จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์

จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์
Sacrum Imperium Romanum
← ค.ศ. 962–1806 ↓
ธงจักรวรรดิ ตราแผ่นดิน
แผนที่จักรวรรดิ์โรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ค.ศ. 962-1806
เมืองหลวง		ไม่มีอย่างเป็นทางการ; นครศูนย์กลางอำนาจมีหลากหลายตลอดประวัติศาสตร์
ภาษา		ละติน เยอรมัน อิตาลี เช็ก ดัตช์ ฝรั่งเศส สโลวีเนีย และอื่นๆ
ศาสนา		โรมันคาทอลิก
รัฐบาล		ราชาธิปไตยโดยเลือกตั้ง
จักรพรรดิ
-	ค.ศ. 962-967	ออทโทที่ 1
-	ค.ศ. 1027-1039	คอนราดที่ 2
-	ค.ศ. 1530-1556	ชาลส์ที่ 5
-	ค.ศ. 1637-1657	แฟร์ดีนันด์ที่ 3
-	ค.ศ. 1792-1806	ฟรันซ์ที่ 2
ยุคประวัติศาสตร์		สมัยกลาง-สมัยใหม่ตอนต้น
-	จักรพรรดิออทโทที่ 1 ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งอิตาลี	2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 962
-	จักรพรรดิคอนราดที่ 2 ครองแคว้นบูร์กอญ	ค.ศ. 1034
-	สนธิสัญญาสันติภาพเอาก์สบูร์ก	25 กันยายน ค.ศ. 1555
-	สนธิสัญญาสันติภาพเวสต์ฟาเลีย	24 ตุลาคม ค.ศ. 1648
-	จักรพรรดิฟรันซ์ที่ 2 ยุบจักรวรรดิ	6 สิงหาคม 1806
ก่อนหน้า ถัดไป ราชอาณาจักรแห่งชาวแฟรงก์ตะวันออก สวิตเซอร์แลนด์ สาธารณรัฐดัตช์ สมาพันธรัฐแห่งไรน์ จักรวรรดิออสเตรีย จักรวรรดิฝรั่งเศสที่ 1 ราชอาณาจักรปรัสเซีย

จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ (ละติน: Sacrum Imperium Romanum, เยอรมัน: Heiliges Römisches Reich) เป็นอภิมหาอำนาจในอดีต เป็นจักรวรรดิซึ่งประกอบด้วยดินแดนหลากเชื้อชาติในยุโรปกลาง ก่อกำเนิดขึ้นในสมัยกลางตอนต้นและล่มสลายลงในปี ค.ศ. 1806 โดย ราชอาณาจักรเยอรมนีถือเป็นดินแดนที่ใหญ่ที่สุดในบรรดา 962 ดินแดนในจักรวรรดิ รองลงมาคือ ราชอาณาจักรโบฮีเมีย, ราชอาณาจักรบูร์กอญ, ราชอาณาจักรอิตาลี

ในวันที่ 25 ธันวาคม ค.ศ. 800 สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 3 ทรงประกอบพิธีราชาภิเษกให้ชาร์เลอมาญ กษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์ ขึ้นเป็นจักรพรรดิแห่งชาวโรมันโดยปกครองดินแดนทั้งหมดในยุโรปตะวันตก ลูกหลานของชาร์เลอมาญก็ได้สืบทอดบัลลังก์นี้ไปจนถึง ค.ศ. 899 หลังจากนั้นบัลลังก์แห่งแฟรงก์ก็ตกไปเป็นของผู้ปกครองชาวอิตาลีจนถึง ค.ศ. 924 บัลลังก์ได้ว่างลงเป็นระยะเวลากว่า 38 จนเมื่อพระเจ้าออทโทแห่งเยอรมนีสามารถพิชิตอิตาลีได้ พระองค์ก็เจริญรอยตามชาร์เลอมาญ โดยให้พระสันตะปาปาประกอบพิธีราชาภิเษกพระองค์ขึ้นเป็นจักรพรรดิแห่งชาวโรมันเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 962 เป็นจุดเริ่มต้นของจักรวรรดิซึ่งจะดำรงอยู่กว่าแปดศตวรรษจากนี้

เนื่องจากจักรวรรดินี้ดำรงอยู่เป็นระยะเวลากว่าแปดร้อยปี ดินแดนของจักรวรรดิจึงแปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลาในประวัติศาสตร์ ดินแดนในจักรวรรดิมีหลายฐานะ ตั้งแต่ ราชอาณาจักร, ราชรัฐ, ดัชชี, เคาน์ตี, เสรีนคร และอื่นๆ ซึ่งปัจจุบันครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของเยอรมนี, ออสเตรีย, ลิกเตนสไตน์, สวิสเซอร์แลนด์ เบลเยียม เนเธอร์แลนด์, ลักเซมเบิร์ก, สาธารณรัฐเช็ก, สโลวีเนีย, บางส่วนในอิตาลี, บางส่วนในฝรั่งเศส, บางส่วนในโปแลนด์

หลังพ่ายแพ้ต่อฝรั่งเศสในยุทธการที่เอาสเทอร์ลิทซ์ในปี ค.ศ. 1805 จักรวรรดิได้สูญเสียรัฐต่างๆไปจำนวนมากแก่ฝรั่งเศส ในการนี้ จักรพรรดินโปเลียนแห่งฝรั่งเศสได้เอารัฐที่ยึดมาได้จัดตั้งขึ้นเป็นสมาพันธรัฐแห่งแม่น้ำไรน์ ส่งผลให้จักรพรรดิฟรันซ์ที่ 2 แห่งโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ตัดสินใจยุบจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ในวันที่ 6 สิงหาคม ค.ศ. 1806 และสถาปนาจักรวรรดิออสเตรียขึ้นมาแทน

ที่มาของชื่อ

หลังการล่มสลายของจักรวรรดิโรมันตะวันตกในปี ค.ศ. 476 จากการสละราชสมบัติของจักรพรรดิโรมุลุส เอากุสตุส ดินแดนของชาวโรมันก็แตกออกเป็นดินแดนน้อยใหญ่มากมาย สามร้อยกว่าปีให้หลัง ชาร์เลอมาญก็สามารถรวบรวมดินแดนของโรมันกลับมาเป็นหนึ่งได้อีกครั้งในปี ค.ศ. 800 โดยมีชื่อในระยะแรกนี้เพียงแค่ว่า "จักรวรรดิโรมัน" (Roman Empire) ต่อมาเมื่อจักรพรรดิฟรีดริชที่ 1 สามารถปกครองอิตาลีและวาติกันได้ จักรวรรดิก็ถูกเรียกว่า "จักรวรรดิอันศักดิ์สิทธิ์" (Holy Empire) ซึ่งได้พัฒนาไปเป็นคำว่า "จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์" ที่เริ่มปรากฏตั้งในคริสต์ศตวรรษที่ 13 เป็นต้นมา

ใน ค.ศ. 1512 สภานิติบัญญัติแห่งโคโลญได้ตราพระราชกฤษฎีกาขึ้นมา โดยได้เปลี่ยนชื่อเป็น จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์แห่งชนชาติเยอรมัน (เยอรมัน: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation) ซึ่งเป็นชื่อที่ปรากฏในเอกสารบางฉบับมาตั้งแต่ ค.ศ. 1474 ชื่อนี้ถูกใช้งานถึงปลายคริตส์ศตวรรษที่ 18 ก็เป็นอันเลิกใช้

สภาพของจักรวรรดิ

จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นตั้งอยู่ในความไม่สงบของเหล่าขุนนางในแต่ละท้องที่ ที่พยายามจะแยกออกจากจักรวรรดิ เพื่อที่จะไปตั้งอำนาจของรัฐปกครองตนเองแบบฝรั่งเศสและอังกฤษ จักรพรรดิไม่มีอำนาจที่จะควบคุมท้องที่ ที่มีเหล่าขุนนางปกครอง จักรพรรดิจึงอนุญาตให้เหล่าขุนนางและเหล่าบิชอปปกครองอย่างอิสระได้ในคริสต์ศตวรรษที่ 11

ดินแดนของจักรวรรดิ

หลังการปฏิรูปจักรวรรดิ ดินแดนที่อยู่ภายใต้พระบรมเดชานุภาพของจักรพรรดิแบ่งอย่างกว้างได้เป็นสามกลุ่ม:

• ราชรัฐ เป็นดินแดนที่อยู่ภายใต้การปกครองของเจ้าสืบตระกูล เช่น แกรนด์ดยุก, ดยุก, มาร์เกรฟ หรือ เคานต์
• สังฆารัฐ เป็นดินแดนที่ปกครองโดยนักบวชของคริสตจักรโรมันคาทอลิก นักบวชเหล่านี้อาจมีตำแหน่งเป็น มุขนายก, อัครมุขนายก หรือ เจ้าชายมุขนายก
• เสรีนคร เป็นเมืองที่ได้รับอิมพีเรียลอิมมีเดียซี เจ้าผู้ครองเมืองจะขึ้นตรงต่อจักรพรรดิ ไม่ต้องขึ้นต่อเจ้าอื่นๆ เจ้าผู้ครองเสรีนครอาจมีตำแหน่งเป็น เจ้าชาย หรือ ดยุก

ดินแดนทั้งหมดมีจำนวนมากถึง 300 รัฐ บางรัฐมีพื้นที่ไม่กี่ตารางไมล์เท่านั้น

สภาจักรวรรดิ

ราชสภามีหน้าที่ออกกฎหมาย ทำการเลือกตั้ง แบ่งได้เป็น 3 สภาคือ:

1. สภาเจ้านครรัฐผู้คัดเลือก ประกอบด้วยเจ้าผู้ปกครองรัฐทั้ง 7 มีหน้าที่ลงมติรับรองจักรพรรดิองค์ใหม่
2. สภาเครือราชรัฐ ประกอบด้วยผู้ปกครองรัฐที่มิได้มีตำแหน่งตามข้อ 1.
3. สภาของเครือเสรีนคร ประกอบด้วยผู้ปกครองเมืองที่มีสถานะเป็นเสรีนคร

ศาล

ศาลยุติธรรมมี 2 ประเภทได้แก่ ศาลหลวง (Reichshofrat) กับ ศาลคดีแห่งจักรวรรดิ (Reichskammergericht) ซึ่งก่อตั้งพร้อมกับการปฏิรูปจักรวรรดิเมื่อปี ค.ศ. 1495

เครือราชรัฐ

เครือราชรัฐ (Reichskreise)เกิดขึ้นหลังจากการปฏิรูปจักรวรรดิ ซึ่งเริ่มโดยการก่อตั้งเป็นหกเครือ ในปี ค.ศ. 1500 และต่อมาขยายเป็น 10 เครือในปี ค.ศ. 1512 แต่ละเครือมีหน้าที่ดูแลเฉพาะแคว้นที่อยู่ของแต่ละเครือ มีหน้าที่คล้ายรัฐบาลท้องถิ่น

ประวัติศาสตร์

มงกุฎของจักรพรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ (ช่วงปลายศตวรรษที่ 10), ปัจจุบันอยู่ ณ กรุงเวียนนา

ต้นกำเนิด

ตามขนบธรรมเนียมของชาวแฟรงก์ เมื่อจักรพรรดิชาร์เลอมาญสิ้นพระชนม์ ได้แบ่งปันส่วนของดินแดนให้กับราชบุตรราชวงศ์แคโรลีเจี้ยนทั้ง 3 พระองค์ ตามสนธิสัญญาแห่งแวดังร์ในปี ค.ศ. 843 จึงกลายเป็น 3 ดินแดนแห่งอาณาจักรแฟรงก์ และดำเนินเอกราชจนกระทั่งดินแดนฝั่งตะวันออกพ่ายแก่ลุดวิกชาวเยอรมัน

เหล่าผู้นำแห่ง อาลีแมนเนีย บาวาเรีย ฟรานเซีย และแซกซอนี ได้เลือก คอนราด แห่งฟรานโคเนีย เป็นหัวหน้าในปี ค.ศ. 911และผู้สืบทอดตำแหน่งของเขาคือ เฮนรี่ที่ 1 ชาวแซ็กซอนได้ยอมรับส่วนที่เหลือของอาณาจักรแฟรงค์ตะวันออกในปี ค.ศ. 919 (แต่อาณาจักรตะวันตกยังถูกปกครองโดยราชวงศ์กอรอแล็งเฌียง) และสถาปนาตนเองเป็นพระมหากษัตริย์แห่งชาวแฟรงก์ตะวันออกและกำเนิดราชวงศ์ออทโทเนียน

จักรพรรดิไฮน์ริชที่ 1 ต้องการให้พระราชโอรส ออทโท เป็นผู้สืบพระราชสมบัติ และทำการพระราชอภิเษกกับราชินีหม้ายแห่งอิตาลี เพื่อที่จะได้เป็นกษัตริย์ทั้ง 2 อาณาจักร (แฟรงก์ตะวันออก และอิตาลี) และต่อมา พระราชโอรสออทโทได้สถาปนาตนเองขึ้นครองราชย์เป็น "จักรพรรดิออทโทที่ 1 มหาราชแห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์"

ส่วนที่เหลือในปัจจุบัน

ในปัจจุบันนี้ยังมีรัฐที่เป็นส่วนที่เหลือของจักรวรรดิคือประเทศลิกเตนสไตน์ ซึ่งอยู่ระหว่างสวิตเซอร์แลนด์ และออสเตรีย

ในปัจจุบันยังมีผู้ที่มีสิทธิ์ครองบัลลังก์ตามเชื้อสายของจักรวรรดิ คือออทโท ฟอน ฮับส์บูร์ก แต่ตำแหน่งจักรพรรดินั้นได้ยกเลิกไปแล้ว

อาณาจักรที่สืบทอดอำนาจต่อ

หลังจากการสิ้นสุดสงครามนโปเลียน ราชสภาเยอรมันได้ก่อตั้งขึ้นในปี 1815 และสิ้นสุดในปี 1866 เมื่ออาณาจักรปรัสเซียได้รวบรวมเยอรมันได้ในปี 1871

ประวัติศาสตร์

• ประวัติศาสตร์เยอรมนี
• ประวัติศาสตร์ออสเตรีย
• ประวัติศาสตร์ลิกเตนสไตน์
• ประวัติศาสตร์เนเธอร์แลนด์
• ประวัติศาสตร์สวิตเซอร์แลนด์
• ประวัติศาสตร์อิตาลี
• ประวัติศาสตร์โปแลนด์
• ประวัติศาสตร์สโลวิเนีย

ดูเพิ่ม

ราชรัฐของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ เครือราชรัฐ เจ้านครรัฐผู้คัดเลือก ราชรัฏฐาภิสิทธิ์

ราชนครรัฐอิสระ ราชสังฆาจักร การปฏิรูปดินแดนในเยอรมนี

แหล่งข้อมูลอื่น

• The constitutional structure of the Reich
• Das Heilige Reich (German Museum of History, Berlin)
• List of Wars of the Holy Roman Empire
• Deutschland beim Tode Kaiser Karls IV. 1378 (Germany at the death of emperor Charles IV.) taken from "Meyers Kleines Konversationslexikon in sechs Bänden. Bd. 2. Leipzig u. Wien : Bibliogr. Institut 1908", map inserted after page 342
• Books and articles on the Reich
• The Holy Roman Empire

แผนที่

• The Holy Roman Empire, 1138-1254
• The Holy Roman Empire in 1398
• The Holy Roman Empire in 1547
• The Holy Roman Empire in 1648
• The Holy Roman Empire in 1789 (Interactive map)