พยงค์ มุกดา

พยงค์ มุกดา จ.ม., จ.ภ., บ.ช., ร.จ.ม.
พยงค์ มุกดา
สารนิเทศภูมิหลัง
เกิด	4 พฤษภาคม พ.ศ. 2469 พยงค์ มุกดา
เสียชีวิต	12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553 (83 ปี) โรงพยาบาลรามาธิบดี กรุงเทพมหานคร
อาชีพ	นักร้อง, นักแสดง, นักประพันธ์เพลง, นักจัดรายการวิทยุ, ทหารเรือ
ปีที่แสดง	2484 - 2553
ศิลปินแห่งชาติ	พ.ศ. 2534 - สาขาศิลปะการแสดง (เพลงไทยลูกทุ่ง - เพลงไทยสากล)

นาวาตรี พยงค์ มุกดา (4 พฤษภาคม พ.ศ. 2469 - 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553) เป็นศิลปินชาย นักร้อง นักแสดง นักประพันธ์เพลงชาวไทย มีชื่อเสียงจากการเป็นนักประพันธ์เพลงเป็นจำนวนมาก ได้แก่เพลงปลุกใจ และเพลงมาร์ช ประจำกองทัพเรือไทย อาทิเพลง เนวีบูล, ประดู่ไม่รู้โรย, มาร์ชสามัคคีสี่เหล่า และเพลงไทยสากล ประเภทเพลงลูกกรุง และลูกทุ่ง อีกนับพันเพลง นาวาตรี พยงค์ มุกดา ได้รับรางวัลนราธิป ประจำปี พ.ศ. 2550 จากสมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย และได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม ให้เป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (เพลงไทยลูกทุ่ง - เพลงไทยสากล) ประจำปี พ.ศ. 2534

ประวัติ

พยงค์ มุกดา เป็นชาวจังหวัดราชบุรี เป็นบุตรของนายแก้ว และนางบุญ มุกดา เกิดบนเรือกลางแม่น้ำแม่กลอง บริเวณตำบลท่าเสา จังหวัดราชบุรี จบชั้น ป.4 จากโรงเรียนเทศบาลวัดราชนัดดาราม และเข้าสู่วงการจากการเป็นนักร้องวงดุริยางค์กองทัพบก โดยการสนับสนุนของครูจำปา เล้มสำราญ ต่อมาจึงก่อตั้งวงดนตรีเป็นของตัวเองชื่อ วงพยงค์ มุกดา ซึ่งได้รับพระราชทานชื่อว่า "วงมุกดาพันธ์" และเป็นนามสกุลพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรอีกด้วย

นาวาตรีพยงค์ มุกดา สำเร็จการศึกษาสัมฤทธิบัตรภาษาเพื่อการสื่อสารสารนิเทศศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และได้รับปริญญาศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากมหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี ในปี พ.ศ. 2536

ครูพยงค์ มุกดา มีผลงานออกมาเป็นจำนวนมาก เคยเป็นนักร้อง นักแสดง นักจัดรายการวิทยุ เคยแสดงภาพยนตร์ เช่นเรื่อง เสน่ห์บางกอก, ไซอิ๋ว เคยอยู่วงดุริยางค์กองทัพเรือ เป็นผู้ประพันธ์เพลงมาร์ช เช่น "สหมาร์ชราชนาวี", "มาร์ชสามัคคีสี่เหล่า", นาวีบลู

วงการเพลง

ในฐานะนักแต่งเพลง ครูพยงค์ มุกดา มีผลงานทั้งเพลงลูกทุ่ง ลูกกรุง และเพลงมาร์ช ได้รับรางวัลแผ่นเสียงทองคำพระราชทานจากเพลง "นกขมิ้น" (ขับร้องโดย ธานินทร์ อินทรเทพ) "ช่อทิพย์รวงทอง" (ขับร้องโดย สมยศ ทัศนพันธ์) "นางรอง" และ "รักใครไม่เท่าน้อง" (ขับร้องโดย ทูล ทองใจ) "ลูกนอกกฎหมาย" (ขับร้องโดย ศรีสอางค์ ตรีเนตร) "รอพี่กลับเมืองเหนือ" (ขับร้องโดย พรทิพย์ภา บูรกิจบำรุง) "เด็ดดอกรัก" (ขับร้องโดย ชรินทร์ นันทนาคร) และ "ฝั่งหัวใจ" ขับร้องโดย บุษยา รังสี)

ในปี พ.ศ. 2532 ครูพยงค์ ได้รับรางวัลพระราชทานในงานกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย 2 รางวัล จากเพลง "สาวสวนแตง" (ขับร้องโดย สุรพล สมบัติเจริญ) และ "ล่องใต้" (ขับร้องโดย ชัยชนะ บุญนะโชติ) และในปี พ.ศ. 2534 ได้รับรางวัลพระราชทาน 3 รางวัล จากเพลง "ยอยศพระลอ" (ขับร้องโดย ชินกร ไกรลาศ) "น้ำตาสาวตก" (ขับร้องโดย ศรีสอางค์ ตรีเนตร) และ "ลูกทุ่งเสียงทอง" (ขับร้องโดย เพชร พนมรุ้ง)

ในปี พ.ศ. 2534 พยงค์ มุกดา ได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ประพันธ์เพลงไทยสากล-เพลงลูกทุ่ง) นอกจากนี้ ลูกศิษย์ของท่านถึง 2 คน ก็ได้รับเชิดชูเป็นศิลปินแห่งชาติ เช่นกัน คือ ชัยชนะ บุญนะโชติ (พ.ศ. 2541) และ ชินกร ไกรลาศ (พ.ศ. 2542)

ในปี พ.ศ. 2551 ครูพยงค์ มุกดา ได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินอาวุโส รางวัลนราธิป ประจำปี พ.ศ. 2550

ถึงแก่อนิจกรรม

ครูพยงค์ มุกดา ถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะและไตวายที่โรงพยาบาลรามาธิบดี เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2553 รวมอายุได้ 83 ปี

การแสดงภาพยนตร์

• เสน่ห์บางกอก (2508)
• ฝนเดือนหก (2513)
• จงอางผยอง (2514)
• ผู้หญิง 5 บาป (2545)
• มนต์เพลงลูกทุ่ง เอฟ.เอ็ม (2545)
• เกิดมาลุย (2547)

การแสดงละคร

• ท่าฉลอม (2533)

ตัวอย่างผลงานแต่งเพลง

• สุรพล สมบัติเจริญ
  • สาวสวนแตง
  • เป็นโสดทำไม
  • ลูกทุ่งเลือดสุพรรณ
  • สร้างวิมาน
  • ไหนว่าจะจำ
  • ลูกทุ่งกลองยาว
• ผ่องศรี วรนุช
  • อาบน้ำตา
  • สัมพันธ์รักนักเพลง (คู่ชัยชนะ บุญนะโชติ)
• ชัยชนะ บุญนะโชติ
  • ล่องใต้
• สมยศ ทัศนพันธ์
  • ช่อทิพย์รวงทอง
  • หนุ่มหน้าหนาว
• ศรีสอางค์ ตรีเนตร
  • น้ำตาสาวตก
  • ลูกนอกกฎหมาย
  • ใต้ร่มเชอรี่
• ศรคีรี ศรีประจวบ
  • คิดถึงพี่ไหม (ทิว สุโขทัยต้นฉบับ)
  • ทุ่งสานสะเทือน
  • แม่กระท้อนห่อ
• เพชร พนมรุ้ง
  • ลูกทุ่งเสียงทอง
• ชินกร ไกรลาศ
  • ยอยศพระลอ
  • เพชฌฆาตใจ
  • น้ำตาใจ
• พจน์ พนาวัลย์
  • ยิ้มแป้น
• ธานินทร์ อินทรเทพ
  • ทำบุญด้วยอะไร
  • นกขมิ้น
  • พี่บุญน้อย
  • จับกระแต
  • ง้อเพราะรัก (ทิว สุโขทัยต้นฉบับ)
  • คิดถึงเธอทุกลมหายใจ
  • พี่มาทีหลัง
  • อย่าเห็นกันดีกว่า
  • รักน้องไม่เท่าใคร
• สวลี ผกาพันธุ์
  • แล้วเราจะรักกันได้อย่างไร
  • เป็นไปเสียได้
• รุ่งฤดี แพ่งผ่องใส
  • เอาความขมชื่นไปทิ้งแม่โขง
  • แฟนซีชีวิต (เอมอร วิเศษสุดต้นฉบับ)
  • โจโจ้ซัง
• เทียนชัย สมญาประเสริฐ
  • พรุ่งนี้ค่อยร้องไห้
• The impassible
  • เป็นไปไม่ได้
  • คอยน้อง
• สุเทพ วงศ์กำแหง
  • คีรีบูนบิน
  • ดาวลอย (อุดม เขียนเอี่ยมต้นฉบับ)
  • อำนาจเงิน
• ชาย เมืองสิงห์
  • เดือนมืด
• วินัย พันธุรักษ์
  • ขวัญใจนักเรียน
• เพ็ญศรี พุ่มชูศรี
  • คนจะรักกัน
• รวงทอง ทองลั่นธม
  • แรมพิศวาส (เอมอร วิเศษสุดต้นฉบับ)
• บุษยา รังสี
  • ฝั่งหัวใจ
  • ลอยคอ รอคอย
• ชรินทร์ นันทนาคร
  • ในอ้อมกอดพี่
  • เด็ดดอกรัก
• สายัณห์ สัญญา
  • คนใต้ไม่หวาน
• เศรษฐา ศิระฉายา
  • ชั่วนิจนิรันดร
• พรทิพย์ภา บูรณะกิจบำรุง
  • สาวเหนือก็มีหัวใจ
  • รอพี่กลับเมืองเหนือ
• ทูล ทองใจ
  • นางรอง
• สุนารี ราชสีมา
  • แค้นรอชำระ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2536 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 4 จัตุรถาภรณ์มงกุฎไทย (จ.ม.)
• พ.ศ. 2519 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์ช้างเผือก (บ.ช.)
• พ.ศ. 2541 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)
• พ.ศ. 2504 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
• พ.ศ. 2525 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 3 (เหรียญทองแดง)

อ้างอิง

• เจนภพ จบกระบวนวรรณ. เพลงลูกทุ่ง, TK Park Music Library ชุดดนตรีไทย. กรุงเทพ : สำนักงานอุทยานการเรียนรู้, พ.ศ. 2550. 176 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 978-974-8218-83-0