รถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงเข้ม
รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา (อังกฤษ: S.R.T. Red Line Mass Transit System, Thani Ratthaya Line)[1] หรือ รถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดงเข้ม (กรุงเทพอภิวัฒน์-รังสิต) ซึ่งเรียกตามสีที่กำหนดและเป็นเส้นทางรถไฟที่เป็นแกนหลักของแผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนทางราง ในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เป็นหนึ่งในโครงการก่อสร้างเส้นทางรถไฟฟ้าในโครงการระบบรถไฟชานเมืองสายสีแดง โดยการรถไฟแห่งประเทศไทย
โครงการมีระยะทางทั้งหมด 185 กิโลเมตร 44 สถานี เป็นเส้นทางหลักในแนวเหนือ-ใต้ ตามแนวทางรถไฟเดิมของการรถไฟแห่งประเทศไทย เชื่อมต่อพื้นที่ชานเมืองด้านทิศเหนือ (พื้นที่ดอนเมือง, รังสิต, ปทุมธานี และพระนครศรีอยุธยา) และพื้นที่ชานเมืองด้านทิศใต้ (พื้นที่บางบอนและมหาชัย) เข้าสู่ใจกลางเมือง โดยบูรณาการการเดินทางร่วมกันกับระบบรถไฟทางไกลที่สามารถเชื่อมโยงการเดินทางไปสู่ภูมิภาคต่าง ๆ สนับสนุนให้เกิดการกระจายตัวของพื้นที่อยู่อาศัยไปยังพื้นที่รอบนอกตามแนวคิดการขยายผังเมือง รองรับศูนย์ราชการกรุงเทพมหานครแห่งใหม่ พื้นที่ชุมชนบริเวณถนนแจ้งวัฒนะและรามอินทราที่กำลังมีการเติบโตในอัตราสูง เชื่อมต่อกับท่าอากาศยานดอนเมือง รองรับประชาชนบริเวณรังสิต ปทุมธานี ไปยังเมืองมหาวิทยาลัยบริเวณรังสิต พระนครศรีอยุธยา เชื่อมโยงไปยังบ้านภาชี
ปัจจุบันโครงการรถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา ได้แบ่งการดำเนินงานออกเป็นหลายส่วน ประกอบด้วยช่วงบางซื่อ-รังสิต ปัจจุบันก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดดำเนินการเต็มรูปแบบเมื่อวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564 โดยมี บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท. จำกัด เป็นผู้ให้บริการชั่วคราวจนกว่าจะได้เอกชนดำเนินการใน พ.ศ. 2570 โดยช่วงรังสิต-มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต และช่วงบางซื่อ-หัวลำโพง อยู่ระหว่างการเตรียมการเปิดประมูลการก่อสร้างภายในปี พ.ศ. 2565 ส่วนช่วงมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์-บ้านภาชี และช่วงหัวลำโพง-มหาชัย-ปากท่อ ยังเป็นเพียงแผนงาน
ภาพรวม
[แก้]เป็นระบบรถไฟฟ้าที่มีโครงสร้างทางวิ่งทั้งระดับดิน (At grade level) ยกระดับ และใต้ดิน ผสมกันตลอดเส้นทาง ดำเนินการโดย บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท. จำกัด (รฟฟท.) ในลักษณะของการจ้างเดินรถชั่วคราวจากการรถไฟแห่งประเทศไทย มีแนวเส้นทางหลักในแนวเหนือที่ขนานคู่ไปกับทางรถไฟสายเหนือ และใต้ที่ขนานคู่ไปกับทางรถไฟสายแม่กลอง เริ่มต้นจากสถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผ่านตัวเมืองพระนครศรีอยุธยา เข้าสู่จังหวัดปทุมธานี ผ่านนิคมอุตสาหกรรมนวนคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต มหาวิทยาลัยกรุงเทพ และมหาวิทยาลัยรังสิต ผ่านตัวเมืองรังสิตเข้าสู่พื้นที่ชานเมืองกรุงเทพมหานครฝั่งเหนือ จากนั้นยกระดับขึ้นเหนือพื้นดินเข้าสู่พื้นที่กองทัพอากาศอันเป็นที่ตั้งของท่าอากาศยานดอนเมือง เข้าสู่ใจกลางกรุงเทพมหานครย่านบางซื่อ อันเป็นจุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล จากนั้นลดระดับลงเป็นรถไฟฟ้าใต้ดินเพื่อวิ่งผ่านพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้มที่สถานียมราช รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลมที่สถานียศเส และรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคลที่สถานีหัวลำโพง แล้วมุ่งหน้าลอดแม่น้ำเจ้าพระยาเข้าสู่พื้นที่ฝั่งธนบุรี เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีทองที่สถานีคลองสาน รถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลมและรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรมที่สถานีวงเวียนใหญ่ จากนั้นยกระดับขึ้นกลับเป็นทางยกระดับเข้าสู่พื้นที่ชานเมืองกรุงเทพมหานครฝั่งใต้ตามทางรถไฟสายแม่กลอง เข้าสู่จังหวัดสมุทรสาครเพื่อผ่านตัวเมืองมหาชัยแล้วมุ่งหน้าข้ามแม่น้ำท่าจีน เพื่อมุ่งหน้าสู่จังหวัดสมุทรสงคราม และตลาดร่มหุบแม่กลอง เพื่อข้ามแม่น้ำแม่กลอง วิ่งคู่ขนานกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3093 เข้าสู่จังหวัดราชบุรี เพื่อสิ้นสุดทั้งเส้นทางที่สถานีรถไฟปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี ที่เป็นจุดเชื่อมต่อกับทางรถไฟสายใต้ที่จะมุ่งหน้าสู่ภาคใต้ต่อไป รวมระยะทางทั้งสิ้น 185 กิโลเมตร
พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน
[แก้]| ตำบล/แขวง | อำเภอ/เขต | จังหวัด | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ภาชี / ไผ่ล้อม / กระจิว | ภาชี | พระนครศรีอยุธยา | ||||||
| ข้าวเม่า | อุทัย | |||||||
| หนองปลิง | นครหลวง | |||||||
| บ้านเกาะ / หอรัตนไชย / กะมัง / เกาะเรียน | พระนครศรีอยุธยา | |||||||
| ขนอนหลวง / บ้านโพธิ์ / บางกระสัน / เชียงรากน้อย | บางปะอิน | |||||||
| คลองหนึ่ง | คลองหลวง | ปทุมธานี | ||||||
| ประชาธิปัตย์ | ธัญบุรี | |||||||
| หลักหก | เมืองปทุมธานี | |||||||
| สีกัน / สนามบิน / ดอนเมือง | ดอนเมือง | กรุงเทพมหานคร | ||||||
| ตลาดบางเขน | หลักสี่ | |||||||
| ลาดยาว / จตุจักร | จตุจักร | |||||||
| บางซื่อ | บางซื่อ | |||||||
| สามเสนใน | พญาไท | |||||||
| สวนจิตรลดา | ดุสิต | |||||||
| รองเมือง | ปทุมวัน | |||||||
| มหาพฤฒาราม / บางรัก | บางรัก | |||||||
| คลองต้นไทร / คลองสาน | คลองสาน | |||||||
| บางยี่เรือ / ตลาดพลู | ธนบุรี | |||||||
| บางค้อ / บางขุนเทียน | จอมทอง | |||||||
| คลองบางบอน / บางบอนใต้ | บางบอน | |||||||
| แสมดำ | บางขุนเทียน | |||||||
| บางน้ำจืด / คอกกระบือ / โคกขาม / มหาชัย / ท่าฉลอม / ท่าจีน / บางกระเจ้า / บ้านบ่อ / บางโทรัด / กาหลง / นาโคก | เมืองสมุทรสาคร | สมุทรสาคร | ||||||
| ลาดใหญ่ / บางแก้ว / แม่กลอง / ท้ายหาด / บางขันแตก | เมืองสมุทรสงคราม | สมุทรสงคราม | ||||||
| สวนหลวง / ปลายโพงพาง / วัดประดู่ | อัมพวา | |||||||
| วัดยางงาม / ปากท่อ | ปากท่อ | ราชบุรี | ||||||
แนวเส้นทาง
[แก้]รถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา มีแนวเส้นทางในแนวเหนือ-ใต้ของกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง ตลอดจนจังหวัดบริวารใกล้เคียง มีจุดเริ่มต้นของทั้งโครงการที่สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ ซึ่งเป็นจุดเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล
ในแนวเหนือ เส้นทางจะเริ่มจากสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์วิ่งขึ้นไปทางเหนือตามแนวทางรถไฟสายเหนือไปจนพ้นพื้นที่ศูนย์คมนาคมพหลโยธิน รถไฟฟ้าจะวิ่งข้ามทางพิเศษศรีรัช และถนนรัชดาภิเษกช่วงใกล้ ๆ กับทางแยกต่างระดับรัชวิภา จากนั้นเมื่อผ่านสถานีวัดเสมียนนารีไป แนวเส้นทางจะวิ่งเลียบถนนวิภาวดีรังสิต ด้วยการคร่อมบนถนนกำแพงเพชร 6 ซึ่งปรับแก้มาจากแนวเส้นทางเดิมเล็กน้อย เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้โครงสร้างร่วมกับโครงการโฮปเวลล์เดิม ระหว่างทางจะเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาลที่สถานีบางเขน รถไฟฟ้าสายสีชมพูที่สถานีหลักสี่ รถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยาน และรถไฟความเร็วสูง 3 เส้นทาง คือสายเหนือ สายอีสาน และสายเชื่อม 3 สนามบิน ที่สถานีดอนเมืองบริเวณท่าอากาศยานดอนเมือง จากนั้นแนวเส้นทางจะเบี่ยงกลับไปวิ่งตามทางรถไฟสายเหนือตลอดทางจนกระทั่งสิ้นสุดเส้นทางในส่วนเหนือที่สถานีรถไฟชุมทางบ้านภาชี อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ในแนวใต้ เส้นทางจะเริ่มจากสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์วิ่งลงไปทางทิศใต้ตามแนวทางรถไฟสายเหนือ แล้วลดระดับลงเป็นรถไฟฟ้าใต้ดิน เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายสีส้มที่สถานียมราช ก่อนผุดขึ้นมาอยู่ในแนวถนนเพื่อเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลมที่สถานียศเส และเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคลอีกครั้งที่สถานีหัวลำโพง จากนั้นแนวเส้นทางจะกลับลงใต้ดินและวิ่งแนวตรงมาทางใต้ตามแนวคลองผดุงกรุงเกษมแล้วลอดใต้แม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณปากคลองผดุงกรุงเกษมฝั่งใต้ ใกล้ ๆ กับศูนย์การค้าริเวอร์ซิตี เข้าสู่ฝั่งธนบุรี และลอดใต้โรงแรมมิลเลนเนียม ฮิลตัน กรุงเทพ เข้าสู่ถนนเจริญรัถ เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าสายสีทองที่สถานีคลองสาน จากนั้นวิ่งใต้ถนนเจริญรัถไปจนถึงวงเวียนใหญ่เพื่อเชื่อมต่อกับรถไฟฟ้ามหานคร สายฉลองรัชธรรมที่สถานีวงเวียนใหญ่ แล้ววิ่งต่อตามแนวทางรถไฟสายแม่กลอง เชื่อมต่อกับรถไฟฟ้าบีทีเอส สายสีลมอีกครั้งที่สถานีวุฒากาศ จากนั้นจึงไต่ระดับกลับขึ้นมาเป็นรถไฟฟ้ายกระดับแล้ววิ่งต่อไปตามแนวทางรถไฟสายแม่กลองไปจนถึงสถานีมหาชัยใหม่ อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร จากนั้นเส้นทางจะข้ามแม่น้ำท่าจีนแล้ววิ่งต่อไปตามแนวทางรถไฟสายแม่กลองไปจนถึงสถานีรถไฟแม่กลอง อำเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสงคราม แล้วยกระดับข้ามแม่น้ำแม่กลองแล้ววิ่งต่อในแนวขนานกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3093 แล้วสิ้นสุดทั้งโครงการที่สถานีรถไฟปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
แผนที่แสดงการเชื่อมต่อกับระบบขนส่งมวลชนอื่น
[แก้]รายชื่อสถานี
[แก้]| ชื่อสถานี | รหัสสถานี | ขบวนที่จอด | จุดเปลี่ยนเส้นทาง | วันที่เปิดให้บริการ | ที่ตั้ง | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| รถไฟฟ้า | รถทางไกล | ||||||
| รังสิต | RN10 | ● | ● | สายเหนือ สายตะวันออกเฉียงเหนือ : รังสิต | 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564 | ปทุมธานี | |
| หลักหก (มหาวิทยาลัยรังสิต) | RN09 | ● | - | ||||
| ดอนเมือง | RN08 | ● | ● | สายเหนือ สายตะวันออกเฉียงเหนือ : ดอนเมือง สายซิตี้ ท่าอากาศยานดอนเมือง (กำลังก่อสร้าง) |
กรุงเทพมหานคร | ||
| การเคหะ | RN07 | ● | - | ||||
| หลักสี่ | RN06 | ● | - | สายสีชมพู หลักสี่ | |||
| ทุ่งสองห้อง | RN05 | ● | - | ||||
| บางเขน | RN04 | ● | - | สายสีน้ำตาล บางเขน (โครงการ) | |||
| วัดเสมียนนารี | RN03 | ● | - | ||||
| จตุจักร | RN02 | ● | - | ||||
| กรุงเทพอภิวัฒน์ (สถานีกลาง) |
RN01 RS01 |
● | ● | สายสีแดงอ่อน (สถานีร่วม) สายสีน้ำเงิน บางซื่อ สายซิตี้ (กำลังก่อสร้าง) | |||
การเชื่อมต่อ
[แก้]เส้นทางคมนาคมทางบก
[แก้]ทางเดินยกระดับ
[แก้]ในบางสถานีผู้โดยสารสามารถเดินจากสถานีไปยังอาคารต่าง ๆ ในบริเวณใกล้เคียงได้ดังนี้ (ตัวเอน หมายถึงกำลังก่อสร้าง)
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | ทางเดินเชื่อมเข้าอาคาร | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|
| RN08 | ดอนเมือง | ท่าอากาศยานดอนเมือง | ทางเดินยกระดับ |
| RN06 | หลักสี่ | โรงพยาบาลจุฬาภรณ์ |
เส้นทางคมนาคมทางราง
[แก้]รถไฟฟ้าชานเมือง
[แก้]ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟฟ้าชานเมือง ได้ที่สถานีนี้
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|---|
| จุดเชื่อมต่อระหว่างสถานีที่เปิดให้บริการแล้ว [2] | ||||
| RN01 RS01 | กรุงเทพอภิวัฒน์ | RW01 RE01 | สายสีแดงอ่อน: กรุงเทพอภิวัฒน์ | เชื่อมต่อโดยตรง |
รถไฟทางไกล
[แก้]ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟทางไกล ได้ที่สถานีนี้
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | สถานีรถไฟทางไกล | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|
| จุดเชื่อมต่อระหว่างสถานีที่เปิดให้บริการแล้ว [2] | |||
| RN01 RS01 |
กรุงเทพอภิวัฒน์ | สายเหนือ : กรุงเทพอภิวัฒน์ สายตะวันออกเฉียงเหนือ : กรุงเทพอภิวัฒน์ สายใต้ : กรุงเทพอภิวัฒน์ |
เชื่อมต่อโดยตรง |
| RN08 | ดอนเมือง | สายเหนือ : ดอนเมือง สายตะวันออกเฉียงเหนือ : ดอนเมือง | |
| RN10 | รังสิต | สายเหนือ : รังสิต สายตะวันออกเฉียงเหนือ : รังสิต | |
รถไฟฟ้าบีทีเอส
[แก้]ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟฟ้าบีทีเอส ได้ที่สถานีนี้
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|---|
| จุดเชื่อมต่อระหว่างสถานีในอนาคต [2] | ||||
| RS 05 | ยศเส | W2 | สายสีลม : ยศเส | เชื่อมต่อโดยตรง |
| RS 09 | วงเวียนใหญ่ | S8 | สายสีลม : วงเวียนใหญ่ | เชื่อมต่อด้วยทางเดินจากตัวสถานีระยะทางประมาณ 210 เมตร [3] |
| RS11 | วุฒากาศ | S11 | สายสีลม : วุฒากาศ | เชื่อมต่อโดยตรง |
รถไฟฟ้ามหานคร
[แก้]ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟฟ้ามหานคร ได้ที่สถานีนี้
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้ามหานคร | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|---|
| จุดเชื่อมต่อระหว่างสถานีที่เปิดให้บริการแล้ว [2] | ||||
| RN01 RS01 |
สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ | BL11 | สายสีน้ำเงิน : บางซื่อ | เชื่อมโดยตรง |
| RN06 | หลักสี่ | PK14 | สายสีชมพู : หลักสี่ | เชื่อมโดยตรง |
เส้นทางคมนาคมทางอากาศ
[แก้]ท่าอากาศยาน
[แก้]ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังท่าอากาศยาน ได้ที่สถานีนี้
| รหัสสถานี | สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง | ท่าอากาศยาน | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|
| RN08 | ดอนเมือง | ท่าอากาศยานดอนเมือง | ทางเดินยกระดับ |
รูปแบบของโครงการ
[แก้]ทางวิ่งและขบวนรถ
[แก้]
- เป็นระบบไฟฟ้าขนาดหนัก (heavy rail transit)
- ทางวิ่งยกระดับที่ความสูง 17 เมตรตลอดทั้งโครงการ ยกเว้น
- ช่วงสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์-สถานีหัวลำโพง-สถานีวัดสิงห์ รถไฟฟ้าจะลดระดับลงเป็นรถไฟฟ้าใต้ดินที่ความลึก 12 เมตรจากผิวถนนบริเวณใต้ถนนกำแพงเพชร 5 หลังออกจากสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ และจะลดระดับลงเรื่อย ๆ จนถึงความลึกระดับเดียวกับรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ส่วนต่อขยายช่วงหัวลำโพง-อิสรภาพ ที่ 40 เมตรจากผิวถนน และ 7 เมตรจากใต้ท้องน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยา เพื่อลอดข้ามสู่ฝั่งธนบุรี เมื่อพ้นสถานีคลองสานรถไฟฟ้าจะเพิ่มระดับกลับมาอยู่ที่ 12 เมตรที่สถานีวงเวียนใหญ่ ก่อนพ้นเป็นรถไฟฟ้ายกระดับที่สถานีวัดสิงห์
- ช่วงเข้า-ออกสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ ทางวิ่งจะยกระดับที่ความสูงประมาณ 7 เมตรแล้วจะไต่ระดับความสูงขึ้นไปที่ 17 เมตรก่อนเข้าสถานีจตุจักร
- ช่วงเข้าสถานีดอนเมือง รถไฟฟ้าจะยกระดับขึ้นจาก 17 เมตรเป็น 19 เมตร เพื่อเข้าชานชาลาชั้น 4 ของสถานีดอนเมือง
- ช่วงสถานีดอนเมือง-สถานีรังสิต-สถานีบ้านภาชี หลังจากออกจากสถานีดอนเมือง รถไฟฟ้าจะค่อย ๆ ลดระดับกลับมาอยู่ที่ 17 เมตร แล้วค่อยลดระดับลงไปที่ระดับดินเข้าสถานีหลักหก จากนั้นจะยกระดับกลับไปที่ความสูง 12 เมตรเพื่อเข้าสถานีรังสิต และลดระดับกลับลงมาเป็นระดับดินผสมกับสถานียกระดับไปจนถึงปลายทางสถานีบ้านภาชี
- ขนาดราง 1 เมตร (Meter guage) โดยมีสายไฟฟ้าแรงสูงตีขนานอยู่เหนือราง ระบบรถไฟฟ้าใช้วิธีการรับไฟฟ้าจากด้านบนด้วยแพนโทกราฟ
- ตัวรถเป็นรถปรับอากาศขนาดกว้าง 2.86 เมตร ยาว 20 เมตร ต่อตู้ สูงประมาณ 3.7 เมตร ความจุ 250-300 คนต่อคัน ต่อพวงได้ 3-10 คันต่อขบวน โดย แบบ 6 ตู้จะยาว 121.2 เมตร และ แบบ 4 ตู้จะยาว 81.2 เมตร[4] ใช้ไฟฟ้ากระแสสลับ 25 กิโลโวลต์ 50 เฮิรตซ์ ส่งจากสถานีไฟฟ้าแรงสูงจตุจักรของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และสถานีจ่ายไฟต้นทางบางซื่อของการไฟฟ้านครหลวงเพื่อป้อนระบบขับเคลื่อนรถ สามารถรองรับผู้โดยสารได้ 18,213 คนต่อชั่วโมงต่อทิศทาง
- ใช้ระบบอาณัติสัญญาณเดินรถด้วยระบบอัตโนมัติจากศูนย์ควบคุมการเดินรถ และใช้ระบบเก็บค่าโดยสารอัตโนมัติเช่นเดียวกับรถไฟฟ้ามหานคร
ศูนย์ซ่อมบำรุงและศูนย์ควบคุมการเดินรถ
[แก้]โครงการมีศูนย์ซ่อมบำรุงใหญ่ตั้งอยู่ภายในบริเวณพื้นที่เดิมของโรงรถจักรบางซื่อ ซึ่งเป็นศูนย์ซ่อมบำรุงที่ใช้งานร่วมกับรถไฟฟ้าชานเมือง สายนครวิถี และมีศูนย์ซ่อมบำรุงย่อยบริเวณทางทิศใต้ของสถานีคอกควายและสถานีบ้านนาโคก จังหวัดสมุทรสาคร ส่วนศูนย์ควบคุมการเดินรถกลางจะอยู่ในสำนักงานบริหารโครงการสายสีแดง บริเวณอาคารผู้โดยสารสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์
สิ่งอำนวยความสะดวก
[แก้]มีจุดจอดแล้วจร (park and ride) ที่สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์
สถานี
[แก้]
ในระยะแรก (ช่วงมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต-หัวลำโพง) มีทั้งหมด 18 สถานี (ไม่รวมสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์) ปัจจุบันก่อสร้างแล้วเสร็จ 9 สถานี โดยเป็นสถานียกระดับ 8 สถานี และสถานีระดับดิน 1 สถานี และสถานีส่วนต่อขยาย 9 สถานี
ตัวสถานีมีความยาวประมาณ 210 เมตร รองรับการจอดรถไฟฟ้าได้สูงสุด 10 ตู้โดยสาร ออกแบบให้หลบเลี่ยงสาธารณูปโภคใต้ดินและบนดิน และรักษาสภาพผิวดินให้มากที่สุด มีเสายึดสถานีคร่อมอยู่บนทางรถไฟ บางส่วนของโครงการใช้โครงสร้างเดิมของโครงการโฮปเวลล์เป็นเสายึดโครงสร้างของโครงการ
ขบวนรถไฟฟ้า
[แก้]รถไฟฟ้าที่ใช้ในโครงการทั้งหมดเป็นรถไฟฟ้าประเภทวิ่งชานเมืองรุ่น เอ-ซีรีส์ 1000 ที่เป็นรุ่นสั่งเฉพาะ โดยอาศัยเค้าโครงต้นแบบจาก ฮิตาชิ เอที 100 เมโทร มีทั้งหมด 15 ขบวน 90 ตู้ ต่อพ่วงขบวนละ 6 ตู้ ผลิตโดยฮิตาชิ[5] จุผู้โดยสารได้สูงสุด 1,366 คนต่อขบวน (คำนวณจากอัตราหนาแน่นที่ 3 คน/ตารางเมตร) มีความเร็วสูงสุด 152 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ใช้ระบบอาณัติสัญญาณแบบอัตโนมัติมาตรฐานยุโรป (ETCS) ระดับที่ 1 ภายในขบวนรถไฟฟ้าจะมีเก้าอี้แบบแข็งสองแถวตั้งตามความยาวของตัวรถแบบเดียวกับรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ
ส่วนต่อขยาย
[แก้]ส่วนต่อขยายด้านเหนือ
[แก้]ส่วนต่อขยายรังสิต - มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต
[แก้]- หน่วยงานที่รับผิดชอบ : การรถไฟแห่งประเทศไทย
- พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน : อำเภอเมืองปทุมธานี อำเภอธัญบุรี อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
- สถานี : สถานี 4 สถานี ระยะทาง 8.84 กิโลเมตร
- เปิดให้บริการ : พ.ศ. 2571[6]
- สถานะปัจจุบัน : เตรียมการประมูลงานโยธาและงานก่อสร้าง[7]
ส่วนต่อขยายมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต - บ้านภาชี
[แก้]- หน่วยงานที่รับผิดชอบ : การรถไฟแห่งประเทศไทย
- พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน : อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี และอำเภอบางปะอิน อำเภอพระนครศรีอยุธยา อำเภอนครหลวง อำเภออุทัย อำเภอภาชี จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
- สถานี : สถานี 9 สถานี ระยะทาง 28 กิโลเมตร
- เปิดให้บริการ : ภายในปี พ.ศ. 2572
- สถานะปัจจุบัน : อยู่ในระหว่างการจัดทำรายงานผลกระทบทางสิ่งแวดล้อม (EIA) คาดว่าจะเปิดให้บริการได้ในปี พ.ศ. 2572
รายชื่อสถานี
[แก้]| รหัสสถานี | สถานี | โครงสร้าง | กม.ที่ | ขบวนที่จอด | เชื่อมต่อกับ | ที่ตั้ง | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| รถไฟฟ้า | รถทางไกล | ||||||||
| รังสิต - มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต | |||||||||
| RN10 | รังสิต | ยกระดับ ระดับดิน | 38+400 | ● | ● | ปทุมธานี | |||
| RN11 | คลองหนึ่ง | ระดับดิน | ● | - | |||||
| RN12 | มหาวิทยาลัยกรุงเทพ | ● | - | ||||||
| RN13 | เชียงราก | ● | - | ||||||
| RN14 | มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต | ● | - | ||||||
| มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต - บ้านภาชี [8] | |||||||||
| RN15 | นวนคร | ระดับดิน | 38+400 | ● | - | ปทุมธานี | |||
| RN16 | เชียงรากน้อย | 44+300 | ● | - | พระนครศรีอยุธยา | ||||
| RN17 | บางปะอิน | 50+400 | ● | - | |||||
| RN18 | บ้านโพ | 55+200 | ● | - | |||||
| RN19 | อยุธยา | 63+500 | ● | ● | รถไฟความเร็วสูงสายอีสาน, รถไฟความเร็วสูงสายเหนือ | ||||
| RN20 | บ้านม้า | 67+100 | ● | - | |||||
| RN21 | มาบพระจันทร์ | 71+400 | ● | - | |||||
| RN22 | พระแก้ว | 77+800 | ● | - | |||||
| RN23 | บ้านภาชี | 90+469 | ● | ● | |||||
ส่วนต่อขยายด้านใต้
[แก้]ส่วนต่อขยายสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ - ปากท่อ
[แก้]ช่วงสถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ - หัวลำโพง
[แก้]- หน่วยงานที่รับผิดชอบ : การรถไฟแห่งประเทศไทย
- พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน : เขตบางซื่อ เขตพญาไท เขตดุสิต เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร
- สถานี : สถานี 6 สถานี ระยะทาง 6.5 กิโลเมตร
- เปิดให้บริการ : ภายในปี พ.ศ. 2571
- สถานะปัจจุบัน : ถูกรวมงานโยธาบางส่วนไว้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อม 3 สนามบิน และรอเปิดประมูลงานโยธาบางช่วงใน พ.ศ. 2568
ช่วงหัวลำโพง - มหาชัย
[แก้]- หน่วยงานที่รับผิดชอบ : การรถไฟแห่งประเทศไทย
- พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน : เขตบางรัก เขตคลองสาน เขตธนบุรี เขตจอมทอง เขตบางบอน เขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร และอำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร
- สถานี : สถานี 17 สถานี ระยะทาง 36 กิโลเมตร
- เปิดให้บริการ : ภายในปี พ.ศ. 2580 (เฉพาะช่วงหัวลำโพง-วงแหวนบางบอน)
- สถานะปัจจุบัน : กำลังปรับแก้ช่วงหัวลำโพง-วงเวียนใหญ่ให้เป็นแนวเส้นทางใต้ดินทั้งช่วงเพื่อลดการเวนคืนที่ดินและทำรายงานการประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อมใหม่ โดยระหว่างนี้การรถไฟแห่งประเทศไทยจะดึงช่วงวงเวียนใหญ่-มหาชัยที่ไม่ได้ติดช่วงที่มีปัญหาขึ้นมาดำเนินการก่อน
ช่วงมหาชัย - ปากท่อ
[แก้]- หน่วยงานที่รับผิดชอบ : การรถไฟแห่งประเทศไทย
- พื้นที่ที่เส้นทางผ่าน : อำเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร, อำเภอเมืองสมุทรสงคราม อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม และอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี
- สถานี : สถานี 17 สถานี ระยะทาง 56 กิโลเมตร
- เปิดให้บริการ :
- สถานะปัจจุบัน : โครงการศึกษาส่วนต่อขยายเพื่อเชื่อมต่อกรุงเทพมหานครไปยังจังหวัดราชบุรี เพื่อเชื่อมต่อกับระบบรถไฟทางคู่ช่วงศาลายา-ปากท่อ-ปาดังเบซาร์ (ทางรถไฟสายใต้) ยังเป็นเพียงส่วนหนึ่งของแผนแม่บทระบบรถไฟฟ้าชานเมือง สายสีแดง
รายชื่อสถานี
[แก้]| รหัสสถานี | สถานี | โครงสร้าง | กม. จากบางซื่อ | ขบวนที่จอด | เชื่อมต่อกับ | ที่ตั้ง | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| รถไฟฟ้า | รถทางไกล | จังหวัด | |||||||||
| สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ - หัวลำโพง [9] | |||||||||||
| RN01 RS01 | สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ | ยกระดับ | 0+000 | ● | ● | สายสีแดงอ่อน (สถานีร่วม) สายสีน้ำเงิน บางซื่อ สายซิตี้ กลางกรุงเทพอภิวัฒน์ (กำลังก่อสร้าง) | กรุงเทพมหานคร | ||||
| RS02 | สามเสน | ใต้ดิน | 3+040 | ● | - | ||||||
| RS03 | แยกราชวิถี | ● | - | สายสีแดงอ่อน (สถานีร่วม) | |||||||
| RS04 | ยมราช | 5+580 | ● | - | สายสีส้ม ยมราช (กำลังก่อสร้าง) | ||||||
| RS05 | ยศเส | 6+750 | ● | - | สายสีลม ยศเส (โครงการ) | ||||||
| RS06 | หัวลำโพง | 7+500 | ● | ● | สายสีน้ำเงิน หัวลำโพง | ||||||
| หัวลำโพง - มหาชัย [10] | |||||||||||
| อุโมงค์ลอดใต้แม่น้ำเจ้าพระยา | |||||||||||
| RS07 | คลองสาน | ใต้ดิน | 9+460 | ● | ● | สายสีทอง คลองสาน | กรุงเทพมหานคร | ||||
| RS08 | วงเวียนใหญ่ | 11+250 | ● | ● | สายสีลม วงเวียนใหญ่ สายสีม่วง วงเวียนใหญ่ (กำลังก่อสร้าง) | ||||||
| RS09 | หัวลำโพง | 13+040 | ● | ● | สายสีลม ตลาดพลู | ||||||
| RS10 | วุฒากาศ | 14+190 | ● | ● | สายสีลม วุฒากาศ | ||||||
| RS11 | นางนอง | 15+250 | ● | ● | |||||||
| RS12 | เอกชัย 10 | 16+370 | ● | ● | |||||||
| RS13 | วัดไทร | 17+350 | ● | ● | |||||||
| RS14 | วัดสิงห์ | 18+440 | ● | ● | |||||||
| RS15 | เอกชัย 48 | ยกระดับ | ● | ● | |||||||
| RS16 | ตลาดบางบอน | ● | ● | ||||||||
| RS17 | เอกชัย 76 | 22+220 | ● | ||||||||
| RS18 | วงแหวน | ● | ● | ||||||||
| RS19 | บางบอน 3 | ● | |||||||||
| RS20 | บางบอน 5 | ● | |||||||||
| RS21 | วัดโพธิ์แจ้ | ● | |||||||||
| RS22 | พระราม 2 | ● | - | สมุทรสาคร | |||||||
| RS23 | วัดบ้านขอม | ● | - | ||||||||
| RS24 | โรงพยาบาลเอกชัย | ● | - | ||||||||
| RS25 | มหาชัย | 45+090 | ● | ● | |||||||
| มหาชัย - ปากท่อ [10] | |||||||||||
| สะพานข้ามแม่น้ำท่าจีน | |||||||||||
| RS26 | นิคมสมุทรสาคร | ยกระดับ | ● | ● | สมุทรสาคร | ||||||
| RS27 | คลองคันพนัง | ● | - | ||||||||
| RS28 | คลองตาขำ | 51+800 | ● | - | |||||||
| RS29 | บ้านบ่อ | 55+680 | ● | ● | |||||||
| RS30 | บางโทรัด | 58+080 | ● | - | |||||||
| RS31 | บ้านกาหลง | 60+670 | ● | - | |||||||
| RS32 | บ้านนาขวาง | 62+490 | ● | - | |||||||
| RS33 | บ้านนาโคก | 64+830 | ● | ● | |||||||
| RS34 | บ้านเขตเมือง | 68+700 | ● | - | สมุทรสงคราม | ||||||
| RS35 | ลาดใหญ่ | 72+590 | ● | - | |||||||
| RS36 | บางตะบูน | 68+100 | ● | - | |||||||
| RS37 | แม่กลอง | 70+800 | ● | ● | |||||||
| สะพานข้ามแม่น้ำแม่กลอง | |||||||||||
| RS38 | บางขันทอง | ยกระดับ | 77+500 | ● | - | สมุทรสงคราม | |||||
| RS39 | ปลายโพงพาง | 83+200 | ● | - | ราชบุรี | ||||||
| RS40 | วัดเพลง | 87+600 | ● | - | |||||||
| RS41 | ปากท่อ | ระดับดิน | 92+600 | ● | ● | สายใต้ ปากท่อ | |||||
แผนการก่อสร้าง
[แก้]อ้างอิงตามแผนแม่บทโครงข่ายระบบรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและพื้นที่ต่อเนื่อง โครงการรถไฟฟ้าชานเมือง สายธานีรัถยา แบ่งออกเป็นช่วงๆ ดังนี้[11]
| ระยะที่ | ช่วง | ระยะทาง | สถานะ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | ธรรมศาสตร์-บางซื่อ | 36 กม. | เปิดให้บริการช่วง กรุงเทพอภิวัฒน์ - รังสิต และเตรียมเปิดประมูลช่วง รังสิต-ธรรมศาสตร์ | |||||
| 2 | กรุงเทพอภิวัฒน์ - หัวลำโพง | 11 กม. | รวมงานโยธาเป็นส่วนหนึ่งของโครงการรถไฟความเร็วสูงเชื่อม 3 สนามบิน | |||||
| 3 | หัวลำโพง - บางบอน | 18 กม. | ศึกษาแนวเส้นทางใหม่และเลื่อนการดำเนินการออกไปอย่างไม่มีกำหนด | |||||
| 4 | บางบอน - มหาชัย | 20 กม. | ||||||
| 5 | มหาชัย - แม่กลอง | 34 กม. | ทบทวนการศึกษา | |||||
| 6 | แม่กลอง - ปากท่อ | 22 กม. | ||||||
| 7 | ธรรมศาสตร์ - บ้านภาชี | 22 กม. | ยังเป็นเพียงแค่แผนงาน ทั้งนี้โครงการรถไฟความเร็วสูงสายอีสาน จะดำเนินการก่อสร้างสถานีอยุธยาให้แล้วเสร็จก่อน | |||||
การปรับเปลี่ยนเส้นทาง
[แก้]- พ.ศ. 2567 - เพื่อเป็นการลดผลกระทบจากการเวนคืนที่ดิน โดยเฉพาะช่วงหัวลำโพง-วงเวียนใหญ่ ที่เป็นชุมชนหนาแน่น กรมการขนส่งทางราง จึงมีแนวคิดในการปรับเส้นทางในช่วงหัวลำโพง-มหาชัย จากเดิมที่เป็นรถไฟใต้ดินจนถึงสถานีวุฒากาศ แล้วปรับเป็นรถไฟฟ้ายกระดับตามแนวทางรถไฟสายมหาชัย เปลี่ยนรถไฟฟ้าใต้ดินตั้งแต่สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์ จนถึงสถานีวัดสิงห์ แล้วจะเปลี่ยนกลับเป็นรถไฟฟ้ายกระดับตั้งแต่สถานีเอกชัย 48 จนถึงสถานีมหาชัย โดยใช้ถนนเอกชัยเป็นแนวเส้นทางแทน
หมายเหตุ
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ "พระราชทานชื่อ รถไฟสีแดง-สถานีกลางบางซื่อ "นครวิถี-ธานีรัถยา" และ "สถานีกลางกรุงเทพอภิวัฒน์"". ผู้จัดการออนไลน์. 29 กันยายน 2022. สืบค้นเมื่อ 29 กันยายน 2022.
- 1 2 3 4 "จุดเชื่อมต่อรถไฟฟ้าสายสีแดงกับรถไฟทางไกลและรถไฟฟ้าสายอื่น". realist. 2023-05-12. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-09-09. สืบค้นเมื่อ 2024-06-05.
- ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อEIAม่วงใต้3-84 - ↑ รฟท.รับมอบ “รถไฟฟ้าสายสีแดง” ชุดแรก 1 พ.ย.62 พร้อมทดสอบเดินรถไตรมาส 3/63 วันที่ 21/10/2019
- ↑ "เกี่ยวกับโครงการ". www.srtet.co.th.
- ↑ "ครม.ไฟเขียวรถไฟสีแดงส่วนต่อขยาย"มธ.รังสิต" 6.47 พันล้านบาท "สุริยะ"เร่งประมูลตอกเข็มในปีนี้". mgronline.com. 2025-01-07. สืบค้นเมื่อ 2025-08-06.
- ↑ Siripanjana, Maneerat. "กลาง พ.ค.นี้ ชง "ผู้ว่า รฟท." เคาะร่างทีโออาร์ ประมูล "สายสีแดง" รังสิต-ม.ธรรมศาสตร์". เดลินิวส์. สืบค้นเมื่อ 2025-08-06.
- ↑ ช่วงบางซื่อ - มักกะสันและช่วงบางซื่อ – หัวลำโพง เก็บถาวร 2020-12-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน www.otp.go.th สืบค้นเมื่อ 04-04-2563.
- ↑ ช่วงบางซื่อ - มักกะสันและช่วงบางซื่อ – หัวลำโพง เก็บถาวร 2020-12-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน www.otp.go.th สืบค้นเมื่อ 04-04-2563.
- 1 2 "โครงการการพัฒนาศูนย์คมนาคมตากสินและโครงการรถไฟสายแม่กลองและส่วนต่อเนื่อง" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-11-04. สืบค้นเมื่อ 2019-11-04.
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-12. สืบค้นเมื่อ 2022-06-03.
ดูเพิ่ม
[แก้]แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- โครงการระบบรถไฟฟ้าชานเมือง (สายสีแดง) การรถไฟแห่งประเทศไทย เก็บถาวร 2015-09-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- โครงการศึกษาเพื่อปรับแผนแม่บทระบบขนส่งมวลชนทางรางในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล พ.ศ. 2553-2572 โดย สนข. เก็บถาวร 2013-05-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- SRT Dark Red Lines -กระทู้จาก SkyscraperCity Thai Forum
- SRT Red Lines -กระทู้จาก SkyscraperCity Thai Forum
- SRT Red Lines - Part II -กระทู้จาก SkyscraperCity Thai Forum
- รูปแบบโครงการช่วงบางซื่อ - รังสิต เก็บถาวร 2015-11-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ลุ้น! ครม.ไฟเขียวรถไฟฟ้าสายสีแดง 2.6 หมื่นล้าน พร้อมผุดงบ 100 ล้านศึกษาส่วนต่อขยายเพิ่ม เก็บถาวร 2018-03-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ภาพแบบรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดงเข้ม