กระทรวงพาณิชย์ (ประเทศไทย)

ราชอาณาจักรไทย กระทรวงพาณิชย์
ตราพระวิสสุกรรม
ที่ทำการ
563 ถนนนนทบุรี ตำบลบางกระสอ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี 11000
ภาพรวม
วันก่อตั้ง	20 สิงหาคม พ.ศ. 2463
สืบทอดจาก	กระทรวงพาณิชย์และคมนาคม (2469 - 2475) กระทรวงเกษตรพาณิชยการ (2475 - 2476) กระทรวงเศรษฐการ (2476 - 2484) (2495 - 2514) กระทรวงเศรษฐกิจ (2484 - 2485)
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
งบประมาณ	7,192.5847 ล้านบาท (พ.ศ. 2559)
รัฐมนตรี	จุรินทร์ ลักษณวิศิษฎ์, รัฐมนตรีว่าการ สินิตย์ เลิศไกร, รัฐมนตรีช่วยว่าการ
ผู้บริหารหลัก	บุณยฤทธิ์ กัลยาณมิตร , ปลัดกระทรวง พูนพงษ์ นัยนาภากรณ์​, รองปลัดกระทรวง พิทักษ์ อุดมวิชัยวัฒน์, รองปลัดกระทรวง สุพพัต อ่องแสงคุณ, รองปลัดกระทรวง
ลูกสังกัด	ดูในบทความ
เว็บไซต์
MOC.go.th

กระทรวงพาณิชย์ (อังกฤษ: Ministry of Commerce) เป็นหน่วยงานราชการส่วนกลางประเภทกระทรวงของไทย ที่หน้าที่เกี่ยวกับการค้า ธุรกิจบริการ ทรัพย์สินทางปัญญา และราชการอื่นๆ ตามที่มีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกระทรวงพาณิชย์ หรือส่วนราชการที่สังกัดกระทรวงพาณิชย์

ประวัติ

กระทรวงพาณิชย์เดิมเรียก "กระทรวงเศรษฐการ" ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2463 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

เมื่อแรกตั้งนั้นกระทรวงพาณิชย์ตั้งนั้นไม่มีที่ทำการกระทรวง เสนาบดีจึงมักจะใช้บ้านของตนเป็นสถานที่ทำงาน ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 โปรดเกล้าฯ ให้ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ ดำรงตำแหน่งเป็นเสนาบดีกระทรวงพาณิชย์พระองค์แรก จึงได้มีการสร้างอาคารที่ทำการอย่างถาวร บริเวณวัง 3 แห่ง คือ วังกรมหลวงอดิศรอุดมเดช วังกรมหลวงบดินทร์ไพศาลโสภณ และวังกรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ และใช้ทำการมาเป็นเวลากว่า 70 ปี ครั้นสภาพบ้านเมืองเจริญขึ้น รัฐบาลเริ่มมีนโยบายขยับขยายหน่วยงานราชการออกไปยังชานเมืองมากขึ้น เพื่อลดปัญหาความแออัดของตัวเมืองภายในเขตเกาะรัตนโกสินทร์ คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2532 อนุมัติให้กระทรวงพาณิชย์ใช้ที่ดินราชพัสดุจำนวนเนื้อที่ 48 ไร่เศษ บริเวณตำบลบางกระสอ อำเภอเมืองนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี สำหรับก่อสร้างอาคารที่ทำการกระทรวงพาณิชย์แห่งใหม่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของกระทรวงจนถึงปัจจุบัน

บทบาทหน้าที่หลัก

1. ภารกิจด้านในประเทศ มีหน้าที่ดูแลราคาสินค้าเกษตรและรายได้เกษตรกร ดูแลผู้บริโภคภายใต้กรอบกฎหมายของกระทรวงพาณิชย์ ส่งเสริมและพัฒนาธุรกิจการค้า ทั้งการค้าสินค้าและธุรกิจบริการ รวมทั้งธุรกิจประกันภัย และคุ้มครองด้านทรัพย์สินทางปัญญา
2. ภารกิจด้านต่างประเทศ มีหน้าที่เจรจาการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งประกอบด้วยการเจรจาภายใต้กรอบ WTO FTA อนุภูมิภาค ภูมิภาค ฯลฯ จัดระเบียบและบริหารการนำเข้าส่งออก รวมทั้งการขายข้าวรัฐต่อรัฐ การค้ามันสำปะหลัง สินค้าข้อตกลงต่างๆ แก้ไขปัญหา และรักษาผลประโยชน์ทางการค้า เช่น การดูแลเรื่อง GSP การเก็บภาษีตอบโต้การทุ่มตลาด ส่งเสริมและเร่งรัดการส่งออก

หน่วยงานในสังกัด

ส่วนราชการ

กระทรวงพาณิชย์มีหน่วยงานระดับกรมในสังกัด 9 หน่วยงาน ได้แก่

• สำนักงานรัฐมนตรี
• สำนักงานปลัดกระทรวงพาณิชย์
• กรมทรัพย์สินทางปัญญา
• กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ
• กรมการค้าภายใน
• กรมการค้าต่างประเทศ
• กรมพัฒนาธุรกิจการค้า
• กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ
• สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า

รัฐวิสาหกิจ

• องค์การคลังสินค้า

องค์การมหาชน

• สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
• สถาบันส่งเสริมศิลปหัตถกรรมไทย (องค์การมหาชน)
• สถาบันระหว่างประเทศเพื่อการค้าและการพัฒนา (องค์การมหาชน)

ส่วนราชการในอดีต

• กรมการประกันภัย

ดูเพิ่ม

• รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ของไทย
• รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ของไทย
• ปลัดกระทรวงพาณิชย์ของไทย

แหล่งข้อมูลอื่น

• กระทรวงพาณิชย์
• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ กระทรวงพาณิชย์ (ประเทศไทย)
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์