เรือโดยสารคลองแสนแสบ

เรือด่วนคลองแสนแสบช่วงถัดจากสะพานหัวช้าง

เรือโดยสารคลองแสนแสบ เป็นบริการเรือด่วนในคลองแสนแสบ และคลองมหานาค มีเส้นทางระหว่าง ท่าน้ำวัดศรีบุญเรือง ในเขตบางกะปิ จนถึง ท่าสะพานผ่านฟ้าลีลาศ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย โดยมีจุดต่อเรือที่ ท่าประตูน้ำ รวม 28 ท่าเรือ ดำเนินงานโดยกลุ่มเรือหางยาวที่รวมตัวกันในนาม ห้างหุ้นส่วนจำกัด ครอบครัวขนส่ง เปิดให้บริการครั้งแรกในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2533 จากการชักชวนของ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครในสมัยนั้น

เส้นทางการเดินเรือมีความยาวประมาณ 18 กิโลเมตร ให้บริการผู้โดยสารวันละกว่า 4 หมื่นคน เส้นทางการเดินเรือ ออกไปอีก 11 กิโลเมตรถึงมีนบุรี ปี 2562 นายอธิรัฐ รัตนเศรษฐ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม ในรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา จัดระเบียบเรือแสนแสบ เพิ่มราวจับรอบโป๊ะท่าเทียบเรือ ติดตั้งกล้องวงจรปิด, จอสมาร์ททีวี ติดตั้งอินเทอร์เน็ตไร้สาย (ไวไฟ) ในทุกท่าเทียบเรือ, รวมทั้งให้ติดตั้งจีพีเอสในเรือจำนวน 55 ลำ ที่ให้บริการในคลองแสนแสบ ทั้งนี้ จะต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน

ประวัติ

โครงการเดินเรือในคลองมีความคิดริเริ่มมาในช่วงจำลอง ศรีเมือง เป็นผู้ว่ากรุงเทพมหานครสมัยแรก โดยได้หาวิธีแก้ปัญหาการจราจรที่ติดขัดบนท้องถนน ได้มีการศึกษาความเป็นไปได้ในการที่กรุงเทพมหานคร จะใช้การขนส่งทางน้ำผ่านคลองต่าง ๆ ที่มีอยู่เข้ามาช่วย และเริ่มศึกษาโครงการเมื่อปลายปี 2531-2532 โดยทางสำนักงานนโยบายและแผนกรุงเทพมหานครได้ทำการศึกษาเส้นทางเดินเรือในคลองที่มีแนวโน้มความเป็นไปได้ไว้ทั้งหมดประมาณ 16 เส้นคลองได้แก่ คลองแสนแสบ คลองพระโขนง คลองประเวศบุรีรมย์ คลองเปรมประชากร คลองตัน คลองสามวา คลองบางซื่อ คลองบางใหญ่ คลองบางกอกน้อย คลองมอญ คลองชักพระ คลองบางมด คลองภาษีเจริญ คลองทวีวัฒนา คลองมหาสวัสดิ์ และคลองสนามชัย ก่อนจะถูกพัฒนาต่อในยุคจำลอง ศรีเมืองสมัยที่สองโดยเลือกคลองแสนแสบเป็นจุดเดินเรือ

ในระหว่างนั้นมีหลายบริษัทให้ความสนใจเป็นจำนวนมาก เช่น องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ ก็สนใจติดต่อมาจะขอทำเรือติดแอร์ แล้วก็เงียบหาย และบริษัทสินสมุทรมีหนังสือมาว่าจะขอทำโดยมีเงื่อนไขสัมปทานจาก กทม. 20 ปี แต่ กทม. ไม่มีอำนาจดังกล่าว แต่กรุงเทพสะดุดตากับบริษัท หจก. ครอบครัวขนส่งที่ยื่นเรื่องเข้ามาโดยไม่มีเงื่อนไขอย่างใดเหนือจากการให้บริการและประโยชน์กับประชาชนสูงสุด จึงถูกเลือกให้เข้ามาทดลองทำการเดินเรือในคลองแสนแสบนี้ เชาวลิต เมธยะประภาส ในนาม หจก. ครอบครัวขนส่งได้คลุกคลีกับเรือมาตั้งแต่เด็ก อาทิการส่งผู้โดยสารจากเจ้าพระยาสู่ปากเกร็ด หรือในครั้งเรียน ม.รามคำแหงเมื่อปี 2514 เชาวลิตมองถึงปัญหาว่ายังไม่มี ขสมก. หรือรถเมล์รับนักศึกษาบริเวณรามคำแหง และได้นำรถวิ่งเส้น ปากคลองตลาด-ม.รามคำแหง อีกทั้งยังนำเรือหางยาวจำนวน 10 ลำมาวิ่งในคลองแสนแสบเพื่อรับส่งนักศึกษาและประชาชนทั่วไป ระหว่างประตูน้ำ กับ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ท่าเทียบเรือ

ท่าเรืออโศก

ชื่อท่าเรือ	รหัสท่าเรือ	จุดเปลี่ยนเส้นทาง
วัดศรีบุญเรือง	E22
บางกะปิ	E21
เดอะมอลล์บางกะปิ	E20	สายสีเหลือง   สายสีส้ม   สายสีน้ำตาล  สถานีแยกลำสาลี
วัดกลาง	E19
สะพานมหาดไทย	E18	สายสีส้ม  สถานี กกท. (กำลังก่อสร้าง)
มหาวิทยาลัยรามคำแหง	E17	สายสีส้ม  สถานี ม.รามคำแหง (กำลังก่อสร้าง)
วัดเทพลีลา	E16
รามคำแหง 29	E15
เดอะมอลล์ 3 รามคำแหง	E14	สายสีส้ม  สถานีรามคำแหง 12 (กำลังก่อสร้าง)
รามคำแหง 1	E13-1	สายซิตี้   สายสีแดงอ่อน  สถานีรามคำแหง
สะพานคลองตัน	E13
โรงเรียนวิจิตร	E12
อาคารชาญอิสสระทาวเวอร์	E11
ซอยทองหล่อ	E10
สุเหร่าบ้านดอน	E9
วัดใหม่ช่องลม	E8
อิตัลไทย	E7
มศว ประสานมิตร	E6
อโศก	E5	สายเฉลิมรัชมงคล  สถานีเพชรบุรี  รฟท. ตะวันออก   สายซิตี้   สายสีแดงอ่อน  สถานีมักกะสัน
นานาชาติ	E4
นานาเหนือ	E3
สะพานวิทยุ	E2
สะพานชิดลม	E1
ท่าประตูน้ำ	CEN	เรือโดยสารคลองแสนแสบ ช่วงประตูน้ำ - ผ่านฟ้าลีลาศ  สายสุขุมวิท  สถานีชิดลม  สายสีส้ม  สถานีประตูน้ำ (โครงการ)
สะพานหัวช้าง	W1	สายสุขุมวิท   สายสีส้ม  สถานีราชเทวี
บ้านครัวเหนือ	W2
สะพานเจริญผล	W3
ตลาดโบ๊เบ๊	W4	เรือไฟฟ้าคลองผดุงกรุงเกษม-ท่ากระทรวงพลังงาน
ผ่านฟ้าลีลาศ	W5	สายสีส้ม   สายฉลองรัชธรรม  สถานีอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย (โครงการ)

โดยในการเดินเรือจริงจะแบ่งการเดินเรือเป็น 2 ช่วง คือช่วงวัดศรีบุญเรือง - ประตูน้ำ และช่วงประตูน้ำ - ผ่านฟ้าลีลาศ ซึ่งทั้งสองช่วงจะมีจุดเชื่อมต่อที่ท่าเรือประตูน้ำ ผู้โดยสารที่เดินทางผ่านทั้ง 2 ช่วงดังกล่าว (เช่น จากท่าอโศก ไปท่าโบ๊เบ๊ หรือจากท่าผ่านฟ้าลีลาศ ไปท่าเดอะมอลล์บางกะปิ) จะต้องเปลี่ยนเรือที่ท่าประตูน้ำ เพื่อเดินทางต่อไปยังท่าเรือที่ต้องการ

เรือไฟฟ้าคลองแสนแสบ

กรุงเทพมหานครร่วมกับกรมเจ้าท่า ได้เปิดให้บริการเรือโดยสารพลังงานไฟฟ้าในคลองแสนแสบ ส่วนต่อขยายตั้งแต่ท่าเรือวัดศรีบุญเรือง-ท่าเรือสำนักงานเขตมีนบุรี ระยะทาง 10.50 กิโลเมตร เปิดให้บริการวันแรกเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 โดยเส้นทางเริ่มจาก

• ท่าเรือสำนักงานเขตมีนบุรี
• ท่าเรือตลาดมีนบุรี
• ท่าเรือประตูน้ำบางชันเหนือ
• ท่าเรือประตูน้ำบางชันใต้
• ท่าเรือชุมชนหลอแหลใหญ่
• ท่าเรือสุเหร่าแดง
• ท่าเรือหมู่บ้านร่มไทร
• ท่าเรือคลองระหัส
• ท่าเรือเสรีไทย 26
• ท่าเรือห้างพาซิโอ (หลังศูนย์การค้าเดอะ พาซิโอ ทาวน์ ถนนรามคำแหง)
• ท่าเรือโรงเรียนพร้อมมิตรวิทยา
• ท่าเรือวัดศรีบุญเรือง

อุบัติเหตุ

วันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 เวลา 09.45 น. เรือโดยสารคลองแสนแสบเดินทางจากท่าน้ำวัดศรีบุญเรือง ในเขตบางกะปิ จนถึง ท่าสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ระหว่างทางไปจุดต่อเรือที่ ท่าประตูน้ำ ได้เกิดเหตุเพลิงไหม้ห้องเครื่องของเรืออย่างรวดเร็ว ทำให้พนักงานขับเรือ นำเรือเข้าเทียบท่าทองหล่อ

วันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2559 เมื่อเวลาประมาณ 06.20 น. เกิดเหตุเรือโดยสารระเบิดในคลองแสนแสบ บริเวณท่าเรือวัดเทพลีลา ซอยรามคำแหง 39 แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ โดยบนเรือมีผู้โดยสารราว 70 คน จากเหตุระเบิด ทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บอย่างน้อย 58 ราย และบาดเจ็บสาหัส 2 ราย ส่วนสาเหตุของเรือโดยสารระเบิดตูมสนั่นทำให้มีผู้บาดเจ็บจำนวนมากนั้น เบื้องต้น คาดว่าเนื่องจากเครื่องยนต์ระเบิด จากเหตุการณ์เรือระเบิดดังกล่าวทำให้ยกเลิกการใช้แก๊ส แก๊สธรรมชาติเหลว (LNG) จึงทำให้ปัจจุบันเรือโดยสารคลองแสนแสบใช้เพียงดีเซลในการขับเคลื่อนเรือ

ดูเพิ่ม

• เรือโดยสารคลองภาษีเจริญ
• เรือโดยสารคลองรังสิต

แหล่งข้อมูลอื่น

• เรือต่อรถ รถต่อเรือ กรมการขนส่งทางน้ำและพาณิชยนาวี Archived 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• รายระเอียดท่าเทียบเรือ Archived 2011-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากกรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• อัตราค่าโดยสาร Archived 2011-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จากกรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• ข้อมูลสถิติเรือโดยสารในคลองแสนแสบ Archived 2011-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จาก กรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• กลุ่มผู้โดยสารเรือ คลองแสนแสบ จากเครือข่ายสังคมออนไลน์ โดยผู้โดยสารเรือ