พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 1 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
ประสูติ | พ.ศ. 2334 |
สิ้นพระชนม์ | 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400 |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดางิ้ว |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี (พ.ศ. 2334 – 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400) เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 32 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประสูติแต่เจ้าจอมมารดางิ้ว
พระประวัติ
[แก้]พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี ประสูติเมื่อพ.ศ. 2334[1] เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดางิ้ว
ในสมัยรัชกาลที่ 2 เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โปรดเกล้าฯ ให้สร้างสวนขวา โดยมีพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ เป็นแม่กองจัดการสร้าง โปรดฯ ให้ขยายสระที่สร้างตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 ออกไป และโปรดให้สร้างเก๋งแพขึ้นในสระ พระราชทานให้เจ้านายฝ่ายในตกแต่งประกวดประขันกันถึง 27 หลัง ในครั้งนั้นพระองค์เจ้าฉิมพลีทรงได้รับพระราชทานด้วย ปรากฏใน พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 2 เรื่องสร้างสวนขวา ว่า[2]
"...การสร้างสวนขวาครั้งนั้น สร้างพระมหามณเฑียรที่ประทับในสวน... แลให้ขุดสระใหญ่ในสวนนั้นยาว ๓ เส้น ๔ วา กว้าง ๒ เส้น ๘ วา... ทำเก๋งแลก่อภูเขาไว้ริมเกาะ ๆ ละ ๒ เก๋งบ้าง ๓ เก๋งบ้าง ขอบสระใหญ่นั้นให้ก่อภูเขาทำเก๋งลงที่ลาด ๆ ท่วงทีเหมือนอย่างแพจอดไว้รอบสระ เรียกว่าแพ หลังเก๋งแพให้ปลูกต้นไม้ใหญ่ ๆ มีผลต่าง ๆ... แล้วมอบให้พระราชวงษานุวงษ์ฝ่ายน่าฝ่ายใน แลท้าวนางผู้ใหญ่ในพระราชวังที่สมควรจะแต่งเก๋งแต่งแพได้ ให้เปนเจ้าของแต่งแพพระองค์ละแพ... พระองค์เจ้าฉิมพลี ๑... รวมพระองค์เจ้ายี่สิบเจ็ดหลัง..."
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 4 เมื่อวันเสาร์ที่ 28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400 พระชันษา 67 ปี[1] พระอัฐิเก็บไว้ที่พระเบญจาชั้นที่ 2 หอพระนาก
พระอิสริยยศ
[แก้]ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี | |
---|---|
การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
- พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี (พ.ศ. 2334 – 7 กันยายน พ.ศ. 2352)
- พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี (7 กันยายน พ.ศ. 2352 – 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉิมพลี (21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 – ปัจจุบัน)
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 17. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2013-12-30.
- ↑ พระราชพงษาวดาร-กรุงรัตนโกสินทร-รัชกาลที่-๒/๕๖-เรื่องสร้างสวนขวา