วิลาศ โอสถานนท์
วิลาศ โอสถานนท์ | |
---|---|
ประธานรัฐสภาไทย และ ประธานพฤฒสภา | |
ดำรงตำแหน่ง 4 มิถุนายน พ.ศ. 2489 – 24 สิงหาคม พ.ศ. 2489 | |
กษัตริย์ | พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร |
ก่อนหน้า | พระยามานวราชเสวี (ปลอด วิเชียร ณ สงขลา) (ประธานรัฐสภาไทย) สถาปนาตำแหน่ง (ประธานพฤฒสภา) |
ถัดไป | พระยาศรยุทธเสนี (กระแส ประวาหะนาวิน) |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ | |
ดำรงตำแหน่ง 24 สิงหาคม พ.ศ. 2489 – 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 | |
นายกรัฐมนตรี | ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ |
ก่อนหน้า | หม่อมหลวงกรี เดชาติวงศ์ |
ถัดไป | เดือน บุนนาค |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 เมืองพระนคร ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 13 มกราคม พ.ศ. 2540 (97 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
คู่สมรส | คุณหญิงอมร โอสถานนท์(สีบุญเรือง) นางบุญเรือน โอสถานนท์ |
บุตร | 4 คน |
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง | |
รับใช้ | กรมราชองครักษ์ |
ยศ | พันตรี |
บังคับบัญชา | สมุหราชองครักษ์ |
พันตรี วิลาศ โอสถานนท์ (7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 - 13 มกราคม พ.ศ. 2540) หนึ่งในคณะราษฎรสายพลเรือน ผู้ทำการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เมื่อ พ.ศ. 2475 อดีตประธานพฤฒสภาและประธานรัฐสภา
ประวัติ
[แก้]พันตรี วิลาศ โอสถานนท์ เกิดเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 ณ บ้านริมคลองโอ่งอ่าง อำเภอสำราญราษฎร์ จังหวัดพระนคร เป็นบุตรคนโตของ พระยาประชากิจกรจักร (ชุบ โอสถานนท์) และ คุณหญิงนิล โอสถานนท์ (สกุลเดิม ศรีไชยยันต์) โดยมีชื่อ "วิลาศ" นั้น เป็นชื่อที่ได้รับประทานจาก สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ มีความหมายว่า "ฝรั่งชาติอังกฤษ" เนื่องจากบิดาเป็นนักเรียนเก่าของประเทศอังกฤษ โดยมีน้องร่วมมารดา 8 คน และต่างมารดาอีก 2 คน
การศึกษา
[แก้]จบการศึกษาจากโรงเรียนมหาดเล็กหลวง โดยใช้เวลาศึกษาเป็นเวลา 9 ปี จนจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 8 ต่อจากนั้นจึงได้รับพระราชทานทุนจาก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ จนสำเร็จการศึกษาเทียบเท่าปริญญาตรี [B.D.F.A] จาก City & Guild Engineering College School of University of London ทางวิศวกรรม และทางด้านเกษตรกรรม จาก Sylhale Agricultural Collage Devenshire
การรับราชการ
[แก้]เริ่มเข้ารับราชการครั้งแรก เป็นผู้ช่วยเจ้าพนักงานนา กรมเกษตร เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2472 ถึง 1 เมษายน พ.ศ. 2474 จึงได้เป็นผู้จัดการนาทดลองรังสิต
พันตรีวิลาศ ได้เข้าร่วมเปลี่ยนแปลงการปกครองกับคณะราษฎร จากการชักชวนของ นายทวี บุณยเกตุ[1] ซึ่งเป็นเพื่อนข้าราชการกรมเกษตรเช่นเดียวกัน ในวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ก่อนปฏิบัติการจริงแค่วันเดียวเท่านั้น โดยในเช้าวันที่ 24 มิถุนายน อันเป็นวันปฏิบัติการนั้น นายวิลาศ ได้สวมชุดทหารมหาดเล็ก เข้าร่วมในการตัดสายโทรศัพท์และโทรเลขร่วมกับ หลวงโกวิทอภัยวงศ์ (ควง อภัยวงศ์), นายประยูร ภมรมนตรี และนายประจวบ บุนนาค ณ กรมไปรษณีย์โทรเลข เชิงสะพานพระพุทธยอดฟ้า โดยเริ่มกันตั้งแต่เวลา 04.00 น. และต้องเสร็จให้ทันภายในเวลา 05.00 น. [2]
วิลาศ เป็นหัวหน้าสำนักงานโฆษณาการ (กรมประชาสัมพันธ์) ในปี พ.ศ. 2481 - 2484[3]
บทบาทการเมือง
[แก้]ต่อมา พันตรีวิลาศ โอสถานนท์ ได้รับการจัดตั้งเป็นผู้แทนราษฎร (ชั่วคราว) ตามพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 และเมื่อมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475 เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม ปีเดียวกัน นายวิลาศได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) ประเภทที่ 2 ในรัฐสภา และได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรี (ลอย) และรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม ในคณะรัฐมนตรี ชุดที่ 9 ซึ่งมีแปลก พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรี
ในวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2489 พันตรีวิลาศ ได้รับการเลือกตั้งเป็นสมาชิกพฤฒสภา และได้ดำรงตำแหน่งเป็นประธานรัฐสภาและประธานพฤฒสภา ระหว่างวันที่ 4 มิถุนายน ปีเดียวกัน ถึง 24 สิงหาคม ปีเดียวกัน[4]หลังจากพ้นจากตำแหน่งได้รับการแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ในคณะรัฐมนตรี ชุดที่ 17 ซึ่งมี พลเรือตรี ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรีนอกจากนั้นแล้วยังได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ ในปี พ.ศ. 2502 อีกด้วย และยังได้รับตำแหน่งทางราชการอีก อาทิ อธิบดีกรมโฆษณา (กรมประชาสัมพันธ์) เป็นคนแรก และผู้พิพากษากลางเมือง เป็นต้น
นอกจากนี้แล้ว ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ได้รับพระราชทานตำแหน่งเป็น ทหารราชองครักษ์ สังกัดทหารสื่อสาร และยังได้ร่วมเป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยด้วย ทั้งนี้มีบันทึกไว้ว่าทางญี่ปุ่นได้ตั้งข้อรังเกียจ ดร.วิลาศ ร่วมกับ หลวงประดิษฐมนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) ว่าอาจมีใจเอนเอียงไม่ช่วยเหลือทางญี่ปุ่นอย่างแท้จริง เนื่องจาก ดร.วิลาศ ซึ่งในขณะนั้นดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม มีภริยา (คุณหญิงอมร สีบุญเรือง) ซึ่งเป็นบุตรสาวของ นายเซียว ฮุดเช็ง ซึ่งเป็นประธานพรรคก๊กมินตั๋งในประเทศไทย ที่มีแนวทางทางการเมืองสนับสนุน นายพลเจียง ไคเช็ค ซึ่งต่อต้านญี่ปุ่นอยู่[5]
ชีวิตส่วนตัว
[แก้]ด้านชีวิตครอบครัว พันตรีวิลาศ สมรส 2 ครั้ง ครั้งแรกกับ คุณหญิงอมร สีบุญเรือง มีบุตร 2 คน คือ เรือโท วีระ โอสถานนท์ และ นายอภิลาศ โอสถานนท์
ครั้งที่ 2 กับ นางบุญเรือน โอสถานนท์ มีบุตร 2 คน คือ นายประสาน โอสถานนท์ และ นางกาญจนา สิงหเสนี
ถึงแก่อสัญกรรม
[แก้]พันตรี วิลาศ โอสถานนท์ ได้ใช้ชีวิตช่วงปลายอย่างสุขสงบ ท่ามกลางครอบครัวและบุตรหลาน มีสุขภาพและความทรงจำดีกว่าคนในวัยเดียวกัน แม้ว่าจะเข้ารับการรักษาโรคความดันโลหิตสูงเป็นครั้งคราว จนกระทั่งเมื่อล้มเจ็บลงด้วยโรคหวัด ตั้งแต่ปลายเดือนสิงหาคม 2539 ต้องเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาลสมิติเวช เรื่อยมา และถึงแก่อสัญกรรมด้วยระบบหัวใจล้มเหลว ด้วยอาการสงบ เมื่อวันที่ 13 มกราคม พ.ศ. 2540 สิริอายุได้ 97 ปี 67 วัน [6] มีพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2540 ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
[แก้]- พ.ศ. 2484 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
- พ.ศ. 2482 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์ช้างเผือก (ท.ช.)
- พ.ศ. 2505 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 3 ตติยจุลจอมเกล้า (ต.จ.) (ฝ่ายหน้า)[7]
- พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)[8]
- พ.ศ. 2485 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)[9]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ หน้า 101, ตรัง โดย ยืดหยัด ใจสมุทร (สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2539) ISBN 974-7115-60-3
- ↑ ส่วนร่วมสังคมไทย ตอน 24 มิถุนายน (3) โดย นรนิติ เศรษฐบุตร จากเดลินิวส์
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-12-11. สืบค้นเมื่อ 2020-04-07.
- ↑ ทำเนียบประธานวุฒิสภา จากเว็บไซต์รัฐสภา[ลิงก์เสีย]
- ↑ หน้า 25, อำนาจ ๒ โดย รุ่งมณี เมฆโสภณ (มีนาคม, พ.ศ. 2555) ISBN 978-616-536-079-1
- ↑ วิลาศ โอสถานนท์, อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ ดร.วิลาศ โอสถานนท์ ป.ม., ท.ช., ต.จ., (กรุงเทพฯ : ศิริชัยการพิมพ์), 2540, หน้า 20.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗๙, ตอน ๔๖ ง, ๑๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๕, หน้า ๑๒๔๙
- ↑ แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญช่วยราชการเขตต์ภายใน
- ↑ แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ 6 ตอนที่ 29 เล่ม 59 ราชกิจจานุเบกษา 28 เมษายน 2485
พระบรมราชโองการ ประกาศ การแต่งตั้งและตั้งเพิ่มรัฐมนตรี (นายพันตรี หลวงเชวงศักดิ์สงคราม เป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย และนายวิลาศ โอสถานนท์ เป็นรัฐมนตรี) พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรตราธิการและรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม (๑. หลวงเดชสหกรณ์ ๒. นายพันตรี วิลาศ โอสถานนท์)
ก่อนหน้า | วิลาศ โอสถานนท์ | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
สถาปนาตำแหน่ง | ประธานพฤฒสภา (4 มิถุนายน - 24 สิงหาคม พ.ศ. 2489) |
พระยาศรยุทธเสนี (กระแส ประวาหะนาวิน) |
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2442
- บุคคลที่เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2540
- บุคคลจากกรุงเทพมหานคร
- สมาชิกขบวนการเสรีไทย
- สมาชิกคณะราษฎร
- ข้าราชการพลเรือนชาวไทย
- ทหารบกชาวไทย
- ประธานวุฒิสภาไทย
- สมาชิกวุฒิสภาไทยแบบแต่งตั้ง
- สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยแบบแต่งตั้ง
- บุคคลจากโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ป.ม.
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ท.ช.
- ผู้ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ต.จ. (ฝ่ายหน้า)
- สกุลโอสถานนท์
- ประธานรัฐสภาไทย
- รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ไทย
- เสียชีวิตจากภาวะหัวใจล้มเหลว
- อธิบดีกรมประชาสัมพันธ์
- บุคคลในประวัติศาสตร์ไทย พ.ศ. 2475–2516
- ชาวไทยในสงครามโลกครั้งที่สอง