ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
พระนามสะกดด้วย ต
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{เพิ่มอ้างอิง}} <!-- บางย่อหน้าไม่มีการอ้างอิงแหล่งที่มา -->
{{เพิ่มอ้างอิง}} <!-- บางย่อหน้าไม่มีการอ้างอิงแหล่งที่มา -->
{{infobox royalty
{{กล่องข้อมูล เชื้อพระวงศ์
| ชื่อ = {{nowrap|สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย}} กรมพระเทพนารีรัตน์
| name = สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ<br > เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย<br/ >กรมพระเทพนารีรัตน์
| ภาพ = ไฟล์:Bahurada Manimaya.jpg
| image = ไฟล์:Bahurada Manimaya.jpg
| title =สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5 เจ้าฟ้าชั้นเอก
| พระนาม = เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี
| birth_date = 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421
| พระนามเต็ม =
| death_style = สิ้นพระชนม์
| ฐานันดร = เจ้าฟ้าชั้นเอก
| death_date = {{วันตายและอายุ|2430|8|27|2421|12|19}}
| วันประสูติ = 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421
| father1 = [[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| วันสิ้นพระชนม์ = {{วันตายและอายุ|2430|8|27|2421|12|19}}
| mother1 = [[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]]
| พระอิสริยยศ = สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5
| dynasty = [[ราชวงศ์จักรี]]
| พระบิดา = [[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| พระมารดา = [[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]]
| พระราชสวามี =
| พระสวามี =
| พระราชโอรส/ธิดา =
| บุตร/ธิดา =
| ราชวงศ์ = [[ราชวงศ์จักรี]]
}}
}}


'''สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์'''<ref>กรมศิลปากร, สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. ''[http://bcnnon.ac.th/webnon/Load/2013/01/king22.pdf ราชสกุลวงศ์]''. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. 2554, หน้า 86</ref> (19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 — 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430) พระราชธิดาใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]]
'''สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์''' (19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 — 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430) พระราชธิดาใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]]


== พระประวัติ ==
== พระประวัติ ==
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]] แรกเริ่มพระองค์ยังไม่ได้รับพระราชทานพระนาม ชาววังจึงออกพระนามว่า "'''ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่'''"<ref>[[จุลลดา ภักดีภูมินทร์]], [http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=4331&stissueid=2669&stcolcatid=2&stauthorid=13 เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๖], สกุลไทย, ฉบับที่ 2669, ปีที่ 52, ประจำวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2548</ref>
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421<ref>กรมศิลปากร, สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. ''[http://bcnnon.ac.th/webnon/Load/2013/01/king22.pdf ราชสกุลวงศ์]''. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. 2554, หน้า 86</ref> เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]] แรกเริ่มพระองค์ยังไม่ได้รับพระราชทานพระนาม ชาววังจึงออกพระนามว่า "'''ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่'''"<ref>[[จุลลดา ภักดีภูมินทร์]], [http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=4331&stissueid=2669&stcolcatid=2&stauthorid=13 เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๖], สกุลไทย, ฉบับที่ 2669, ปีที่ 52, ประจำวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2548</ref>


เมื่อพระองค์ตามเสด็จพระบิดาประพาสเมืองเพชรบุรีได้ 3-4 วัน ก็ประชวรไข้ จนเสด็จกลับพระนครก็ไม่หาย มีพระอาการเสวยไม่ได้ พระกายซูบผอมและร้อนบ้าง มีพระบังคนปนเสมหะ และมีพระยอดขึ้นที่พระศอบ้างพระกรรณบ้าง จนกระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 เวลา 12:42 น. ขณะพระชันษา 8 ปี 8 เดือน 11 วัน ถึงเวลา 5 โมงเย็นเศษ เชิญพระศพไปยังพระที่นั่งจักรีมหาประสาทองค์ตะวันออก [[สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร]] พระราชทานน้ำหลวงสรงพระศพ ต่อมาย้ายไปประดิษฐาน ณ [[หอธรรมสังเวช]] เคียงข้างพระโกศพระศพ[[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์|สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์]] แล้วโปรดให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทอดผ้าบังสุกุล พระสงฆ์ 160 รูปมี[[สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส|พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส]] เป็นประธานสวดสดับปกรณ์<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=4|issue=22|pages=171|title=ข่าวสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/022/171_1.PDF|date=8 กันยายน จ.ศ. 1249|accessdate=5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562|language=ไทย}}</ref>
พระองค์เป็นที่สนิทสิเน่หาของพระชนนี ด้วยประชวรกระเสาะกระแสะเรื่อยมาตลอดพระชนม์ชีพ จนกระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 ในวัยเพียง 8 พระชันษา ซึ่งเวลาต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เฉลิมพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่า '''สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี''' ในปี พ.ศ. 2431<ref>เจฟฟรี่ ไฟน์สโตน. ''จุฬาลงกรณราชสนตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย''. กรุงเทพฯ : พิษณุโลกการพิมพ์, 2532, หน้า 145</ref> ส่วนสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงจึงทรงนำทรัพย์สินส่วนพระองค์ของพระราชธิดามาสร้างเป็น[[ถนน]] โดยพระราชทานนามว่า "[[พาหุรัด]]" เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระราชธิดาอันเป็นที่รัก


ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เฉลิมพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่า '''สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี''' ในปี พ.ศ. 2431<ref>เจฟฟรี่ ไฟน์สโตน. ''จุฬาลงกรณราชสนตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย''. กรุงเทพฯ : พิษณุโลกการพิมพ์, 2532, หน้า 145</ref> ส่วนสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงจึงทรงนำทรัพย์สินส่วนพระองค์ของพระราชธิดามาสร้างเป็น[[ถนน]] โดยพระราชทานนามว่า "[[พาหุรัด]]" เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระราชธิดาอันเป็นที่รัก
ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า '''สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์'''<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/A/371.PDF ประกาศ สถาปนาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย เป็นกรมพระเทพนารีรัตน์], เล่ม ๓๒, ตอน ๐ก, ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๓๗๑ </ref>

เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัยนั้น เมื่อยังเสด็จดำรงพระชนม์อยู่ ทรงมีมารยาทเรียบร้อยเป็นอันดีสมควรกับขัตติยราชกุมารี เป็นที่เสน่หาปราโมทย์แห่งพระประยูรญาติทั้งปวงยิ่งนัก
ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า '''สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์'''<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/A/371.PDF ประกาศ สถาปนาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย เป็นกรมพระเทพนารีรัตน์], เล่ม ๓๒, ตอน ๐ก, ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๓๗๑ </ref>
เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัยนั้น เมื่อยังเสด็จดำรงพระชนม์อยู่ ทรงมีมารยาทเรียบร้อยเป็นอันดีสมควรกับขัตติยราชกุมารี เป็นที่เสน่หาปราโมทย์แห่งพระประยูรญาติทั้งปวงยิ่งนัก


== พงศาวลี ==
== พงศาวลี ==
บรรทัด 48: บรรทัด 44:
| 8 = 8. (=12.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]]
| 8 = 8. (=12.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]]
| 9 = 9. (=13.) [[สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี]]
| 9 = 9. (=13.) [[สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี]]
| 10 = 10. [[สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์]]
| 10 = 10. [[สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์]]
| 11 = 11. [[หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา]]
| 11 = 11. [[หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา]]
| 12 = 12. (=8.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]]
| 12 = 12. (=8.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]]
บรรทัด 54: บรรทัด 50:
| 14 = 14. [[หลวงอาสาสำแดง (แตง)]]
| 14 = 14. [[หลวงอาสาสำแดง (แตง)]]
| 15 = 15. [[ท้าวสุจริตธำรง (นาค)]]
| 15 = 15. [[ท้าวสุจริตธำรง (นาค)]]
| 16 = 16. (=24.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก]]
| 16 = 16. (=24.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]]
| 17 = 17. (=25.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]]
| 17 = 17. (=25.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]]
| 18 = 18. (=26.) เงิน แซ่ตัน
| 18 = 18. (=26.) เงิน แซ่ตัน
| 19 = 19. (=27.) [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าแก้ว กรมพระศรีสุดารักษ์]]
| 19 = 19. (=27.) [[สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์]]
| 20 = 20. [[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| 20 = 20. [[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
| 21 = 21. เจ้าจอมมารดาทรัพย์
| 21 = 21. เจ้าจอมมารดาทรัพย์
| 22 = 22. บุศย์ (ชาวบางเขน)
| 22 = 22. บุศย์ (ชาวบางเขน)
| 23 = 23. แจ่ม
| 23 = 23. แจ่ม
| 24 = 24. (=16.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก]]
| 24 = 24. (=16.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]]
| 25 = 25. (=17.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]]
| 25 = 25. (=17.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]]
| 26 = 26. (=18.) เงิน แซ่ตัน
| 26 = 26. (=18.) [[เงิน แซ่ตัน]]
| 27 = 27. (=19.) [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าแก้ว กรมพระศรีสุดารักษ์]]
| 27 = 27. (=19.) [[สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์]]
}}
}}
</center>
</center>
บรรทัด 77: บรรทัด 73:
{{พระราชธิดาราชวงศ์จักรี}}
{{พระราชธิดาราชวงศ์จักรี}}


{{เรียงลำดับ|พาหุรัดมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์}}
{{เรียงลำดับ|พาหุรัตมณีมัย}}
{{อายุขัย|2421|2430}}
{{ประสูติปี|2421}}{{สิ้นพระชนม์ปี|2430}}
[[หมวดหมู่:พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5]]
[[หมวดหมู่:พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5]]
[[หมวดหมู่:สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5]]
[[หมวดหมู่:สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5]]
[[หมวดหมู่:เจ้าฟ้า]]
[[หมวดหมู่:เจ้าฟ้าหญิง]]
[[หมวดหมู่:กรมพระ|ทเทพนารีรัตน์]]
[[หมวดหมู่:กรมพระ|ทพนารีรัตน์]]
{{โครงชีวประวัติ}}
{{โครงชีวประวัติ}}

รุ่นแก้ไขเมื่อ 00:29, 5 กุมภาพันธ์ 2562

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย
กรมพระเทพนารีรัตน์
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5 เจ้าฟ้าชั้นเอก
ประสูติ19 ธันวาคม พ.ศ. 2421
สิ้นพระชนม์27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 (8 ปี)
ราชวงศ์ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ (19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 — 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430) พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

พระประวัติ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421[1] เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง แรกเริ่มพระองค์ยังไม่ได้รับพระราชทานพระนาม ชาววังจึงออกพระนามว่า "ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่"[2]

เมื่อพระองค์ตามเสด็จพระบิดาประพาสเมืองเพชรบุรีได้ 3-4 วัน ก็ประชวรไข้ จนเสด็จกลับพระนครก็ไม่หาย มีพระอาการเสวยไม่ได้ พระกายซูบผอมและร้อนบ้าง มีพระบังคนปนเสมหะ และมีพระยอดขึ้นที่พระศอบ้างพระกรรณบ้าง จนกระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 เวลา 12:42 น. ขณะพระชันษา 8 ปี 8 เดือน 11 วัน ถึงเวลา 5 โมงเย็นเศษ เชิญพระศพไปยังพระที่นั่งจักรีมหาประสาทองค์ตะวันออก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร พระราชทานน้ำหลวงสรงพระศพ ต่อมาย้ายไปประดิษฐาน ณ หอธรรมสังเวช เคียงข้างพระโกศพระศพสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์ แล้วโปรดให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทอดผ้าบังสุกุล พระสงฆ์ 160 รูปมีพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส เป็นประธานสวดสดับปกรณ์[3]

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เฉลิมพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี ในปี พ.ศ. 2431[4] ส่วนสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงจึงทรงนำทรัพย์สินส่วนพระองค์ของพระราชธิดามาสร้างเป็นถนน โดยพระราชทานนามว่า "พาหุรัด" เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระราชธิดาอันเป็นที่รัก

ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์[5] เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัยนั้น เมื่อยังเสด็จดำรงพระชนม์อยู่ ทรงมีมารยาทเรียบร้อยเป็นอันดีสมควรกับขัตติยราชกุมารี เป็นที่เสน่หาปราโมทย์แห่งพระประยูรญาติทั้งปวงยิ่งนัก

พงศาวลี

อ้างอิง

  1. กรมศิลปากร, สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. 2554, หน้า 86
  2. จุลลดา ภักดีภูมินทร์, เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๖, สกุลไทย, ฉบับที่ 2669, ปีที่ 52, ประจำวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2548
  3. "ข่าวสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 4 (22): 171. 8 กันยายน จ.ศ. 1249. สืบค้นเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
  4. เจฟฟรี่ ไฟน์สโตน. จุฬาลงกรณราชสนตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ : พิษณุโลกการพิมพ์, 2532, หน้า 145
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศ สถาปนาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย เป็นกรมพระเทพนารีรัตน์, เล่ม ๓๒, ตอน ๐ก, ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๓๗๑