พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์)
มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) ป.ม., ท.จ.ว. | |
---|---|
![]() | |
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา ใน พ.ศ. 2473 | |
นายกรัฐมนตรีไทย คนที่ 1 | |
ดำรงตำแหน่ง 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 – 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 (0 ปี 192 วัน) | |
กษัตริย์ | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว |
ก่อนหน้า | ตนเอง (ในฐานะประธานคณะกรรมการราษฎร) |
ถัดไป | พระยาพหลพลพยุหเสนา |
ประธานคณะกรรมการราษฎร | |
ดำรงตำแหน่ง 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 (0 ปี 165 วัน) | |
กษัตริย์ | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว |
ถัดไป | ตนเอง (ในฐานะนายกรัฐมนตรี) |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ | |
ดำรงตำแหน่ง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2475 – 29 มิถุนายน พ.ศ. 2476 (0 ปี 181 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ตนเอง |
ก่อนหน้า | ตนเอง (ในฐานะเสนาบดี) |
ถัดไป | เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ |
เสนาบดีกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ | |
ดำรงตำแหน่ง 29 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 (0 ปี 164 วัน) | |
ก่อนหน้า | พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม |
ถัดไป | ตนเอง (ในฐานะรัฐมนตรี) |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 เมืองพระนคร ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 1 ตุลาคม พ.ศ. 2491 (64 ปี) รัฐปีนัง สหพันธรัฐมาลายา |
คู่สมรส | คุณหญิงนิตย์ มโนปกรณ์นิติธาดา (พ.ศ. 2455–2473) เชย หุตะสิงห์ |
บุตร | 1 คน |
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา หรือ มโนปกรณนิติธาดา นามเดิม ก้อน หุตะสิงห์ (15 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 – 1 ตุลาคม พ.ศ. 2491) เป็นขุนนางชาวสยาม ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีสยามคนแรก หลังจากการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 โดยได้รับเลือกจากสมาชิกคณะราษฎร เพื่อเป็นการประนอมอำนาจกับอำนาจเก่า เป็นผู้มีส่วนสำคัญในการร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม (พ.ศ. 2475) ซึ่งมีการเพิ่มพระราชอำนาจคืนเป็นอันมากเมื่อเทียบกับรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราว กราบบังคมทูลพระกรุณาพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวในการสั่งปิดสภาผู้แทนราษฎรและงดใช้รัฐธรรมนูญบางมาตราในเดือนเมษายน พ.ศ. 2476 ซึ่งถือเป็นรัฐประหารครั้งแรกของไทย และเป็นจุดด่างพร้อยของประชาธิปไตยไทยมาจวบจนปัจจุบัน สุดท้ายพระยามโนปกรณ์นิติธาดาถูกขับออกจากตำแหน่งจากรัฐประหารในปี พ.ศ. 2476
ประวัติ[แก้]
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) เกิดเมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 ที่บ้านถนนตรีเพชร ตำบลพาหุรัด เมืองพระนคร เป็นบุตรของนายฮวด กับนางแก้ว หุตะสิงห์ ซึ่งทั้งสองเป็นชาวไทยเชื้อสายจีน ท่านได้เริ่มการศึกษาชั้นต้นที่วัดราชบุรณะ (วัดเลียบ) จากนั้นจึงเข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ในกรุงเทพมหานคร ต่อมาท่านได้ศึกษาวิชากฎหมายที่โรงเรียนอัสสัมชัญ และโรงเรียนกฎหมายกระทรวงยุติธรรม จนสำเร็จเป็นเนติบัณฑิตสยาม และต่อมาได้ทุนเล่าเรียนหลวงไปศึกษาด้านกฎหมายจนสำเร็จเนติบัณฑิตจากสถาบัน The Middle Temple กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ เมื่อปี พ.ศ. 2448 เมื่อสำเร็จเนติบัณฑิตสยามแล้ว ท่านได้เข้ารับราชการในตำแหน่งผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ กระทรวงยุติธรรม จนได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น “หลวงประดิษฐ์พิจารณ์การ” จนกระทั่งได้เป็น “พระสมุหนิติศาสตร์” และ “พระยามโนปกรณ์นิติธาดา” ในที่สุด
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) ได้เข้ารับราชการในตำแหน่งผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์ สังกัดกระทรวงยุติธรรม และนอกจากนี้ยังเป็นอาจารย์สอนวิชากฎหมาย ทำให้ท่านมีลูกศิษย์ลูกหามาก ในเวลาต่อมาท่านได้เป็นอธิบดีศาลฎีกา และได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ดำรงตำแหน่งองคมนตรีที่ปรึกษาราชการในพระองค์มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2461 ต่อมาขณะเกิดการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 พระยามโนปกรณ์นิติธาดา กำลังดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงการคลังในขณะนั้น[1]
บทบาททางการเมือง[แก้]
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา เป็นผู้ที่จบการศึกษาวิชากฎหมายระดับเนติบัณฑิต จากประเทศอังกฤษ เป็นข้าราชการตุลาการผู้ที่ได้ชื่อว่ามือสะอาด ไม่เคยมีเรื่องด่างพร้อยมาตลอดชีวิตการรับราชการ เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ท่านได้รับเลือกจากคณะราษฎรโดยนายปรีดี พนมยงค์ ให้ดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรชุดแรกที่มีด้วยกันทั้งหมด 70 คน ที่มาจากการแต่งตั้ง และได้รับคัดเลือกให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศ ด้วยหวังว่าท่านจะเป็นคนกลางประสานความเข้าใจระหว่างกลุ่มผู้นิยมการปกครองแบบเก่า และกลุ่มผู้เปลี่ยนแปลงการปกครอง โดยพระยามโนปกรณ์นิติธาดาได้ถูกทาบทามตั้งแต่วันแรกที่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง แต่ทว่ายังไม่ตอบรับเลยในทันที เพียงแต่ขอเวลาไปตัดสินใจหนึ่งคืน และได้ให้คำตอบรับในเช้าวันถัดมา[2]
จากกรณีร่างเค้าโครงเศรษฐกิจ (สมุดปกเหลือง) ของหลวงประดิษฐ์มนูธรรม เขาใช้เล่ห์กลในการปัดเค้าโครงดังกล่าวตกไป และยกพระราชวินิจฉัยของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (สมุดปกขาว) ซึ่งไม่มีผู้รับสนองมาอ้าง เขาสมคบกับพระยาทรงสุรเดช สมาชิกคณะราษฎรที่แยกตัวออกไป ใช้อำนาจของนายกรัฐมนตรีปิดสภา พร้อมงดใช้รัฐธรรมนูญบางมาตรา[3]:19 รวมทั้งได้เนรเทศนายปรีดี พนมยงค์ ไปประเทศฝรั่งเศส[3]:21 และออกพระราชบัญญัติป้องกันการกระทำอันเป็นคอมมิวนิสต์เป็นฉบับแรกด้วย นับว่าเป็นรัฐประหารครั้งแรกของไทย และเป็นจุดด่างพร้อยของประชาธิปไตยไทยมาจวบจนปัจจุบัน
เหตุการณ์ความขัดแย้งเหล่านี้ ได้บานปลายนำไปสู่การรัฐประหารในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2476 ที่ พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะราษฎรได้รัฐประหารคืน และเนรเทศไปยังปีนังด้วยรถไฟ พร้อมกับเรียกตัวนายปรีดีกลับมาจากฝรั่งเศส ซึ่งพระยามโนปกรณ์นิติธาดาก็ได้ใช้ชีวิตในบั้นปลายอยู่ที่ปีนัง ตราบจนถึงแก่อสัญกรรม
ชีวิตส่วนตัวชื่นชอบในการเดินป่าและล่าสัตว์ป่า[4]
ครอบครัว[แก้]
พระยามโนปกรณ์นิติธาดาสมรสครั้งแรกกับคุณหญิงนิตย์ มโนปกรณ์นิติธาดา (สกุลเดิม สาณะเสน) ธิดาของพระยาวิสูตรโกษา (ฟัก สาณะเสน) กับคุณหญิงสมบุญ วิสูตรโกษา เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2455[5] คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาเข้ารับราชการเป็นนางสนองพระโอษฐ์ในสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ต่อมาคุณหญิงตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวกับสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี มื่อคราวเสด็จประพาสอาณานิคมอินโดจีนของฝรั่งเศส ระหว่างวันที่ 6 เมษายน - 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2473 เพราะคุณหญิงเป็นสามารถสื่อสารภาษาฝรั่งเศส อังกฤษ เยอรมัน และอิตาลีได้ดี[5] จนเมื่อวันที่ 4 พฤษภาคมนั้น ได้เกิดอุบัติเหตุเมื่อรถยนต์ที่เธอนั่งพุ่งชนเข้ากับเสาโทรเลขจากความประมาทของพลขับ[6] ทำให้คุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาบาดเจ็บสาหัสที่ศีรษะมีบาดแผลฉกรรจ์ ภายหลังคุณหญิงทนพิษบาดแผลไม่ไหวจึงเสียชีวิตลงในเวลา 12.35 น. ของวันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2473[6] ดังปรากฏใน จดหมายเหตุรายวันพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสประเทศอินโดจีน พ.ศ. 2473 ความว่า[5]
"วันนี้ [4 พฤษภาคม พ.ศ. 2473] เกิดเหตุอันน่าสลดใจอย่างยิ่งคือ ประมาณอีก 7 กิโลเมตรจะถึงกัมพงจาม รถยนต์คันที่พระยาสุรวงศ์ฯ คุณหญิงมโนปกรณ์ฯ และคุณวรันดับ บุนนาค นั่งมานั้น โดยความเลินเล่อของคนขับรถชาติญวน รถได้แล่นขึ้นไปบนกองหิน ซึ่งเจ้าหน้าที่กองไว้ริมถนนสำหรับจะทำการซ่อมแซม แล้วตรงไปชนเสาโทรเลข ซึ่งอยู่ข้างหน้าระดับเดียวกับกองหิน รถจึงคว่ำลงในท้องนาริมถนน
…ผู้ที่ต้องอันตรายนั้น คือ พระยาสุรวงศ์ฯ คุณหญิงมโนปกรณ์ฯ และคุณวรันดับ สำหรับพระยาสุรวงศ์ฯ และคุณวรันดับ แม้อยู่ภายใต้รถที่คว่ำอยู่ก็ดีหาต้องอันตรายร้ายแรงไม่…ส่วนคุณหญิงมโนปกรณ์ฯ นั้นไม่ได้อยู่ใต้รถด้วย แต่ได้รับบาดเจ็บสาหัสโดยศีรษะฟาดกับเสาโทรเลขหรือถนนหรือรถยนต์ไม่ทราบแน่ถึงกับสลบแน่นิ่งไปทันที แพทย์ตรวจว่ากะโหลกศีรษะแตกตั้งแต่ตอนล่าง
พระยาสุรวงศ์ฯ และคนอื่น ๆ ได้จัดการช่วยกันอุ้มขึ้นรถยนต์เพื่อนำไปโรงพยาบาลโดยเร็ว แต่ในขณะที่ข้ามแม่น้ำโขงนั้นคุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดาทนพิษบาดแผลเจ็บไม่ได้ สิ้นชีพเวลา 12.35 น. …"
เมื่อพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงร่นระยะเวลาพระราชกรณียกิจ และโปรดให้งดงานรื่นเริงต่าง ๆ ระหว่างการเสด็จประพาสไปเสียสิ้น[6] ข้ารัฐการฝรั่งเศสให้การช่วยเหลือการจัดส่งศพเป็นอย่างดี พระยามโนปกรณ์นิติธาดาเดินทางจากพระนครมารับศพของคุณหญิงที่กัมพูชาด้วยตนเอง[5] พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งผ่านโทรเลขให้กรมรถไฟหลวงจัดรถไฟไปรับที่สถานีรถไฟอรัญประเทศ และมีรับสั่งให้แผนกพระราชพิธีกระทรวงวังเตรียมการศพเป็นกรณีพิเศษ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับเป็นเจ้าภาพงานศพ และการพระราชทานเพลิงศพคุณหญิงเป็นงานพิเศษดั่งงานหลวง และโปรดเกล้าให้กรมศิลปากรสร้างอนุสาวรีย์เสาหินรูปหน้านางสี่หน้าเพื่อเก็บอังคารของคุณหญิงที่วัดปทุมวนาราม[6][5]
หลังการเสียชีวิตของคุณหญิงมโนปกรณ์นิติธาดา พระยามโนปกรณ์นิติธาดาจึงใช้ชีวิตคู่กับ เชย หุตะสิงห์[6]และมีบุตรคนเดียวคือ ตุ้ม หุตะสิงห์[6]
เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]
- พ.ศ. 2470 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)[7]
- พ.ศ. 2474 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)[8]
- พ.ศ. 2459 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)[9]
- พ.ศ. 2455 –
เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))[10]
- พ.ศ. 2472 –
เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)[11]
- พ.ศ. 2462 –
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 3 (ว.ป.ร.3)[12]
- พ.ศ. 2469 –
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 4 (ป.ป.ร.4)[13]
- พ.ศ. 2451 –
เหรียญรัชมังคลาภิเศก รัชกาลที่ 5 (ร.ม.ศ.5)
- พ.ศ. 2454 –
เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 6 (ร.ร.ศ.6)
- พ.ศ. 2468 –
เหรียญบรมราชาภิเษกทอง รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)
- พ.ศ. 2475 –
เหรียญเฉลิมพระนคร 150 ปี (ร.ฉ.พ.)
อ้างอิง[แก้]
- ↑ "พระยามโนปกรณ์นิติธาดา". สถาบันพระปกเกล้า. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2020-08-09. สืบค้นเมื่อ 6 กรกฎาคม 2563. Check date values in:
|accessdate=
(help) - ↑ นายหนหวย. เจ้าฟ้าประชาธิปกราชันผู้นิราศ. กรุงเทพฯ : พิมพ์จำหน่ายด้วยตัวเอง, 2530. 704 หน้า. หน้า 284.
- ↑ 3.0 3.1 ใจจริง, ณัฐพล (2556). ขอฝันใฝ่ในฝันอันเหลือเชื่อ: ความเคลื่อนไหวของขบวนการปฏิปักษ์ปฏิวัติสยาม (พ.ศ. 2475-2500) (1 ed.). ฟ้าเดียวกัน. ISBN 9786167667188. Check date values in:
|date=
(help) - ↑ "นายกฯคนแรก". คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2020-12-05. สืบค้นเมื่อ 2009-10-03.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 ""รักที่จากไปไกล" ของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา นายกฯ คนแรกของไทย". ศิลปวัฒนธรรม. 28 พฤษภาคม 2564. สืบค้นเมื่อ 11 เมษายน 2565. Check date values in:
|accessdate=, |date=
(help) - ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 OSKNETWORK. OSK พระยามโนปกรณ์นิติธาดา 'คนนอกคณะราษฎร' นายกรัฐมนตรีคนแรกของสยามประเทศ. เรียกดูเมื่อ 5 กันยายน 2555
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ, เล่ม ๔๔ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๕๗๗, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๗๐
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๔๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๙๕, ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๗๔
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๙๔, ๒๘ มกราคม ๒๔๕๙
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา, เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๔๔๖, ๒๒ มกราคม ๑๓๑
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๔๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๖๙๐, ๑๙ มกราคม ๒๔๗๒
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๕๓๘, ๑ มิถุนายน ๒๔๖๒
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญ, เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๓๐๐, ๖ มีนาคม ๒๔๖๙
ดูเพิ่ม[แก้]
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
งานศึกษาที่เกี่ยวข้อง[แก้]
- นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2560). พระยามโนปกรณ์นิติธาดากับการเมืองสยามในปี พ.ศ. 2475. ความคิด ความรู้ และอำนาจในการเมืองในการปฏิวัติสยาม 2475 (น. 167-191). พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน.
เว็บไซต์[แก้]
- ประวัติที่เว็บไซต์ทำเนียบรัฐบาล Archived 2007-03-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประวัติที่เว็บไซต์สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี Archived 2006-05-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประวัติที่เว็บไซต์สถานทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ประเทศสหรัฐอเมริกา Archived 2004-11-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- ประวัติที่เว็บไซต์รัฐสภาสำหรับเยาวชน-ยุวชนรัฐสภา Archived 2006-12-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
![]() |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) |
ก่อนหน้า | พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) (ในฐานะประธานคณะกรรมการราษฎร) |
![]() |
![]() นายกรัฐมนตรีของประเทศไทย (10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 - 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476) |
![]() |
พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) |
สถาปนาตำแหน่ง | ![]() |
![]() ประธานคณะกรรมการราษฎร (28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475) |
![]() |
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) (ในฐานะนายกรัฐมนตรี) |
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศุภโยคเกษม |
![]() |
![]() เสนาบดีกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ (29 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475) |
![]() |
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) (ในฐานะรัฐมนตรีว่าการ) |
พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) (ในฐานะเสนาบดี) |
![]() |
![]() รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ (10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 – 24 มิถุนายน พ.ศ. 2476) |
![]() |
เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา) |
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2427
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2491
- พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์)
- นักการเมืองไทย
- นายกรัฐมนตรีไทย
- รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังไทย
- บรรดาศักดิ์ชั้นพระยา
- บุคคลจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย
- บุคคลจากโรงเรียนอัสสัมชัญ
- ผู้นำที่พ้นตำแหน่งจากรัฐประหาร
- ชาวไทยที่เสียชีวิตในประเทศมาเลเซีย
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.จ.ว. (ฝ่ายหน้า)
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ป.ม.
- ผู้นำที่ได้อำนาจจากรัฐประหาร
- บุคคลจากเขตพระนคร