พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร
พระนาม	วุฒิไชยเฉลิมลาภ
พระอิสริยยศ	พระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น 5
ฐานันดรศักดิ์	พระองค์เจ้าชั้นเอก
ราชวงศ์	จักรี
ข้อมูลส่วนพระองค์
ประสูติ	5 ธันวาคม พ.ศ. 2426
สิ้นพระชนม์	18 ตุลาคม พ.ศ. 2490 (63 ปี)
พระราชบิดา	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดา	เจ้าจอมมารดาทับทิม ในรัชกาลที่ 5
ชายา	หม่อมเจ้าพร้อมเพราพรรณ วุฒิชัย
หม่อม	หม่อมประพันธ์ วุฒิชัย ณ อยุธยา
พระบุตร	10 องค์

พลเอก พลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร (ประสูติ: 5 ธันวาคม พ.ศ. 2426 — สิ้นพระชนม์: 18 ตุลาคม พ.ศ. 2490) เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาทับทิม เป็นต้นราชสกุลวุฒิชัย ณ อยุธยา

พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ เสด็จเข้ารับการศึกษาในยุโรป ในคราวที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสยุโรปครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2440 ขณะมีพระชันษาได้ 14 ปีบริบูรณ์ การเสด็จประพาสยุโรปครั้งนั้นมีพระราชโอรสตามเสด็จ 4 พระองค์ คือ

• สมเด็จเจ้าฟ้าสมมติวงศ์วโรทัย กรมขุนศรีธรรมราชธำรงฤทธิ์
• สมเด็จเจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์
• พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร และ
• พระองค์เจ้าดิลกนพรัฐ กรมหมื่นสรรควิสัยนรบดี

ต่อมาในปี พ.ศ. 2448 เสด็จกลับประเทศไทย เข้ารับราชการทางทหารเรือ ได้เลื่อนยศตามลำดับจนเป็นพลเรือเอก เมื่อ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2467 ต่อมาได้เป็นพลเอกและเลื่อนกรมเป็น กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร ในวันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474 และทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ในปี พ.ศ. 2467 ต่อมาเมื่อมีการรวมกระทรวงกลาโหมกับกระทรวงทหารเรือเข้าเป็นกระทรวงเดียวกัน เป็นกระทรวงกลาโหม กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกรได้รับโปรดเกล้าฯ ให้ทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดี กระทรวงกลาโหม ตั้งแต่ 8 พฤศจิกายน 2474 จนถึงวันที่ 30 มิถุนายน 2475 (หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง) จึงได้ลาออกจากราชการ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร ได้เริ่มประชวรด้วยโรคพระวักกะ (ไต) พิการ อยู่เป็นเวลานาน ต่อมาประชวรเป็นอัมพาต และพระโรคนิ่ว ในปี พ.ศ. 2482 จนถึงวันที่ 28 กันยายน 2490 ก็ประชวรเป็นโรคน้ำในพระปัปผาสะ (ปอด) และสิ้นพระชนม์ในวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2490 สิริพระชันษา 63 ปี 10 เดือน

พระโอรส พระธิดา

ตราราชสกุลวุฒิชัย

พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ เสกสมรสกับหม่อมเจ้าหญิงพร้อมเพราพรรณ ดิศกุล (9 ธันวาคม พ.ศ. 2431 - 4 กันยายน พ.ศ. 2467) พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2449

• หม่อมเจ้าทรงวุฒิไชย วุฒิชัย (27 มีนาคม พ.ศ. 2454 - 27 ธันวาคม พ.ศ. 2484) เสกสมรสกับหม่อมเจ้าหญิงคันธรสรังษี รพีพัฒน์
  • หม่อมราชวงศ์หญิงวุฒิรสรังษี วุฒิชัย
  • หม่อมราชวงศ์หญิงอัจฉรีเพราพรรณ วุฒิชัย สมรสกับ สากล วรรณพฤกษ์
    • อัษฎาพร วรรณพฤกษ์
    • ภัทิรา วรรณพฤกษ์
    • อดิเทพ วรรณพฤกษ์
• หม่อมเจ้าอุทัยเฉลิมลาภ วุฒิชัย (11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2457 - 18 สิงหาคม พ.ศ. 2501) เสกสมรสกับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตร
  • หม่อมราชวงศ์เฉลิมชัย วุฒิชัย สมรสกับ เอมอร บุษบงก์
    • หม่อมหลวงอภิชิต วุฒิชัย
    • หม่อมหลวงหญิงอาทิตรา วุฒิชัย
  • หม่อมราชวงศ์หญิงพร้อมฉัตร วุฒิชัย สมรสกับหม่อมราชวงศ์ชิษณุสรร สวัสดิวัตน์
    • หม่อมหลวงหญิงศศิภา สวัสดิวัตน์
    • หม่อมหลวงหญิงจันทราภา สวัสดิวัตน์
• หม่อมเจ้าหญิงสุวภาพเพราพรรณ วุฒิชัย (14 มกราคม พ.ศ. 2459 - 20 กันยายน พ.ศ. 2530) เสกสมรสกับหม่อมเจ้านนทิยาวัต สวัสดิวัตน์
  • หม่อมราชวงศ์หญิงสุวนันท์ สวัสดิวัตน์ สมรสกับ ถวัลย์ วัลยะเสวี
    • ธีระถวัลย์ วัลยะเสวี
    • เพราพรรณ วัลยะเสวี
    • ธันยวัฒน์ วัลยะเสวี สมรสกับ ฝนทิพย์ มหานนท์
  • หม่อมราชวงศ์หญิงรำพิอาภา สวัสดิวัตน์ สมรสกับหม่อมหลวงพีระพงศ์ เกษมศรี
    • วนโสภิณ เกษมศรี ณ อยุธยา สมรสกับ อธิพงษ์ อมาตยกุล
    • ทิวากร เกษมศรี ณ อยุธยา
    • พีระธน เกษมศรี ณ อยุธยา
  • หม่อมราชวงศ์วุฒิสวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ สมรสกับ หม่อมราชวงศ์หญิงสุรภี จิรประวัติ
    • หม่อมหลวงหญิงเสาวรส สวัสดิวัตน์
    • หม่อมหลวงหญิงกุลภา สวัสดิวัตน์
  • หม่อมราชวงศ์หญิงสุดานนท์ สวัสดิวัตน์ สมรสกับ โกศล สินธวานนท์
    • วัลลภ สินธวานนท์
    • ทิพ สินธวานนท์
    • เทพ สินธวานนท์
    • จนา สินธวานนท์
  • หม่อมราชวงศ์หญิงเพราพรรณี สวัสดิวัตน์
• หม่อมเจ้าโต วุฒิชัย (30 มีนาคม พ.ศ. 2460 - 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2463)
• หม่อมเจ้าพอ วุฒิชัย (24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2462 - 1 มีนาคม พ.ศ. 2463)
• หม่อมเจ้า (ยังไม่มีพระนาม)

มีพระโอรส-ธิดา กับหม่อมประพันธ์ ชะตารุ่ง (4 มีนาคม พ.ศ. 2452 - 27 ธันวาคม พ.ศ. 2526)

• หม่อมเจ้าไกรสิงห์ วุฒิชัย (29 เมษายน พ.ศ. 2472 - 3 มีนาคม พ.ศ. 2519)
• วุฒิสวาท อนุมานราชธน (8 ตุลาคม พ.ศ. 2473 - 23 มกราคม พ.ศ. 2557) สมรสกับพลตำรวจเอกเสริม จารุรัตน์, เอ็ดมัน ไครฟฟ์ ชาวเนเธอร์แลนด์ และญาณิน อนุมานราชธน
  • ลุท ไครฟฟ์ วุฒิชัย
  • สวาสดิ์วดี อนุมานราชธน
• วุฒิเฉลิม วุฒิชัย (21 พฤษภาคม พ.ศ. 2477) สมรสกับวิรัช ณ สงขลา และอี. มอกัน กิลเบอร์ต
  • เดชาภิวัฒน์ ณ สงขลา
  • ณัฐญาดา ณ สงขลา
  • ทิพยเฉลิม กิลเบอร์ต วุฒิชัย
• วุฒิวิฑู พี. เทอเสน (2 ธันวาคม พ.ศ. 2479 - 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546) ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์เพื่อสมรสกับ หม่อมราชวงศ์วิภากร รพีพัฒน์ และ เคอร์ท โบรป พี. เทอเสน
  • หม่อมหลวงอิทธากร รพีพัฒน์

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)
• เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้าวิเศษ (ป.จ.ว.)
• พ.ศ. 2456 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้น 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2451 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้น 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี ชั้นที่ 2 (มหาโยธิน) (ม.ร.)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 2 (ป.ป.ร.2)
• เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 8 ชั้นที่ 1 (อ.ป.ร.1)
• เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
• เหรียญดุษฎีมาลา เข็มราชการแผ่นดิน (ร.ด.ม.(ผ))

ราชตระกูล

พระราชตระกูลในสามรุ่นของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร	พระชนก: พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว	พระอัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว	พระปัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
			พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
		พระอัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี	พระปัยกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์
			พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: หม่อมน้อย
	พระชนนี: เจ้าจอมมารดาทับทิม	พระอัยกาฝ่ายพระชนนี: พระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)	พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: จมื่นอินทร์ประพาส (เลี้ยง)
			พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ท้าวมังสี (ขำ)
		พระอัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ขรัวยายอิ่ม	พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: ไม่ทราบ
			พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ไม่ทราบ

อ้างอิง

ก่อนหน้า		พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสิงหวิกรมเกรียงไกร		ถัดไป
นายพลเรือเอก สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงนครราชสีมา		เสนาบดีกระทรวงทหารเรือ (13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2467 - 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474)		นายพลเรือตรี พระยาปรีชาชลยุทธ์ (วัน จารุภา)
พลเอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช		เสนาบดีกระทรวงกลาโหม (8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474 - 19 มิถุนายน พ.ศ. 2475)		พลเรือโท พระยาราชวังสัน (ศรี กมลนาวิน)
พลเอก พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช		ผู้บัญชาการทหารบก (8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474 - 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475)		พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน)