สุโขทัย (เดิมสะกดว่า ศุโขไทย[3]) เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคกลางของประเทศไทย มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดแพร่ อุตรดิตถ์ พิษณุโลก กำแพงเพชร ตาก และลำปาง (เรียงตามเข็มนาฬิกาจากด้านเหนือ)
ประวัติศาสตร์[แก้]
จังหวัดสุโขทัยเป็นที่ตั้งอาณาจักรแรกของชนชาติไทยเมื่อ 700 กว่าปีที่แล้ว คำว่า "สุโขทัย" มาจากสองคำ คือ "สุข+อุทัย" หมายความว่า "รุ่งอรุณแห่งความสุข" รอยอดีตแห่งความรุ่งเรืองเห็นได้จากอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยและศรีสัชนาลัยซึ่งเป็นที่รู้จักของชาวไทยและต่างประเทศ
ภูมิศาสตร์[แก้]
ตามการแบ่งจังหวัดเป็นภาคโดยคณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติและราชบัณฑิตยสภา จังหวัดสุโขทัยตั้งอยู่ในภาคกลาง บริเวณตอนบนของภาค หากแบ่งเขตตามการพยากรณ์อากาศและเศรษฐกิจ สังคม จะจัดอยู่ในภาคเหนือตอนล่าง ห่างจากกรุงเทพมหานครตามระยะทางหลวงแผ่นดินประมาณ 440 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้
พื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดสุโขทัยจะเป็นที่ราบลุ่ม ทางตอนเหนือและตอนใต้ของจังหวัดมีลักษณะเป็นที่ราบสูง มีเขาหลวงเป็นภูเขาที่มีความสูงที่สุด วัดจากระดับน้ำทะเลมีความสูงประมาณ 1,200 เมตร โดยมีแนวภูเขายาวเป็นพืดทางด้านทิศตะวันตก ส่วนพื้นที่ตอนกลางของจังหวัดจะเป็นที่ราบ มีแม่น้ำยมไหลผ่านจากทิศเหนือจรดทิศใต้ ผ่านอำเภอศรีสัชนาลัย อำเภอสวรรคโลก อำเภอศรีสำโรง อำเภอเมืองสุโขทัย และอำเภอกงไกรลาศ ช่วงที่ไหลผ่านจังหวัดสุโขทัยยาวประมาณ 170 กิโลเมตร
การเมืองการปกครอง[แก้]
หน่วยการปกครอง[แก้]
แผนที่อำเภอในจังหวัดสุโขทัย
การปกครองแบ่งออกเป็น 9 อำเภอ 86 ตำบล 843 หมู่บ้าน
จังหวัดสุโขทัยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรวม 91 แห่ง ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง คือ องค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย, เทศบาลเมือง 3 แห่ง ได้แก่ เทศบาลเมืองศรีสัชนาลัย เทศบาลเมืองสวรรคโลก และเทศบาลเมืองสุโขทัยธานี, เทศบาลตำบล 18 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 69 แห่ง[4]
- อำเภอเมืองสุโขทัย
- อำเภอบ้านด่านลานหอย
|
- อำเภอคีรีมาศ
- เทศบาลตำบลทุ่งหลวง
- เทศบาลตำบลบ้านโตนด
- อำเภอกงไกรลาศ
- อำเภอศรีสัชนาลัย
|
- อำเภอศรีสำโรง
- อำเภอสวรรคโลก
|
- อำเภอศรีนคร
- อำเภอทุ่งเสลี่ยม
|
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย[แก้]
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย
| ลำดับ
|
ชื่อ
|
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
|
| 1
|
พระยาศรีสัชนาลัยบดี
|
พ.ศ. 2449–2450
|
| 2
|
พระยาพยุหาพิบาล
|
พ.ศ. 2451–2456
|
| 3
|
น.อ.ท.พระยารามภักดี
|
พ.ศ. 2456–2460
|
| 4
|
น.อ.อ.พระยาวิเชียรปราการ
|
พ.ศ. 2461–2469
|
| 5
|
พระยาพิทักษ์อุทัยเขตต์
|
พ.ศ. 2470–2472
|
| 6
|
พระยาอัธยาศัยวิสุทธิ์
|
พ.ศ. 2473–2474
|
| 7
|
พระยาประสงค์เกษมราษฎร์
|
พ.ศ. 2475–2477
|
| 8
|
พระสนิทประชานันท์
|
พ.ศ. 2478
|
| 9
|
หลวงอรรถวิจิตรจรรยารักษ์
|
พ.ศ. 2479
|
| 10
|
พระอนุมานสารกรรม
|
พ.ศ. 2480–2483
|
| 11
|
หลวงนรัตถรักษา
|
พ.ศ. 2484–2486
|
| 12
|
นายพินิต อักษรสารสิทธิ์
|
พ.ศ. 2487
|
| 13
|
ขุนระดับคดี
|
พ.ศ. 2488
|
| 14
|
ขุนพิเศษนครกิจ
|
พ.ศ. 2489
|
| 15
|
ขุนรัตนวรพงศ์
|
พ.ศ. 2489–2490
|
| 16
|
หลวงอนุมัติราชกิจ
|
พ.ศ. 2490–2495
|
| 17
|
นายเชื่อม ศิริสนธิ
|
พ.ศ. 2495–2500
|
| 18
|
นายเฉลิม ยูปานนท์
|
พ.ศ. 2501–2505
|
| 19
|
นายเชื่อม ศิริสนธิ
|
พ.ศ. 2505–2508
|
| 20
|
นายสมาส อมาตยกุล
|
พ.ศ. 2508–2512
|
| 21
|
นายรังสรรค์ รังสิกุล
|
พ.ศ. 2512–2515
|
| 22
|
นายเฉลิม ถาวรเวช
|
พ.ศ. 2515–2519
|
|
ทำเนียบเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย (ต่อ)
| ลำดับ
|
ชื่อ
|
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
|
| 23
|
นายดำรง วชิโรดม
|
พ.ศ. 2519–2522
|
| 24
|
นายเลอเดช เจษฎาฉัตร
|
พ.ศ. 2522–2523
|
| 25
|
นายไพฑูรย์ ลิมปิทีป
|
พ.ศ. 2523–2525
|
| 26
|
นายอาษา เมฆสวรรค์
|
พ.ศ. 2525–2527
|
| 27
|
พ.ต.อรุณ สังฆสุบรรณ์
|
พ.ศ. 2528–2531
|
| 28
|
พ.ต.ไพศาล โอวาทตระกูล
|
พ.ศ. 2531–2532
|
| 29
|
นายธวัช มกรพงศ์
|
พ.ศ. 2532–2534
|
| 30
|
นายณัฎฐ์ ศรีวิหค
|
พ.ศ. 2534–2535
|
| 31
|
นายเกียรติพันธ์ น้อยมณี
|
พ.ศ. 2535–2538
|
| 32
|
นายประพันธ์ ชลวีระวงศ์
|
พ.ศ. 2538–2541
|
| 33
|
นายนรินทร์ พานิชกิจ
|
พ.ศ. 2541–2544
|
| 34
|
นายอมรทัต นิรัติศยกุล
|
พ.ศ. 2544–2546
|
| 35
|
นายสุกิจ เจริญรัตนกุล
|
พ.ศ. 2546–2549
|
| 36
|
นายวันชัย สุทิน
|
พ.ศ. 2549–2551
|
| 37
|
นายโยธินศร์ สมุทรคีรีจ์
|
พ.ศ. 2551–2552
|
| 38
|
นายจักริน เปลี่ยนวงษ์
|
พ.ศ. 2552–2555
|
| 39
|
นางสุมิตรา ศรีสมบัติ
|
พ.ศ. 2555–2556
|
| 40
|
นายจักริน เปลี่ยนวงษ์
|
พ.ศ. 2556–2557
|
| 41
|
นายปิติ แก้วสลับสี
|
พ.ศ. 2557–2560
|
| 42
|
นายพิพัฒน์ เอกภาพันธ์
|
พ.ศ. 2560–2561
|
| 43
|
นายไมตรี ไตรติลานันท์
|
พ.ศ. 2561–ปัจจุบัน
|
|
การขนส่ง[แก้]
จังหวัดสุโขทัยมีทางหลวงสำคัญ ได้แก่ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 12 ซึ่งเป็นถนนสายเศรษฐกิจตะวันออก-ตะวันตก เชื่อมต่อกับจังหวัดตากและจังหวัดพิษณุโลก, ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 101 เชื่อมต่อกับจังหวัดกำแพงเพชรและจังหวัดแพร่, และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 102เชื่อมต่อกับจังหวัดอุตรดิตถ์ การขนส่งทางราง มีสถานีรถไฟ 2 แห่ง ได้แก่ สถานีรถไฟสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก และสถานีรถไฟคลองมะพลับ อำเภอศรีนคร นอกจากนี้ ในอนาคตจะมีทางรถไฟความเร็วสูงตัดผ่าน มีสถานี 2 แห่ง ได้แก่ สถานีรถไฟความเร็วสูงสุโขทัย และสถานีรถไฟความเร็วสูงศรีสัชนาลัย
สถานที่ท่องเที่ยว[แก้]
- อำเภอเมืองสุโขทัย
- ศาลหลักเมืองสุโขทัย ตำบลเมืองเก่า
- อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า
- พิพิธภัณฑ์ปลาในวรรณคดี ตำบลบ้านสวน
- สวนหลวง ร.๙ ตำบลบ้านสวน
- พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติรามคำแหง ตำบลเมืองเก่า
- พิพิธภัณฑ์สังคโลก ตำบลบ้านหลุม
- พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ตำบลเมืองเก่า
- พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตำบลเมืองเก่า
- ศาลพระแม่ย่า ศาลากลางจังหวัดสุโขทัย ตำบลธานี
- พระพุทธอุทยานสุโขทัย ตำบลธานี
- ทุ่งทะเลหลวง ตำบลบ้านกล้วย
- พุทธมณฑลสุโขทัย ทุ่งทะเลหลวง ตำบลบ้านกล้วย
- โครงการสวนสัตว์สุโขทัย ตำบลบ้านกล้วย
- สวนพฤษศาสตร์พระแม่ย่า สุโขทัย ตำบลบ้านกล้วย
- วัดศรีชุม(พระอจนะ) ตำบลเมืองเก่า
- วัดสะพานหิน ตำบลเมืองเก่า
- เตาทุเรียง ตำบลเมืองเก่า
- เขื่อนทำนบพระร่วง(สรีดพงษ์) ตำบลเมืองเก่า
- อำเภอศรีสัชนาลัย
- ศาลหลักเมืองศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
- ศาลหลักเมืองเชลียง ตำบลศรีสัชนาลัย
- อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
- ย่านพานิชย์หัตกรรมเงินทองโบราณ 800 ปี ตำบลศรีสัชนาลัย ตำบลท่าชัย
- สนามแข่งขันBMXเฉลิมพระเกียรติ(หนองช้าง) ตำบลศรีสัชนาลัย
- วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรวิหาร(วัดพระปรางค์)ตำบลศรีสัชนาลัย
- แหล่งขุดข้นโบราณคดีโครงกระดูก(วัดชมชื่น)ตำบลศรีสัชนาลัย
- แก่งหลวง ตำบลศรีสัชนาลัย
- พระราชานุสาวรีย์พระมหาธรรมราชาที่ ๑(พระยาลิไท)ตำบลศรีสัชนาลัย
- วัดเชิงคีรี(หลวงพ่อโต 700 ปี) ตำบลศรีสัชนาลัย
- พิพิธภัณฑ์ชุมชนศรีสัชนาลัย ตำบลศรีสัชนาลัย
- บ้านศิลปะศิลาแลงอาร์ตแกลอรี่(วัดโคกสิงคาราม) ตำบลศรีสัชนาลัย
- อุทยานแห่งชาติศรีสัชนาลัย ตำบลบ้านแก่ง
- อ่างเก็บน้ำแม่ท่าแพ ตำบลบ้านแก่ง
- ศูนย์ศึกษาและอนุรักษ์เตาสังคโลก(เตาทุเรียง)ตำบลหนองอ้อ
- ศูนย์หัตถกรรมพื้นบ้านโบราณหาดเสี้ยว(สุนทรีผ้าไทย)ตำบลหนองอ้อ
- ชุมชนผ้าทอไทครั้ง ตำบลหนองอ้อ
- สาธรพิพิธภัณฑ์ผ้าทองคำ ตำบลหาดเสี้ยว
- ชุมชนไทพวน บ้านหาดเสี้ยว ตพบลหาดเสี้ยว
- ท่องเที่ยวเชิงนิเวศบ้านนาต้นจั่น ตำบลบ้านตึก
- ปางช้างศรีสัชนาลัย(หมู่บ้านช้างบ้านภูนก) ตำบลบ้านตึก
- ศูนย์การท่องเที่ยวชุมชนบ้านคุกพัฒนา โดย อพท. ตำบลสารจิตร
|
- อำเภอทุ่งเสลี่ยม
- หลวงพ่อศิลา วัดทุ่งเสลี่ยม
- วัดพิพัฒน์มงคล(พระพุทธรูปทองคำ)
- ถ้ำลม-ถำวัง
- วัดเชิงผา(ศูนย์ปฏิบัติธรรม)
- โบราณสถานวัดใหญ่ชัยมงคล
- โบราณสถานวัดเจดีย์เจ็ดแถว
- หอรบโบราณ
- โบราณสถานแนวถนนพระร่วง
- อำเภอสวรรคโลก
- ศาลหลักเมืองสวรรคโลก ตำบลเมืองสวรรคโลก
- กุฏิพระสวรรค์วรนายก (ทองคำ โสโณ) วัดกลาง
- พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสวรรควรนายก ตำบลวังไม้ขอน
- พิพิธภัณโรงเรียนสตรีประจำจังหวัดสวรรคโลก"อนันตนารี" ตำบลเมืองสวรรคโลก
- พิพิธภัณโรงพักเรือนทรงปั้นหยา ยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่2
- พิพิธภัณที่ว่าการอำเภอสวรรคโลก(หลังเก่า)
- ศูนย์วัฒนธรรมอำภอสวรรคโลก (ตั้งอยู่ภายในโรงเรียนสวรรค์อนันต์วิทยา)
- สวนหลวงพระร่วงเฉลิมพระเกียรติ (ทุ่งแม่ระวิง) ตำบลป่ากุมเกาะ
- วัดสว่างอารมณ์วรวิหาร (วัดจวน) ตำบลเมืองสวรรคโลก
- วัดสวรรคาราม(วัดกลาง) ตำบลวังพิณพาต
- เมืองโบราณบางขลัง ตำบลเมืองบางขลัง
- โครงการเกษตรอินทรีย์สนามบินสุโขทัย ตำบลคลองกระจง
- ท่าอากาศยานสุโขทัย(สนามบินสุโขทัย)ตำบลคลองกระจง
- พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์(วัดคุ้งวารี)ตำบลย่านยาว
- ชุมชนบ้านโบราณตลาดเมืองสวรรคโลก
- พระราชานุสาวรีย์พ่อขุนบางกลางหาว พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตำบลเมืองบางขลัง
- อำเภอบ้านด่านลานหอย
- อำเภอศรีสำโรง
- อำเภอคีรีมาศ
- อำเภอกงไกรลาศ
- ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมบ้านกง
- อำเภอศรีนคร
- มูลนิธิสายใจไทยในพระบรมราชูปถัมภ์(โครงการที่ดินทำกิน)
|
งานเทศกาลและประเพณี[แก้]
- งานลอยกระทงเผาเทียนเล่นไฟ อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานวันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานสักการะพระแม่ย่าและงานกาชาด อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานออกพรรษาแห่ตาชูชก อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานมหาสงกรานต์กรุงเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานสงกรานต์เสื้อลายดอก ถนนข้าวตอกสุโขทัย อำเภอเมืองสุโขทัย
- งานแข่งขันเรือพายเทโวโรหณะ อำเภอเมืองสุโขทัย
- ประเพณีบวชนาคแห่ช้างหาดเสี้ยว อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานประเพณีแห่น้ำขึ้นโฮง อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานประเพณีสรงน้ำโอยทานสงกรานต์ศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานนสมโภชพระธาตุเฉลียงและพระธาตุมุเตา(วัดพระปรางค์) อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานย้อนอดีตศรีสัชนาลัยนุ่งผ้าไทยใส่เงินทองโบราณ อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานของดีศรีสัชนาลัยและเทศกาลอาหาร อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานประเพณีแห่กฐินทางน้ำ(เฮือซ่วง) อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานประเพณีบุญบั้งไฟบ้านหาดสูง อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานประเพณีออกพรรษาศรีสัชฯ-ท่าชัย อำเภอศรีสัชนาลัย
- งานหมากม่วงหมากปรางและงานของดีศรีสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก
- งานประเพณีสงกรานต์และเทศกาลอาหารเมืองสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก
- งานวันพิชิตยอดเขาหลวง อำเภอคีรีมาศ
- ประเพณีการทำขวัญผึ้ง อำเภอคีรีมาศ
อ้างอิง[แก้]
ดูเพิ่ม[แก้]
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
พิกัดภูมิศาสตร์: 17°01′N 99°45′E / 17.01°N 99.75°E / 17.01; 99.75
|
|---|
| | เขต 1 | | |
|---|
| | เขต 2 | |
|---|
| | เขต 3 | |
|---|
| | เขต 4 | |
|---|
| | เขต 5 | |
|---|
| | เขต 6 | |
|---|
| | เขต 7 | |
|---|
| | เขต 8 | |
|---|
| | เขต 9 | |
|---|
| | เขต 10 | |
|---|
|
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
![[icon]](/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%9F%E0%B8%A5%E0%B9%8C:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}
4.jpg)
