ถนนเพชรเกษม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Thai Highway-4.svg
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4
ถนนเพชรเกษม, ถนนกาญจนวณิชย์
ข้อมูลของเส้นทาง
ส่วนหนึ่งของ
ความยาว: 1,277.512 กิโลเมตร (793.809 ไมล์)
ใช้งาน: พ.ศ. 2493 – ปัจจุบัน
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทิศเหนือ:
 
ปลายทิศใต้: Mes-e1.png ทางด่วนเหนือ–ใต้ สายเหนือ จุดผ่านแดนถาวรสะเดา ใน อ.สะเดา จ. สงขลา
ระบบทางหลวง

ถนนเพชรเกษม (อักษรโรมัน: Thanon Phet Kasem) ซึ่งมีระยะทางส่วนใหญ่เป็น ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 สายกรุงเทพมหานคร–จุดผ่านแดนถาวรสะเดา (เขตแดนไทย/มาเลเซีย) เป็นทางหลวงแผ่นดินสายประธานของประเทศไทย ที่มีเส้นทางมุ่งสู่ภาคใต้ของประเทศไทย มีระยะทาง 1277.512 กิโลเมตร นับเป็นทางหลวงหรือถนนสายที่ยาวที่สุดในประเทศไทย[1][2] ถนนเพชรเกษมมีเส้นทางเริ่มต้นที่สะพานเนาวจำเนียร (ข้ามคลองบางกอกใหญ่) ตั้งอยู่บนเส้นแบ่งการปกครองระหว่างเขตบางกอกใหญ่กับเขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร สิ้นสุดที่จุดผ่านแดนถาวรสะเดา อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา บริเวณเขตแดนประเทศไทยกับประเทศมาเลเซีย เชื่อมต่อกับทางด่วนเหนือ–ใต้ สายเหนือ ที่เมืองบูกิตกายูฮีตัม รัฐเกดะห์ ประเทศมาเลเซีย บางช่วงของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 2 และทางหลวงเอเชียสาย 123

ชื่อถนน[แก้]

ถนนเพชรเกษมตั้งชื่อตามชื่อหลวงเพชรเกษมวิถีสวัสดิ์ (แถม เพชรเกษม) อธิบดีกรมทางหลวงคนที่ 7 หลวงเพชรเกษมวิถีสวัสดิ์เป็นนักเรียนทุนหลวงของกรมรถไฟ ไปศึกษาวิชาวิศวกรรมโยธาที่สหราชอาณาจักร และกลับมารับราชการที่กรมรถไฟหลวง ต่อมาย้ายไปสังกัดกรมทางหลวง เมื่อถนนเพชรเกษมสร้างเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2493 จึงได้รับการตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่บุคคลดังกล่าวเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม ปีเดียวกัน ตามนโยบายของรัฐบาลสมัยจอมพล ป. พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี ที่ให้ตั้งชื่อถนนตามชื่อนายช่างใหญ่ผู้ควบคุมการก่อสร้างหรือการบังคับบัญชารับผิดชอบ

ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 ยังมีชื่ออื่นในช่วงเส้นทางต่าง ๆ ดังนี้

  • ช่วงทางแยกโค้งปลาลังถึงทางแยกเข้าเมืองกระบี่ เรียกว่า "ถนนศรีพังงา"
  • ช่วงเข้าสู่ทางหลวงเอเชีย เรียกว่า "ถนนสายเอเชียพัทลุง-หาดใหญ่" จนถึงทางแยกคลองหวะ
  • ช่วงตั้งแต่ทางแยกคลองหวะ อำเภอหาดใหญ่ ถึงอำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา เป็นส่วนหนึ่งของ "ถนนกาญจนวณิชย์" ซึ่งรัฐบาลสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ตั้งชื่อนี้ให้กับทางหลวงสายสงขลา-สะเดา เพื่อเป็นเกียรติแก่พระยาประกิตย์กลศาสตร์ (ประกิต รณชิต กาญจนวณิชย์) อดีตนายช่างด้านสงขลา ในช่วงแรกถนนกาญจนวณิชย์ถือเป็นทางหลวงคนละสายกับถนนเพชรเกษมซึ่งในขณะนั้นเป็นทางหลวงสายกรุงเทพมหานคร-หาดใหญ่ ต่อมาเมื่อมีการตั้งชื่อทางหลวงโดยใช้ระบบหมายเลข ถนนกาญจนวณิชย์ช่วงหาดใหญ่ถึงสะเดาได้ถูกรวมเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 ส่วนช่วงสงขลาถึงหาดใหญ่ (ภายหลังเพิ่มระยะทางไปถึงคลองหวะ) ได้รับการกำหนดเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 407

รายละเอียดของเส้นทาง[แก้]

ถนนเพชรเกษมเริ่มต้นที่สะพานเนาวจำเนียร (สะพานข้ามคลองบางกอกใหญ่) ผ่านเขตบางกอกใหญ่ เขตภาษีเจริญ เขตบางแค และเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร แล้วผ่านลงไปยังจังหวัดทางภาคตะวันตกและภาคใต้ โดยผ่านจังหวัดสมุทรสาคร จังหวัดนครปฐม จังหวัดราชบุรี จังหวัดเพชรบุรี จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดชุมพร แล้วตัดเข้าจังหวัดระนอง (ไม่ผ่านจังหวัดสุราษฎร์ธานีและจังหวัดนครศรีธรรมราช) แล้วผ่านจังหวัดพังงา จังหวัดกระบี่ จังหวัดตรัง จังหวัดพัทลุง และสิ้นสุดที่จุดผ่านแดนถาวรสะเดา อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา เชื่อมต่อกับเมืองบูกิตกายูฮีตัม รัฐเกดะห์ ประเทศมาเลเซีย

ระยะทางส่วนใหญ่ของถนนเพชรเกษมมีฐานะเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 โดยมีบางช่วงที่เป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงเอเชียสาย 2 (ตั้งแต่ทางแยกต่างระดับบางแค กรุงเทพมหานคร ถึงทางแยกต่างระดับปฐมพร จังหวัดชุมพร และตั้งแต่ทางแยกเอเชีย จังหวัดพัทลุง ถึงจุดผ่านแดนถาวรสะเดา จังหวัดสงขลา) และทางหลวงเอเชียสาย 123 (ตั้งแต่ทางแยกต่างระดับนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม ถึงทางแยกหนองตะแคง จังหวัดราชบุรี) อนึ่ง เมื่อถนนเพชรเกษมผ่านเข้าไปในท้องถิ่นบางแห่ง เช่น กรุงเทพมหานคร เทศบาลนครอ้อมน้อย เทศบาลเมืองพังงา เทศบาลนครตรัง จะมีฐานะเป็นทางหลวงท้องถิ่น มิใช่ทางหลวงแผ่นดิน เนื่องจากกรมทางหลวงได้ถ่ายโอนความรับผิดชอบให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเหล่านั้นแล้ว

ช่วงกรุงเทพมหานครถึงอำเภอปากท่อ[แก้]

ถนนเพชรเกษมช่วงต้นสาย (ตั้งแต่แยกท่าพระถึงทางต่างระดับบางแค) มีเส้นทาง รถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ซ้อนทับเหนือถนน โดยถนนเพชรเกษมในเขตกรุงเทพมหานคร จะเป็นถนนคอนกรีตสลับกับถนนลาดยาง ขนาด 6 ช่องจราจร แบ่งทิศทางการจราจรโดยเกาะกลางถนน และ 8 ช่องจราจรในช่วงแยกบางแคถึงคลองทวีวัฒนา เมื่อเข้าสู่เขตเทศบาลนครอ้อมน้อย ถนนจะมีขนาด 8 ช่องจราจร แล้วเบนไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ข้ามแม่น้ำท่าจีน ไปบรรจบถนนบรมราชชนนีที่อำเภอนครชัยศรี เมื่อเลยทางเข้าอำเภอนครชัยศรี เส้นทางจะเลี้ยวไปทางตะวันตกไปจนถึงอำเภอเมืองนครปฐม ซึ่งถนนในช่วงนี้จะมีขนาด 8 ช่องจราจร และขยายเป็น 12 ช่องจราจรในช่วงเลี่ยงเมืองนครปฐม เมื่อพ้นเขตเทศบาลนครนครปฐม ถนนจะเหลือ 4 ช่องจราจรและแบ่งทิศทางการจราจรด้วยคูน้ำ เมื่อพ้นทางต่างระดับหนองตะแคง ซึ่งแยกไปอำเภอบ้านโป่งและจังหวัดกาญจนบุรี เส้นทางจะเลี้ยวไปทางทิศใต้ ผ่านอำเภอโพธาราม อำเภอบางแพ อำเภอเมืองราชบุรี และอำเภอปากท่อ

ช่วงอำเภอปากท่อถึงจังหวัดชุมพร[แก้]

เมื่อพ้นเขตเมืองของอำเภอปากท่อจากนั้นตัดกับถนนพระรามที่ 2ที่ทางแยกต่างระดับวังมะนาว และเส้นทางจะขยายเป็น 7 ช่องจราจร โดยแบ่งเป็นขาล่อง 3 ช่องจราจร และขาขึ้น 4 ช่องจราจร ซึ่งช่องจราจรขาขึ้นคือแนวถนนเดิมสมัยที่ยังเป็นทางขนาด 4 ช่องจราจร เข้าเขตจังหวัดเพชรบุรี ผ่านอำเภอเมืองเพชรบุรี อำเภอบ้านลาด และเส้นทางจะลดเหลือ 6 ช่องจราจร ผ่านอำเภอท่ายาง และแยกไปทางซ้ายเลียบชายฝั่งทะเลที่ทางแยกต่างระดับชะอำ (ถ้าตรงไปจะเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 37) ซึ่งถนนจะมีขนาด 4 ช่องจราจรตั้งแต่ทางต่างระดับชะอำถึงทางรถไฟสายใต้ เมื่อเข้าสู่เขตเทศบาลเมืองชะอำ ถนนจะมีขนาด 6 ช่องจราจรอีกครั้ง และเส้นทางจะเลี้ยวลงไปทิศใต้ ลอดใต้ทางวิ่งท่าอากาศยานหัวหิน เข้าสู่เขตเทศบาลเมืองหัวหิน และถนนจะลดขนาดเหลือ 4 ช่องจราจรเมื่อพ้นวังไกลกังวล เมื่อพ้นตัวเมืองหัวหินจะข้ามทางรถไฟสายใต้อีกครั้งและถนนจะเหลือ 2 ช่องจราจรเมื่อพ้นสวนสนประดิพัทธ์ แล้วไปบรรจบกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 37 อีกครั้ง แล้วถนนได้ขยายเป็น 4 ช่องจราจร ผ่านอำเภอปราณบุรี อำเภอสามร้อยยอด อำเภอกุยบุรี อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ อำเภอทับสะแก อำเภอบางสะพาน อำเภอบางสะพานน้อย จากนั้นเข้าสู่เขตจังหวัดชุมพรโดยผ่านอำเภอปะทิว ในช่วงสั้น ๆ และผ่านอำเภอท่าแซะ จากนั้นเลี้ยวขวาที่ทางแยกต่างระดับปฐมพรที่อำเภอเมืองชุมพร ซึ่งถ้าตรงไปจะเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 41

ช่วงจังหวัดชุมพรถึงจังหวัดพัทลุง[แก้]

เส้นทางจากนี้จะเลียบชายฝั่งทะเลอันดามัน โดยในช่วงอำเภอเมืองชุมพรถึงอำเภอเมืองระนองจะเป็นถนนขนาด 2 ช่องจราจรและ 4 ช่องจราจรในบางช่วง (ทางต่างระดับปฐมพรเข้าไปประมาณ 18 กิโลเมตร และ อำเภอกระบุรีถึงเลยคลองละอุ่นไปประมาณ 1.8 กิโลเมตร) จากนั้นถนนจะขยายเป็น 4-6 ช่องจราจรเมื่อผ่านเขตเทศบาลเมืองระนองถึงบ้านทุ่งหงาว จากนั้นถนนจะมีขนาด 2 ช่องจราจรตลอดสาย ยกเว้นเขตเทศบาลและทางแยก ผ่านอำเภอกะเปอร์ อำเภอสุขสำราญ เข้าเขตจังหวัดพังงาที่อำเภอคุระบุรี บรรจบกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 401 ที่อำเภอตะกั่วป่า จากนั้นเส้นทางจะเลี้ยวขวาเข้าสู่เขตเทศบาลเมืองตะกั่วป่า แล้วลงไปทางใต้อีกครั้งผ่านเทศบาลตำบลคึกคัก เขาหลัก เข้าสู่อำเภอท้ายเหมือง เลี้ยวซ้ายที่บ้านโคกกลอย ซึ่งมีทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 402 แยกไปจังหวัดภูเก็ต จากนั้นถนนจะมีขนาด 4 ช่องจราจรผ่านอำเภอตะกั่วทุ่ง เข้าสู่อำเภอเมืองพังงา เมื่อพ้นตัวเมือง ถนนจะเหลือ 2 ช่องจราจรและขึ้นเขานางหงษ์ เมื่อลงเขามาจะเป็นตัวเมืองทับปุด ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4311 (เลี่ยงเมืองพังงา) และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 415 (ไปบ้านตาขุน) ตั้งแต่ตัวเมืองทับปุด ถนนจะขยายขนาดเป็น 4 ช่องจราจรอีกครั้ง แต่ไม่มีเกาะกลางถนน และมุ่งหน้าไปยังทิศตะวันออกเฉียงใต้ แล้วเบนไปยังทิศใต้ เข้าเขตจังหวัดกระบี่ ผ่านอำเภออ่าวลึก แล้วเลี้ยวซ้ายที่ตัวเมืองกระบี่ จากนี้ไปถนนจะมีเกาะกลางกั้น เส้นทางจะผ่านอำเภอเหนือคลอง อำเภอคลองท่อม เข้าเขตจังหวัดตรัง ผ่านอำเภอวังวิเศษ ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 403 ที่แยกห้วยยอด จากนั้นเส้นทางจะเข้าสู่ตัวเมืองห้วยยอด เส้นทางจะมุ่งลงไปทางใต้เข้าเขตอำเภอเมืองตรัง โดยช่วงห้วยยอด-ตรัง จะไม่มีเกาะกลางถนนกั้น เมื่อเข้าสู่เขตเทศบาลนครตรัง ถนนจะมุ่งหน้าไปทางทิศตะวันออก ผ่านอำเภอนาโยง ข้ามเขาพับผ้า เข้าสู่เขตจังหวัดพัทลุงที่อำเภอศรีนครินทร์ และมุ่งหน้าสู่อำเภอเมืองพัทลุง ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 41

ช่วงจังหวัดพัทลุงถึงด่านพรมแดนสะเดา[แก้]

จากนั้นเส้นทางจะมุ่งหน้าลงไปทางทิศใต้ (แนวทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 41) ผ่านอำเภอเขาชัยสน อำเภอบางแก้ว อำเภอป่าบอน เข้าสู่จังหวัดสงขลาที่อำเภอรัตภูมิ ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 406 ที่แยกคูหา เข้าสู่อำเภอหาดใหญ่ มีทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 414 แยกไปทางซ้ายไปอำเภอเมืองสงขลา ตัดกับถนนเพชรเกษมสายเก่า (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4287) เข้าเมืองหาดใหญ่และไปจังหวัดสตูลที่แยกควนลัง ผ่านทางหลวงหมายเลข 4135 ไปท่าอากาศยานหาดใหญ่ ข้ามทางรถไฟสายใต้ (ปาดังเบซาร์) แล้วเลี้ยวขวาไปตามถนนกาญจนวณิชย์ (มาจากอำเภอเมืองสงขลา) ซึ่งถ้าตรงไปจะเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 43 ไปปัตตานี

แนวเส้นทางจะตัดกับทางรถไฟสายใต้ (ปาดังเบซาร์) หลายครั้ง จากนั้นจะมีทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 42 แยกไปอำเภอนาทวีและจังหวัดปัตตานี เมื่อเข้าสู่ตัวเมืองสะเดา จะมีทางหลวงแป่นดินหมายเลข 4054 แยกทางขวาไปยังตำบลปาดังเบซาร์ จากนั้นเส้นทางจะสิ้นสุดที่ด่านพรมแดนสะเดา เชื่อมต่อกับทางด่วนหมายเลข 1 ของประเทศมาเลเซีย

การนับหลักกิโลเมตร[แก้]

เนื่องจากถนนเพชรเกษมในแต่ละช่วงอยู่ในความรับผิดชอบดูแลของหน่วยงานที่แตกต่างกัน ดังนั้นหลักกิโลเมตรจึงมีวิธีการนับและจุดเริ่มต้นการนับที่ต่างกัน ได้แก่

ส่วนที่ไม่ได้เป็นทางหลวงแผ่นดิน[แก้]

ช่วงเขตกรุงเทพมหานคร เดิมอยู่ในความรับผิดชอบของกรมทางหลวงซึ่งเริ่มนับกิโลเมตรที่ 0+000 จากอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ถนนราชดำเนินกลาง เขตพระนคร มาทางถนนดินสอ ถนนตีทอง ถนนตรีเพชร ถนนสะพานพุทธ สะพานพระพุทธยอดฟ้า ถนนประชาธิปก และถนนอินทรพิทักษ์ ด้วยวิธีนับเช่นนี้ สะพานเนาวจำเนียรจะอยู่ที่กิโลเมตรที่ 4+400 และเส้นแบ่งเขตหนองแขมกับอำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร จะอยู่ที่กิโลเมตรที่ 21+375 ต่อมากรมทางหลวงได้โอนถนนเพชรเกษมในช่วงนี้ให้แก่สำนักการโยธา กรุงเทพมหานคร ซึ่งได้เปลี่ยนมานับกิโลเมตรที่ 0+000 จากสะพานเนาวจำเนียร เขตบางกอกใหญ่ (จุดเริ่มต้นที่แท้จริงของถนนเพชรเกษม) ไปจนสุดเขตหนองแขมที่กิโลเมตรที่ 16+975

ช่วงเขตจังหวัดสมุทรสาคร เดิมอยู่ในความรับผิดชอบของกรมทางหลวง ปัจจุบันได้ถ่ายโอนความรับผิดชอบให้แก่เทศบาลนครอ้อมน้อย จึงเปลี่ยนฐานะมาเป็นทางหลวงท้องถิ่น แต่ยังคงนับกิโลเมตรที่ 0+000 จากอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยเช่นเดิม ด้วยวิธีนับเช่นนี้ เส้นแบ่งเขตหนองแขมกับอำเภอกระทุ่มแบนจะตรงกับกิโลเมตรที่ 21+375 และเส้นแบ่งเขตอำเภอกระทุ่มแบนกับอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม จะตรงกับกิโลเมตรที่ 26+420

ส่วนที่เป็นทางหลวงแผ่นดิน[แก้]

ป้ายบอกทางหลวงหมายเลข 4 ที่จังหวัดราชบุรี

ช่วงเขตจังหวัดนครปฐมเป็นต้นไป มีฐานะเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 รับผิดชอบดูแลโดยกรมทางหลวง โดยเริ่มนับกิโลเมตรที่ 0+000 จากอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย กรุงเทพมหานคร ด้วยวิธีนับเช่นนี้ ตรงเส้นแบ่งเขตระหว่างจังหวัดสมุทรสาครกับจังหวัดนครปฐมจะถือเป็นกิโลเมตรที่ 26+420 และจุดสิ้นสุดทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 ณ จุดผ่านแดนถาวรสะเดา อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา จะถือเป็นกิโลเมตรที่ 1310+554

ทั้งนี้ ในปัจจุบัน จำนวนกิโลเมตรที่ปรากฏบนหลักกิโลเมตรของทางหลวงหมายเลข 4 ยังคงลักลั่นอยู่เป็นบางช่วง อันเป็นผลมาจากวิธีการนับกิโลเมตรที่แตกต่างกันตามรายละเอียดดังนี้

  • ตั้งแต่เขตจังหวัดนครปฐม จนถึงทางแยกเข้าชุมชนต้นมะม่วงหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี (กิโลเมตรที่ 26+420 - กิโลเมตรที่ 162+217)

เริ่มนับกิโลเมตรที่ 0+000 ตั้งแต่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ไปตามถนนดินสอ ถนนตีทอง ถนนตรีเพชร ถนนสะพานพุทธ สะพานพระพุทธยอดฟ้า ถนนประชาธิปก ถนนอินทรพิทักษ์ มาถึงสะพานเนาวจำเนียร จากนั้นจะไปตามแนวสายทางหลวงหมายเลข 4 ที่ปรากฏในปัจจุบัน ไม่ผ่านเข้าตัวจังหวัดหรือชุมชนใด ๆ เมื่อมาถึงจุดตัดกับทางหลวงหมายเลข 3528 ด้านใต้ บริเวณหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี (ทางหลวงหมายเลข 4 สายเดิม แยกเข้าชุมชนต้นมะม่วง) อำเภอเมืองเพชรบุรี จะได้ระยะทาง 162.217 กิโลเมตร

  • ช่วงตั้งแต่ทางแยกเข้าชุมชนต้นมะม่วงหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี จนถึงจุดผ่านแดนถาวรสะเดา อำเภอสะเดา จังหวัดสงขลา (กิโลเมตรที่ 156+399 - กิโลเมตรที่ 1310+554)

ในอดีต เป็นการนับกิโลเมตรแบบเดิม โดยเริ่มนับกิโลเมตรที่ 0+000 ตั้งแต่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ไปตามถนนดินสอ ถนนตีทอง ถนนตรีเพชร ถนนสะพานพุทธ สะพานพระพุทธยอดฟ้า ถนนประชาธิปก ถนนอินทรพิทักษ์ มาถึงสะพานเนาวจำเนียร จากนั้นไปตามแนวทางหลวงหมายเลข 4 โดยผ่านสายเก่า (เข้าตัวจังหวัดนครปฐม ตัวอำเภอบ้านโป่ง ตัวอำเภอโพธาราม ชุมชนเจ็ดเสมียน ตัวจังหวัดราชบุรี ตัวจังหวัดเพชรบุรี และชุมชนต้นมะม่วงหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี) เมื่อมาถึงทางแยกเข้าชุมชนต้นมะม่วงหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี จะได้ระยะทาง 170.717 กิโลเมตร ต่อจากจุดนี้ก็จะนับเลขกิโลเมตรต่อไปตามวิธีนี้จนสิ้นสุดที่ทางแยกโคกเคียน อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา ณ กิโลเมตรที่ 776+660 ส่วนตั้งแต่ทางแยกโคกเคียนเป็นต้นไป จะเป็นการนับแบบวัดระยะทางระหว่างอำเภอถึงอำเภอหรือจังหวัดถึงจังหวัดต่าง ๆ ในปัจจุบันการนับแบบวิธีนี้ได้ถูกยกเลิกไปแล้ว

ปัจจุบัน เป็นการนับกิโลเมตรแบบใหม่ โดยเริ่มนับกิโลเมตรที่ 0+000 จากสี่แยกท่าพระ ไปตามทางหลวงหมายเลข 4 แนวปัจจุบัน โดยเริ่มที่ กม.156+399 และนับเลขกิโลเมตรต่อไปตามวิธีนี้จนสิ้นสุดทางหลวงหมายเลข 4 ที่จุดผ่านแดนถาวรสะเดา ณ กิโลเมตรที่ 1310+554 จึงทำให้เลขหลักกิโลเมตรช่วงตั้งแต่ทางแยกเข้าชุมชนต้นมะม่วงหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี จนถึงทางแยกโคกเคียน จะมีจำนวนกิโลเมตรจากการนับแบบใหม่และแบบเก่าต่างกันประมาณ 14 กิโลเมตร ปัจจุบันกรมทางหลวงได้ทยอยปรับปรุงตัวเลขไปมากแล้ว

รายชื่อทางแยก[แก้]

ถนนเพชรเกษม ทิศทาง: กรุงเทพมหานคร - จุดผ่านแดนถาวรสะเดา (เขตแดนไทย/มาเลเซีย)
จังหวัด กม.ที่ จุดตัด/ทางแยก ซ้าย ขวา
สะพานเนาวจำเนียร ข้ามคลองบางกอกใหญ่
กรุงเทพมหานคร แยกท่าพระ ถนนรัชดาภิเษก ไป ท่าพระ ถนนจรัญสนิทวงศ์ ไปบางพลัด
ต่างระดับเพชรเกษม ถนนราชพฤกษ์ ไป ถนนรัชดาภิเษก ถนนราชพฤกษ์ ไป ถนนบรมราชชนนี
แยกเพชรเกษม-พุทธมณฑล สาย 1 ไม่มี ถนนพุทธมณฑล สาย 1 ไป ถนนบรมราชชนนี
แยกบางแค ถนนบางแค ไป ถนนกัลปพฤกษ์, ถนนเอกชัย ไม่มี
ต่างระดับบางแค Thai Motorway-f9.svg ถนนกาญจนาภิเษก ไป บางขุนเทียน Thai Motorway-f9.svg ถนนกาญจนาภิเษก ไป บางบัวทอง
แยกเพชรเกษม-พุทธมณฑล สาย 2 ไม่มี ถนนพุทธมณฑล สาย 2 ไป ถนนบรมราชชนนี
แยกหมู่บ้านเศรษฐกิจ ไม่มี ถนนหมู่บ้านเศรษฐกิจ
แยกเพชรเกษม 69 ซอยเพชรเกษม 69 ไป ถนนเอกชัย ไม่มี
แยกเพชรเกษม 104 ไม่มี ถนนพุทธมณฑล สาย 3 ไป ถนนบรมราชชนนี
แยกเพชรเกษม 81 ถนนมาเจริญ (ซอยเพชรเกษม 81) ไป ถนนเอกชัย ไม่มี
สมุทรสาคร 21+578 แยกสาครเกษม ถนนพุทธสาคร Thai Highway-3310.svg ถนนพุทธมณฑล สาย 4 ไป อำเภอพุทธมณฑล
25+025 แยกอ้อมน้อย Thai Highway-3091.svg ถนนเศรษฐกิจ 1 ไป เข้าเมืองสมุทรสาคร ไม่มี
25+153 แยกอ้อมน้อย ไม่มี Thai Highway-3414.svg ถนนพุทธมณฑล สาย 5
Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม
เชื่อมต่อจาก: อ้อมใหญ่
นครปฐม 32+998 แยกวัดไร่ขิง ไม่มี Thai Highway-3316.svg ถนนพุทธมณฑล สาย 6 ไป วัดไร่ขิง, ถนนบรมราชชนนี
สะพานโพธิ์แก้ว ข้ามแม่น้ำท่าจีน
34+168 ไม่มี Thai Highway-3415.svg ถนนพุทธมณฑล สาย 7
35+928 ทางแยกสามพราน ทางแยกเข้าสามพราน (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3098 เดิม) ไม่มี
40+000 ทางแยกต่างระดับนครชัยศรี (ท่าตำหนัก) ไม่มี Thai Highway-338.svg ถนนบรมราชชนนี ไป ปิ่นเกล้า
43+760 ทางแยกต่างระดับท่านา ไม่มี ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3094 เข้าตัวอำเภอนครชัยศรี
48+369 ทางแยกบ่อตะกั่ว ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3234 ไปวัดบ่อตะกั่ว, วัดปรีดาราม ไม่มี
52+276 ทางแยกต่างระดับพระประโทน Thai Highway-375.svg ถนนพระประโทน-บ้านแพ้ว ไม่มี
53+000 ทางแยกต่างระดับนครปฐม ไม่มี ถนนเทศา เข้าตัวเมืองนครปฐม
ทางแยกทุ่งพระเมรุ ไม่มี ไม่มี
ทางแยกหนองขาหยั่ง ไม่มี ไม่มี
59+130 ทางแยกมาลัยแมน ไม่มี Thai Highway-321.svg ถนนมาลัยแมน ไป จังหวัดสุพรรณบุรี
ราชบุรี 67+727 ทางแยกต่างระดับหนองตะแคง ไม่มี Thai Highway-323.svg ถนนแสงชูโต ไปจังหวัดกาญจนบุรี,ด่านเจดีย์สามองค์
75+229 ทางแยกหนองโพ ไม่มี ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3525 ไป ถนนแสงชูโต
79+747 ทางแยกบางแพ Thai Highway-325.svg ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 325 ไป อำเภอบางแพ ทล.3090 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3090 ไป อำเภอโพธาราม
84+107 ทล.3335 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3335 ไป บ้านบางกะโด ซอยบ้านสาลี
85+835 ทางแยกโพธาราม - ทล.3526 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3526 ไป อำเภอโพธาราม
89+441 ทางแยกเจ็ดเสมียน - ทล.3238 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3238 ไป สถานีรถไฟเจ็ดเสมียน
98+100 ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี ไป อำเภอปากท่อ -
99+079 ทางแยกต่างระดับโคกหม้อ ไม่มี ทล.3238 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3238 ไป ตำบลเจ็ดเสมียน
99+100 − ตรงไป: ข้ามทางรถไฟสายใต้
99+147 ทางแยกต่างระดับโคกหม้อ Thai Highway-330.svg ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 330 เข้าเมืองราชบุรี -
สะพานสิริลักขณ์ ข้ามแม่น้ำแม่กลอง
ทางแยกเมืองราช ถนนเพชรเกษมสายเก่า เข้าเมืองราชบุรี -
100+594 ทางแยกเขางู เข้าเมืองราชบุรี ทล.3087 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3087 ไป อำเภอจอมบึง
101+838 ทางแยกเจดีย์หัก ถนนเจดีย์หัก เข้าเมืองราชบุรี ทล.3291 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3291 ไป อำเภอบ้านโป่ง
103+905 ทางแยกห้วยไผ่ เข้าเมืองราชบุรี ทล.3208 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3208 ไป อำเภอสวนผึ้ง
ทางแยกแขวงการทาง ถนนเพชรเกษมสายเก่า เข้าเมืองราชบุรี -
ทางแยกต่างระดับนิรันดร์ ถนนเลี่ยงเมืองราชบุรี ไป อำเภอโพธาราม -
111+926 ทางแยกห้วยชินสีห์ ทล.3339 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3339 ไป ตำบลคูบัว ทล.3337 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3337 ไป อำเภอบ้านคา
122+198 ทางแยกปากท่อ ทล.3093 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3093 ไป จังหวัดสมุทรสงคราม ทล.3206 ทางหลวงแผ่นเดินหมายเลข 3206 ไป อำเภอบ้านคา
125+200 ทางแยกต่างระดับวังมะนาว Thai Highway-35.svg ถนนพระรามที่ 2 ไป จังหวัดสมุทรสงคราม -
เพชรบุรี 136+900 ทางหลวงชนบท พบ.1015 ไป สถานีรถไฟเขาย้อย ทางหลวงชนบท พบ.1015 ไป อำเภอหนองหญ้าปล้อง
148+247 - ทล.3349 ไป อำเภอหนองหญ้าปล้อง
153+612 ทางหลวงชนบท พบ.1039 ไป บ้านบางหอ ทล.3204 ไป อำเภอแก่งกระจาน
157+312 ทางแยกต่างระดับเพชรบุรี ตรงไป: ทล.3528 เข้าเมืองเพชรบุรี Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม
158+781 ทางแยกต่างระดับบันไดอิฐ ถนนบันไดอิฐ เข้าเมืองเพชรบุรี ทล.3171 ไป อำเภอแก่งกระจาน
160+708 ทางแยกต่างระดับบ้านลาด (ไร่พะเนียด) ถนนราชดำเนิน เข้าเมืองเพชรบุรี ทล.3179 ไป อำเภอบ้านลาด
161+000 สะพาน ข้ามแม่น้ำเพชรบุรี
162+217 - ทล.3528 เข้าเมืองเพชรบุรี -
แยกท่ายาง - ทางเข้าอำเภอท่ายาง
169+012 - ทล.3187 ไป หาดเจ้าสำราญ ทล.3187 ไป เขื่อนเพชร
179+504 ทางแยกต่างระดับหนองเผาถ่าน ทล.3174 ไป บ้านหนองศาลา ทางเข้าวัดหนองเผาถ่าน
187+607 แยกหุบกะพง - ทล.3203 ไป บ้านหุบกะพง
187+682 ทางแยกต่างระดับชะอำ Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม ไป หัวหิน ตรงไป: Thai Highway-37.svg ไป อำเภอปราณบุรี
191+050 สะพาน ข้ามทางรถไฟสายใต้
192+420 - ถนนนราธิป ไป หาดชะอำ ถนนนราธิป ไป สถานีรถไฟชะอำ
209+250 อุโมงค์ ลอดรันเวย์ท่าอากาศยานหัวหิน
ประจวบคีรีขันธ์ 214+920 - ซอยหัวหิน 35 ไป โรงเรียนวังไกลกังวล -
217+110 - ซอยหัวหิน 55 ไป หาดหัวหิน ซอยหัวหิน 70 ไป วัดห้วยมงคล
217+790 - ซอยหัวหิน 61 ไป หาดหัวหิน ซอยหัวหิน 76 ไป สถานีรถไฟหัวหิน
221+000 - ตรงไป: ถนนหนองแก-ตะเกียบ ไป เขาตะเกียบ Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม
221+200 สะพาน ข้ามทางรถไฟสายใต้
221+700 - - ซอยหัวหิน 112 ไป ตลาดน้ำหัวหินสามพันนาม และ วัดห้วยมงคล
237+009 ทางแยกต่างระดับวังยาว - Thai Highway-37.svg ไป จังหวัดเพชรบุรี
241+970 แยกปราณบุรี ทล.3168 ถนนรัฐบำรุง ไป ปากแม่น้ำปราณบุรี ถนนพลายงาม ไป เขื่อนปราณบุรี
244+100 - - ทางหลวงชนบท ปข 1037 ไป เขื่อนปราณบุรี
249+330 - ทางหลวงชนบท ปข 1021 ไป บ้านห้วยขวาง ทางหลวงชนบท ปข 1021 ไป วัดหนองหญ้าปล้อง
272+600 แยกบ้านเขาแดง ทางหลวงชนบท ปข 1026 ไป ถ้ำพระยานคร ทางหลวงชนบท ปข 1026 ไป เขื่อนยางชุม
276+122 แยกบ้านยางชุม - ทล.3217 ไป เขื่อนยางชุม
279+500 - ทางหลวงชนบท ปข 1003 ไป สถานีรถไฟกุยบุรี -
286+200 - ทางหลวงชนบท ปข 4020 ไป อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ทางหลวงชนบท ปข 1042 ไป บ้านหนองปุหลก
296+125 - ทางหลวงชนบท ปข 1047 ไป บ้านทุ่งมะเม่า ทางหลวงชนบท ปข 1012 ไป บ้านวังมะเดื่อ
309+107 แยกประจวบคีรีขันธ์ Thai Highway-326.svg ถนนประจวบคีรีขันธ์ เข้าเมืองประจวบคีรีขันธ์ ถนนหนองเสือ ไป บ้านหนองเสือ
312+000 แยกเกาะหลัก ถนนเกาะหลัก เข้าเมืองประจวบคีรีขันธ์ ถนนเพชรเกษม-หนองต้นนุ่น ไป อบต. เกาะหลัก
313+100 - ถนนหนองบัว เข้าเมืองประจวบคีรีขันธ์ ทางหลวงชนบท ปข 1025 ไป ด่านสิงขร
317+400 - ไปสถานีรถไฟหนองหิน ทางหลวงชนบท ปข 1039 ไป ด่านสิงขร
      สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต
ประจวบคีรีขันธ์

จังหวัดประจวบคีรีขันธ์เป็นจังหวัดที่มีถนนเพชรเกษมตัดผ่านเป็นระยะทางยาวถึง 212.473 กิโลเมตร นับเป็นจังหวัดที่มีถนนเพชรเกษมตัดผ่านเป็นระยะทางยาวที่สุดเป็นอันดับ 2 รองจากจังหวัดพังงา

(กิโลเมตรที่ 210+167 - กิโลเมตรที่ 422+640)

ชุมพร
ระนอง
พังงา

จังหวัดพังงาเป็นจังหวัดที่มีถนนเพชรเกษมตัดผ่านเป็นระยะทางยาวที่สุดถึง 222.562 กิโลเมตร

(กิโลเมตรที่ 692+931 - กิโลเมตรที่ 915+493)

กระบี่
ตรัง
พัทลุง
สงขลา

เส้นทางสายเก่า[แก้]

  • บางช่วงของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 เคยได้รับการกำหนดให้เป็นสนามบินฉุกเฉินโดยใช้ผิวจราจรเป็นทางขึ้น-ลงเครื่องบิน ปัจจุบันได้ถูกยกเลิกไปหมดแล้ว
  • ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 เป็นเส้นทางที่มีช่วงทางหลวงสายเก่าอยู่หลายช่วง ดังนี้
    1. ทางเข้าตัวเมืองนครปฐม (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3524)
    2. ทางแยกกระจับถึงทางแยกหนองโพ จังหวัดราชบุรี (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3525)
    3. ทางเข้าอำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3526)
    4. ทางเข้าบ้านเจ็ดเสมียน (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3238)
    5. ทางเข้าตัวเมืองราชบุรี (ทางแยกเมืองราชถึงทางแยกแขวงการทาง)
    6. ทางเข้าตัวเมืองเพชรบุรีบริเวณเขาวัง (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3528 ด้านเหนือ)
    7. ทางเข้าตัวเมืองเพชรบุรีบริเวณหลังห้างสรรพสินค้าบิ๊กซี สาขาเพชรบุรี (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3528 ด้านใต้)
    8. ทางเข้าบ้านทุ่งมะพร้าว จังหวัดพังงา (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4282)
    9. ทางเข้าบ้านกะไหล จังหวัดพังงา (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4283)
    10. ทางเข้าบ้านกะโสม จังหวัดพังงา (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4284)
    11. ถนนช่วงทางแยกคูหา ผ่านทางแยกโคกกอก ถึงทางแยกท่ามิหรำ จังหวัดพัทลุง (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4285)
    12. ถนนช่วงตัวอำเภอรัตภูมิถึงทางแยกสนามบินนอก (ต่อเขตเทศบาลนครหาดใหญ่) (ปัจจุบันเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4287)
    13. ถนนในเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ (ถนนเพชรเกษมและถนนกาญจนวณิชย์ช่วงทางแยกคอหงส์ถึงต่อเขตแขวงการทางสงขลา)
    14. ถนนกาญจนวณิชย์ช่วงต่อเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ถึงทางแยกคลองหวะ (ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 407)

ซึ่งถ้าหากนับระยะทางโดยยึดเส้นทางสายเก่าเป็นหลัก จะมีระยะทางทั้งสิ้น 1,351.60 กิโลเมตร

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประเทศไทย
  2. ↑ เพชรเกษม-สีลม จากข่าวสด

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

พิกัดภูมิศาสตร์: 10°11′17″N 99°22′01″E / 10.188002°N 99.366984°E / 10.188002; 99.366984
ทางหลวงพิเศษ
TH HW Garuda.png
ทางหลวงแผ่นดิน
ดึงข้อมูลจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ถนนเพชรเกษม&oldid=7614868"