เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่
| เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ | |
|---|---|
 | |
| เกิด |
22 พฤษภาคม พ.ศ. 2472 (89 ปี) จังหวัดเชียงใหม่ |
| เป็นที่รู้จักจาก | เจ้านายฝ่ายเหนือ |
| คู่สมรส | พิรุณ อินทราวุธ (2491–2527) |
| บุตร |
ภาคินี อัทธพินิจ ภาคินัย ณ เชียงใหม่ เดือนเพ็ญ ภวัครานนท์ พ-วงเดือน ยนตรรักษ์ |
| บิดามารดา |
เจ้าราชภาคินัย (เมืองชื่น ณ เชียงใหม่) หม่อมจันทร์เทพ ณ เชียงใหม่ |
| วงศ์เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ |
|---|
|
|
เจ้าวงศ์สักก์ ณ เชียงใหม่ เจ้าประไพพันธ์ สุขุมวาท
เจ้าพิมผกา รอดเจริญ เจ้ารัตนนินดนัย ณ เชียงใหม่ |
เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ เป็นที่รู้จักในนาม เจ้ายาย[1] (22 พฤษภาคม 2472) เป็นเจ้านายฝ่ายเหนือและนักสังคมสงเคราะห์ชาวไทย ปัจจุบันดำรงตำแหน่งเป็นประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่
เนื้อหา
ประวัติ[แก้]
เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ เกิดในวันวิสาขบูชา หรือวันเพ็ญเดือนหก จึงได้ชื่อว่า "ดวงเดือน" เป็นบุตรคนที่สามจากทั้งหมดสี่คนของเจ้าราชภาคินัย (เมืองชื่น ณ เชียงใหม่) กับหม่อมจันทร์เทพ ณ เชียงใหม่[2] มีพี่น้อง คือ เจ้าอาทิตย์ เจ้านิภาพันธุ์ และเจ้าประเวศ ณ เชียงใหม่
เจ้าดวงเดือนได้รับการเลี้ยงดูจากเจ้าบัวทิพย์ ณ เชียงใหม่ ซึ่งเป็นภรรยาของเจ้าเมืองชื่นผู้บิดา โดยได้รับการอบรมอย่างเคร่งครัดด้านการเรือน การทำอาหาร การทำยาสมุนไพร และการฟ้อนรำทำเพลงเพื่อต้อนรับอาคันตุกะ[3] และได้รับการศึกษาจากโรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย (ป.1-3) โรงเรียนวัฒโนทัยนอก ปัจจุบันคือ โรงเรียนคำเที่ยงอนุสรณ์ (ป.4-ม.3) โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ (ม.4-5) และโรงเรียนดาราวิทยาลัย (ม.6)
ขณะอายุราว 18-19 ปี เจ้าดวงเดือนสมรสกับพิรุณ อินทราวุธ อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดเชียงใหม่ มีบุตร-ธิดา 4 คน[4] คือ
- ภาคินี อัทธพินิจ (น้ำอ้อย) สมรสกับนายสัตวแพทย์ พีระ อัทธพินิจ มีบุตรด้วยกันสามคน
- ภาคินัย ณ เชียงใหม่ (น้ำผึ้ง)
- เดือนเพ็ญ ภวัครานนท์ (น้ำมิ้น) ผู้บริหารธนาคารกสิกรไทย สมรสกับประสิทธิ์ ภวัครานนท์ มีธิดาสองคน
- พ-วงเดือน ยนตรรักษ์ (น้ำตาล) สมรสกับณัฐ ยนตรรักษ์ มีบุตรสามคน
การทำงาน[แก้]
เจ้าดวงเดือน สอบเข้าเป็นผู้พิพากษาสมทบศาลคดีเด็กและเยาวชน ได้ในปี พ.ศ. 2513 นับเป็นสตรีคนแรกของภาคเหนือที่ได้ทำหน้าที่นี้ และเป็นบรรณาธิการหนังสือพิมพ์เสียงเชียงใหม่ ทั้งเป็นนักจัดรายการวิทยุ[5] ที่ต่อมาได้รับเลือกเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ[6]
ผลงานและตำแหน่ง[แก้]
- เป็นผู้เริ่มโครงการอนุรักษ์วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม
- ผู้เริ่มจัดงานไม้ดอกไม้ประดับ หรือ งานบุปผาชาติ ร่วมกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยและเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ยุคนั้น ซึ่งงานนี้ได้ยืนยาวมาจนถึงปัจจุบัน
- สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ นับเป็นสตรีเพียงคนเดียวในยุคนั้นที่เป็นตัวแทนสตรี ส่วนภูมิภาคนอกนครหลวงของประเทศ
- ผู้พิพากษาสมทบศาลคดีเด็กและเยาวชนจังหวัดเชียงใหม่ โดยเป็นสตรีคนแรกที่นั่งบัลลังก์ในฐานะตุลาการในศาลคดีเด็กและเยาวชนจังหวัดเชียงใหม่
- กรรมการกลางของชาติในโครงการแผ่นดินธรรมแผ่นดินทอง
- ผู้อำนวยการสำนักงานสมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยภาคเหนือ
- ประธานประสานงานส่วนภูมิภาคของสภาสังคมสงเคราะห์ ภาค 5
- นายกสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ 16 ปี
- ประธานชมรมไม้ดอกไม้ประดับคนแรกของเชียงใหม่
- อุปนายกพุทธสมาคมเชียงใหม่
- อุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ ภาคเหนือ
- อุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ส่วน ภูมิภาค
- นักหนังสือพิมพ์ อดีตเจ้าของ และบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ “เสียงเชียงใหม่”
- นักจัดรายการวิทยุที่ได้รับเหรียญ VOICE OF AMERICA (V.O.A)
- กรรมการเหล่ากาชาดจังหวัดเชียงใหม่
- เลขานุการสมาคมสตรีศรีลานนาไทย
- ประธานสภาวัฒนธรรมคนแรกของเชียงใหม่และคนแรกของประเทศไทย
- ประธานกรรมการที่ปรึกษามูลนิธิเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่
- ประธานกรรมการที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ชมรมสืบสานศิลปวัฒนธรรมเขลางค์ จังหวัดลำปาง
- ประธานที่ปรึกษากิตติมศักดิ์เครือข่ายสังคมสร้างสรรค์
- ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์มูลนิธิกองทุนเพื่ออนุรักษ์ดอยอินทนนท์
มูลนิธิเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่[แก้]
ในปี พ.ศ. 2558 ได้ดำเนินการจัดตั้งมูลนิธิเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้
- เพื่อยกย่องเชิดชูสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์
- เพื่อเป็นองค์กรแกนนำหลักในการจัดงานเชิดชูเกียรติในวันคล้ายวันเกิดของ เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ วันที่ 22 พฤษภาคม ของทุกปี
- เพื่อส่งเสริมและสนับสนุน กิจกรรมด้านศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และผู้สูงอายุ
- เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษา วิจัย ด้านศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และผู้สูงอายุ
- เพื่อยกย่องเชิดชูบุคคลและองค์กรที่มีผลงานดีเด่นเป็นประจักษ์ด้านศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และผู้สูงอายุ
- เพื่อปกป้องดูแลและเชิดชูกิจกรรมใดๆอันเกี่ยวเนื่องกับ เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่
- เพื่อดำเนินการสาธารณประโยชน์ หรือร่วมมือกับองค์กรการกุศลอื่นๆ เพื่อสาธารณประโยชน์
การจัดตั้งของมูลนิธิ ตามใบสำคัญแสดงการจดทะเบียนจัดตั้งมูลนิธิเมื่อวันที่ 30 กันยายน 2558 ในวาระเริ่มแรกมีคณะกรรมการดำเนินงาน ดังนี้ (ประธานมูลนิธิ) นายภาคินัย ณ เชียงใหม่ (รองประธานมูลนิธิ) นายวุฒิพงศ์ ถายะพิงค์ (กรรมการ) นายสายัญ เชื้อเจ็ดตน , นายโองการ ไชยองค์การ , นางสิริกุล อัศวินวงศ์ , นายพัธ ธ รังษี บรมวงศ์ไพศาล , นายการย์วิชญ์ วงษ์ทอง และ นายพงษ์เดช ณ ลำพูน
ปัจจุบันมูลนิธิเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ มี นายภาคินัย ณ เชียงใหม่ (ประธานมูลนิธิ) , นายวุฒิพงศ์ ถายะพิงค์ (รองประธานมูลนิธิ) มี นายพัธ ธ รังษี บรมวงศ์ไพศาล เป็น ผู้อำนวยการฝ่ายแผนยุทธศาสตร์ และงานกิจกรรมมูลนิธิ , นายการย์วิชญ์ วงษ์ทอง , นายโองการ ไชยองค์การ , นางสิริกุล อัศวินวงศ์ และได้แต่งตั้งกรรมการขึ้นเพิ่มเติม รวมทั้งแต่งตั้งอนุกรรมการมูลนิธิ ตลอดจนสมาชิกมูลนิธิ เพื่อดำเนินงานตามวัตถุประสงค์ และเจตนารมณ์ของเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่
เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]
- พ.ศ. 2517 -
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้น 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)[7]
_ribbon.png){kind=small}
ลำดับสาแหรก[แก้]
| พงศาวลีของเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง[แก้]
- ↑ "'เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่' กับความหลังครั้งเก่าก่อน". MGR Online. 5 มิถุนายน 2554. สืบค้นเมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 2560.
- ↑ ประวัติบุคคลสำคัญ
- ↑ "ประกาศสดุดีเกียรติคุณ เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ผู้สูงอายุแห่งชาติ ประจำปีพุทธศักราช 2558". มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. 8 มกราคม 2560. สืบค้นเมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 2560.
- ↑ นักการเมืองท้องถิ่นจังหวัดเชียงใหม่. กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า. 2551
- ↑ "เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ กับมากภารกิจในวัย 87 ปี". ไทยนิวส์. 25 มิถุนายน 2558. สืบค้นเมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 2560.
- ↑ พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
- ↑ แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2472
- บุคคลที่ยังมีชีวิตอยู่
- บุคคลจากจังหวัดเชียงใหม่
- สกุล ณ เชียงใหม่
- นักประชาสัมพันธ์
- นักหนังสือพิมพ์ชาวไทย
- เจ้านายฝ่ายเหนือ
- บุคคลจากโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ
- บุคคลจากโรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย
- บุคคลจากโรงเรียนดาราวิทยาลัย
- คู่สมรสของนักการเมืองไทย
- สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
- สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ต.ม.
- สมาชิกเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ร.ง.ภ.
- บทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์
