พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400
สิ้นพระชนม์22 มีนาคม พ.ศ. 2426 (25 ปี)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระมารดาเจ้าจอมมารดาเอม ในรัชกาลที่ 4
ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ (18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400 – 22 มีนาคม พ.ศ. 2426) เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเอม ในรัชกาลที่ 4

พระประวัติ[แก้]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ ประสูติเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2400 เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเอม ในรัชกาลที่ 4 ธิดาของหลวงปราณีประชาชน (แมลงทับ นาครทรรพ) ยกกระบัตรกรุงเก่า กับภริยาชื่อเอี่ยม[1][2]

ในสมัยรัชกาลที่ 4 พ.ศ. 2410 พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณได้โสกันต์ พร้อมกับ พระองค์เจ้ากฤษดาภินิหาร พระองค์เจ้าเสมอสมัยหรรษา พระองค์เจ้าวาณีรัตนกัญญา และพระองค์เจ้าวิลัยทรงกัลยาพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยพระราชพิธีมีพระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์บนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท 30 รูป เวลาบ่ายตั้งกระบวนแห่ไปฟังพระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์ทั้ง 3 วัน รุ่งขึ้นแห่มาโสกันต์แล้วแห่สมโภชวัน 1 กระบวนแห่และเครื่องเล่นรายทางคล้ายกันกับโสกันต์ใหญ่ แต่มีนางเชิญเครื่องมยุรฉัตรสำรับเดียวแต่ราชยานหน้า[3]

ในหนังสือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงโต้ตอบกับพระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ) ได้ปรากฎ คำกลอนล้อเจ้านายสมัยรัชกาลที่ 4 สันนิษฐานว่าแต่งปลายรัชกาลที 4 และเจ้านายองค์ใดองค์หนึ่งทรงแต่งล้อกันเอง กล่าวถึงพระอัธยาสัยของ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ ว่า[4]

"ทำอะไรงกงัน องค์อนงค์"

20 มีนาคม พ.ศ. 2426 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนงค์นพคุณ เป็นพระโรคปัจจุบัน แพทย์หลวงประกอบพระโอสถถวาย พระอาการไม่คลายมาจนถึงเช้าวัน 22 มีนาคม พ.ศ. 2426[5] เสด็จสิ้นพระชนม์พระชันษา 25 ปี พระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้าฝ่ายในพร้อมกันสรงน้ำพระศพแล้ว เชิญลงพระโกศ​แห่มาไว้ที่หอธรรมสังเวช พระสงฆ์สวดพระอภิธรรมทั้งกลางวันกลางคืน[6]

พงศาวลี[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : ฐานบุ๊คส์, 2554, หน้า 309-310
  2. กัลยา เกื้อตระกูล. พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระชายานารี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม ในรัชกาลที่ ๑-๗ กรุงเทพฯ : ยิปซี. 2552, หน้า 128
  3. โสกันต์พระเจ้าลูกเธอและพระเจ้าหลานเธอ ๕ องค์
  4. จุลลดา ภักดีภูมินทร์. เลาะวัง 3. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์ โชคชัยเทเวศร์, พ.ศ. 2535. 416 หน้า. หน้า หน้าที่ 104. ISBN 974-420-045-6
  5. กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2011). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. p. 76. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2021-08-04.
  6. จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน-พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว-ภาค-๑๖/เดือน-๔-จุลศักราช-๑๒๔๕