พระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พันเอกพิเศษ
พระยาศรีวิสารวาจา
(เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล)
กรรมการองคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง
3 เมษายน พ.ศ. 2472 – 31 มีนาคม พ.ศ. 2476
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
องคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง
8 เมษายน พ.ศ. 2495 – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ดำรงตำแหน่ง
24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2502 – 27 สิงหาคม พ.ศ. 2505
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ดำรงตำแหน่ง
10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 – 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476
นายกรัฐมนตรีพระยามโนปกรณ์นิติธาดา
ก่อนหน้าตนเอง
(ในฐานะเสนาบดี)
ถัดไปพระยาอภิบาลราชไมตรี
ดำรงตำแหน่ง
11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 – 8 เมษายน พ.ศ. 2491
นายกรัฐมนตรีควง อภัยวงศ์
ก่อนหน้าหลวงอรรถกิติกำจร
ถัดไปหม่อมเจ้าปรีดิเทพย์พงษ์ เทวกุล
เสนาบดีกระทรวงการต่างประเทศ
ดำรงตำแหน่ง
29 มิถุนายน – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ก่อนหน้าพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นเทววงศ์วโรทัย
ถัดไปตนเอง
(ในฐานะรัฐมนตรี)
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง
ดำรงตำแหน่ง
2 กุมภาพันธ์ – 24 มีนาคม พ.ศ. 2489
นายกรัฐมนตรีควง อภัยวงศ์
ก่อนหน้าดิเรก ชัยนาม
ถัดไปปรีดี พนมยงค์
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439
ประเทศสยาม
เสียชีวิต23 มีนาคม พ.ศ. 2511 (72 ปี)
ประเทศไทย
คู่สมรสคุณหญิงลิน ศรีวิสารวาจา

พันเอก (พิเศษ) พระยาศรีวิสารวาจา (นามเดิม เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล: 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439 – 23 มีนาคม พ.ศ. 2511) อดีตองคมนตรี อดีตอธิการบดีคนแรกของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่, อดีตปลัดทูลฉลอง และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ, อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เป็นหนึ่งในผู้ร่างกฎหมายที่จะนำมาใช้เป็นรัฐธรรมนูญถวายพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวร่วมกับเจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา) และนายเรมอนต์ บี สตีเวนส์ ซึ่งทรงมีกำหนดที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญในวันสมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 150 ปี ในวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2475[1]

ประวัติ[แก้]

พระยาศรีวิสารวาจา มีเชื้อสายจีนไหหลำ มีชื่อจีนว่า ฮุ่นเซ็กเตี่ยน[2] เป็นบุตรคนที่ 7 ของนายอุ่นตุ้ยกับนางทองคำ ฮุนตระกูล

พระยาศรีวิสารวาจา จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนอัสสัมชัญ และระดับอุดมศึกษา คณะนิติศาสตร์จากมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด บาร์ริสเตอร์มิดเดิลเทมเปิล[3] ด้วยคะแนนเกียรตินิยมอันดับหนึ่ง ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งในสภากรรมการองคมนตรี ในรัชกาลที่ 7 และองคมนตรี ในรัชกาลที่ 9[4]

สมรสกับคุณหญิงมากาเร็ต ลิน เซเวียร์ บุตรสาวของพระยาพิพัฒน์โกษา (เซเลสติโน ซาเวียร์)[ลิงก์เสีย] ปลัดทูลฉลองกระทรวงการต่างประเทศในสมัยรัชกาลที่ 5 ทั้งสองมีบุตรธิดารวม 3 คน[5] ได้แก่ นายกิตติรัต ศรีวิสารวาจา, ท่านผู้หญิงมนัสนิตย์ วณิกกุล และท่านผู้หญิงสาวิตรี ศรีวิสารวาจา[6]

การทำงาน[แก้]

พระยาศรีวิสารวาจา มีบทบาทในทางการเมืองเป็นสมาชิกและเป็น ส.ส. สังกัดพรรคประชาธิปัตย์ และเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง[7] รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ

บทบาทในทางวิชาการดำรงตำแหน่งเป็นอธิการบดีคนแรกของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2507

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

พระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล) ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งไทยและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ทันพงษ์ รัศนานันท์. ลุงคำตัน ชีวิต / อุดมการณ์ / ความหวัง. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์เพอร์เฟคท์ พริ้นติ้ง, พ.ศ. 2550. หน้า หน้าที่. ISBN 974-94983-3-x ข้อผิดพลาดพารามิเตอร์ใน {{ISBN}}: invalid character
  2. ลูกหลานชาวจีนฮุ่นเซ็กเตี่ยน[ลิงก์เสีย]
  3. "พระยาศรีวิสารวาจา จบการศึกษา". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-24. สืบค้นเมื่อ 2008-09-24.
  4. จีรวัฒน์ ครองแก้ว. องคมนตรี ศักดิ์ศรีแผ่นดิน. กรุงเทพ : มูลนิธิทรัพยากรมนุษย์ระหว่างประเทศ, พ.ศ. 2550. 269 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 978-974-7362-09-1
  5. ปลัดทูลฉลองกระทรวงการต่างประเทศในสมัยรัชกาลที่ 5
  6. สมโชติ อ๋องสกุล. "พันเอกพระยาศรีวิสารวาจา". ร่มพยอม. p. 8. สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  7. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๒๑ ราย)
  8. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗๔ ตอนที่ ๔๗ ง หน้า ๑๒๐๙, ๒๑ พฤษภาคม ๒๕๐๐
  9. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗๒ ตอนที่ ๙๕ ง หน้า ๓๐๔๒, ๑๓ ธันวาคม ๒๔๙๘
  10. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗๐ ตอนที่ ๗๘ ง หน้า ๕๓๘๗, ๒๒ ธันวาคม ๒๔๙๖
  11. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญราชการชายแดน, เล่ม ๘๕ ตอนที่ ๘๙ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๒, ๓ ตุลาคม ๒๕๑๑
  12. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ, เล่ม ๔๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๓๔, ๙ พฤศจิกายน ๒๔๗๓
  13. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๗๐ ตอนที่ ๑๐ ง หน้า ๕๓๐, ๓ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๖
  14. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญราชรุจิ, เล่ม ๗๗ ตอนที่ ๒๒ ง หน้า ๙๓๗, ๒๒ มีนาคม ๒๕๐๓
  15. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับตราต่างประเทศ, เล่ม ๔๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๑๐๓, ๑๐ กรกฎาคม ๒๔๗๐
  16. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชานุญาตประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๔๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๒๔, ๑๘ ธันวาคม ๒๔๗๐
  17. 17.00 17.01 17.02 17.03 17.04 17.05 17.06 17.07 17.08 17.09 17.10 ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๗๙ ตอนที่ ๙๕ ง หน้า ๒๒๕๐, ๒๓ ตุลาคม ๒๕๐๕
  18. ราชกิจจุเบกษา, แจ้งความสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๗๑ ตอนที่ ๖๓ ง หน้า ๒๑๗๙, ๕ ตุลาคม ๒๔๙๗
  19. 19.0 19.1 ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๗๙ ตอนที่ ๙๕ ง หน้า ๒๒๔๙, ๒๓ ตุลาคม ๒๕๐๕
  20. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตประดับเครื่องอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๘๕ ตอนที่ ๑๗ ง หน้า ๖๐๒, ๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๑๑
  • สำนักนายกรัฐมนตรี, ศรีวิสารวาจา, พระนคร : โรงพิมพ์สำนักทำเนียบนายกรัฐมนตรี, 2511. [นายกรัฐมนตรี พิมพ์เป็นบรรณาการ เนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพ พันเอก พระยาศรีวิสารวาจา]
ก่อนหน้า พระยาศรีวิสารวาจา (เทียนเลี้ยง ฮุนตระกูล) ถัดไป
ก่อนสมัยที่ 2
สุนทร หงส์ลดารมภ์
อธิการบดีมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
(สมัยที่ 1
21 เม.ย. พ.ศ. 2507 — 1 มิ.ย. พ.ศ. 2509
สมัยที่ 2
10 ก.พ. พ.ศ. 2511 — 23 มี.ค. พ.ศ. 2511)
หลังสมัยที่ 1
สุนทร หงส์ลดารมภ์
หลังสมัยที่ 2
ประเสริฐ รุจิรวงศ์