ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์"
แอนเดอร์สัน (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) พระนามสะกดด้วย ต |
||
บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{เพิ่มอ้างอิง}} <!-- บางย่อหน้าไม่มีการอ้างอิงแหล่งที่มา --> |
{{เพิ่มอ้างอิง}} <!-- บางย่อหน้าไม่มีการอ้างอิงแหล่งที่มา --> |
||
{{infobox royalty |
|||
{{กล่องข้อมูล เชื้อพระวงศ์ |
|||
| |
| name = สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ<br > เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย<br/ >กรมพระเทพนารีรัตน์ |
||
| |
| image = ไฟล์:Bahurada Manimaya.jpg |
||
⚫ | |||
| พระนาม = เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี |
|||
⚫ | |||
| พระนามเต็ม = |
|||
| death_style = สิ้นพระชนม์ |
|||
| ฐานันดร = เจ้าฟ้าชั้นเอก |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
| พระราชสวามี = |
|||
| พระสวามี = |
|||
| พระราชโอรส/ธิดา = |
|||
| บุตร/ธิดา = |
|||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
'''สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า |
'''สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์''' (19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 — 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430) พระราชธิดาใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]] |
||
== พระประวัติ == |
== พระประวัติ == |
||
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า |
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421<ref>กรมศิลปากร, สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. ''[http://bcnnon.ac.th/webnon/Load/2013/01/king22.pdf ราชสกุลวงศ์]''. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. 2554, หน้า 86</ref> เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ประสูติแต่[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง]] แรกเริ่มพระองค์ยังไม่ได้รับพระราชทานพระนาม ชาววังจึงออกพระนามว่า "'''ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่'''"<ref>[[จุลลดา ภักดีภูมินทร์]], [http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=4331&stissueid=2669&stcolcatid=2&stauthorid=13 เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๖], สกุลไทย, ฉบับที่ 2669, ปีที่ 52, ประจำวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2548</ref> |
||
เมื่อพระองค์ตามเสด็จพระบิดาประพาสเมืองเพชรบุรีได้ 3-4 วัน ก็ประชวรไข้ จนเสด็จกลับพระนครก็ไม่หาย มีพระอาการเสวยไม่ได้ พระกายซูบผอมและร้อนบ้าง มีพระบังคนปนเสมหะ และมีพระยอดขึ้นที่พระศอบ้างพระกรรณบ้าง จนกระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 เวลา 12:42 น. ขณะพระชันษา 8 ปี 8 เดือน 11 วัน ถึงเวลา 5 โมงเย็นเศษ เชิญพระศพไปยังพระที่นั่งจักรีมหาประสาทองค์ตะวันออก [[สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร]] พระราชทานน้ำหลวงสรงพระศพ ต่อมาย้ายไปประดิษฐาน ณ [[หอธรรมสังเวช]] เคียงข้างพระโกศพระศพ[[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์|สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์]] แล้วโปรดให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทอดผ้าบังสุกุล พระสงฆ์ 160 รูปมี[[สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส|พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส]] เป็นประธานสวดสดับปกรณ์<ref>{{cite journal|journal=ราชกิจจานุเบกษา|volume=4|issue=22|pages=171|title=ข่าวสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย|url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2430/022/171_1.PDF|date=8 กันยายน จ.ศ. 1249|accessdate=5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562|language=ไทย}}</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เฉลิมพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่า '''สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี''' ในปี พ.ศ. 2431<ref>เจฟฟรี่ ไฟน์สโตน. ''จุฬาลงกรณราชสนตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย''. กรุงเทพฯ : พิษณุโลกการพิมพ์, 2532, หน้า 145</ref> ส่วนสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงจึงทรงนำทรัพย์สินส่วนพระองค์ของพระราชธิดามาสร้างเป็น[[ถนน]] โดยพระราชทานนามว่า "[[พาหุรัด]]" เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระราชธิดาอันเป็นที่รัก |
||
⚫ | ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า '''สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้า |
||
⚫ | |||
⚫ | ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า '''สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์'''<ref>ราชกิจจานุเบกษา, [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/A/371.PDF ประกาศ สถาปนาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย เป็นกรมพระเทพนารีรัตน์], เล่ม ๓๒, ตอน ๐ก, ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๓๗๑ </ref> |
||
⚫ | |||
== พงศาวลี == |
== พงศาวลี == |
||
บรรทัด 48: | บรรทัด 44: | ||
| 8 = 8. (=12.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] |
| 8 = 8. (=12.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] |
||
| 9 = 9. (=13.) [[สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี]] |
| 9 = 9. (=13.) [[สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี]] |
||
| 10 = 10. [[สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ |
| 10 = 10. [[สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์]] |
||
| 11 = 11. [[หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา]] |
| 11 = 11. [[หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา]] |
||
| 12 = 12. (=8.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] |
| 12 = 12. (=8.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] |
||
บรรทัด 54: | บรรทัด 50: | ||
| 14 = 14. [[หลวงอาสาสำแดง (แตง)]] |
| 14 = 14. [[หลวงอาสาสำแดง (แตง)]] |
||
| 15 = 15. [[ท้าวสุจริตธำรง (นาค)]] |
| 15 = 15. [[ท้าวสุจริตธำรง (นาค)]] |
||
| 16 = 16. (=24.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก]] |
| 16 = 16. (=24.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]] |
||
| 17 = 17. (=25.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] |
| 17 = 17. (=25.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] |
||
| 18 = 18. (=26.) เงิน แซ่ตัน |
| 18 = 18. (=26.) เงิน แซ่ตัน |
||
| 19 = 19. (=27.) [[สมเด็จพระเจ้า |
| 19 = 19. (=27.) [[สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์]] |
||
| 20 = 20. [[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] |
| 20 = 20. [[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] |
||
| 21 = 21. เจ้าจอมมารดาทรัพย์ |
| 21 = 21. เจ้าจอมมารดาทรัพย์ |
||
| 22 = 22. บุศย์ (ชาวบางเขน) |
| 22 = 22. บุศย์ (ชาวบางเขน) |
||
| 23 = 23. แจ่ม |
| 23 = 23. แจ่ม |
||
| 24 = 24. (=16.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก]] |
| 24 = 24. (=16.) [[พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช]] |
||
| 25 = 25. (=17.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] |
| 25 = 25. (=17.) [[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] |
||
| 26 = 26. (=18.) เงิน แซ่ตัน |
| 26 = 26. (=18.) [[เงิน แซ่ตัน]] |
||
| 27 = 27. (=19.) [[สมเด็จพระเจ้า |
| 27 = 27. (=19.) [[สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์]] |
||
}} |
}} |
||
</center> |
</center> |
||
บรรทัด 77: | บรรทัด 73: | ||
{{พระราชธิดาราชวงศ์จักรี}} |
{{พระราชธิดาราชวงศ์จักรี}} |
||
{{เรียงลำดับ| |
{{เรียงลำดับ|พาหุรัตมณีมัย}} |
||
{{อายุขัย|2421|2430}} |
|||
{{ประสูติปี|2421}}{{สิ้นพระชนม์ปี|2430}} |
|||
[[หมวดหมู่:พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5]] |
[[หมวดหมู่:พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5]] |
||
[[หมวดหมู่:สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5]] |
[[หมวดหมู่:สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5]] |
||
[[หมวดหมู่:เจ้าฟ้า]] |
[[หมวดหมู่:เจ้าฟ้าหญิง]] |
||
[[หมวดหมู่:กรมพระ|ท |
[[หมวดหมู่:กรมพระ|ทพนารีรัตน์]] |
||
{{โครงชีวประวัติ}} |
{{โครงชีวประวัติ}} |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 00:29, 5 กุมภาพันธ์ 2562
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ | |
---|---|
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5 เจ้าฟ้าชั้นเอก | |
ประสูติ | 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 |
สิ้นพระชนม์ | 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 (8 ปี) |
ราชวงศ์ | ราชวงศ์จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง |
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย กรมพระเทพนารีรัตน์ (19 ธันวาคม พ.ศ. 2421 — 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430) พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
พระประวัติ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์ ประสูติเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2421[1] เป็นพระราชธิดาพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง แรกเริ่มพระองค์ยังไม่ได้รับพระราชทานพระนาม ชาววังจึงออกพระนามว่า "ทูลกระหม่อมหญิงใหญ่"[2]
เมื่อพระองค์ตามเสด็จพระบิดาประพาสเมืองเพชรบุรีได้ 3-4 วัน ก็ประชวรไข้ จนเสด็จกลับพระนครก็ไม่หาย มีพระอาการเสวยไม่ได้ พระกายซูบผอมและร้อนบ้าง มีพระบังคนปนเสมหะ และมีพระยอดขึ้นที่พระศอบ้างพระกรรณบ้าง จนกระทั่งสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2430 เวลา 12:42 น. ขณะพระชันษา 8 ปี 8 เดือน 11 วัน ถึงเวลา 5 โมงเย็นเศษ เชิญพระศพไปยังพระที่นั่งจักรีมหาประสาทองค์ตะวันออก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร พระราชทานน้ำหลวงสรงพระศพ ต่อมาย้ายไปประดิษฐาน ณ หอธรรมสังเวช เคียงข้างพระโกศพระศพสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์ แล้วโปรดให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทอดผ้าบังสุกุล พระสงฆ์ 160 รูปมีพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส เป็นประธานสวดสดับปกรณ์[3]
ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เฉลิมพระนามหลังสิ้นพระชนม์ว่า สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี ในปี พ.ศ. 2431[4] ส่วนสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงจึงทรงนำทรัพย์สินส่วนพระองค์ของพระราชธิดามาสร้างเป็นถนน โดยพระราชทานนามว่า "พาหุรัด" เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่พระราชธิดาอันเป็นที่รัก
ในปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชโองการสถาปนาพระอัฐิสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมฝ่ายในที่ "กรมพระ" มีพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย ประไพพรรณพิจิตร์ นริศรราชกุมารี กรมพระเทพนารีรัตน์[5] เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัยนั้น เมื่อยังเสด็จดำรงพระชนม์อยู่ ทรงมีมารยาทเรียบร้อยเป็นอันดีสมควรกับขัตติยราชกุมารี เป็นที่เสน่หาปราโมทย์แห่งพระประยูรญาติทั้งปวงยิ่งนัก
พงศาวลี
อ้างอิง
- ↑ กรมศิลปากร, สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. 2554, หน้า 86
- ↑ จุลลดา ภักดีภูมินทร์, เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ปฐมจุลจอมเกล้า เมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๖, สกุลไทย, ฉบับที่ 2669, ปีที่ 52, ประจำวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2548
- ↑ "ข่าวสิ้นพระชนม์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัตมณีมัย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 4 (22): 171. 8 กันยายน จ.ศ. 1249. สืบค้นเมื่อ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ เจฟฟรี่ ไฟน์สโตน. จุฬาลงกรณราชสนตติวงศ์ พระบรมราชวงศ์แห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ : พิษณุโลกการพิมพ์, 2532, หน้า 145
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศ สถาปนาสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าพาหุรัดมณีมัย เป็นกรมพระเทพนารีรัตน์, เล่ม ๓๒, ตอน ๐ก, ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘, หน้า ๓๗๑