อาทิตย์ กำลังเอก
| พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว., ม.ร., ภ.ป.ร.3 | |
|---|---|
| |
| รองนายกรัฐมนตรี | |
| ดำรงตำแหน่ง 26 สิงหาคม พ.ศ. 2533 – 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 | |
| นายกรัฐมนตรี | ชาติชาย ชุณหะวัณ |
| ดำรงตำแหน่ง 17 ธันวาคม พ.ศ. 2537 – 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 | |
| นายกรัฐมนตรี | ชวน หลีกภัย |
| ผู้บัญชาการทหารสูงสุด | |
| ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2526 – 30 กันยายน พ.ศ. 2529 | |
| ก่อนหน้า | สายหยุด เกิดผล |
| ถัดไป | สุภา คชเสนี |
| ผู้บัญชาการทหารบก | |
| ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2525 – 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 | |
| ก่อนหน้า | ประยุทธ จารุมณี |
| ถัดไป | ชวลิต ยงใจยุทธ |
| ข้อมูลส่วนบุคคล | |
| เกิด | 31 สิงหาคม พ.ศ. 2468 |
| เสียชีวิต | 19 มกราคม พ.ศ. 2558 (89 ปี) |
| พรรคการเมือง | พรรคปวงชนชาวไทย |
| คู่สมรส | ท่านผู้หญิงประภาศรี กำลังเอก (3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2474 - 11 มีนาคม พ.ศ. 2526) นางพรสรร กำลังเอก (พ.ศ. 2533 - 19 มกราคม พ.ศ. 2558) |
| ศาสนา | พุทธ |
| ลายมือชื่อ | 
|
| ชั้นยศ | .svg){kind=small} พลเอก .svg){kind=small} พลเรือเอก.svg){kind=small} พลอากาศเอก[1] |
|---|
พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก (31 สิงหาคม พ.ศ. 2468 - 19 มกราคม พ.ศ. 2558) อดีตผู้บัญชาการทหารบก อดีตผู้บัญชาการทหารสูงสุดของไทย อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเลย และอดีตสมาชิกวุฒิสภา จังหวัดเลย
ประวัติ[แก้]
สื่อมวลชนเรียกเล่น ๆ ว่า "บิ๊กซัน" เป็นบุตรของร้อยตรี พิณ และสาคร กำลังเอก ชีวิตครอบครัวสมรสกับ ท่านผู้หญิงประภาศรี กำลังเอก (3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2474 - 11 มีนาคม พ.ศ. 2526) [2]บุตรธิดา 3 คน คือ
- พลเอก ฐิติวัจน์ กำลังเอก ราชองครักษ์พิเศษ[3]กรรมการในคณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านการเมือง[4] ประธานคณะกรรมการตรวจสอบ บริษัท เอ็ม.ซี.เอส.สตีล จำกัด (มหาชน) และสมาชิกสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ
- พ.ต.อ.ทินภัทร กำลังเอก (เสียชีวิต)
- พลโทหญิง คุณหญิงเวณิกา ทวีชัยการ ผู้ทรงคุณวุฒิกองทัพบก
และสมรสครั้งที่ 2 กับนางพรสรร กำลังเอก (พ.ศ. 2533 - 31 มกราคม พ.ศ. 2558) ธิดาของ ดร.ถาวร พรประภา กับ ดร.อุษา พรประภา[5] มีบุตรบุญธรรม 1 คน คือ ร้อยเอก ประพุทธ กำลังเอก (พระประพุทธ พุทฺธิพโล)
การศึกษา[แก้]
สำเร็จชั้นประถมศึกษาตอนต้นจากโรงเรียนพรหมวิทยามูล เข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนวัดเบญจมบพิตร โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตรในปัจจุบัน) เลขประจำตัว 3827 สำเร็จการศึกษาระดับชั้นมัธยม 6 ในปี พ.ศ. 2484 และโรงเรียนอำนวยศิลป์ พระนคร เข้าศึกษาโรงเรียนเตรียมทหารบก รุ่นที่ 5 (ตทบ. 5) ระหว่าง พ.ศ. 2487 - 2491 รุ่นเดียวกับพลเอก เทียนชัย สิริสัมพันธ์, พลเอก บรรจบ บุนนาค และพลอากาศเอก ประพันธ์ ธูปะเตมีย์[6]
ตำแหน่งทางทหารและการเมือง[แก้]
พลเอก อาทิตย์ เคยได้รับฉายาว่า "วีรบุรุษสะพานมัฆวาน" จากกรณีที่นิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและประชาชนเดินขบวนประท้วงการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2500 โดยที่จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ผู้บัญชาการทหารบกในขณะนั้นได้สั่งห้ามทหารทำร้ายประชาชนโดยเด็ดขาดและเปิดทางให้ขบวนประท้วงเดินข้ามสะพานมัฆวานรังสรรค์ไปจนถึงทำเนียบรัฐบาลได้โดยดีโดยพลเอกอาทิตย์เป็นหนึ่งในกลุ่มทหารเหล่านั้น ขณะนั้นยังมียศเพียงร้อยเอก[7] [8]
ในเหตุการณ์กบฏเมษาฮาวาย พ.ศ. 2524 พลเอกอาทิตย์ ขณะที่ยศพลตรีมีตำแหน่งเป็นรองแม่ทัพภาคที่ 2 ถือเป็นกำลังสำคัญในการปราบกบฏทำให้ได้เลื่อนยศและตำแหน่งสู่แม่ทัพภาคที่ 1 และผู้บัญชาการทหารบกในเวลาต่อมา[8]
พลเอกอาทิตย์ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบก เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2525 ต่อจากพลเอก ประยุทธ จารุมณี ที่เกษียณอายุราชการจากนั้นดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2526 ต่อจากพลเอก สายหยุด เกิดผล โดยดำรงตำแหน่งทั้งสองควบคู่กัน
ขณะนั้นพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี กระทรวงการคลัง โดย สมหมาย ฮุนตระกูล ลดค่าเงินบาท เมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2527 ถึง 14.8% จาก 23 บาท เป็น 27 บาท ต่อ ดอลลาร์สหรัฐ พลเอกอาทิตย์ได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอย่างรุนแรง[9] ทำให้เกิดความบาดหมางจนพลเอกอาทิตย์ไม่ได้รับการต่ออายุราชการและถูกปลดจากตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบกอย่างกะทันหันเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 ทำให้เหลือตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดเพียงตำแหน่งเดียวและแต่งตั้งพลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ ดำรงตำแหน่งแทน [10]
หลังเกษียณอายุราชการในตำแหน่ง ผู้บัญชาการทหารสูงสุด พลเอกอาทิตย์เข้าสู่การเมือง โดยก่อตั้ง พรรคปวงชนชาวไทย สมัครเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและได้รับแต่งตั้งเป็นรองนายกรัฐมนตรีในรัฐบาลพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ ต่อมาได้รับแต่งตั้งเป็นรองนายกรัฐมนตรี สมัยที่ 2[11][12] ในขณะนั้นเกิดความตึงเครียดระหว่างรัฐบาล กับคณะนายทหารทั้งสามเหล่าทัพ ซึ่งนำโดยกลุ่มทหาร จปร. 5 พลเอกชาติชายจึงแต่งตั้งพลเอกอาทิตย์ เป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม[13] เพื่อคานอำนาจโดยมีข่าวลือว่าพลเอกอาทิตย์จะปลดนายทหาร จปร. 5 ออกจากตำแหน่งทั้งหมดกลุ่มนายทหารจึงชิง รัฐประหาร เสียก่อน</ref> แต่ยังไม่ทันได้ปฏิบัติหน้าที่ก็ถูกจี้จับตัวโดย คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) นำโดยพลเอก สุจินดา คราประยูร ขณะกำลังเดินทางไปเข้าเฝ้าถวายสัตย์ปฏิญาณตนที่จังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534[10]
หลัง พฤษภาทมิฬ พรรคปวงชนชาวไทยของพลเอกอาทิตย์ได้เปลี่ยนชื่อเป็น พรรคชาติพัฒนา โดยมีพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เป็นหัวหน้าพรรคในปีพ.ศ. 2543 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภาประจำจังหวัดเลย[14]
วาระสุดท้ายของชีวิต[แก้]
พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก ป่วยและรักษาตัวมาระยะหนึ่งแล้ว และเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2557 เข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า มาเป็นระยะ ๆ แล้วมีอาการติดเชื้อที่ปอด จนเมื่อเวลา 06.20 น. วันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2558 ถึงแก่อนิจกรรมด้วยวัย 89 ปี 141 วัน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้ำหลวงอาบศพ ปี่ กลองชนะ ประโคมเวลารับพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ พร้อมทั้งพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ฉัตรเบญจา ตั้งประกอบเป็นเกียรติยศ ณ ศาลาร้อยปีปิยมหาราชอนุสรณ์ วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร พร้อมนี้พระราชทานพวงมาลาหลวง และพวงมาลาของพระบรมวงศานุวงศ์ ตั้งหน้าโกศศพ พร้อมทั้งรับศพไว้ในพระบรมราชานุเคราะห์มีกำหนด 7 คืน
และเมื่อถึงวาระพระราชทานเพลิงศพ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพ พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร เมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2559 เวลา 17.00 น.
เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]
- พ.ศ. 2525 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)[15] - พ.ศ. 2524 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)[16] - พ.ศ. 2526 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)[17] - พ.ศ. 2533 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี ชั้นที่ 2 มหาโยธิน (ม.ร.)[18] - พ.ศ. 2540 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นสิริยิ่งรามกีรติ ลูกเสือสดุดีชั้นพิเศษ[19] - พ.ศ. 2495 -
เหรียญชัยสมรภูมิ การร่วมรบกับสหประชาชาติ ณ ประเทศเกาหลี (ช.ส.)[20] - พ.ศ. 2515 -
เหรียญชัยสมรภูมิ การรบ ณ สาธารณรัฐเวียดนาม (ช.ส.)[21] - พ.ศ. 2525 -
เหรียญพิทักษ์เสรีชน ชั้น 1 (ส.ช.)[22] - พ.ศ. 2525 -
เหรียญราชการชายแดน (ช.ด.)[23] - พ.ศ. 2502 -
เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)[24] - พ.ศ. 2524 -
เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)[25]
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
_ribbon.svg){kind=small}
เชิงอรรถ[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2526/D/198/1_1.PDF
- ↑ แด่เธอผู้เป็นที่รัก พลเอกอาทิตย์ นิตยสารผู้จัดการ, กันยายน 2527
- ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2559/E/031/1.PDF
- ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/205/111.PDF
- ↑ ตะวันลับฟ้า'พล.อ.อาทิตย์ กำลังเอก'
- ↑ เสถียร จันทิมาธร. เส้นทางสู่อำนาจ มนูญ รูปขจร, อาทิตย์ กำลังเอก ใต้เงา เปรม ติณสูลานนท์. กรุงเทพฯ : มติชน, 2549. 306 หน้า. ISBN 974-323-825-5
- ↑ "ย้อนรำลึก พล.อ.อาทิตย์ กำลังเอก". ช่อง 9. 19 January 2015. สืบค้นเมื่อ 20 January 2015.
- ↑ 8.0 8.1 "ข่าวฟ้าวันใหม่ ถนอม-สำราญ 20 01 58 เบรก 1". ฟ้าวันใหม่. 20 January 2015. สืบค้นเมื่อ 20 January 2015.
- ↑ วีรชาติ ชุ่มสนิท. 24 นายกรัฐมนตรีไทย. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ออลบุ๊คส์, 2549. หน้า 225. ISBN 974-94-5539-8
- ↑ 10.0 10.1 กองบรรณาธิการมติชน. 289 ข่าวดัง 3 ทศวรรษหนังสือพิมพ์มติชน พ.ศ. 2521-2549. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2549. 424 หน้า. ISBN 974-323-889-1
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ ให้รัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่ง และตั้งรัฐมนตรี (ให้รัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่ง ๑๗ ราย และตั้งรัฐมนตรี จำนวน ๒๐ ราย)
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๕ ราย)
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งรัฐมนตรี (พลเอก อาทิตย์ กำลังเอก รองนายกรัฐมนตรี เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม อีกตำแหน่ง)
- ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/00018862.PDF
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ฉบับพิเศษ หน้า ๓๘ เล่ม ๙๙ ตอน ๑๘๔, ๑๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ฉบับพิเศษ หน้า ๔๑ เล่ม ๙๘ ตอน ๒๐๖, ๑๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๔
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ฉบับพิเศษ หน้า ๑๑ เล่ม ๑๐๖ ตอน ๘๔, ๒๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๖
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธอบดี หน้า ๒๖๕๙ เล่ม ๑๐๖ ตอน ๕๕, ๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๓
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นสิริยิ่งรามกีรติ หน้า ๒๓ เล่ม ๑๑๔ ตอน ๒๘ ข, ๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๐
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิ หน้า ๑๘๙๖ เล่ม ๖๙ ตอน ๔๑, ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิ ฉบับพิเศษ หน้า ๙ เล่ม ๘๙ ตอน ๖๘, ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญพิทักษ์เสรีชน หน้า ๑๑๙๕ เล่ม ๙๙ ตอน ๔๙, ๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญราชการชายแดน ฉบับพิเศษ หน้า ๔๘ เล่ม ๑๐๐ ตอน ๖, ๒๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญจักรมาลาและเหรียญจักรพรรดิมาลา ฉบับพิเศษ หน้า ๑๐๙ เล่ม ๗๖ ตอน ๑๑๕, ๑๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๐๕
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ ฉบับพิเศษ หน้า ๑๘ เล่ม ๙๘ ตอน ๗๘, ๙ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๔
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
- สมาชิกเหรียญชัยสมรภูมิ
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2468
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2558
- เสียชีวิตจากโรคปอด
- บุคคลจากจังหวัดเลย
- นักการเมืองไทย
- รองนายกรัฐมนตรีไทย
- ทหารบกชาวไทย
- ทหารเรือชาวไทย
- ทหารอากาศชาวไทย
- ผู้บัญชาการทหารสูงสุดไทย
- ผู้บัญชาการทหารบกของกองทัพไทย
- แม่ทัพภาคที่ 1
- พรรคสามัคคีธรรม
- พรรคชาติพัฒนา (พ.ศ. 2535)
- บุคคลจากโรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร
- บุคคลจากโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ม.ป.ช.
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ม.ว.ม.
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.จ.ว. (ฝ่ายหน้า)
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ม.ร.
- ผู้ได้รับเหรียญจักรมาลา
- ผู้ได้รับเหรียญรัตนาภรณ์ ภ.ป.ร.5
- สมาชิกวุฒิสภาไทยแบบแต่งตั้ง
- สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเลย
- สมาชิกวุฒิสภาจังหวัดเลย
- ผู้ได้รับปริญญากิตติมศักดิ์จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ