อำเภอโพธาราม
อำเภอโพธาราม | |
---|---|
![]() | |
คำขวัญ: คนสวยโพธาราม แหล่งฟาร์มสุกร หนังใหญ่วัดขนอน ที่นอนล้ำเลิศ ถิ่นกำเนิดโคนม ชมค้างคาวร้อยล้าน | |
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°41′30″N 99°51′12″E / 13.69167°N 99.85333°E | |
อักษรไทย | อำเภอโพธาราม |
อักษรโรมัน | Amphoe Photharam |
จังหวัด | ราชบุรี |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 394.000 ตร.กม. (152.124 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2562) | |
• ทั้งหมด | 136,610 คน |
• ความหนาแน่น | 346.72 คน/ตร.กม. (898.0 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 70120 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 7007 |
ที่ตั้ง ที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอโพธาราม ถนนหน้าอำเภอ ตำบลโพธาราม อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี 70120 |
![]() |
โพธาราม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดราชบุรี ตั้งอยู่ตอนเหนือของจังหวัดราชบุรี เป็น 1 ใน 10 อำเภอของจังหวัดราชบุรี ลักษณะทอดตามแนวยาวจากทิศตะวันออกสู่ทิศตะวันตก มีแม่น้ำแม่กลองไหลผ่าน ตอนกลางของพื้นที่
ประวัติ[แก้]
อำเภอโพธาราม เดิมตั้งที่ว่าการอำเภออยู่ที่ปากคลองบางโตนด ตำบลบางโตนด ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำแม่กลอง เรียกว่า "แขวง" ขึ้นอยู่กับจังหวัดราชบุรี ซึ่งยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐาน ต่อมา พ.ศ. 2436 (ร.ศ.114) ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอจากปากคลองบางโตนด มาตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำแม่กลองทางด้านตะวันออกเยื้องกับวัดเฉลิมอาสน์ ซึ่งตำบลนั้นเรียกว่า "ตำบลโพธาราม" ในขณะนี้ และต่อมาได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั้งอยู่ที่ปัจจุบัน เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2495 เป็นต้นมา
คนเก่าเล่าว่า เมื่อสมัยก่อนประชาชนเรียกว่า "บ้านโพธิ์ตาดำ" เหตุที่ใช้ชื่อนี้เพราะว่าเมื่อก่อนพื้นที่แถบนี้มีต้นโพธิ์ขนาดใหญ่ขึ้นอยู่เป็นหมู่ และใกล้หมู่ต้นโพธิ์มีบ้านของนายดำตั้งอยู่ ซึ่งชาวบ้านแถบนั้นรู้จักกันดี เลยเรียกกันติดปากว่า "บ้านโพธิ์ตาดำ" อาศัยสำเนียงภาษาของชาวจีนที่อพยพมาอาศัยอยู่บริเวณนั้น เรียกว่า "พอไจ่ล้ำ" และชาวมอญเช่นกันเรียกว่า "โพดฮาราม" ต่อมาเมื่อสมัยจังหวัดราชบุรียังมีฐานะการปกครองแบบมณฑล พระยาภักดีดินแดน (พลอย วงศาโรจน์) ท่านปลัดมณฑลราชบุรี ได้ดำเนินการปรับปรุงเขตและนามตำบลต่างๆ และเห็นว่าถิ่นนี้มีต้นโพธิ์และวัดวาอาราม ทางราชการจึงตั้งนามให้ใหม่ว่า "โพธาราม" อำเภอโพธาราม ได้มีพ่อเมือง หรือเรียกในปัจจุบันนี้ว่า "นายอำเภอ" ตั้งแต่ปี พ.ศ. 1446 ถึงปัจจุบัน[1]
- วันที่ 19 กันยายน 2458 ประกาศใช้พระราชบัญญัติศุขาภิบาลตำบลโพธาราม ในท้องที่ตำบลโพธาราม อำเภอโพธาราม เมืองราชบุรี[2][3]
- วันที่ 14 มิถุนายน 2468 โอนพื้นที่ตำบลอิจาง และตำบลทำนบ อำเภอโพธาราม ไปขึ้นกับอำเภอหัวโพ[4]
- วันที่ 2 สิงหาคม 2468 ยุบตำบลหนองแขม ไปรวมกับตำบลหนองโพ[5]
- วันที่ 7 สิงหาคม 2475 ตั้งตำบลเตาปูน แยกออกจากตำบลเขาดิน[6]
- วันที่ 10 ธันวาคม 2478 จัดตั้งเทศบาลเมืองโพธาราม โดยยกฐานะจากสุขาภิบาลท้องที่โพธาราม[7]
- วันที่ 27 มีนาคม 2481 เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในอำเภอโพธาราม (1,2,3,4,5,6,7,8,9)[8]
- (1) ยุบตำบลบ้านหลาย รวมเข้ากับตำบลคลองควาย และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลคลองควาย
- (2) ยุบตำบลบางเลา รวมเข้ากับตำบลสร้อยฟ้า และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลสร้อยฟ้า
- (3) ยุบตำบลคงคา รวมเข้ากับตำบลคลองตาคต และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลคลองตาคต
- (4) ยุบตำบลบ้านใหม่ และตำบลบ้านไร่ รวมเข้ากับตำบลโพธาราม และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลโพธาราม
- (5) ยุบตำบลสำมะถะ รวมเข้ากับตำบลบางโตนด และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลบางโตนด
- (6) ยุบตำบลบางแขยง รวมเข้ากับตำบลคลองข่อย และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลคลองข่อย
- (7) ยุบตำบลคลองมะขาม รวมเข้ากับตำบลเจ็ดเสมียน และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลเจ็ดเสมียน
- (8) ยุบตำบลบางกะโด รวมเข้ากับตำบลบ้านสิงห์ และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลบ้านสิงห์
- (9) ยุบตำบลดีบอน และตำบลบ่อมะกรูด รวมเข้ากับตำบลบ้านฆ้อง และเรียกชื่อตำบลว่า ตำบลบ้านฆ้อง
- วันที่ 12 พฤศจิกายน 2483 ยุบตำบลกำแพง รวมเข้ากับตำบลบ้านสิงห์[9]
- วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2486 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดราชบุรี กับจังหวัดกาญจนบุรี โดยโอนพื้นที่อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี ไปขึ้นกับจังหวัดกาญจนบุรี เว้นแต่ท้องที่ตำบลบ้านม่วง ท้องที่ตำบลหนองอ้อ (เฉพาะหมู่ที่ 15,16,17,18,19,20,21) และท้องที่ตำบลนครชุมน์ (เฉพาะหมู่ที่ 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13) ให้มาขึ้นกับอำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี[10]
- วันที่ 3 ธันวาคม 2489 โอนพื้นที่ตำบลบ้านม่วง ตำบลนครชุมน์ ของอำเภอโพธาราม ไปขึ้นกับอำเภอบ้านโป่ง และโอนพื้นที่หมู่ 1-6 (ในขณะนั้น) ของตำบลดอนกระเบื้อง ไปขึ้นกับตำบลหนองอ้อ อำเภอบ้านโป่ง[11]
- วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลคลองข่อย แยกออกจากตำบลเจ็ดเสมียน ตั้งตำบลชำแระ แยกออกจากตำบลสร้อยฟ้า ตั้งตำบลดอนกระเบื้อง แยกออกจากตำบลหนองโพ[12]
- วันที่ 21 มิถุนายน 2492 ตั้งตำบลเขาชะงุ้ม แยกออกจากตำบลเขาดิน[13]
- วันที่ 14 เมษายน 2496 เปลี่ยนชื่อตำบลเขาดิน อำเภอโพธาราม เป็น ตำบลนางแก้ว[14]
- วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2486 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองโพธาราม ตามความจำเป็นแห่งการบริหารงานของเทศบาล[15]
- วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลหนองโพ ในท้องที่ตำบลหนองโพ[16]
- วันที่ 11 เมษายน 2504 เปลี่ยนชื่อตำบลคลองควาย อำเภอโพธาราม เป็น ตำบลท่าชุมพล[17]
- วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2506 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองโพ และจัดตั้งสุขาภิบาลหนองโพ ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองโพ[18]
- วันที่ 29 ตุลาคม 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลเจ็ดเสมียน ในท้องที่บางส่วนของตำบลเจ็ดเสมียน[19]
- วันที่ 20 เมษายน 2514 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านเลือก ในท้องที่ของตำบลบ้านเลือก[20]
- วันที่ 22 พฤษภาคม 2517 จัดตั้งสภาตำบลดอนกระเบื้อง สภาตำบลคลองตาคต สภาตำบลบ้านฆ้อง สภาตำบลบ้านสิงห์ สภาตำบลดอนทราย สภาตำบลคลองข่อย สภาตำบลสร้อยฟ้า สภาตำบลชำแระ สภาตำบลท่าชุมพล สภาตำบลบางโตนด สภาตำบลเตาปูน สภาตำบลนางแก้ว สภาตำบลธรรมเสน และสภาตำบลเขาชะงุ้ม[21]
- วันที่ 21 ตุลาคม 2528 ตั้งตำบลหนองกวาง แยกออกจากตำบลเขาชะงุ้ม[22]
- วันที่ 23 สิงหาคม 2536 จัดตั้งสุขาภิบาลเขาขวาง ในท้องที่บางส่วนของตำบลเตาปูน ตำบลนางแก้ว ตำบลชำแระ และตำบลเขาชะงุ้ม[23]
- วันที่ 30 มกราคม 2539 ยกฐานะสภาตำบลชำแระ สภาตำบลธรรมเสน สภาตำบลเตาปูน สภาตำบลคลองตาคต สภาตำบลดอนกระเบื้อง สภาตำบลท่าชุมพล และสภาตำบลดอนทราย เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลชำแระ องค์การบริหารส่วนตำบลธรรมเสน องค์การบริหารส่วนตำบลเตาปูน องค์การบริหารส่วนตำบลคลองตาคต องค์การบริหารส่วนตำบลดอนกระเบื้อง องค์การบริหารส่วนตำบลท่าชุมพล และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนทราย[24]
- วันที่ 25 ธันวาคม 2539 ยกฐานะสภาตำบลนางแก้ว สภาตำบลสร้อยฟ้า สภาตำบลคลองข่อย สภาตำบลบางโตนด และสภาตำบลหนองโพ เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลนางแก้ว องค์การบริหารส่วนตำบลสร้อยฟ้า องค์การบริหารส่วนตำบลคลองข่อย องค์การบริหารส่วนตำบลบางโตนด และองค์การบริหารส่วนตำบลหนองโพ[25]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหนองโพ สุขาภิบาลเจ็ดเสมียน สุขาภิบาลบ้านเลือก และสุขาภิบาลเขาขวาง เป็นเทศบาลตำบลหนองโพ เทศบาลตำบลเจ็ดเสมียน เทศบาลตำบลบ้านเลือก และเทศบาลตำบลเขาขวาง ตามลำดับ
- วันที่ 24 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลเจ็ดเสมียน รวมกับเทศบาลตำบลเจ็ดเสมียน[26] และยุบองค์การบริหารส่วนตำบลนางแก้ว รวมกับเทศบาลตำบลเขาขวาง[27]
- วันที่ 19 ตุลาคม 2549 จัดตั้งเทศบาลตำบลบ้านฆ้อง โดยยกฐานะจากองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านฆ้อง[28]
ที่ตั้งและอาณาเขต[แก้]
อำเภอโพธารามตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอท่าม่วง (จังหวัดกาญจนบุรี) และอำเภอบ้านโป่ง
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองนครปฐม (จังหวัดนครปฐม) และอำเภอบางแพ
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอดำเนินสะดวกและอำเภอเมืองราชบุรี
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอจอมบึง
การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]
การปกครองส่วนภูมิภาค[แก้]
อำเภอโพธารามแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 19 ตำบล 156 หมู่บ้าน
ลำดับที่ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | ประชากรทั้งหมด
(พ.ศ. 2561)[29] |
ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น
(พ.ศ. 2561) | |
---|---|---|---|---|---|---|
1. | โพธาราม | Photharam | - | 9,292 | 9,292 | (ทม.โพธาราม) |
2. | ดอนกระเบื้อง | Don Krabueang | 6 | 4,215 | 4,215 | (อบต.ดอนกระเบื้อง) |
3. | หนองโพ | Nong Pho | 10 | 6,839 | 3,946 2,893 |
(ทต.หนองโพ) (อบต.หนองโพ) |
4. | บ้านเลือก | Ban Lueak | 9 | 10,480 | 10,480 | (ทต.บ้านเลือก) |
5. | คลองตาคต | Khlong Ta Khot | 11 | 11,863 | 11,863 | (ทต.คลองตาคต) |
6. | บ้านฆ้อง | Ban Khong | 10 | 8,701 | 8,701 | (ทต.บ้านฆ้อง) |
7. | บ้านสิงห์ | Ban Sing | 12 | 12,157 | 12,157 | (ทต.บ้านสิงห์) |
8. | ดอนทราย | Don sai | 9 | 7,224 | 7,224 | (ทต.ดอนทราย) |
9. | เจ็ดเสมียน | Chet Samian | 6 | 5,709 | 5,709 | (ทต.เจ็ดเสมียน) |
10. | คลองข่อย | Khlong Khoi | 8 | 4,811 | 4,811 | (อบต.คลองข่อย) |
11. | ชำแระ | Chamrae | 7 | 6,343 | 22 6,321 |
(ทต.เขาขวาง) (อบต.ชำแระ) |
12. | สร้อยฟ้า | Soi Fa | 5 | 3,456 | 3,456 | (อบต.สร้อยฟ้า) |
13. | ท่าชุมพล | Tha Chumphon | 9 | 7,053 | 7,053 | (อบต.ท่าชุมพล) |
14. | บางโตนด | Bang Tanot | 6 | 5,199 | 5,199 | (อบต.บางโตนด) |
15. | เตาปูน | Tao Pun | 9 | 8,150 | 1,967 6,183 |
(ทต.เขาขวาง) (อบต.เตาปูน) |
16. | นางแก้ว | Nang Kaeo | 9 | 5,290 | 5,290 | (ทต.เขาขวาง) |
17. | ธรรมเสน | Thammasen | 11 | 6,561 | 6,561 | (อบต.ธรรมเสน) |
18. | เขาชะงุ้ม | Khao Cha-ngum | 12 | 9,451 | 16 9,435 |
(ทต.เขาขวาง) (อบต.เขาชะงุ้ม) |
19. | หนองกวาง | Nong Kwang | 7 | 3,984 | 3,984 | (อบต.หนองกวาง) |
รวม | 156 | 136,778 | 76,667 (เทศบาล)
60,111 (อบต.) |
การปกครองส่วนท้องถิ่น[แก้]
ท้องที่อำเภอโพธารามประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 20 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลเมืองโพธาราม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพธารามทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลหนองโพ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหนองโพ
- เทศบาลตำบลเจ็ดเสมียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเจ็ดเสมียนทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลบ้านเลือก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเลือกทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลเขาขวาง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลชำแระ บางส่วนของตำบลเตาปูน ตำบลนางแก้วทั้งตำบล และบางส่วนของตำบลเขาชะงุ้ม
- เทศบาลตำบลบ้านสิงห์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านสิงห์ทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลบ้านฆ้อง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านฆ้องทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลดอนทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนทรายทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลคลองตาคต ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองตาคตทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลดอนกระเบื้อง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนกระเบื้องทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองโพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองโพ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลหนองโพ)
- องค์การบริหารส่วนตำบลคลองข่อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองข่อยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลชำแระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชำแระ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเขาขวาง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลสร้อยฟ้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสร้อยฟ้าทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าชุมพล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าชุมพลทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางโตนด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางโตนดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเตาปูน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเตาปูน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเขาขวาง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลธรรมเสน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลธรรมเสนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาชะงุ้ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาชะงุ้ม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเขาขวาง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองกวาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองกวางทั้งตำบล
ธนาคาร[แก้]
สาขาทั้งหมด
1. | ธนาคารกรุงไทย สาขาโพธาราม |
2. | ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาโพธารามและสาขานิคมอุตสาหกรรมราชบุรี |
3. | ธนาคารออมสิน สาขาโพธาราม |
4. | ธนาคารธนชาต สาขาโพธาราม |
5. | ธนาคารทหารไทย สาขาโพธาราม |
6. | ธนาคารกรุงเทพ สาขาโพธาราม สาขาหนองโพ ราชบุรี และสาขาย่อยเทสโก้ โลตัส โพธาราม |
7. | ธนาคารกรุงศรีอยุธยา สาขาโพธาราม |
8. | ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาโพธาราม |
9. | ธนาคารกสิกรไทย สาขาโพธาราม ราชบุรี |
หน่วยกู้ภัย[แก้]
- มูลนิธิสาธารณกุศลสถานสว่างราชบุรี (กู้ภัยสว่างราชบุรี)
สถานที่ท่องเที่ยว[แก้]
- ถ้ำค้างคาว
- หนังใหญ่วัดขนอน
- ภาพจิตรกรรมฝาผนัง และพิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน วัดคงคาราม
- สุนทรีแลนด์ แดนตุ๊กตา
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
เว็บไซต์องค์การบริหารส่วนตำบลท่าชุมพล
อ้างอิง[แก้]
- ↑ [1]ประวัติอำเภอโพธาราม - photharam
- ↑ [2]ประกาศ ใช้พระราชบัญญัติสุขาภิบาลตำบลโพธาราม อำเภอโพธาราม เมืองราชบุรี
- ↑ [3]ประกาศ แก้อัตราเก็บเงินค่าภาษี ตึก บ้าน เรือน แพ เรือ โรง ร้าน และยานพาหนะ ในเขตสุขาภิบาลตำบลโพธาราม อำเภอโพธาราม เมืองราชบุรี
- ↑ [4]ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในตำบลอิจาง และตำบลทำนบ ท้องที่อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี ซึ่งโอนไปขึ้นท้องที่อำเภอหัวโพ จังหวัดเดียวกัน
- ↑ [5]ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในตำบลหนองแขม ท้องที่อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี ซึ่งยุบไปรวมกับตำบลหนองโพ
- ↑ [6]ประกาศกระทรวงธรรมการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลเตาปูน ซึ่งแยกมาจากตำบลเขาดิน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [7]พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองโพธาราม จังหวัดราชบุรี พุทธศักราช ๒๔๗๘
- ↑ [8]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี
- ↑ [9]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี
- ↑ [10]พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดราชบุรี จังหวัดกาญจนบุรี และจังหวัดนครปฐม พุทธศักราช ๒๔๘๖
- ↑ [11]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอในจังหวัดราชบุรี
- ↑ [12]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ
- ↑ [13]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอต่าง ๆ จังหวัดราชบุรี
- ↑ [14]พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๔๙๖
- ↑ [15]พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองโพธาราม จังหวัดราชบุรี พุทธศักราช ๒๔๘๖
- ↑ [16]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]
- ↑ [17]พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอและตำบลบางแห่ง พ.ศ. ๒๕๐๔
- ↑ [18]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองโพ อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [19]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเจ็ดเสมียน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [20]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านเลือก อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [21]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งสภาตำบลตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๒๖ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๑๕
- ↑ [22]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [23]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเขาขวาง อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
- ↑ [24]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล (จำนวน ๒๑๔๓ แห่ง)
- ↑ [25]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล
- ↑ [26]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล
- ↑ [27]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล
- ↑ [28]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านฆ้อง อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เป็นเทศบาลตำบลบ้านฆ้อง
- ↑ [29]ประชากรรายตำบล ปี พ.ศ. 2561