กระทรวงอุตสาหกรรม (ประเทศไทย)

ราชอาณาจักรไทย
กระทรวงอุตสาหกรรม

Ministry of Industry
ตรากระทรวงอุตสาหกรรม
ตรานารายณ์เกษียรสมุทร
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง	5 พฤษภาคม พ.ศ. 2485
หน่วยงานก่อนหน้า	กระทรวงการอุตสาหกรรม (5 พฤษภาคม พ.ศ. 2485 - 11 มีนาคม พ.ศ. 2495)
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	ถนนพระรามที่ 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร
งบประมาณประจำปี	5,965.3722 ล้านบาท (พ.ศ. 2559)
รัฐมนตรี	สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ, รัฐมนตรีว่าการ
ฝ่ายบริหารหน่วยงาน	ดร. ณัฐพล รังสิตพล, ปลัดกระทรวง ณัฏฐิญา เนตยสุภา, รองปลัดกระทรวง ดร.​ สุรพล ชามาตย์, รองปลัดกระทรวง วันชัย พนมชัย, รองปลัดกระทรวง เอกภัทร วังสุวรรณ, รองปลัดกระทรวง
หน่วยงานลูกสังกัด	ดูในบทความ
เว็บไซต์	INDUSTRY.go.th

กระทรวงอุตสาหกรรม (อังกฤษ: Ministry of Industry) เป็นหน่วยงานราชการส่วนกลางประเภทกระทรวงของไทย มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรม การพัฒนาผู้ประกอบการ และราชการอื่นตามที่มีกฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกระทรวงอุตสาหกรรม หรือส่วนราชการที่สังกัดกระทรวงอุตสาหกรรม

ประวัติ

กระทรวงอุตสาหกรรม เริ่มจากการก่อตั้ง กองอุตสาหกรรม ในกรมพาณิชย์ กระทรวงเศรษฐการ เมื่อ พ.ศ. 2479 ก่อนจะยกฐานะขึ้นเป็น กองอิสระรัฐพาณิชย์ ใน พ.ศ. 2480 ถัดมาเมื่อ พ.ศ. 2484 ได้มีการปรับปรุงส่วนราชการกองเศรษฐการใหม่ โดยเปลี่ยนชื่อเป็น กระทรวงเศรษฐกิจ และจัดตั้ง กรมอุตสาหกรรม สังกัดกระทรวงเศรษฐกิจ

เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2488 ประกาศใช้พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรมจัดตั้ง "กระทรวงการอุตสาหกรรม" โดยมีส่วนราชการในสังกัด คือ

• สำนักงานเลขานุการรัฐมนตรี
• สำนักงานปลัดกระทรวง
• กรมโรงงานอุตสาหกรรม (ตั้งใหม่)
• กรมโลหกิจ (โอนมาจากกระทรวงมหาดไทย)
• กรมวิทยาศาสตร์ (โอนมาจากกระทรวงการเศรษฐกิจ)
• กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม (กรมอุตสาหกรรม กระทรวงการเศรษฐกิจเดิม)

กระทรวงการอุตสาหกรรม เปลี่ยนชื่อเป็น กระทรวงอุตสาหกรรม ใน พ.ศ. 2495โดยมีปลัดกระทรวงคนแรก ได้แก่ พ.อ.สุวรรณ เพ็ญจันทร์ ดำรงตำแหน่งตั้งแต่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2495 ถึง 19 กันยายน พ.ศ. 2495 และ ดร.พร ศรีจามรดำรงตำแหน่งเมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2495 เป็นปลัดคนต่อมา

ในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2565 ดร.ณัฐพล รังสิตพล บุตร สุขวิช รังสิตพล อดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของไทยดำรงตำแหน่งปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม

ตราสัญลักษณ์

• 

  พ.ศ. 2545-พ.ศ. 2557

ตราสัญลักษณ์ของกระทรวงอุตสาหกรรม คือ ตรานารายณ์เกษียรสมุทร ซึ่งนำจากเรื่องนารายณ์สิบปาง ปางที่สองหรือกูรมาวตาร โดยถือเอาสัญลักษณ์ขณะที่พระนารายณ์ทรงแสดงอิทธิฤทธิ์ประกอบพิธีกวนน้ำอมฤต ซึ่งในการกวนน้ำอมฤตนี้ ก็ได้เกิดผลิตผลอย่างอื่น ๆ ขึ้นในโลกอีกด้วย

หน่วยงานในสังกัด

ส่วนราชการ

• สำนักงานรัฐมนตรี
• สำนักงานปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม
• กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม
• กรมโรงงานอุตสาหกรรม
• สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
• สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
• กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่
• สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย

รัฐวิสาหกิจ

• การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
• ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย (กำกับดูแลร่วมกับกระทรวงการคลัง)

สถาบันเครือข่าย

• สถาบันเพิ่มผลผลิตแห่งชาติ
• สถาบันพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม
• สถาบันอาหาร
• สถาบันยานยนต์
• สถาบันไทย - เยอรมัน
• สถาบันพัฒนาอุตสาหกรรมสิ่งทอ
• สถาบันรับรองมาตรฐานไอ เอส โอ
• สถาบันไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
• สถาบันเหล็กและเหล็กกล้าแห่งประเทศไทย
• สถาบันพลาสติก
• สถาบันการก่อสร้างแห่งประเทศไทย
• สถาบันพัฒนาผลิตภัณฑ์ยางและไม้ยางพารา

หน่วยงานภายใต้การกำกับดูแลของรัฐมนตรี

• สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

ดูเพิ่ม

• รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม
• รายชื่อปลัดกระทรวงอุตสาหกรรมของไทย
• บริษัท นารายณ์ภัณฑ์ จำกัด เป็นบริษัทร่วมทุนของกระทรวงอุตสาหกรรม ในอดีตเป็นรัฐวิสาหกิจในกำกับดูแลของกระทรวงฯ
• องค์การก๊าซธรรมชาติแห่งประเทศไทย เป็นอดีตรัฐวิสาหกิจในสังกัด ต่อมาถูกยุบเลิกเพื่อควบรวมกิจการเข้ากับองค์การเชื้อเพลิง กระทรวงกลาโหม และจัดตั้งใหม่เป็นการปิโตรเลียมแห่งประเทศไทย [หรือบริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) ในปัจจุบัน]

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์กระทรวงอุตสาหกรรม