไฟปาดังเบซาร์ฝั่งมาเลเซียแล้วต่อรถไฟได้เลย[10]
ในปี พ.ศ. 2557 รถไฟในฝั่งมาเลเซียเป็นระบบรถไฟทางคู่ ใช้ระบบรถไฟฟ้า ทำความเร็ว 80-120 กิโลเมตรต่อชั่วโมง มีรถไฟขนส่งสินค้าห้าขบวน ขนตู้สินค้าขนาดเล็กได้ 300 ตู้ต่อวัน ขณะที่รถไฟไทยยังเป็นรถไฟทางเดี่ยว และทำความเร็วเพียง 30-50 กิโลเมตรต่อชั่วโมง[11] ในปี พ.ศ. 2560 รัฐบาลไทยมีแผนที่จะพัฒนาให้ทางรถไฟสายชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์เป็นรถไฟทางคู่[12][13]
10 มกราคม พ.ศ. 2561 หอการค้าสงขลาและการรถไฟแห่งประเทศไทย ได้ออกให้ข้อมูลว่าจะมีการเวนคืนที่ดินในปี พ.ศ. 2561 เพื่อเตรียมสร้างทางรถไฟทางคู่สายสงขลา–ชุมทางหาดใหญ่–ปาดังเบซาร์ จะเริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2562 และแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2564[14]
รายชื่อสถานีรถไฟสายปาดังเบซาร์[แก้]
ชุมทางหาดใหญ่ - ปาดังเบซาร์ (หใ.-ปซ.)[แก้]
ลำดับสถานีจาก กท. และธบ. | ชื่อสถานี / ที่หยุดรถ | ชื่อภาษาอังกฤษ | เลขรหัส | ระยะทางจาก ธบ. | ชั้นสถานี | ตัวย่อ | อาณัติสัญญาณ | ระบบบังคับประแจ | ที่ตั้ง | แขวงเดินรถ | หมายเหตุ | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ตำบล | อำเภอ | จังหวัด | |||||||||||
ชุมทางหาดใหญ่ - ปาดังเบซาร์ | |||||||||||||
178/172 | ชุมทางหาดใหญ่ | Hat Yai Junction | 4347 | 928.58 กม. | 1 | หใ. | ไฟสีสามท่า ใช้ห่วงทางสะดวก | ไฟฟ้า-รีเลย์ | หาดใหญ่ | หาดใหญ่ | สงขลา | แขวงเดินรถหาดใหญ่ | |
- | บ้านพรุ | Ban Phru | 4363 | 934.68 กม. | ยกเลิกใช้งาน | าพ. | - | - | บ้านพรุ | ||||
- | ศาลาทุ่งลุ่ง | Sala Thung Lung | 961 | 945.15 กม. | ยกเลิกใช้งาน | ลง. (ปัจจุบันเป็นตัวย่อของสถานีรถไฟด่านพรมแดนบ้านคลองลึก ในทางรถไฟสายตะวันออก) | - | - | พะตง | ||||
179/173 | คลองแงะ | Khlong Ngae | 4368 | 952.64 กม. | 2 | คง. | ป้ายเขตสถานี ใช้ห่วงทางสะดวก | สายลวด | พังลา | สะเดา |
| ||
- | คลองรำ | Khlong Ram | 4370 | 961.14 กม. | ยกเลิกใช้งาน | รำ. | - | - | ทุ่งหมอ | ||||
- | บ้านท่าข่อย | Ban Tha Khoi | 4372 | 967.79 กม. | ยกเลิกใช้งาน | าข. | - | - | ปาดังเบซาร์ | เดิมเป็นที่หยุดรถ ต่อมายกฐานะเป็นสถานี และยุบเป็นที่หยุดรถอีกครั้งเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2528[15] | |||
180/174 | ปาดังเบซาร์ (ฝั่งไทย) | Pa dang Besar (Thai) | - | 972.90 กม. | 3 | ปซ.2 | ไฟสีสามท่า | - | -เป็นสถานีสุดท้ายในฝั่งประเทศไทยก่อนที่จะไปฝั่งมาเลเซีย
-เป็นสถานีรถไฟที่สร้างสำหรับคนที่อยู่อาศัยฝั่งไทยติดชายแดน | ||||
ชายแดน ไทย/มาเลเซีย Thailand/Malaysia Border กม.ที่ 973.56 | |||||||||||||
181/175 | ปาดังเบซาร์ | Padang Besar | 4374 | 973.84 กม. | 1 | ปซ. | ไฟสีสามท่า | ไฟฟ้า-คอมพิวเตอร์ | ปาดังเบซาร์ | ปาดังเบซาร์ | รัฐปะลิส(ประเทศมาเลเซีย) | -เป็นสถานีรถไฟเชื่อมต่อชายแดนไทย-มาเลเซีย
-มีขบวนรถด่วนพิเศษ 45/46 กท.-ปซ.-กท. และรถชานเมือง 947/948/949/950 หใ.-ปซ.-หใ. รับส่งผู้โดยสารข้ามชายแดนทุกวัน |
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 สุนันทา เจริญปัญญายิ่ง. "ทางรถไฟที่เชื่อมต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน". สถาบันการขนส่ง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ "ประวัติการรถไฟแห่งประเทศไทย". การรถไฟแห่งประเทศไทย. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-04-29. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ "พระราชกฤษฎีกา เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2520" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (31): 323. 12 เมษายน 2520.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
(help) - ↑ 4.0 4.1 "เส้นทางรถไฟ". การรถไฟแห่งประเทศไทย. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-05-13. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
(help) - ↑ "ประกาศกระแสพระบรมราชโองการ ให้ใช้สัญญา ว่าด้วยการเดินรถไฟ ระหว่างพระราชอาณาจักร์สยาม กับ กลันตัน, ไทรบุรี, เปอร์ลิศและสหรัฐมลายู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (0 ก): 274. 29 ธันวาคม 2467.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
(help) - ↑ 6.0 6.1 "คำแปล สัญญาระหว่างรัฐบาลสหรัฐมลายู กับ รัฐบาลสยาม เพื่อความสดวกในการเดินรถไฟ ระหว่างพระราชอาณาจักร์สยาม กับ กลันตัน, ไทรบุรี, เปอร์ลิศ และสหรัฐมลายู" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 41 (0 ก): 276. 29 ธันวาคม 2467.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|date=
(help) - ↑ "ผุดสถานีใหม่ 'ปาดังเบซาร์' เชื่อมระบบราง 'ไทย-มาเลย์'". ประชาชาติธุรกิจ. 21 ธันวาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "เปิดตัว 'ปาดังเบซาร์' สถานีรถไฟเชื่อมไทย-มาเลเซีย". คมชัดลึก. 29 ธันวาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "ร.ฟ.ท.ปรับขายตั๋ว "บัตเตอร์เวอร์ธ เหลือแค่กรุงเทพ-ปาดังเบซาร์"". ผู้จัดการออนไลน์. 26 สิงหาคม 2559. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "เปิดขบวนพิเศษรถไฟหาดใหญ่-ปาดังเบซาร์ เชื่อมรถไฟความเร็วสูงมาเลเซีย-สิงคโปร์". กิมหยงนิวส์. 19 ธันวาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "ด่านปาดังเบซาร์ ไทยพัฒนาช้ากว่ามาเลเซีย?". วอยซ์ทีวี. 3 ธันวาคม 2557. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "ทางคู่ "หาดใหญ่-ปาดังเบซาร์" โมเดลนำร่องรถไฟพลังงานไฟฟ้า". ประชาชาติธุรกิจออนไลน์. 7 พฤษภาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "รถไฟทางคู่ หาดใหญ่-ปาดังเบซาร์ เปิดประตูศก.สู่แดนใต้เชื่อมมาเลเซีย". ฐานเศรษฐกิจ. 7 ธันวาคม 2560. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "หอการค้าสงขลา-รฟท เคาะข่าวดีรถไฟทางคู่หาดใหญ่-ปาดังเบซาร์". สงขลาทูเดย์. 10 มกราคม 2561. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-01-15. สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2561.
{{cite web}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2528 เนื่องจากหมดความจำเป็นในด้านการเดินรถและการพาณิชย์ ฉะนั้น ให้ยุบสถานีต่าง ๆ เป็นที่หยุดรถ (ณ สมุดเลขรหัส แทนชื่อสถานีและที่หยุดรถ เริ่มใช้วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2522)". ที่ว่าการฝ่ายการเดินรถ การรถไฟแห่งประเทศไทย. วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2528