เตียวหุย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เตียวหุย (จาง เฟย์)
張飛
ภาพวาดเตียวหุยในสมัยราชวงศ์ชิง
ผู้บัญชาการกองพลทหารม้ารถศึก (車騎將軍)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 221 (221) – ค.ศ. 221 (221)
กษัตริย์เล่าปี่
นายพันเอกผู้บัญชาการมณฑลราชธานี
(司隸校尉)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 221 (221) – ค.ศ. 221 (221)
กษัตริย์เล่าปี่
ถัดไปจูกัดเหลียง
แม่ทัพฝ่ายขวา (右將軍)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 219 (219) – ค.ศ. 221 (221)
กษัตริย์เล่าปี่
เจ้าเมืองปาเส (巴西太守)
(ภายใต้เล่าปี่)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 214 (214) – ค.ศ. 219 (219)
กษัตริย์หองจูเหียบ
เจ้าเมืองหนาน (南郡太守)
(ภายใต้เล่าปี่)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. 214 (214)
กษัตริย์หองจูเหียบ
เจ้าเมืองอี๋ตู (宜都太守)
(ภายใต้เล่าปี่)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์หองจูเหียบ
แม่ทัพผู้โจมตีเชลยศึก (征虜將軍)
(ภายใต้เล่าปี่)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 209 (209) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์หองจูเหียบ
General of the Household (中郎將)
(ภายใต้เล่าปี่)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 199 (199) – ค.ศ. 209 (209)
กษัตริย์หองจูเหียบ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิดไม่ปรากฏ
เมืองจัวจวิ้น จักรวรรดิฮั่น (ปัจจุบันคือ อำเภอจัวโจว มณฑลเหอเป่ย์)
เสียชีวิตกรกฎาคมหรือสิงหาคม ค.ศ. 221[a]
หลางจง เมืองปาเส จ๊กก๊ก (ปัจจุบันคือ เมืองหลางจง มณฑลเสฉวน)
คู่สมรสXiahou Ji
บุตร
อาชีพแม่ทัพ
ชื่อรองอี้เต๋อ/เอ๊กเต๊ก (益德/翼德)
สมัญญานามหฺวันโหฺว (桓侯)
ตำแหน่งขุนนางMarquis of Xi District
(西鄉侯)
เตียวหุย (จาง เฟย์)
"เตียวหุย" (จาง เฟย์) เขียนเป็นอักษรจีนตัวเต็ม (บน) และอักษรจีนตัวย่อ (ล่าง)
อักษรจีนตัวเต็ม張飛
อักษรจีนตัวย่อ张飞

เตียวหุย (เสียชีวิต กรกฎาคมหรือสิงหาคม ค.ศ. 221)[a] มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า จาง เฟย์ (จีน: 张飞; พินอิน: Zhāng Fēi; เวด-ไจลส์: Chang Fei; การออกเสียง) ชื่อรอง เอ๊กเต๊ก[b] หรือภาษาจีนกลางคือ อี้เต๋อ (จีน: 益德; พินอิน: Yìdé) เป็นขุนพลและขุนนางชาวจีนภายใต้ขุนศึกเล่าปี่ในช่วงปลายยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและต้นยุคสามก๊กของจีน เตียวหุยและกวนอูเป็นหนึ่งในคนกลุ่มแรก ๆ ที่เข้าร่วมกับเล่าปี่ ทั้งคู่มีความสัมพันธ์ฉันท์พี่น้องกับเล่าปี่ผู้เป็นนาย และติดตามเล่าปี่ในช่วงแรก ๆ ของการแสวงอำนาจของเล่าปี่ในฐานะขุนศึก เตียวหุยต่อสู้ในหลายยุทธการในฝ่ายเล่าปี่ เช่น ยุทธการที่เซ็กเพ็ก (ค.ศ. 208–209), การยึดมณฑลเอ๊กจิ๋ว (ค.ศ. 212–214) และยุทธการที่ฮันต๋ง (ค.ศ. 217–218) เตียวหุยถูกลอบสังหารโดยผู้ใต้บังคับบัญชาจองตนเองในปี ค.ศ. 221 หลังรับราชการเพียงไม่กี่เดือนในรัฐจ๊กก๊กที่ก่อตั้งโดยเล่าปี่ก่อนหน้านีั้ในปีเดียวกันนั้น[3]

เตียวหุยเป็นหนึ่งในตัวละครหลักในนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ที่ประพันธ์ในศตวรรษที่ 14 เรื่องสามก๊ก (ซานกั๋วเหยี่ยนอี้) ซึ่งเล่าเรื่องเหตุการณ์ก่อนและระหว่างยุคสามก๊ก ในนวนิยาย เตียวหุยเป็นพี่น้องร่วมสาบานของเล่าปี่และกวนอูด้วยคำสาบานในสวนท้อในช่วงเริ่มต้นของนวนิยายและยังคงความซื่อสัตย์ต่อคำสาบานจนกระทั่งเสียชีวิต

ประวัติ[แก้]

เตียวหุยเกิดในอำเภอจัวจวิน (ปัจจุบันคือ อำเภอจัวโจว, เมืองเป่าติ้ง, มณฑลเหอเป่ย์) ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออก เป็นพระอนุชาร่วมสาบานคนสุดท้องของพระเจ้าเล่าปี่และกวนอู โดยการสาบานที่สวนดอกท้อนั้น กระทำขึ้นที่หลังบ้านของเตียวหุยเอง และเป็นเตียวหุยที่ออกทุนทรัพย์ในการรวบรวมผู้คนเป็นครั้งแรกของทั้ง 3 มีนิสัยวู่วามอารมณ์ร้อน ชอบดื่มสุราจนเมามายแล้วเฆี่ยนตีทหารบ่อย ๆ ศีรษะโตเหมือนเสือ หน้าสีดำ ตาพองโต เสียงดังปานฟ้าผ่า กิริยาดั่งม้าควบ เป็นผู้มีพละกำลังมากและมีแรงมากที่สุดในสามพี่น้อง อาวุธประจำตัวคือทวนยาว 8 ศอก หนัก 80 ชั่งจีน เรียกว่าทวนอสรพิษ บางตำราเรียกว่า ทวนยาวอสรพิษ ตัวคมทวนขดไปมาเป็นคลื่นคล้ายงู ปลายคมเป็นรูปจันทร์เสี้ยว อาชีพเดิมของเตียวหุยคือคนขายหมูในเมืองตุ้นกวน ต่อมาได้ติดตามเล่าปี่เพื่อปราบกบฏโจรโพกผ้าเหลือง และเตียวหุยก็ได้ร่วบรบกับพระเจ้าเล่าปี่ มาตลอดทั้งชีวิต ทั้งสู้รบมาหลายศึกอย่างศึกเซ็กเพ็ก ศึกเขาเตงกุนสัน ร่วมรบกับทหารเสือหลายคน ภายหลังเตียวหุยเสียชีวิตขณะยกทัพไปหมายจะล้างแค้นให้กวนอู เพราะถูกลอบฆ่าตัดหัวโดยฮอมเกียงและเตียวตัดทหารฝ่ายตนเอง เตียวหุยอายุได้ 54 ปี (ในฉบับหลอกว้านจงกล่าวว่าเสียชีวิตเมื่ออายุ 50 ปี) เนื่องจากนิสัยวู่วามของตนเอง

ภายนอกเตียวหุยอาจดูเป็นคนหยาบช้า อารมณ์ร้อนไม่มีสติปัญญา แต่แท้ที่จริงแล้วเตียวหุยเป็นผู้ที่มีความซื่อสัตย์มาก เป็นคนตรงไปตรงมา นับถือคุณธรรม กล้าหาญ และเป็นผู้ที่มีสติปัญญาในการวางอุบายรบด้วย ดั่งจะเห็นได้จากหลายตอน เช่น เมื่อครั้งที่เล่าปี่อพยพครอบครัวและชาวเมืองจากเมืองซินเอี๋ยหนีการตามล่าของโจโฉ เตียวหุยเป็นผู้ใช้อุบายใช้กิ่งไม้ผูกหางม้า แล้วให้ทหารวิ่งไปมาในป่าหลังสะพานเตียงปันให้ฝุ่นตลบ เพื่อลวงทหารโจโฉว่ามีกองกำลังซุ่มในป่าจำนวนมาก ทั้งยังมีอุบายเปิดเผยเส้นทาง เพื่อหลอกเงียมหงันให้มาลอบโจมตี แต่สุดท้ายก็เข้าแผนของเตียวหุยที่ใช้กองทัพซุ่มซ้อนกลจนพ่ายแพ้ไป และอีกครั้งที่แสร้งทำเป็นเมามายเพื่อลวงเตียวคับ จนในที่สุดก็เอาชนะเตียวคับได้ ทั้งที่มีชัยภูมิเสียเปรียบกว่า เป็นต้น

แม้ในวรรณคดีสามก๊ก บุคลิกของเตียวหุยจะเป็นคนเจ้าอารมณ์ ชอบใช้แต่กำลัง แต่จากการศึกษาทางประวัติศาสตร์แล้ว พบว่าเตียวหุยตัวจริงหาได้เป็นเช่นนั้น ก่อนที่จะร่วมเป็นพี่น้องกับเล่าปี่และกวนอู เตียวหุยก็ไม่ได้มีอาชีพขายหมู หากแต่ยังเป็นกวี และก่อนที่เล่าปี่จะได้ชีซีและขงเบ้งมาเป็นที่ปรึกษา พบว่าแท้จริงแล้วที่ปรึกษาของเล่าปี่ก็คือ เตียวหุยนั่นเอง[4]

ครอบครัว[แก้]

ในปี ค.ศ. 200 เตียวหุยบังเอิญพบกับหลานสาวของแฮหัวเอี๋ยนระหว่างที่นางออกไปเก็บฟืนจึงลักพาตัวนางมา หลานสาวของแฮหัวเอี๋ยนในเวลานั้นอายุราว 13 ปี เตียวหุยรู้ว่านางได้รับการอบรมเลี้ยงดูมาอย่างดีจึงแต่งงานกับนาง ให้กำเนิดบุตรสาว 2 คนซึ่งภายหลังทั้งคู่ได้แต่งงานกับเล่าเสี้ยนและขึ้นเป็นจักรพรรดินีแห่งรัฐจ๊กก๊ก บุตรสาวคนแรกเป็นที่รู้จักในชือจักรพรรดินีจิ้งไอ[5][6] จักรพรรดินีจิ้งไอมีน้องสาวซึ่งแต่งงานกับเล่าเสี้ยนเช่นกันและรู้จักในชื่อ จักรพรรดินีจาง[7]

บุตรชายคนโตของเตียวหุยชื่อเตียวเปา เสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในวัยเยาว์[8] บุตรชายของเตียวเปาชื่อจาง จุน (張遵) รับราชการเป็นราชเลขาธิการ (尚書) ในปี ค.ศ. 263 ระหว่างการพิชิตจ๊กก๊กของวุยก๊ก จาง จุนติดตามจูกัดเจี๋ยมในการป้องกันกิมก๊กจากการบุกของเตงงายขุนพลวุยก๊ก แต่ถูกสังหารในที่รบ[9][10]

บุตรชายคนรองของเตียวหุยชื่อเตียวเซีย (張紹 จาง เช่า) สืบทอดบรรดาศักดิ์ของบิดาและรับราชการเป็นมหาดเล็ก (侍中) และผู้ช่วยราชเลขาธิการ (尚書僕射) ในจ๊กก๊ก[11] ในปี ค.ศ. 263 จักรพรรดิจ๊กก๊กเล่าเสี้ยนมอบหมายให้เตียวเซีย เจียวจิ๋ว และเตงเลียง (鄧良 เติ้ง เหลียง) เป็นผู้แทนพระองค์ในการยอมจำนนต่อเตงงายและนำไปสู่การสิ้นสุดของจ๊กก๊ก หลังการล่มสลายของจ๊กก๊ก เตียวเซียติดตามเล่าเสี้ยนไปยังลกเอี๋ยงราชธานีของวุยก๊ก ได้รับบรรดาศักดิ์โหฺวร่วมกับอดีตขุนนางของจ๊กก๊กคนอื่น ๆ[12]

อาวุธ[แก้]

อาวุธประจำกายของเตียวหุยมีลักษณะเป็นโค้งคล้ายงูเลื้อยไปมา หัวตัด รู้จักกันดีในชื่อว่า ทวนงูเลื้อย หรือ ทวนอสรพิษ (Viper Blade) หลอมพร้อมกันกับอาวุธของเล่าปี่และกวนอู หนักถึง 80 ชั่ง

หมายเหตุ[แก้]

  1. 1.0 1.1 ชีวประวัติเล่าปี่ในจดหมายเหตุสามก๊กบันทึกว่าเตียวหุยเสียชีวิตในศักราชเจี๋ยงบู๋ปีที่ 1 เดือน 6 ในรัสมัยของเล่าปี่[1] เทียบได้กับช่วงระหว่างวันที่ 8 กรกฎาคมถึง 5 สิงหาคม ค.ศ. 221 ในปฏิทินจูเลียนและก่อนเกรโกเรียน
  2. ในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 1 บรรยายความถึงเตียวหุยเมื่อเริ่มมีบทบาทว่า "ผู้นั้นจึงตอบว่าเราชื่อเตียวหุยเอ๊กเต๊กบ้านอยู่ตุ้นก้วน"[2]

อ้างอิง[แก้]

  1. ([章武元年]六月, ... 車騎將軍張飛為其左右所害。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 32.
  2. "สามก๊ก ตอนที่ ๑". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ February 28, 2024.
  3. de Crespigny 2007, p. 1042.
  4. Spirit of Asia (2023-07-16). "เตียวหุย...เมตตา ปัญญา หรือบ้าบิ่น". Thai PBS. สืบค้นเมื่อ 2023-08-23.
  5. (初,建安五年,時霸從妹年十三四,在本郡,出行樵採,為張飛所得。飛知其良家女,遂以為妻,產息女,為劉禪皇后。) อรรถาธิบายจากเว่ย์เลฺว่ ใน จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 9.
  6. (後主敬哀皇后,車騎將軍張飛長女也。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 34.
  7. (後主張皇后,前后敬哀之妹也。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 34.
  8. (長子苞,早夭。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 36.
  9. (苞子遵為尚書,隨諸葛瞻於綿竹,與鄧艾戰,死。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 36.
  10. (忠、纂馳還更戰,大破之,斬瞻及尚書張遵等首,進軍到雒。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 28.
  11. (次子紹嗣,官至侍中尚書僕射。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 36.
  12. (用光祿大夫譙周策,降於艾,奉書曰:「... 謹遣私署侍中張紹、光祿大夫譙周、駙馬都尉鄧良奉齎印緩,請命告誠, ...」 ... 紹、良與艾相遇於雒縣。 ... 後主舉家東遷,旣至洛陽, ... 尚書令樊建、侍中張紹、光祿大夫譙周、祕書令郤正、殿中督張通並封列侯。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 33.
  • หนังสือ คุยเฟื่องเรื่องสามก๊ก โดย โกวิท ตั้งตรงจิตร (พ.ศ. 2550 สำนักพิมพ์ชมรมเด็ก)
  • หนังสือ สามก๊กฉบับนายทุน โดย หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช
  • หนังสือ โจโฉ นายกรัฐมนตรีตลอดกาล โดย หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช

ดูเพิ่ม[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]