จังหวัดกำแพงเพชร

สำหรับกำแพงเพชร ในความหมายอื่น ดูที่ กำแพงเพชร (แก้ความกำกวม)

จังหวัดกำแพงเพชร ตราประจำจังหวัด เหรียญที่ระลึกประจำจังหวัด กรุพระเครื่อง เมืองคนแกร่ง ศิลาแลงใหญ่ กล้วยไข่หวาน น้ำมันลานกระบือ เลื่องลือมรดกโลก ข้อมูลทั่วไป อักษรไทย กำแพงเพชร อักษรโรมัน Kamphaeng Phet ชื่อไทยอื่น ๆ ชากังราว ผู้ว่าราชการ ธานี ธัญญาโภชน์ (ตั้งแต่ พ.ศ. 2558) ข้อมูลสถิติ พื้นที่ 8,607.490 ตร.กม. (อันดับที่ 22) ประชากร 729,522 คน (พ.ศ. 2557) (อันดับที่ 34) ความหนาแน่น 84.75 คน/ตร.กม. (อันดับที่ 54) ISO 3166-2 TH-62 สัญลักษณ์ประจำจังหวัด ต้นไม้ สีเสียดแก่น ดอกไม้ พิกุล ศาลากลางจังหวัด ที่ตั้ง ภายในศูนย์ราชการจังหวัดกำแพงเพชร หมู่ที่ 6 ถนนกำแพงเพชร-สุโขทัย ตำบลหนองปลิง อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร 62000 โทรศัพท์ (+66) 0 5570 5004 โทรสาร (+66) 0 5570 5099 เว็บไซต์ จังหวัดกำแพงเพชร แผนที่   ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

กำแพงเพชร เป็นจังหวัดที่อยู่ในภาคกลางตอนบนและภาคเหนือตอนล่างของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพมหานครประมาณ 362 กิโลเมตร จังหวัดที่อยู่ติดกัน (จากทิศเหนือ วนตามเข็มนาฬิกา) ได้แก่ จังหวัดตาก สุโขทัย พิษณุโลก พิจิตร และนครสวรรค์

ประวัติ

อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร

วัดช้างรอบโบราณสถานที่สำคัญ

จังหวัดกำแพงเพชร เป็นเมืองเก่าที่นับว่ามีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และเจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่สมัยทวารวดี เป็นที่ตั้งของเมืองโบราณหลายเมือง เช่น เมืองชากังราว นครชุม ไตรตรึงษ์ เทพนคร และเมืองคณฑี นอกจากนี้เมืองกำแพงเพชรยังเป็นเมืองที่สองที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้ครองเมือง มีบรรดาศักดิ์เป็น " พระยาวชิรปราการ" ต่อมาในปี พ . ศ. 2459 ได้เปลี่ยนเมืองกำแพงเพชรเป็นจังหวัดกำแพงเพชร

ตามประวัติศาสตร์ กล่าวว่า กำแพงเพชรเป็นเมืองหน้าด่านของสุโขทัยมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวง เดิมเรียกชื่อว่า " เมืองชากังราว" และมีเมืองบริวารรายล้อมอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น ไตรตรึงษ์ เทพนคร ฯลฯ การที่กำแพงเพชรเป็นเมืองหน้าด่านรับศึกสงครามในอดีตอยู่เสมอ จึงเป็นเมืองยุทธศาสตร์มีหลักฐานที่แสดงให้เห็น ว่าเป็นเมืองที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์มากมาย เช่น กำแพงเมือง คูเมือง ป้อมปราการ วัดโบราณ มีหลักฐาน ให้สันนิษฐานว่าเดิมเคยเป็นที่ตั้งของเมือง 2 เมือง คือ เมืองชากังราว และเมืองนครชุม โดยเมืองนครชุมสร้างขึ้นก่อน ตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำปิง พระเจ้าเลอไท กษัตริย์องค์ที่ 4 แห่งราชวงศ์สุโขทัย เป็นผู้สร้างขึ้นเมื่อประมาณ พ. ศ. 1800 ต่อมาสมัยพระเจ้าลิไท กษัตริย์องค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์สุโขทัยได้สร้างเมืองใหม่ขึ้นทางฝั่งตะวันออกของลำน้ำปิงคือ “ เมืองชากังราว ”

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ทรงบันทึกเรื่อง กำแพงเมืองไว้ว่า " เป็นกำแพงเมืองที่เก่าแก่ มั่นคง ยังมีความสมบูรณ์มาก และเชื่อว่าสวยงามที่สุดในประเทศไทย

ปัจจุบันจังหวัดกำแพงเพชรเป็นเมืองศูนย์กลางการท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์แห่งหนึ่ง เพราะมีโบราณสถานเก่าแก่ซึ่งก่อสร้างด้วยศิลาแลงหลายแห่งรวมอยู่ใน " อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร" ที่ได้รับการพิจารณาคัดเลือกจากองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ให้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก เมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2534

สัญลักษณ์ประจำจังหวัด

• ตราประจำจังหวัด: รูปกำแพงมีเพชรฝังอยู่ในใบเสมา
• ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกพิกุล (Mimusops elengi)
• ต้นไม้ประจำจังหวัด: สีเสียดแก่น (Acadia catechu)
• คำขวัญประจำจังหวัด: กรุพระเครื่อง เมืองคนแกร่ง ศิลาแลงใหญ่ กล้วยไข่หวาน น้ำมันลานกระบือ เลื่องลือมรดกโลก

หน่วยการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาคแบ่งออกเป็น 11 อำเภอ 78 ตำบล 823 หมู่บ้าน

อำเภอเมืองกำแพงเพชร อำเภอไทรงาม อำเภอคลองลาน อำเภอขาณุวรลักษบุรี อำเภอคลองขลุง อำเภอพรานกระต่าย

อำเภอลานกระบือ อำเภอทรายทองวัฒนา อำเภอปางศิลาทอง อำเภอบึงสามัคคี อำเภอโกสัมพีนคร

การปกครองส่วนท้องถิ่น

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) มีจำนวน 90 แห่ง แบ่งออกเป็น 1 องค์การบริหารส่วนจังหวัด, 3 เทศบาลเมือง, 20 เทศบาลตำบล และ 66 องค์การบริหารส่วนตำบล มีรายชื่อดังนี้

• องค์การบริหารส่วนจังหวัดกำแพงเพชร

อำเภอเมืองกำแพงเพชร เทศบาลเมืองกำแพงเพชร เทศบาลเมืองหนองปลิง เทศบาลตำบลคลองแม่ลาย เทศบาลตำบลนครชุม เทศบาลตำบลปากดง เทศบาลตำบลเทพนคร เทศบาลตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเล องค์การบริหารส่วนตำบลไตรตรึงษ์ องค์การบริหารส่วนตำบลอ่างทอง องค์การบริหารส่วนตำบลนาบ่อคำ องค์การบริหารส่วนตำบลนครชุม องค์การบริหารส่วนตำบลทรงธรรม องค์การบริหารส่วนตำบลลานดอกไม้ องค์การบริหารส่วนตำบลคณฑี องค์การบริหารส่วนตำบลวังทอง องค์การบริหารส่วนตำบลท่าขุนราม องค์การบริหารส่วนตำบลคลองแม่ลาย องค์การบริหารส่วนตำบลธำมรงค์ องค์การบริหารส่วนตำบลสระแก้ว อำเภอไทรงาม เทศบาลตำบลไทรงาม องค์การบริหารส่วนตำบลไทรงาม องค์การบริหารส่วนตำบลหนองคล้า องค์การบริหารส่วนตำบลหนองทอง องค์การบริหารส่วนตำบลวังหนองไม้กอง องค์การบริหารส่วนตำบลมหาชัย องค์การบริหารส่วนตำบลพานทอง องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแม่แตง อำเภอขาณุวรลักษบุรี เทศบาลเมืองปางมะค่า เทศบาลตำบลขาณุวรลักษบุรี เทศบาลตำบลสลกบาตร องค์การบริหารส่วนตำบลยางสูง องค์การบริหารส่วนตำบลป่าพุทรา องค์การบริหารส่วนตำบลแสนตอ องค์การบริหารส่วนตำบลสลกบาตร องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อถ้ำ องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแตง องค์การบริหารส่วนตำบลวังชะพลู องค์การบริหารส่วนตำบลโค้งไผ่ องค์การบริหารส่วนตำบลหามแห องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะตาล

อำเภอพรานกระต่าย เทศบาลตำบลพรานกระต่าย เทศบาลตำบลบ้านพราน เทศบาลตำบลคลองพิไกร เทศบาลตำบลเขาคีริส องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหัววัว องค์การบริหารส่วนตำบลท่าไม้ องค์การบริหารส่วนตำบลวังควง องค์การบริหารส่วนตำบลวังตะแบก องค์การบริหารส่วนตำบลคุยบ้านโอง องค์การบริหารส่วนตำบลถ้ำกระต่ายทอง องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยยั้ง อำเภอคลองขลุง เทศบาลตำบลคลองขลุง เทศบาลตำบลท่าพุทรา เทศบาลตำบลท่ามะเขือ เทศบาลตำบลวังยาง องค์การบริหารส่วนตำบลคลองขลุง องค์การบริหารส่วนตำบลท่ามะเขือ องค์การบริหารส่วนตำบลท่าพุทรา องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ลาด องค์การบริหารส่วนตำบลวังแขม องค์การบริหารส่วนตำบลหัวถนน องค์การบริหารส่วนตำบลวังไทร องค์การบริหารส่วนตำบลวังบัว องค์การบริหารส่วนตำบลคลองสมบูรณ์ อำเภอคลองลาน เทศบาลตำบลคลองลานพัฒนา องค์การบริหารส่วนตำบลคลองน้ำไหล องค์การบริหารส่วนตำบลโป่งน้ำร้อน องค์การบริหารส่วนตำบลสักงาม อำเภอลานกระบือ เทศบาลตำบลลานกระบือ เทศบาลตำบลช่องลม องค์การบริหารส่วนตำบลลานกระบือ องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหลวง องค์การบริหารส่วนตำบลโนนพลวง องค์การบริหารส่วนตำบลประชาสุขสันต์ องค์การบริหารส่วนตำบลบึงทับแรต องค์การบริหารส่วนตำบลจันทิมา

อำเภอทรายทองวัฒนา เทศบาลตำบลทุ่งทราย องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งทอง องค์การบริหารส่วนตำบลถาวรวัฒนา อำเภอปางศิลาทอง องค์การบริหารส่วนตำบลโพธิ์ทอง องค์การบริหารส่วนตำบลหินดาต องค์การบริหารส่วนตำบลปางตาไว อำเภอบึงสามัคคี เทศบาลตำบลระหาน องค์การบริหารส่วนตำบลบึงสามัคคี องค์การบริหารส่วนตำบลวังชะโอน องค์การบริหารส่วนตำบลเทพนิมิต อำเภอโกสัมพีนคร องค์การบริหารส่วนตำบลโกสัมพี องค์การบริหารส่วนตำบลเพชรชมภู องค์การบริหารส่วนตำบลลานดอกไม้ตก

ประชากรในจังหวัด

      หมายถึงจำนวนประชากรได้เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปีก่อน

      หมายถึงจำนวนประชากรได้ลดลงเมื่อเทียบกับปีก่อน

อันดับ (ปีล่าสุด)	อำเภอ	พ.ศ. 2558	พ.ศ. 2557	พ.ศ. 2556	พ.ศ. 2555	พ.ศ. 2554	พ.ศ. 2553	พ.ศ. 2552	พ.ศ. 2551
1	เมืองกำแพงเพชร	213,228	213,181	212,663	212,131	211,657	212,209	211,781	211,369
2	ขาณุวรลักษบุรี	106,567	106,564	106,683	106,789	106,736	107,022	107,046	107,153
3	คลองขลุง	72,256	72,444	72,591	72,727	72,652	73,062	73,384	73,643
4	พรานกระต่าย	70,910	70,749	70,576	70,315	69,980	69,740	69,455	69,202
5	คลองลาน	63,616	63,426	63,308	63,213	63,125	62,916	62,755	63,149
6	ไทรงาม	51,042	51,087	51,120	51,063	50,887	50,963	51,069	50,763
7	ลานกระบือ	43,090	42,938	42,831	42,596	42,526	42,503	42,431	42,199
8	ปางศิลาทอง	30,685	30,570	30,490	30,453	30,377	30,255	30,309	30,205
9	โกสัมพีนคร	28,773	28,658	28,535	28,442	28,311	28,257	28,216	28,104
10	บึงสามัคคี	26,431	26,353	26,262	26,274	26,282	26,408	26,576	26,585
11	ทรายทองวัฒนา	23,560	23,552	23,572	23,552	23,476	23,758	23,824	23,842
—	รวม	730,158	729,522	728,631	727,555	726,009	727,093	726,846	726,213

อุทยาน

ช่องเย็น อุทยานแห่งชาติแม่วงก์

• อุทยานแห่งชาติคลองลาน
• อุทยานแห่งชาติคลองวังเจ้า
• อุทยานแห่งชาติแม่วงก์
• อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร
• เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียง
• พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร

งานประเพณี

ประเพณีงานสารทไทย กล้วยไข่เมืองกำแพงเพชร

• ประเพณีนบพระ-เล่นเพลง
• ประเพณีงานสารทไทย กล้วยไข่เมืองกำแพงเพชร
• งานเทศกาลกินก๋วยเตี๋ยว เที่ยวเมืองกำแพงเพชร
• งานแข่งขันเรือยาวประเพณีลำน้ำปิง จังหวัดกำแพงเพชร ชิงถ้วยพระราชทาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

โรงเรียนบ้านเขาน้ำเพชร

อาชีวศึกษา

• วิทยาลัยเทคนิคกำแพงเพชร
• วิทยาลัยสารพัดช่างกำแพงเพชร
• วิทยาลัยอาชีวศึกษาเทศบาลเมืองกำแพงเพชร
• วิทยาลัยอาชีวศึกษาภักดีพณิชยการและเทคโนโลยี กำแพงเพชร
• วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีกำแพงเพชร
• วิทยาลัยการอาชีพขาณุวรลักษบุรี

อุดมศึกษา

• มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร
• มหาวิทยาลัยนเรศวร ศูนย์วิทยบริการกำแพงเพชร (โรงเรียนวัชรวิทยา)
• มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาลัยการจัดการเพื่อการพัฒนา ศูนย์การศึกษากำแพงเพชร (โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดกำแพงเพชร กีฬา)
• มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย ศูนย์การศึกษากำแพงเพชร (วัดนาควัชรโสภณ (วัดช้าง)
• มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (วิทยบริการ วัดบรมธาตุนครชุม จังหวัดกำแพงเพชร)
• วิทยาลัยสงฆ์กำแพงเพชร (กำลังดำเนินการ พื้นที่ก่อสร้างบริเวณตลาดคลองแม่ลาย)

ชาวจังหวัดกำแพงเพชรที่มีชื่อเสียง

• พระมหาโพธิวงศาจารย์ (ทองดี สุรเตโช) พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ราชบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร
• แก้ว พงษ์ประยูร - นักมวยสากลสมัครเล่นทีมชาติไทย
• คนึง ไทยประสิทธิ์ - นักการเมือง
• จักรกริช แอลจียิม - นักมวย
• ฉัตรชัย บุตรพรหม - เป็นนักฟุตบอลชาวไทย
• ทศพล หิมพานต์ - นักร้อง
• พงษ์พัฒน์ วชิรบรรจง - นักร้อง นักแสดง ผู้กำกับละครโทรทัศน์ ผู้กำกับภาพยนตร์
• ไพรัช ธัชยพงษ์ - นักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไทย
• มาลัย ชูพินิจ - นักเขียน นักหนังสือพิมพ์
• รอง เค้ามูลคดี - นักแสดง
• เรืองวิทย์ ลิกค์ - นักการเมือง
• ลูกนก สุภาพร - นักร้อง
• วราเทพ รัตนากร - นักการเมือง
• สมาน ส.จาตุรงค์ - นักมวย
• สมพร ยศ - เป็นนักฟุตบอลชาวไทย
• อานนท์ บุษผา - เป็นนักฟุตบอลชาวไทย
• ลาภิสรา อินทรสูต - นักร้อง นักแสดง พิธีกร

ดูเพิ่ม

• รายชื่อวัดในจังหวัดกำแพงเพชร
• รายชื่อโรงเรียนในจังหวัดกำแพงเพชร
• พิพิธภัณฑสถานกำแพงเพชรเฉลิมพระเกียรติ
• ศูนย์รวมสายพันธุ์กล้วย
• รายชื่อสาขาของธนาคารในจังหวัดกำแพงเพชร
• รายชื่อห้างสรรพสินค้าในจังหวัดกำแพงเพชร

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของจังหวัด

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดกำแพงเพชร
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย