พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4 พระองค์เจ้าชั้นเอก
อธิบดีกรมพิพิธภัณฑ์
หม่อม	7 คน
พระบุตร	23 องค์
ราชวงศ์	จักรี
พระราชบิดา	พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดา	เจ้าจอมมารดาเที่ยง
ประสูติ	27 สิงหาคม พ.ศ. 2404
สิ้นพระชนม์	28 มกราคม พ.ศ. 2479 (74 ปี)

ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป
การทูล	ใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตน	ข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับ	พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป ประทับยืนองค์ที่ 2 จากขวา

ข้าราชการพลเรือนชั้นที่ 2 ระดับเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 55 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ เจ้าจอมมารดาเที่ยง ทรงรับราชการในกรมพิพิธภัณฑ์และกรมชลประทาน และทรงเป็นต้นราชสกุลชยางกูร

พระประวัติ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต พระราชโอรสพระองค์ที่ 55 ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเที่ยง พระสนมเอก โดยประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน 9 แรม 6 ค่ำ ปีระกาตรีศก จ.ศ. 1223 ตรงกับวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2404

พระองค์เจ้าไชยานุชิต ทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมพิพิธภัณฑ์พระองค์แรก เมื่อ พ.ศ. 2430 ภายหลังจากที่ยกฐานะเป็นกรมหนึ่งในกระทรวงธรรมการ ทรงรับราชการกรมชลประทาน ทรงอำนวยการขุดคลอง ตั้งแต่คลองสิบสี่ ถึงคลองยี่สิบเอ็ด ในจังหวัดฉะเชิงเทรา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาขึ้นเป็น พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป ทรงศักดินา 15000 เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2441 ต่อมาวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงเปลี่ยนคำนำพระนามเป็นพระเจ้าบรมวงษ์เธอ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 8 เมื่อวันอังคาร ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 3 ปีกุนสัปตศก จ.ศ. 1297 ตรงกับวันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2478 (ตรงกับ พ.ศ. 2479 ในปัจจุบัน) พระชันษาได้ 73 ปี พิธีพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2479 (2480 ในปัจจุบัน)

พระโอรสและพระธิดา

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป ทรงมีหม่อม 7 คน คือ

1. หม่อมเอี่ยม
2. หม่อมบัว
3. หม่อมพร้อม
4. หม่อมละม้าย
5. หม่อมถม
6. หม่อมศรี (สกุลเดิม บุญยมาลิก) ธิดาหลวงพิทักษ์นันทนาการ
7. หม่อมแหวนศุลี (สกุลเดิม บุญยมาลิก) ธิดาหลวงพิทักษ์นันทนาการ

โดยมีพระโอรสธิดารวมทั้งหมด 23 องค์ เป็นชาย 15 องค์ และหญิง 8 องค์

พระรูป	พระนาม	หม่อมมารดา	ประสูติ	สิ้นชีพิตักษัย	คู่สมรส
	1. หม่อมเจ้าสฤษดิเดช	ที่ 1 ในหม่อมเอี่ยม	14 กรกฎาคม 2424	4 พฤศจิกายน 2498	หม่อมเจ้าหญิงผุดผ่องพรรณ ชยางกูร หม่อมเนื่อง (ณ นคร) หม่อมเชื้อ (โรจนดิศ)
	2. หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์	ที่ 2 ในหม่อมเอี่ยม	26 มกราคม 2429	3 พฤศจิกายน 2512	หม่อมเจ้าหญิงเฉลียววรรณมาลา (กมลาศน์) หม่อมศิลา (วสันตพฤกษ์)
	3. หม่อมเจ้าหญิงพักตร์พิสุทธิ์	หม่อมบัว	26 มกราคม 2434	29 พฤศจิกายน 2508
	4. หม่อมเจ้าหญิงผุดผ่องพรรณ	ที่ 1 ในหม่อมพร้อม	11 พฤศจิกายน 2436	พ.ศ. 2508	หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร
	5. หม่อมเจ้าหญิงฉันทวิเชียร	ที่ 2 ในหม่อมพร้อม	พ.ศ. 2437	พ.ศ. 2464
	6. หม่อมเจ้าลักษณ์เลิศ	ที่ 1 ในหม่อมละม้าย	6 ธันวาคม 2439	1 เมษายน 2518	หม่อมน้อมสิริ (กิจจรูญ)
	7. หม่อมเจ้าหญิงพิศเพี้ยนแขไข หรือ หม่อมเจ้าหญิงพิศเพียงแขไข (ลาออกจากฐานันดรศักดิ์)	ที่ 2 ในหม่อมพร้อม	27 กรกฎาคม 2440	พ.ศ. 2523	เรือเอกเพิ่ม วณิกสัมบัน
	8. หม่อมเจ้าประเสริฐศรี	ที่ 2 ในหม่อมละม้าย	20 มีนาคม 2442	21 ตุลาคม 2534	หม่อมเจริญศรี (กฤษณัมพก)
	9. หม่อมเจ้าทวีผล	ที่ 3 ในหม่อมละม้าย	10 ธันวาคม 2444	16 พฤจิกายน 2493	หม่อมฉอ้อน
	10. หม่อมเจ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม)		ไม่ทราบปี	11 มิถุนายน 2446
	11. หม่อมเจ้ามงคลอุดม	ที่ 4 ในหม่อมละม้าย	4 ตุลาคม 2446	2 กันยายน 2518	หม่อมเจ้าหญิงอุบลเกษร (สุขสวัสดิ์) หม่อมลมูล (ศุภวรรณ)
	12. หม่อมเจ้าหญิงประไพพงษ์ (ลาออกจากฐานันดรศักดิ์)	ที่ 1 ในหม่อมถม	30 พฤษภาคม 2450	1 กรกฎาคม 2538	ขุนสมบูรณ์ยุทธศิลป์ (พันเอกสมบูรณ์ ศิริเวทิน)
	13. หม่อมเจ้าวงศ์มหิป	ที่ 2 ในหม่อมถม	19 เมษายน 2452	19 สิงหาคม 2530	หม่อมแมรี (ฟิลิปปาร์ท) หม่อมละไม (จันทรงาม)
	14. หม่อมเจ้าหญิงทิพย์ลักษณ์สุดา (ลาออกจากฐานันดรศักดิ์)	ที่ 3 ในหม่อมถม	10 เมษายน 2454	13 กรกฎาคม 2532	ขุนประทนคดี
	15. หม่อมเจ้าหญิงโสภาเพียงจันทร์	ที่ 4 ในหม่อมถม	21 สิงหาคม 2455	20 กันยายน 2524	หม่อมเจ้าอุรคินทร์ จันทรทัต
	16. หม่อมเจ้าสรรพไชยา	ที่ 5 ในหม่อมถม	20 มีนาคม 2457	8 พฤษภาคม 2469
	17. หม่อมเจ้าจุฬาชัย	ที่ 1 ในหม่อมศรี	27 มกราคม 2462	5 ธันวาคม 2534	หม่อมเสงี่ยม หม่อมปลิว
	18. หม่อมเจ้าฤทัยเที่ยง	ที่ 2 ในหม่อมศรี	22 มกราคม 2465	1 ตุลาคม 2508	หม่อมรจิต (ภิญโญวนิช)
	19. หม่อมเจ้าเวียงวัฒนา	ที่ 1 ในหม่อมแหวนศุลี	30 เมษายน 2467	ยังทรงชนม์	หม่อมชมชื่น (โกมารกุล ณ นคร)
	20. หม่อมเจ้าวราชัย	ที่ 3 ในหม่อมศรี	8 กุมภาพันธ์ 2470	เมษายน 2558	หม่อมชูศรี
	21. หม่อมเจ้าหญิงอุทัยเที่ยง	ที่ 2 ในหม่อมแหวนศุลี	1 มิถุนายน 2473	ยังทรงชนม์
	22. หม่อมเจ้าจรูญฤทธิ์เดช	ที่ 3 ในหม่อมแหวนศุลี	10 มกราคม 2475	ยังทรงชนม์	หม่อมจรุงใจ
	23. หม่อมเจ้าชาย (ไม่ปรากฏพระนาม)		ไม่ทราบปี	ไม่ทราบปี

หม่อมเอี่ยม

หม่อมเจ้าสฤษดิเดช

ทายาทในหม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร กับหม่อมเนื่อง (ณ นคร)

• หม่อมราชวงศ์ทิพยวดี ชยางกูร สมรสกับหม่อมทวีวงศ์ถวัลยศักดิ์ (หม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภ ทวีวงศ์)
  • หม่อมหลวงถวัลยวดี เตวิทย์
  • ท่านผู้หญิงนราวดี ชัยเฉนียน

• หม่อมราชวงศ์ศรีสฤษดิ์ ชยางกูร สมรสกับหลวงสุขุมนัยประดิษฐ (ประดิษฐ์ สุขุม)

• หม่อมราชวงศ์วิจิตรโฉม ชยางกูร สมรสกับหม่อมเจ้าขจรจบกิตติคุณ กิติยากร
  • หม่อมราชวงศ์เกียรติคุณ กิติยากร สมรสมรสกับอาภัสรา หงสกุล
  • หม่อมราชวงศ์สฤษดิ์คุณ กิติยากร สมรสกับหม่อมราชวงศ์หญิงเดือนเด่น (ราชสกุลเดิม : สวัสดิวัตน์)
  • หม่อมราชวงศ์หญิงสุจิตคุณ สารสิน สมรสกับอาสา สารสิน

• หม่อมราชวงศ์โสมสมร ชยางกูร สมรสกับหม่อมหลวงชวนชื่น กำภู

• หม่อมราชวงศ์พรพรรณ ชยางกูร สมรสกับหม่อมทวีวงศ์ถวัลยศักดิ์ (หม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภ ทวีวงศ์) เมื่อหม่อมราชวงศ์หญิงทิพยวดี ถึงแก่กรรมแล้ว

ทายาทในหม่อมเจ้าสฤษดิ์เดชกับหม่อมเชื้อ (โรจนดิศ)

• หม่อมราชวงศ์เดชสิทธิ์ ชยางกูร สมรสกับลัดดา (ทองมิตร)
  • หม่อมหลวงเรืองเดช ชยางกูร
  • พลเอก หม่อมหลวงวิชัย ชยางกูร
  • หม่อมหลวงเดชา ชยางกูร
  • หม่อมหลวงสุดารัตน์ ชยางกูร สมรสกับณรงค์ฤทธิ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
  • หม่อมหลวงภัทราวดี ชยางกูร สมรสกับศาสตราจารย์ฟรานซิส เคเนดี

• หม่อมราชวงศ์รุ่งฤทธี ชยางกูร สมรสกับชูศรี (ศศิผลิน)
  • หม่อมหลวงรื่นรมย์ บุณยทรรพ
  • หม่อมหลวงชาติชาย ชยางกูร
  • หม่อมหลวงไพจิตร ชยางกูร สมรสกับพลเรือโทนฤดล บุราคำ

• หม่อมราชวงศ์มีชัย ชยางกูร สมรสกับชุลี (เอี่ยมกระสิทธุ์)
  • หม่อมหลวงอังสนา ลีลายนกุล
  • หม่อมหลวงจันทราวดี สงกราน
  • หม่อมหลวงเผด็จ ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์หญิงเชื้อชยาง ชยางกูร สมรสกับนายแพทย์มณเฑียร บุนนาค
  • มณทิรัช บุนนาค
  • ลวลี บุนนาค

• พันเอก(พิเศษ)หม่อมราชวงศ์จุมพล ชยางกูร สมรสกับนางสุโข ชยางกูร ณ อยุธยา(เกตุพันธุ์)
  • หม่อมหลวงพิศเพียงแข ชยางกูร สมรสกับพลเอก วราห์ บุญญะสิทธิ์
  • หม่อมหลวงพักตร์เพียงเพ็ญ ชยางกูร
  • หม่อมหลวงพรรณเพียงเดือน ชยางกูร สมรสกับพันตำรวจโทไพศิษฎ์ สังคหะพงศ์

ทายาทในหม่อมเจ้าสฤษดิ์เดช ชยางกูรกับหม่อมไม่ทราบชื่อ (รอยืนยันข้อมูล)

• หม่อมราชวงศ์ศุภชัย ชยางกูร

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์

ทายาทในหม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร กับ หม่อมเจ้าหญิงเฉลียววรรณมาลา (ราชสกุลเดิม : กมลาศม์)

• หม่อมราชวงศ์เลอชัย ชยางกูร สมรสกับโรซ่า (แอลเวียร์)
  • หม่อมหลวงรัชฎาราศี ชยางกูร
  • หม่อมหลวงราศี ชยางกูร
  • หม่อมหลวงรูสบีมินดา ชยางกูร

ทายาทในหม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร กับ หม่อมศิลา (วสันตพฤกษ์)

• หม่อมราชวงศ์ขุนพล ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์ไชยพันธุ์ ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์ขันธุ์แข่งแข ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์แก่ชัย ชยางกูร สมรสกับอมรา (รักษาสัจ)
  • หม่อมหลวงพงศ์มหิป ชยางกูร
  • หม่อมหลวงอดิศรณ์ ชยางกูร
  • หม่อมหลวงพีระศักดิ์ ชยางกูร สมรสกับทิพย์วรรณ
  • หม่อมหลวงสิรินทร ชยางกูร สมรสกับนิสากร

• หม่อมราชวงศ์วัยวัฒนา ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์หญิงสุชาดา สมรสกับพงศ์เดช มนตรีกุล ณ อยุธยา
  • สุภาวดี มนตรีกุล ณ อยุธยา
  • วรพงศ์ มนตรีกุล ณ อยุธยา
  • สุรภี มนตรีกุล ณ อยุธยา
  • สุรพร เกตุจินดา

• หม่อมราชวงศ์สารีบุตร ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์หญิงแสงโสม สมรสกับพลเรือตรีสุทิน ปูชนีย์
  • กนกวรรณ แช่มประชุม
  • ศักดิ์สิทธิ์ ปูชนีย์
  • ศักดิ์ศิริ ปูชนีย์

หม่อมบัว

หม่อมเจ้าหญิงพักตรพิสุทธิ์

ไม่ได้เสกสมรส (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมพร้อม

หม่อมเจ้าหญิงผุดผ่องพรรณ

ไม่มีทายาท (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมเจ้าหญิงฉันท์วิเชียร

ไม่ได้เสกสมรส (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมเจ้าหญิงพิศเพียงแขไข

ไม่มีทายาท (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมละม้าย

หม่อมเจ้าลักษณ์เลิศ

ทายาทในหม่อมเจ้าลักษณ์เลิศ ชยางกูร กับ หม่อมน้อมสิริ

• หม่อมราชวงศ์เลิศลักษณ์ ชยางกูร สมรสกับยินดี

• หม่อมราชวงศ์หญิงเลิศลักษณา ชยางกูร สมรสกับพยง ชุติกุล
  • กอบศักดิ์ ชุติกุล สมรสกับหม่อมหลวงลักษสุภา (กฤดากร)
    • อาภาสิริ ชุติกุล
    • ถิระ ชุติกุล
  • สิริลักษณา ชุติกุล สมรสกับฐิระวุฒิ คอมันตร์
    • วสมน คอมันตร์
    • ปัฐมน คอมันตร์
  • สารกิต ชุติกุล สมรสกับปราณี (วัฒนานันท์)

• หม่อมราชวงศ์ภคพล ชยางกูร สมรสและหย่ากับ ลักษณา (บุญสนอง) และสมรสกับ พรสวรรค์ ชยางกูร ณ อยุธยา (วงศ์สาคร)
  • หม่อมหลวงลิสา ชยางกูร สมรสกับคริสโตเฟอร์ โจนส์
    • มากาเร็ต โจนส์
  • หม่อมหลวงอาภาริณี ชยางกูร สมรสกับคริส ปีเตอร์สัน
    • ปาร์คเกอร์ ปีเตอร์สัน
    • แมกซ์ซี ปีเตอร์สัน
    • หญิง ปีเตอร์สัน
  • หม่อมหลวงฉัตรวิรัชยา ชยางกูร

หม่อมเจ้าประเสริฐศรี

ไม่มีทายาท (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมเจ้าทวีผล

ทายาทในหม่อมเจ้าทวีผล ชยางกูร กับ หม่อมฉอ้อน

• หม่อมราชวงศ์หญิงอรรถทวี ชยางกูร สมรสและหย่ากับอนันต์ สุขะศิริวัฒน์
  • นันทนา เกียรติรักษ์
    • ณัฐนันท์ พุทธวงศ์
  • อัจฉริยา สุขะศิริวัฒน์ สมรสกับจุมพล อินทรสูต
    • อนันญา สมรสกับปิยชนก ใจเย็น
    • ศรายุทธ อินทรสูต
  • อัจฉราวรรณ สุขะศิริวัฒน์ สมรสกับอำนาจ เลิศไกร
    • อกนิษฐ์ เลิศไกร
    • อดิศักดิ์ สุขะศิริวัฒน์ สมรสกับเสาวนิตย์

• หม่อมราชวงศ์ศุภชัยชนะ ชยางกูร
  • หม่อมหลวงชัยภัทร ชยางกูร
  • หม่อมหลวงสุพิชญา ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์พงษ์พรรณ ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์พิพัฒน์พงษ์ ชยางกูร สมรสกับรัมภา
  • หม่อมหลวงวัลลภา ชยางกูร
    • ชัญญา ชินภัทรเจริญ
    • กีรติกร ชินภัทรเจริญ
    • ธนวัน ชินภัทรเจริญ
  • หม่อมหลวงสุภาวดี ชยางกูร
  • หม่อมหลวงมนตรี ชยางกูร สมรสกับทิพยวรรณ ใจเด็ด
    • มนต์ภักดี ชยางกูร ณ อยุธยา
  • หม่อมหลวงรัชพล ชยางกูร สมรสกับนันท์มนัส

หม่อมเจ้ามงคลอุดม

ทายาทในหม่อมเจ้ามงคลอุดม ชยางกูร กับ หม่อมเจ้าหญิงอุบลเกษร (ศุขสวัสดิ์)

• หม่อมราชวงศ์ไชยสุข ชยางกูร สมรสกับพิศพรรณ (อารัมภีร)
  • หม่อมหลวงอภิชัย ชยางกูร สมรสกับสุวรัตน์ (ธีระวชิรานนท์)
    • อภิรัตน์ ชยางกูร ณ อยุธยา
    • เฉลิมพร ชยางกูร ณ อยุธยา สมรสกับฉัฐญาภรณ์ (ธีระภักดีพันธ์)
    • วิกรม ชยางกูร ณ อยุธยา
  • หม่อมหลวงพรรณพิมล สมรสกับชัยยศ จินดาอุดมเศรษฐ์
  • หม่อมหลวงอุบลวดี สมรสกับทวีชัย เลิศอร่ามรัตน์
    • สิโรบล เลิศอร่ามรัตน์

• พันโท หม่อมราชวงศ์ธงชัย ชยางกูร สมรสกับกาญจนา (ลิ้มวิไล)
  • หม่อมหลวงทวีศักดิ์ ชยางกูร
  • หม่อมหลวงเรวดี ชยางกูร
    • เตชิต ชุลีวัฒนกุล
  • หม่อมหลวงถวัลย์วดี ชยางกูร สมรสกับพลตำรวจโทมนตรี สัมบุณณานนท์
    • วัฐากร สัมบุณณานนท์
  • หม่อมหลวงสุรัตวดี ชยางกูร
    • กิติยาวดี อมาตยกุล
  • หม่อมหลวงธวัชชัย ชยางกูร
  • หม่อมหลวงจิราวดี ชยางกูร สมรสกับวิวัฒน์ ผสมทรัพย์
    • วิจิร์ ผสมทรัพย์
    • วิจิรา ผสมทรัพย์
  • หม่อมหลวงสุทธิชัย ชยางกูร สมรสกับนฤภรณ์
    • ณัฐฐศศิ ชยางกูร ณ อยุธยา
  • หม่อมหลวงมนัสนันท์ ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์ไชยมงคล ชยางกูร

ทายาทในหม่อมเจ้ามงคลอุดม ชยางกูร กับ หม่อมลมูล (ศุภวรรณ)

• หม่อมราชวงศ์หญิงศรีนาค นกแก้ว
• หม่อมราชวงศ์หญิงวรรณี ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์ชยานุพนธ์ ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์หญิงประมณฑศรี สมรสกับปรีชา ชัยอนันต์
  • ชญาวดี ชัยอนันต์

• หม่อมราชวงศ์หญิงประณีตา สมรสกับพันตำรวจเอกสำนอง พีรานนท์
• หม่อมราชวงศ์หญิงปรียาจรา ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์แป๊ะ ชยางกูร

หม่อมถม

หม่อมเจ้าหญิงประไพพงศ์

-

หม่อมเจ้าวงษ์มหิป

ทายาทในหม่อมเจ้าวงษ์มหิป ชยางกูร กับ หม่อมแมรี่

• หม่อมราชวงศ์อรรควงษ์ เอกเซล ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์พงษ์ชัย แพทริก ชยางกูร

หม่อมเจ้าวงษ์มหิป ชยางกูร เสกสมรสกับหม่อมละไม (จันทรงาม)

หม่อมเจ้าหญิงโสภาเพียงจันทร์

ทายาทในหม่อมเจ้าหญิงโสภาเพียงจันทร์ ชยางกูร กับ หม่อมเจ้าอุรคินทร์ จันทรทัต

• หม่อมราชวงศ์พงษ์จันทร์ จันทรทัต สมรสกับพันตำรวจโทโชติศักดิ์ ภาษีผล
  • ชยะพงษ์ ภาษีผล
  • ผู้ช่วยศาสตราจารย์ทัตดาว ภาษีผล

หม่อมเจ้าสรรพ์ไชยา

ไม่ได้เสกสมรส (รอยืนยันความถูกต้อง)

หม่อมศรี (บุญยมาลิก)

หม่อมเจ้าจุฬาชัย

ทายาทในหม่อมเจ้าจุฬาชัย ชยางกูร กับ หม่อมเสงี่ยม

• หม่อมราชวงศ์เผ่าชัย ชยางกูร สมรสกับศรีสุดา (ตู้จินดา)
  • หม่อมหลวงดิเรก ชยางกูร สมรสกับปลิว

หม่อมเจ้าฤทัยเที่ยง

ทายาทในหม่อมเจ้าฤทัยเที่ยง ชยางกูร กับ รจิต (ภิญโญวนิช)

• หม่อมราชวงศ์ชยางค์ ชยางกูร สมรสกับนภาพร (ชำนาญการ)
  • หม่อมหลวงกิจติพล ชยางกูร
  • หม่อมหลวงนฤดล ชยางกูร

หม่อมเจ้าวราชัย

ทายาทหม่อมเจ้าวราชัย ชยางกูร (พ.ศ. 2471 - 2558) กับ หม่อมชูศรี (รอการยืนยันความถุกต้อง)

• หม่อมราชวงศ์ถวัลย์ชัย ชยางกูร สมรสกับรุ่งอรุณ (ชีพชล)
  • หม่อมหลวงกุลยุวดี ชยางกูร สมรสกับสุวัฒนา เลขยานนท์
  • หม่อมหลวงจินดาภรณ์ ชยางกูร

• หม่อมราชวงศ์จุฑาชัย ชยางกูร สมรสกับปรียา (มาโนษยวงศ์)

หม่อมแหวนศุลี (บุญยมาลิก)

หม่อมเจ้าเวียงวัฒนา

ทายาทในหม่อมเจ้าเวียงวัฒนา ชยางกูร กับ ชมชื่น (โกมารกุล ณ นคร)

• หม่อมราชวงศ์พงษ์ไชยา ชยางกูร สมรสกับศรีรัตนา (กัณหะยูวะ)
  • หม่อมหลวง รัตนพงษ์ ชยางกูร
  • หม่อมหลวงอธิพรพงษ์ ชยางกูร

หม่อมเจ้าหญิงอุทัยเที่ยง

ไม่ได้เสกสมรส

หม่อมเจ้าจรูญฤทธิ์เดช

ทายาทในหม่อมเจ้าจรูญฤทธิ์เดช ชยางกูร กับ หม่อมจรุงใจ

• หม่อมราชวงศ์หญิงชฎาทิพย์ ชยางกูร
• หม่อมราชวงศ์หญิงมาลาทิพย์ ชยางกูร สมรสกับพันตำรวจโทภิญโญ ใหญ่ไล้บาง
  • ร้อยตรี นายแพทย์อภิรม ใหญ่ไล้บาง
  • ฤทธิไชย ใหญ่ไล้บาง
  • กันตวัฒน์ ใหญ่ไล้บาง

• หม่อมราชวงศ์หญิงจุฑาทิพย์ ชยางกูร สมรสกับสุวัชชัย ปานพิพัฒน์
  • อนัตตา ปานพิพัฒน์

สถานที่และสิ่งสืบเนื่องด้วยพระนาม

• คลองพระองค์เจ้าไชยานุชิต
• ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 212 หรือ ถนนชยางกูร (ได้รับการตั้งขนานนามว่า ถนนชยางกูร เพื่อเป็นเกียรติแก่ หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร พระโอรสของพระองค์)

พระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ

• พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต (27 สิงหาคม พ.ศ. 2404 - 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411)
• พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต (1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2441)
• พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2441 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
• พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - ปัจจุบัน)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก)

พงศาวดี

พงศาวดีของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป

16. (=22.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก               8. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช                       17. (=23.) พระอัครชายา (หยก)               4. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย                             18. ทอง ณ บางช้าง               9. สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี                       19. สมเด็จพระรูปศิริโสภาคย์มหานาคนารี               2. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                                   20. เศรษฐีจีนฮกเกี้ยนแซ่ตัน               10. เงิน แซ่ตัน                       21. น้องสาวของท่านผู้หญิงน้อย ภรรยาของเจ้าพระยาชำนาญบริรักษ์ (อู่)               5. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี                             22. (=16.) สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก               11. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์                       23. (=17.) พระอัครชายา (หยก)               1. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป                                         24. พระจันทราทิตย์ (บุญชู โรจนดิศ)               12. จมื่นอินทรประพาส (เลี้ยง โรจนดิศ)                       25.               6. พระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)                             26. จำปา ณ เวียงจันทน์               13. ท้าวมังสี (ขำ โรจนดิศ)                       27.               3. เจ้าจอมมารดาเที่ยง                                   28.               14.                       29.               7. คล้าย โรจนดิศ                             30.               15.                       31.

อ้างอิง

เชิงอรรถ

บรรณานุกรม

• สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2554. 296 หน้า. หน้า 69. ISBN 978-974-417-594-6
• Jeffy Finestone. 2542. สมุดพระรูป พระราชโอรส พระราชธิดา พระราชนัดดาใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ปรียนันทนา รังสิต,ม.ร.ว. โลมาโฮลดิ้ง

แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม

• จิรวัฒน์ แสงทอง. “คดีกรมหมื่นพงษาดิศรมหิปและนายเพ่ง (ศรี สรรักษ์) ปลอมธนบัตร: ภาพสะท้อนประวัติศาสตร์สังคมเมืองกรุงเทพฯ ทศวรรษ 2440.” รัฐศาสตร์สาร 25, 4 (2547): 131-163.