ถนนแสงชูโต

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Thai Highway-323.svg
ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 323
ถนนแสงชูโต, ทางเลี่ยงเมืองบ้านโป่ง
ข้อมูลของเส้นทาง
ส่วนหนึ่งของ
ความยาว:287.167 กิโลเมตร (178.437 ไมล์)
ทางแยกที่สำคัญ
ปลายทางทิศตะวันออกเฉียงใต้:Thai Highway-4.svg ถ.เพชรเกษม ใน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี
 
ปลายทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ:ด่านเจดีย์สามองค์ ใน อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี
ระบบทางหลวง

ถนนแสงชูโต หรือ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 323 สายหนองตะแคง–เจดีย์สามองค์ บ้างก็เรียก 323 ทางเลี่ยงเมืองบ้านโป่ง เป็นทางหลวงแผ่นดินในภาคตะวันตกของประเทศไทย เริ่มต้นจากถนนเพชรเกษม ผ่านจังหวัดราชบุรี จังหวัดกาญจนบุรี เชื่อมต่อกับประเทศพม่า ที่ด่านเจดีย์สามองค์ ระยะทางรวม 287.167 กิโลเมตร (อยู่ในความรับผิดชอบของกรมทางหลวง 276.991 กิโลเมตร) ก่อสร้างขึ้นเพื่อรองรับการคมนาคมทางบกนอกเหนือจากทางรถไฟสายธนบุรี–น้ำตก ซึ่งเป็นทางรถไฟเก่าแก่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 และทางเรือผ่านแม่น้ำแคว[ต้องการอ้างอิง] เป็นเส้นทางในความผิดชอบของแขวงทางหลวงราชบุรี และ แขวงทางหลวงกาญจนบุรี

รายละเอียดของเส้นทาง[แก้]

ความยาว
  ไมล์ กิโลเมตร
จังหวัดราชบุรี 11.552 18.592
จังหวัดกาญจนบุรี 166.885 268.575
รวม 178.437 287.167

ถนนแสงชูโตเป็นถนนขนาด 4 ช่องจราจรในช่วงแรก (ช่วงเลี่ยงเมืองบ้านโป่งมีขนาด 8 ช่องการจราจร) มีจุดเริ่มต้นที่กิโลเมตรที่ 67+727 (กิโลเมตรที่ 68+640 เดิม) ของถนนเพชรเกษม บริเวณทางแยกต่างระดับหนองตะแคง หรือทางแยกต่างระดับเพชร-บ้านโป่ง ในอำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี มุ่งหน้าไปยังทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ผ่านเทศบาลเมืองบ้านโป่ง แล้วเข้าสู่จังหวัดกาญจนบุรี ผ่านอำเภอท่ามะกา อำเภอท่าม่วง ผ่านเทศบาลเมืองกาญจนบุรีและข้ามแม่น้ำแควใหญ่ ในอำเภอเมืองกาญจนบุรี เมื่อพ้นวัดถ้ำเสือดาวจะลดเหลือ 2 ช่องจราจร ผ่านอำเภอไทรโยค และถนนจะขยายเป็น 4 ข่องจราจรในช่วงเทศบาลตำบลน้ำตกไทรโยคน้อย จากนั้นจะเป็นถนนขนาด 2 ช่องจราจรตลอดสาย ผ่านอำเภอทองผาภูมิ และสิ้นสุดที่ด่านเจดีย์สามองค์ อำเภอสังขละบุรี เชื่อมต่อกับเมืองพะย่าโต้นซู รัฐกะเหรี่ยง ประเทศพม่า ทั้งนี้ ถนนในช่วงด่านเจดีย์สามองค์ได้รับการปรับปรุงให้เป็นถนนขนาด 6 ช่องจราจร

ประวัติ[แก้]

ถนนแสงชูโตในสมัยก่อนเริ่มต้นที่วงเวียนช้าง หลังสถานีรถไฟบ้านโป่ง จากนั้นตัดกับถนนทรงพลที่วงเวียนหอนาฬิกาบ้านโป่ง ทอดยาวไปจนถึงเมืองกาญจนบุรี แต่เดิมถนนทรงพลเป็นถนนที่เชื่อมเมืองนครปฐมกับบ้านโป่ง ต่อมาปรับเปลี่ยนถนนแสงชูโตให้มีแนวเส้นทางจากทางแยกหนองตะแคงผ่านจังหวัดกาญจนบุรี ถึงทางแยกปิล๊อก อำเภอทองผาภูมิ โดยในสมัยที่จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี ให้ขนานนามว่า "ถนนแสงชูโต" เพื่อเป็นเกียรติแก่หลวงอุปกรณ์รัฐวิถี (ษระ แสง-ชูโต) อดีตนายช่างใหญ่กรมทาง เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2493 [1]

ก่อนหน้านี้ได้กำหนดให้เป็นทางหลวงแผ่นดินสายที่ 18 หลังจากนั้นเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2509 ได้ออกประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ระบบหมายเลขทางหลวงแผ่นดินและทางหลวงจังหวัดแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2509 ซึ่งมีการปรับปรุงระบบหมายเลขทางหลวง มาเป็นแบบที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน จึงได้กำหนดให้ถนนทางแยกจากเพชรเกษม-บ้านโป่ง-กาญจนบุรี-ลาดหญ้า ให้ใช้หมายเลข 323 จนถึงปัจจุบัน[2]

ระหว่างเส้นทางได้แบ่งตอนควบคุมออกเป็นช่วง ๆ โดยช่วงตั้งแต่ทางแยกกระจับถึงจังหวัดกาญจนบุรี ได้วัดระยะทางนับต่อเนื่องจากถนนเพชรเกษมตั้งแต่กิโลเมตรที่ 72+180 เป็นต้นมา และสิ้นสุดบริเวณทางแยกหอนาฬิกาเมืองกาญจนบุรี คือกิโลเมตรที่ 127+090

ระหว่างทางตั้งแต่ทางแยกกระจับถึงตัวเมืองกาญจนบุรี ได้เปลี่ยนแปลงแนวเส้นทางตั้งแต่ทางเข้าอำเภอท่ามะกา บริเวณกิโลเมตรที่ 96+716 เป็นถนนเลี่ยงตัวอำเภอท่ามะกาและตำบลท่าเรือ โดยบรรจบกันที่ทางแยกพระแท่นดงรัง กิโลเมตรที่ 115+476 (หรือกิโลเมตรที่ 117+463 ของทางหลวงเส้นเดิม)

นอกจากนี้ยังได้ก่อสร้างทางเลี่ยงเมืองกาญจนบุรี ระยะทาง 13.154 กิโลเมตร บรรจบกับทางแยกแก่งเสี้ยน เพื่อมุ่งหน้าไปยังอำเภอทองผาภูมิและอำเภอสังขละบุรีโดยไม่ต้องเข้าตัวเมือง ซึ่งที่มีการจราจรหนาแน่น สำหรับถนนช่วงตั้งแต่ทางแยกแก่งเสี้ยน ถึงด่านเจดีย์สามองค์ มีระยะทางรวมกัน 222.317 กิโลเมตร ปัจจุบันกรมทางหลวงได้กำหนดเป็นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 367

ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554-2556 กรมทางหลวงมีการปรับเปลี่ยนบัญชีรายชื่อสายทางและหลักกิโลเมตร ทำให้ถนนสายนี้นับกิโลเมตรต่อเนื่องกันไปตลอดจนสุดสาย และนับหลักกิโลเมตรที่ 0 ที่ทางแยกต่างระดับหนองตะแคงแทน [3][4]

รายชื่อทางแยก[แก้]

รายชื่อทางแยกบน Thai Highway-323.svg ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 323 ทิศทาง: หนองตะแครง–เจดีย์สามองค์
จังหวัด อำเภอ กม.ที่ ชื่อจุดตัด ซ้าย ขวา
Thai Highway-323.svg หนองตะแครง–เจดีย์สามองค์
ราชบุรี บ้านโป่ง 0+000 ทางต่างระดับหนองตะแคง Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม ไป ราชบุรี Thai Highway-4.svg ถนนเพชรเกษม ไป นครปฐม
3+300 แยกกระจับ Thai Highway-3525.svg ทล.3525 ไป ราชบุรี ไม่มี
7+600 - รบ.3123 ทางหลวงชนบท รบ.3123 ไป สถานีรถไฟบ้านโป่ง ไม่มี
7+600 สะพาน ข้ามทางรถไฟสายใต้
7+850 ทางต่างระดับโคกหม้อ ถนนทรงพล ไป อ.บ้านโป่ง ถนนไม่ทราบชื่อ ไป ต.ปากแรด
9+300 แยกโพธิ์คู่ ถนนไม่ทราบชื่อ ไป อ.บ้านโป่ง รบ.3012 ทางหลวงชนบท รบ.3012 ไป ตำบลกรับใหญ่
10+450 สะพาน ข้ามทางรถไฟสายมรณะ
11+020 แยกแสงชูโต ถนนบ้านปากแรด ไป อ.บ้านโป่ง Thai Highway-323.svg ถนนแสงชูโต ไป กาญจนบุรี
ตรงไป: Thai Highway-3291.svg ทล.3291 ไป เขาช่องพราน
กาญจนบุรี ท่ามะกา 18+600 แยกลูกแก ไม่มี Thai Highway-3394.svg ทล.3394 ไป ต.กรับใหญ่
21+200 ไม่มี Thai Highway-3453.svg ทล.3453 ไป ต.สนามแย้
26+420 แยกท่ามะกา Thai Highway-3548.svg ถนนแสงชูโตสายเก่า ไป อ.ท่าม่วง ไม่มี
27+700 แยกบริหาร Thai Highway-3209.svg ทล.3209 ไป บ.หนองตากยา ไม่มี
31+920 แยกท่าเรือ Thai Highway-3081.svg ทล.3081 ไป ต.ท่าเรือ Thai Highway-3081.svg ทล.3081 ไป ต.พระแท่น
34+900 จุดตัดทางรถไฟสายมรณะ
ท่าม่วง 38+950 แยกหนองเสือ ไป ถนนแสงชูโตสายเก่า ไป เทศบาลตำบลวังศาลา
ท่ามะกา 44+500 แยกมิราเคิล ออฟ ไลฟ์ ถนนเทศบาล 12 ไป อ.ท่าม่วง Thai Highway-3084.svg ทล.3084 ไป อ.พนมทวน
45+622 สะพาน ข้ามคลองหนองปลวก
46+550 แยกท่าม่วง Thai Highway-3548.svg ถนนแสงชูโตสายเก่า ไป อ.ท่าม่วง ไม่มี
52+950 แยกท่าล้อ ไม่มี Thai Highway-367.svg ถนนเลี่ยงเมืองกาญจนบุรี ไป สุพรรณบุรี
เมืองกาญจนบุรี 55+450 Thai Highway-3209.svg ทล.3209 ไป อ.ด่านมะขามเตี้ย ไม่มี
58+350 หอนาฬิกากาญจนบุรี ไม่มี Thai Highway-324.svg ทล.324 ไป สุพรรณบุรี
61+950 จุดตัดทางรถไฟสายมรณะ
64+500 แยกแก่งเสี้ยน Thai Highway-323.svg ถนนแสงชูโต ไป อ.ไทรโยค, อ.ทองผาภูมิ, อ.สังขละบุรี Thai Highway-367.svg ถนนเลี่ยงเมืองกาญจนบุรี ไป สุพรรณบุรี
ตรงไป: Thai Highway-3199.svg ทล.3199 ไป อ.บ่อพลอย, อ.ศรีสวัสดิ์
66+500 Thai Highway-3305.svg ทล.3305 ไป บ.เขาปูน ไม่มี
77+900 Thai Highway-3229.svg ทล.3229 ไป ต.บ้านเก่า Thai Highway-3500.svg ทล.3500 ไป ต.ลาดหญ้า
ไทรโยค 104+800 Thai Highway-3343.svg ทล.3343 ไป อ.ไทรโยค ไม่มี
112+200 ไม่มี Thai Highway-3457.svg ทล.3457 ไป ต.ช่องสะเดา
ทองผาภูมิ 199+826 ไม่มี Thai Highway-323.svg ถนนแสงชูโต ไป อ.สังขละบุรี
ตรงไป: Thai Highway-3272.svg ทล.3272 ไป อ.ทองผาภูมิ
สังขละบุรี 268+500 ไม่มี Thai Highway-323.svg ถนนแสงชูโต ไป ด่านเจดีย์สามองค์
ตรงไป: Thai Highway-3549.svg ทล.3549 ไป อ.สังขละบุรี
287+167 ด่านเจดีย์สามองค์ ตรงไป: ไป เมาะลำเลิง
      สะพาน              กำลังก่อสร้างหรือโครงการในอนาคต

อ้างอิง[แก้]

  1. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งชื่อทางหลวงแผ่นดินและสะพานขนาดใหญ่
  2. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ระบบหมายเลขทางหลวงแผ่นดินและทางหลวงจังหวัดแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2509
  3. ป้ายทางหลวง หลักกิโลเมตร มีการเปลี่ยนแปลงเลขทางหลวงเลขหลักกิโลเมตร ไม่ตรงกับแผนที่ ไม่ตรงกับของเดิม
  4. "ระบบสารสนเทศโครงข่ายทางหลวง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-06-16. สืบค้นเมื่อ 2021-08-16.