รายชื่อแหล่งมรดกโลกในประเทศไทย

องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ได้ขึ้นทะเบียนแหล่งมรดกโลกของประเทศไทยทั้งสิ้น 5 แหล่ง^[1] ประกอบด้วยมรดกโลกทางวัฒนธรรม 3 แหล่ง และมรดกโลกทางธรรมชาติ 2 แห่ง

เนื้อหา

1 ที่ตั้ง
2 สถานที่ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก
3 สถานที่ที่ได้ขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น
- 3.1 ความคืบหน้า
4 สถานที่ที่เตรียมเสนอขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น
5 ดูเพิ่ม
6 อ้างอิง

ที่ตั้ง[แก้]

ที่ตั้งแหล่งมรดกโลกในประเทศไทย

สถานที่ที่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก[แก้]

*หมายเหตุ: ระบุชื่อสถานที่ตามที่ขึ้นทะเบียนในบัญชีมรดกโลก

สถานที่	ที่ตั้ง	ประเภท	พื้นที่ เฮกตาร์ (เอเคอร์)	ปีขึ้นทะเบียน พ.ศ. (ค.ศ.)	หมายเหตุ	อ้างอิง
นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา	Thailand !พระนครศรีอยุธยา 14°20′52″N 100°33′38″E / 14.34778°N 100.56056°E / 14.34778; 100.56056 (Historic City of Ayutthaya)	วัฒนธรรม : (iii)	289 (710)	2534 (1991)	กรุงศรีอยุธยาเป็นเมืองหลวงแห่งที่สองของชาวสยามต่อจากสุโขทัย ถูกทำลายโดยกองทัพพม่าในคริสต์ศตวรรษที่ 18 ซากปรักหักพังสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ อาทิ ปรางค์ และอารามขนาดใหญ่แสดงถึงความงดงามและความเจริญรุ่งเรืองในอดีต	^[2]
เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร	Thailand !สุโขทัยและกำแพงเพชร 17°0′26″N 99°47′23″E / 17.00722°N 99.78972°E / 17.00722; 99.78972	วัฒนธรรม : (i), (iii)	11,852 (29,290)	2534 (1991)	สุโขทัยเป็นเมืองหลวงแห่งแรกของชาวสยามในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 และ 14 สิ่งก่อสร้างจำนวนมากแสดงถึงจุดเริ่มต้นของสถาปัตยกรรมไทย	^[3]
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง	Thailand !กาญจนบุรี ตาก และอุทัยธานี 15°20′N 98°55′E / 15.333°N 98.917°E / 15.333; 98.917	ธรรมชาติ : (vii), (ix), (x)	622,200 (1,537,000)	2534 (1991)	ประกอบด้วยผืนป่าเกือบทุกประเภทที่มีในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นบ้านของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ 77% (โดยเฉพาะช้างและเสือ) 50% ของนกขนาดใหญ่ และ 33% ของสัตว์มีกระดูกสันหลังบกที่พบในภูมิภาคนี้	^[4]
แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง	Thailand !อุดรธานี 17°32′55″N 103°47′23″E / 17.54861°N 103.78972°E / 17.54861; 103.78972 (Ban Chiang Archaeological Site)	วัฒนธรรม : (iii)	64 (160)	2535 (1992)	เป็นที่ตั้งถิ่นฐานยุคก่อนประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แสดงให้เห็นถึงก้าวสำคัญของวิวัฒนาการทางวัฒนธรรมสังคมและเทคโนโลยีของมนุษย์ ทั้งของการเกษตร การผลิตและการใช้โลหะ	^[5]
ป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่	Thailand !สระบุรี นครราชสีมา นครนายก ปราจีนบุรี สระแก้ว และบุรีรัมย์ 14°20′N 102°3′E / 14.333°N 102.050°E / 14.333; 102.050	ธรรมชาติ : (x)	615,500 (1,521,000)	2548 (2005)	เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์กว่า 800 ชนิด ได้แก่ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจำนวน 112 สายพันธุ์ (รวมทั้งสัตว์น้ำสองสายพันธุ์) สัตว์ชนิดนก 392 สายพันธุ์ และสัตว์เลื้อยคลานกว่า 200 สายพันธุ์ มีระบบนิเวศป่าเขตร้อนที่สำคัญซึ่งสามารถเป็นที่อยู่อาศัยเพื่อการอยู่รอดในระยะยาวของสัตว์สายพันธุ์เหล่านี้	^[6]

สถานที่ที่ได้ขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น[แก้]

ปัจจุบัน ประเทศไทยมีสถานที่ที่ได้รับขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) เพื่อพิจารณาเป็นมรดกโลกในอนาคตทั้งสิ้น 6 แห่ง ดังนี้^[7]

สถานที่	ที่ตั้ง	ประเภท	พื้นที่ เฮกตาร์ (เอเคอร์)	ปี พ.ศ. (ค.ศ.)	อ้างอิง
เส้นทางวัฒนธรรมพิมาย ปราสาทพนมรุ้ง-ปราสาทเมืองต่ำ	Thailand !บุรีรัมย์ นครราชสีมา และสุรินทร์ 15°13′N 102°29′E / 15.217°N 102.483°E / 15.217; 102.483 (Angkor Roads)	วัฒนธรรม : (i), (ii), (iii), (iv), (vi)	ไม่มีข้อมูล	2547 (2004)	^[8]
กลุ่มป่าแก่งกระจาน	Thailand !ราชบุรี เพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์ 13°14′N 5°5′E / 13.233°N 5.083°E / 13.233; 5.083 (Kaeng Krachan Forest Complex)	ธรรมชาติ : (x)	482,225 (1,191,600)	2554 (2011)	^[9]
วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร นครศรีธรรมราช	Thailand !นครศรีธรรมราช 24°47′N 99°57′E / 24.783°N 99.950°E / 24.783; 99.950 (Phra Baromathat)	วัฒนธรรม : (i), (ii), (vi)	137 (340)	2555 (2012)	^[10]
อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท	Thailand !อุดรธานี 17°42′N 102°22′E / 17.700°N 102.367°E / 17.700; 102.367 (Phu Phra Bat Historical Park)	วัฒนธรรม : (iii), (iv), (v), (vi)	500 (1,200)	2547 (2004)	^[11]
สถานที่ อนุสรณ์สถาน และพื้นที่ทางวัฒนธรรมในเชียงใหม่ เมืองหลวงแห่งล้านนา	Thailand !เชียงใหม่ 18°47′43″N 98°59′55″E / 18.79528°N 98.99861°E / 18.79528; 98.99861	วัฒนธรรม : (i), (ii), (iii), (vi)	ไม่มีข้อมูล	2558 (2015)	^[12]
พระธาตุพนม และสิ่งก่อสร้างทางประวัติศาสตร์และภูมิทัศน์ที่เกี่ยวข้อง	Thailand !นครพนม 16°56′33″N 104°43′26″E / 16.94250°N 104.72389°E / 16.94250; 104.72389	วัฒนธรรม : (i), (ii), (iv)	ไม่มีข้อมูล	2560 (2017)	^[13]

ความคืบหน้า[แก้]

ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2559 รัฐบาลไทยได้เสนอคณะกรรมการมรดกโลก ในการประชุมครั้งที่ 40 ที่เมืองอิสตันบูล ประเทศตุรกี ให้พิจารณาการขึ้นทะเบียนกลุ่มป่าแก่งกระจานขึ้นเป็นมรดกโลก สืบเนื่องจากที่ สหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ (IUCN) และคณะกรรมการมรดกโลกได้ให้การการยอมรับคุณค่าสากลที่โดดเด่น (outstanding universal value) ของผืนป่า อย่างไรก็ตามคณะกรรมการมรดกโลกตัดสินใจที่จะเลื่อนการขึ้นทะเบียนออกไป เนื่องด้วยวิกฤตการณ์ทางการเมืองที่เกิดขึ้นระหว่างการประชุมมรดกโลก และปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนชาวกะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ในผืนป่า รวมถึงข้อพิพาทเกี่ยวกับการปักปันเขตแดนกับประเทศพม่า

ทั้งนี้ สภานานาชาติว่าด้วยการดูแลอนุสรณ์สถานและแหล่งโบราณคดี (ICOMOS) ได้แจ้งให้ทางการไทยทราบเกี่ยวกับการเสนออุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาทขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกของทางการไทย โดยมีข้อเสนอแนะให้ดำเนินการศึกษาในเชิงลึกเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของวัฒนธรรมของเสมาหินกับพุทธศาสนา เพื่อนำไปสู่ศักยภาพที่โดดเด่นของอุทยานฯ รวมทั้งหากเป็นไปได้ เสนอให้พิจารณาเกณฑ์และขอบเขตการขึ้นทะเบียนอุทยานฯ ที่ทางการไทยเสนอ^[14]

สถานที่ที่เตรียมเสนอขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น[แก้]

สถานที่	ที่ตั้ง	ประเภท
กลุ่มสถาปัตยกรรมของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์^[15]	กรุงเทพมหานคร	วัฒนธรรม
วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหารและเสาชิงช้า^[16]	กรุงเทพมหานคร	วัฒนธรรม
ภูมิทัศน์วัฒนธรรมแม่น้ำเจ้าพระยา^[17]	กรุงเทพมหานคร	วัฒนธรรม
ทางรถไฟสายมรณะ^[18]	กาญจนบุรี	วัฒนธรรม
อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ	เพชรบูรณ์	วัฒนธรรม
วัดราชนัดดารามและพื้นที่เกี่ยวเนื่อง	กรุงเทพมหานคร	วัฒนธรรม
แหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์และแหล่งวัฒนธรรมของน่าน	น่าน	วัฒนธรรม
เส้นทางวัฒนธรรมไชยาถึงไทรบุรี		วัฒนธรรม
เขตเมืองเก่าสงขลา	สงขลา	วัฒนธรรม
แหล่งโบราณคดีเมืองเชียงแสน เมืองสุวรรณโคมคำประเทศลาว	เชียงราย	วัฒนธรรม
พระปฐมเจดีย์	นครปฐม	วัฒนธรรม
พื้นที่อนุรักษ์ชายฝั่งทะเลอันดามัน	ตรัง พังงา กระบี่ ภูเก็ต ระนอง และสตูล	ธรรมชาติ