จังหวัดตราด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ไปยังการนำทาง ไปยังการค้นหา
สำหรับตราด ในความหมายอื่น ดูที่ ตราด (แก้ความกำกวม)
จังหวัดตราด
จังหวัด
คำขวัญ: 
เมืองเกาะครึ่งร้อย พลอยแดงค่าล้ำ
ระกำแสนหวาน หลังอานหมาดี
ยุทธนาวีเกาะช้าง สุดทางบูรพา
อักษรไทยตราด
อักษรโรมันTrat
การปกครอง
 • ผู้ว่าราชการ ภิญโญ ประกอบผล [1]
(ตั้งแต่ พ.ศ. 2563)
พื้นที่[2][3]
 • ทั้งหมด2,819.0 ตร.กม. (1,088.4 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่อันดับที่ 62
ประชากร
 (พ.ศ. 2563)[4]
 • ทั้งหมด228,536 คน
 • อันดับอันดับที่ 73
 • ความหนาแน่น81.06 คน/ตร.กม. (209.9 คน/ตร.ไมล์)
 • อันดับความหนาแน่นอันดับที่ 61
รหัส ISO 3166TH-23
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด
 • ต้นไม้หูกวาง
 • ดอกไม้กฤษณาชนิด Aquilaria subintegra
 • สัตว์น้ำปลากะรังจุดฟ้าจุดเล็ก
ศาลากลางจังหวัด
 • ที่ตั้งถนนราษฎร์นิยม ตำบลบางพระ อำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด 23000
 • โทรศัพท์0 3951 1282
เว็บไซต์http://www.trat.go.th/
แผนที่
ประเทศมาเลเซียประเทศพม่าประเทศลาวประเทศเวียดนามประเทศกัมพูชาจังหวัดนราธิวาสจังหวัดยะลาจังหวัดปัตตานีจังหวัดสงขลาจังหวัดสตูลจังหวัดตรังจังหวัดพัทลุงจังหวัดกระบี่จังหวัดภูเก็ตจังหวัดพังงาจังหวัดนครศรีธรรมราชจังหวัดสุราษฎร์ธานีจังหวัดระนองจังหวัดชุมพรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์จังหวัดเพชรบุรีจังหวัดราชบุรีจังหวัดสมุทรสงครามจังหวัดสมุทรสาครกรุงเทพมหานครจังหวัดสมุทรปราการจังหวัดฉะเชิงเทราจังหวัดชลบุรีจังหวัดระยองจังหวัดจันทบุรีจังหวัดตราดจังหวัดสระแก้วจังหวัดปราจีนบุรีจังหวัดนครนายกจังหวัดปทุมธานีจังหวัดนนทบุรีจังหวัดนครปฐมจังหวัดกาญจนบุรีจังหวัดสุพรรณบุรีจังหวัดพระนครศรีอยุธยาจังหวัดอ่างทองจังหวัดสิงห์บุรีจังหวัดสระบุรีจังหวัดลพบุรีจังหวัดนครราชสีมาจังหวัดบุรีรัมย์จังหวัดสุรินทร์จังหวัดศรีสะเกษจังหวัดอุบลราชธานีจังหวัดอุทัยธานีจังหวัดชัยนาทจังหวัดอำนาจเจริญจังหวัดยโสธรจังหวัดร้อยเอ็ดจังหวัดมหาสารคามจังหวัดขอนแก่นจังหวัดชัยภูมิจังหวัดเพชรบูรณ์จังหวัดนครสวรรค์จังหวัดพิจิตรจังหวัดกำแพงเพชรจังหวัดตากจังหวัดมุกดาหารจังหวัดกาฬสินธุ์จังหวัดเลยจังหวัดหนองบัวลำภูจังหวัดหนองคายจังหวัดอุดรธานีจังหวัดบึงกาฬจังหวัดสกลนครจังหวัดนครพนมจังหวัดพิษณุโลกจังหวัดอุตรดิตถ์จังหวัดสุโขทัยจังหวัดน่านจังหวัดพะเยาจังหวัดแพร่จังหวัดเชียงรายจังหวัดลำปางจังหวัดลำพูนจังหวัดเชียงใหม่จังหวัดแม่ฮ่องสอนแผนที่ประเทศไทย จังหวัดตราดเน้นสีแดง
เกี่ยวกับภาพนี้
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ตราด เป็นจังหวัดชายฝั่งทะเลทางภาคตะวันออกของประเทศไทย มีเนื้อที่ 2,819 ตารางกิโลเมตร ตราดนับเป็นเมืองศูนย์กลางการค้าแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกในช่วงปลายอยุธยา สินค้าที่ส่งออกขายยังแดนไกล โดยเฉพาะของป่า เช่น เขากวาง หนังสัตว์ ไม้หอม และเครื่องเทศต่าง ๆ ล้วนมาจากเขตป่าเขาชายฝั่งทะเลตะวันออก แถบระยอง จันทบุรี ตราด โดยลำเลียงสินค้าผ่านมาตามแม่น้ำเขาสมิง ออกสู่ปากอ่าวตราด ติดต่อกับจังหวัดจันทบุรีและประเทศกัมพูชา

ที่มาของชื่อตราด[แก้]

ในเอกสารประวัติศาสตร์สะกดแตกต่างกัน 3 แบบ คือ "ตราษ" "ตราด" และ "กราด" คำว่า "ตราษ" เป็นคำที่เก่าที่สุดเท่าที่ตรวจสอบได้จากเอกสารประวัติศาสตร์ ปรากฏในจดหมายเหตุรัชกาลที่ 3 จ.ศ. 1206 (พ.ศ. 2387) หนังสือไปเมืองตราษว่าด้วย เกลือไม่ส่งไปเมืองพนมเปน และจดหมายเหตุรัชกาลที่ 3 จ.ศ. 1207 (พ.ศ. 2388) ใบบอกเรื่อง สืบราชการลับเมืองเขมร[5]

ในสมัยรัชกาลที่ 4 พบคำว่า "ตราษ" และ "ตราด" ดังปรากฏในราชกิจจานุเบกษาตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2401–2401 ต่อมาสมัยรัชกาลที่ 5 พบว่าเมืองตราดสะกดว่า "ตราด" ส่วนคำว่า "กราด" พบในหนังสือ ทำเนียบหัวเมือง ตอนที่ 1–3 ร.ศ. 119 คำว่า"ตราด" นี้อาจจะมีชื่อเรียกเพี้ยนมาจาก "กราด" อันเป็นชื่อของต้นไม้ชนิดหนึ่งสำหรับใช้ทำไม้กวาด ซึ่งในสมัยก่อน ต้นไม้ชนิดนี้มักจะมีมากทั่วเมืองตราด ส่วนคำว่า "ตราษ" เป็นภาษาเขมร หมายถึง ไม้ยาง ซึ่งเป็นไม้พื้นเมือง[6]

สัญลักษณ์ประจำจังหวัด[แก้]

อาณาเขตติดต่อ[แก้]

ประวัติศาสตร์[แก้]

ไม่มีหลักฐานปรากฏแน่ชัดว่า เมืองตราดมีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอย่างไร แต่เท่าที่ค้นพบใน สมัยกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ (ปีพ.ศ. 1991–2031) ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการปรับปรุงเป็นบ้านเมืองครั้งใหญ่ขึ้น โดยจัดแบ่งการบริหารราชการแผ่นดิน ออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ส่วนกลางประกอบไปด้วย ฝ่ายทหาร และ พลเรือน ส่วนภูมิภาคแบ่งเมืองต่าง ๆ ออกเป็น หัวเมืองเอก หัวเมืองโทหัวเมืองตรี และหัวเมืองจัตวางตามลำดับ อย่างไรก็ตามในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ก็ไม่ปรากฏชื่อของเมืองตราด แต่อย่างใดเพียงแต่บอกว่า "หัวเมืองชายทะเลหรือ บรรดาหัวเมืองชายทะเล" เท่านั้น ต่อมาในสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ได้ปรากฏว่า บรรดาหัวเมืองชายทะเลแถบตะวันออกนั้นเรียกแต่เพียงว่า "บ้านบางพระ" ในตอนปลายของกรุงศรีอยุธยา ได้ปรากฏหลักฐานในพระราชพงศาวดารว่าบรรดาเสนาบดีจัตุสดมภ์ทั้งหลาย ได้พากันแบ่งหัวเมืองต่าง ๆ ให้ไปขึ้นกับสมุหนายก สมุหพระกลาโหมและโกษาธิบดี ทำการติดต่อค้าขายกับชาวต่างประเทศ ทางทะเล

เมืองตราดเป็นเมืองสำคัญซึ่งขึ้นอยู่กับฝ่ายการคลังของประเทศมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าปราสาททองแล้ว จนกระทั่งก่อนจะเสียกรุงศรีอยุธยาในปี พ.ศ. 2310 พระเจ้าตากสินได้รวบรวมกำลังทหาร จำนวนหนึ่ง ตีฝ่าวงล้อม ของพม่าหนีออกจากกรุงศรีอยุธยา เดินทางไปรวมตัวกัน ทางทิศตะวันออก โดยยกทัพไปถึงเมืองตราดซึ่งปรากฏในพงศาวดารว่า" ...หลังจากพระเจ้าตากสิน ตีเมือง จันทบุรีได้แล้ว เมื่อวันอาทิตย์เดือน 7 ปีกุน พ.ศ. 2310 ก็ได้เกลี้ยกล่อม ผู้คนให้กลับ คืน มายังภูมิลำเนาเดิม... "ครั้นเห็นว่าเมืองจันทบุรีเรียบร้อยอย่างเดิมแล้ว จึงยกกองทัพเรือ ไปยังเมืองตราด พวกกรมการและราษฎรก็พากันเกรงกลัวยอมอ่อนน้อม โดยดี ทั่วทั้งเมือง และขณะนั้นมีสำเภาจีน มาทอดอยู่ที่ปากน้ำเมืองตราดหลายลำ พระเจ้าตากให้ไปเรียกนาย เรือมาเฝ้าพวกจีนขัดขืน แล้วกลับยิงเอาข้าหลวง พระเจ้าตากทรงทราบก็ลงเรือที่นั่งคุม เรือรบลงไปล้อมสำเภาไว้แล้ว บอกให้ พวกจีนอ่อนน้อมโดยดีพวกจีนก็หาฟังไม่กลับเอาปืน ใหญ่น้อยระดมยิงรบกันอยู่ครึ่งวัน พระเจ้าตากก็ตีได้เรือสำเภาจีนทั้งหมด ได้ทรัพย์สิ่งของ เป็นกำลังการทัพเป็นอันมาก พระเจ้าตาก จัดการเมืองตราดเรียบร้อยแล้ว ก็กลับขึ้นมาตั้ง อยู่ ณ เมืองจันทบุรี"

เหตุการณ์สำคัญอีกเหตุการณ์หนึ่งเกี่ยวกับเมืองตราด ก็คือ เมื่อปี พ.ศ. 2446 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประเทศไทยได้เสียดินแดน ให้แก่ประเทศฝรั่งเศส เนื่องมาจากการตกลงทำสนธิสัญญา กับฝรั่งเศสเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2446 (ร.ศ. 122) ซึ่งทำให้ไทยจำต้องยกดินแดนจังหวัดตราด และ เกาะต่าง ๆ ตั้งแต่อำเภอแหลมสิงห์ จ.จันทบุรีไปจนถึงเกาะกูด และจังหวัดปัจจันตคิรีเขตร หรือ เกาะกง ให้แก่ฝรั่งเศสเพื่อแลกเปลี่ยน ให้ฝรั่งเศสถอนกองทหารไปจากจันทบุรี โดยสัญญาฉบับนี้ ได้ให้สัตยาบันต่อกันและมีผลทำให้กองทหารฝรั่งเศส ถอนออกไปจากเมืองจันทบุรีตามสัญญา เมื่อ 12 มกราคม พ.ศ. 2447[7]

ทำเนียบรายพระนามและรายนามผู้ว่าราชการจังหวัดตราด[แก้]

ทำเนียบผู้ว่าราชการจังหวัดตราด[8]
พระนาม/ชื่อ เข้ารับตำแหน่ง สิ้นสุดการดำรงตำแหน่ง
1. พระยาวิเศษสิงหนาท 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2450 6 เมษายน พ.ศ. 2452
2. พระยาสุนทราธรธุรกิจ 7 เมษายน พ.ศ. 2452 30 มกราคม พ.ศ. 2456
3. พระตราษบุรีศรีสมุทเขตต์ (ธน ณ สงขลา) 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456 26 สิงหาคม พ.ศ. 2464
4. พระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) 26 สิงหาคม พ.ศ. 2464 17 กันยายน พ.ศ. 2467
5. พระยาชุมพรบุรีศรีสมุทเขตต์ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2467 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470
6. พระยาตราษบุรีศรีสมุทเขตต์ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2470 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2474
7. พระยาบริหารเทพธานี 20 มีนาคม พ.ศ. 2470 18 มกราคม พ.ศ. 2475
8. พระวุฒิภาคภักดี 18 มกราคม พ.ศ. 2475 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2476
9. น.ท. พระประยุทธชลธี (แป๊ะ วีราสา) ร.น. 22 มีนาคม พ.ศ. 2476 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2480
10. พระศรีพิชัยบริบาล 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2480 18 เมษายน พ.ศ. 2482
11. ขุนภูมิประศาสน์ 19 เมษายน พ.ศ. 2482 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2484
12.หลวงนรนิติผดุงการ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2484 1 มกราคม พ.ศ. 2486
13. ร.อ. สุรจิตต์ อินทรกำแหง 1 มกราคม พ.ศ. 2486 7 มกราคม พ.ศ. 2486
14. ขุนปัญจพรรณบพิบูล 7 มกราคม พ.ศ. 2486 18 มกราคม พ.ศ. 2490
15. ขุนสนิทประชาราษฎร์ 18 มกราคม พ.ศ. 2490 1 ตุลาคม พ.ศ. 2491
16. นายบรรณการ สร้อยทอง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2491 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2492
17. นายอารี บุปผเวส 18 มกราคม พ.ศ. 2490 1 ตุลาคม พ.ศ. 2491
18. นายประกอบ ทรัพย์มณี 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2492 6 กันยายน พ.ศ. 2494
19. พ.ต.ท.รามราชภักดี 6 กันยายน พ.ศ. 2494 12 เมษายน พ.ศ. 2497
20. นายสุทิน วิวัฒนะ 12 เมษายน พ.ศ. 2497 27 เมษายน พ.ศ. 2498
21. นายประพันธ์ ณ พัทลุง 27 เมษายน พ.ศ. 2498 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2501
22. นายจรัส เทศวิศาล 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2501 2 ตุลาคม พ.ศ. 2511
23. นายอเนก แก้วลาย 2 ตุลาคม พ.ศ. 2511 15 เมษายน พ.ศ. 2513
24. นายวิจิตร แจ่มใส 15 เมษายน พ.ศ. 2513 1 ตุลาคม พ.ศ. 2514
25. นายกนกศักดิ์ วรรณกนก 1 ตุลาคม พ.ศ. 2514 30 กันยายน พ.ศ. 2516
26. นายพฤทธิพงศ์ ชัยยะโสตถิ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2516 30 กันยายน พ.ศ. 2518
27. นายพิสนธ์ สุนทรธรรม 1 ตุลาคม พ.ศ. 2518 30 กันยายน พ.ศ. 2521
28. นายปัญญา ฤกษ์อุไร 1 ตุลาคม พ.ศ. 2521 11 มิถุนายน พ.ศ. 2522
29. นายประกิต อุตตะโมท 14 มิถุนายน พ.ศ. 2522 30 กันยายน พ.ศ. 2522
30. นายสุนทร บำรุงพงศ์ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2522 30 กันยายน พ.ศ. 2523
31. นายสมพงศ์ พันธ์สุวรรณ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2523 30 กันยายน พ.ศ. 2527
32. นายทองดำ บานชื่น 1 ตุลาคม พ.ศ. 2527 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2531
33. ร.ต.ปรีดี ตันติพงศ์ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2531 30 กันยายน พ.ศ. 2533
34. นายอมร อนันตชัย 1 ตุลาคม พ.ศ. 2533 30 กันยายน พ.ศ. 2536
35. นายไพโรจน์ ปรียารัตน์ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2536 30 กันยายน พ.ศ. 2538
36. นายผไท วิจารณ์ปรีชา 1 ตุลาคม พ.ศ. 2538 30 กันยายน พ.ศ. 2541
37. นายสุรอรรถ ทองนิรมล 1 ตุลาคม พ.ศ. 2541 30 กันยายน พ.ศ. 2542
38. นายสงคราม กอสุทธิธีรกุล 1 ตุลาคม พ.ศ. 2542 29 ธันวาคม พ.ศ. 2544
39. นายสมบูรณ์ งามลักษณ์ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2545 30 กันยายน พ.ศ. 2547
40. นายบุญช่วย เกิดสุคนธ์ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2547 30 กันยายน พ.ศ. 2550
41. นายแก่นเพชร ช่วงรังษี 1 ตุลาคม พ.ศ. 2550 30 กันยายน พ.ศ. 2553
42. น.ส.เบญจวรรณ อ่านเปรื่อง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2553 30 กันยายน พ.ศ. 2557
43. นายณรงค์ ธีรจันทรางกูร 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2557 30 กันยายน พ.ศ. 2558
44. นายชาญนะ เอี่ยมแสง 1 ตุลาคม พ.ศ. 2558 30 กันยายน พ.ศ. 2560
45. นายประเสริฐ ลือชาธนานนท์ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2560 30 กันยายน พ.ศ. 2562
46. ว่าที่ร้อยตรี พิเชียน ลิมป์หวังอยู่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2562 30 กันยายน พ.ศ. 2563
47. นายภิญโญ ประกอบผล 1 ตุลาคม พ.ศ. 2563 ปัจจุบัน

หน่วยการปกครอง[แก้]

การปกครองแบ่งออกเป็น 7 อำเภอ 38 ตำบล 261 หมู่บ้าน

  1. อำเภอเมืองตราด
  2. อำเภอคลองใหญ่
  3. อำเภอเขาสมิง
  4. อำเภอบ่อไร่
  5. อำเภอแหลมงอบ
  6. อำเภอเกาะกูด
  7. อำเภอเกาะช้าง
  แผนที่

การศึกษา[แก้]

ขั้นพื้นฐาน[แก้]

ดูเพิ่มเติมที่: รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดตราด

อุดมศึกษา[แก้]

การคมนาคม[แก้]

ทางอากาศ

สนามบินตราด ตั้งอยู่บริเวณ บ้านสลัก ระหว่างรอยต่ออำเภอเขาสมิงและอำเภอแหลมงอบ มีเที่ยวบินสายการบิน Bangkok Airways เส้นทาง กรุงเทพ-ตราด ทุกวัน วันละ 3 เที่ยวบิน และเส้นทาง ตราด-สมุย สัปดาห์ละ 3 วัน

สนามบินเกาะไม้ซี้ อยู่ห่างจากเกาะกูดเล็กน้อย สนามบินดังกล่าวมีความยาวทางวิ่ง 800 เมตร ก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2551[9]

ระยะทางจากตัวจังหวัดไปอำเภอต่างๆ[แก้]

อุทยานแห่งชาติ[แก้]

สถานที่ท่องเที่ยว[แก้]

  • ชุมชนหมู่บ้านชาวประมงคลองมะขาม บ้านคลองสน ตำบลหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่
  • หาดบานชื่น อำเภอคลองใหญ่
  • ตลาดชายแดนไทย-กัมพูชา บ้านหาดเล็ก อำเภอคลองใหญ่
  • พิพิธภัณฑ์ยุทธนาวี เกาะช้าง

ชาวจังหวัดตราดที่มีชื่อเสียง[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ
  2. ↑ กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร. สำนักงานจังหวัดตราด. "ที่ตั้งและอาณาเขต." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.trat.go.th/data_gen/locate.html [ม.ป.ป.]. สืบค้น 20 เมษายน 2553.
  3. ↑ "ข้อมูลจังหวัดชายทะเล". ฐานข้อมูลความรู้ทางทะเล. โครงการจัดการความรู้เพื่อผลประโยชน์แห่งชาติทางทะเล. สืบค้นเมื่อ 1 พฤศจิกายน 2562. Check date values in: |accessdate= (help)
  4. ↑ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/pk/pk_57.pdf 2564. สืบค้น 6 เมษายน 2564.
  5. ↑ กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ, จดหมายเหตุ ร.3, ใบบอกเรื่อง สืบราชการลับเมืองเขมร, เลขที่ 34 (สมุดไทย).
  6. ↑ "ปกิณกศิลปวัฒนธรรม เล่ม 19" (PDF). กรมศิลปากร. p. 59.
  7. ↑ เว็บไซด์จังหวัดตราด, ประวัติความเป็นมา, (5เมษายน 2557) http://www.trat.go.th/data_gen/history.html
  8. ↑ "ทำเนียบผู้ว่าราชการจังหวัดตราด". กลุ่มงานข้อมูลสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานจังหวัดตราด. สืบค้นเมื่อ 25 September 2015.
  9. ↑ ผู้ว่าฯตราดตรวจการก่อสร้างสนามบินเล็กที่เกาะไม้ซี้ เกาะกูด

ดูเพิ่ม[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

พิกัดภูมิศาสตร์: 12°14′N 102°30′E / 12.23°N 102.5°E / 12.23; 102.5

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=จังหวัดตราด&oldid=9399414"