โจสิด

โจสิด 曹植
ภาพโจสิดที่นำมาจาก Nymph of Luo River โดยกู้ ไข่จือ
เฉินอ๋อง (陳王)
ดำรงตำแหน่ง	232 – 27 ธันวาคม 232
ตงเอออ๋อง (東阿王)
ดำรงตำแหน่ง	229–232
ยงชิวอ๋อง (雍丘王)
ดำรงตำแหน่ง	228–229 223–227
จุ้นอี๋อ๋อง (浚儀王)
ดำรงตำแหน่ง	227–228
จ้วนเฉิงอ๋อง (鄄城王)
ดำรงตำแหน่ง	12 พฤษภาคม 222 – 223
ประสูติ	ค.ศ. 192 เทศมณฑล Juancheng มณฑลชานตง
สวรรคต	27 ธันวาคม พ.ศ. 232 (40 ปี) อำเภอหฺวายหยาง มณฑลเหอหนาน
คู่อภิเษก	พระนางชุย
พระราชบุตร	Cao Miao Cao Zhi Cao Jinhu Cao Xingnü
พระนามเต็ม ชื่อตระกูล: โจ (曹) ชื่อตัว: สิด (植) ชื่อรอง: จื่อเจี้ยน (子建) พระมรณนาม ซีอ๋อง (思王)
ราชวงศ์	ราชวงศ์โจ
พระราชบิดา	โจโฉ
พระราชมารดา	พระนางเปียนซี

โจสิด
"โจสิด" ในอักษรจีน
ภาษาจีน	曹植
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Cáo Zhí กั๋วยฺหวี่หลัวหม่าจื้อ Tsaur Jyr เวด-ไจลส์ Ts'ao2 Chih2 IPA [tsʰǎu ʈʂɨ̌] ภาษากวางตุ้งมาตรฐาน อักษรโรมันแบบเยล Chòuh Jihk IPA [tsʰȍu tsèk̚] ยฺหวิดเพ็ง Cou4 Zik6 ภาษาหมิ่นใต้ ไถหลัว Tsô Si̍t ภาษาจีนยุคกลาง ภาษาจีนยุคกลาง dzaw d͡ʒik

โจสิด มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า เฉา จื๋อ (จีน: 曹植; ค.ศ. 192 – 27 ธันวาคม ค.ศ. 232) ชื่อรอง จื่อเจี้ยน (จีน: 子建) รู้จักกันหลังเสียชีวิตว่า เฉินซีหวัง (陈思王) เป็นตัวละครในวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กที่มีตัวตนจริงในประวัติศาสตร์ในยุคสามก๊ก เป็นบุตรชายคนที่ 3 ของโจโฉและนางเปียนซี ชื่อรอง จื่อเจี้ยน เป็นบุตรคนรองมาจากโจเจียง เป็นบุคคลที่ได้ชื่อว่าเฉลียวฉลาดมาก อายุเพียง 10 ขวบ สามารถท่องจำโคลงกลอนได้ถึง 1 แสนบท จนกล่าวกันว่า ถ้าปัญญาของคนทั่วไปมี 1 ส่วน แต่ของโจสิดมีถึง 10 ส่วน

โจสิด เป็นบุตรชายที่โจโฉรักมากเพราะความปราดเปรื่องทางสติปัญญา และมักแต่งโคลงสดุดีโจโฉเสมอ ๆ แต่ติดอยู่ว่า โจสิดยังมีแต่ผลงานทางด้านโคลงกลอน ไม่เคยแสดงบทบาทอย่างอื่น ซ้ำยังเป็นคนมีอารมณ์กวีตลอดเวลา คือ ติดเหล้าและเที่ยวเสเพล ชอบที่จะคบหากับเอียวสิ้ว ที่ปรึกษาของโจโฉ ที่โจโฉไม่ค่อยไว้วางใจ

เมื่อถึงครั้งที่โจโฉคิดจะแต่งตั้งรัชทายาท โจโฉคิดไม่ตกว่าจะเลือกใครระหว่าง โจผี กับ โจสิด แต่มีแนวโน้มว่าจะเลือกโจสิดมากกว่า โจผีร้อนใจจึงรุดไปปรึกษากาเซี่ยง และด้วยอุบายของกาเซี่ยง ตำแหน่งนี้จึงตกเป็นของโจผีในที่สุด ท้ายสุดเมื่อ โจผีขึ้นครองราชย์ ทรงคิดที่จะกำจัดโจสิด พระอนุชาแท้ ๆ เพราะถือว่าเป็นศัตรูคนหนึ่งของพระองค์ จึงบีบบังคับให้โจสิดเดินได้ 7 ก้าว และแต่งกลอนที่ร้องขอชีวิตมาให้ได้ ไม่เช่นนั้นจะสั่งประหารชีวิต โจสิดคิดกลอนได้สด ๆ มีเนื้อหาว่า ต้นถั่วเผาต้นถั่ว ในกระทะถั่วร้องไห้ กำเนิดจากรากเดียวกัน เหตุไฉนคิดทำลาย มีเนื้อหาถึง พี่น้องกำเนิดจากจุดเดียวกัน เหตุไฉนจึงคิดฆ่าล้างกัน พระเจ้าโจผีจึงสำนึกได้และไม่สั่งประหารชีวิต แต่เนรเทศโจสิดออกไปนอกเมืองแทน และไม่นาน โจสิดก็ถึงแก่ความตายด้วยความตรอมใจ ในปี พ.ศ. 775

บางเรื่องเล่า กล่าวว่า เหตุที่พระเจ้าโจผีต้องประหารโจสิด ก็ด้วย โจสิดมีจิตพิศวาทต่อพระนางเอียนสี มเหสีเอกของพระองค์ ด้วยการลักลอบแต่งกลอนที่มีเนื้อหารักใคร่ถึงนาง

ในวรรณกรรมสามก๊ก

ภาพวาดโจสิดสมัยราชวงศ์ชิงในสามก๊ก วรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์

ดูเพิ่ม

• รายชื่อบุคคลในยุคสามก๊ก
• บทกวีเจ็ดก้าว

อ่านเพิ่ม

• ตันซิ่ว (คริสต์ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อ).
• de Crespigny, Rafe (2007). A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms 23-220 AD. Leiden: Brill. ISBN 9789004156050.
• ล่อกวนตง (คริสต์ศตวรรษที่ 14). สามก๊ก (ซันกั๋วเหยียนอี้).
• Luo, Guanzhong (2007). Three Kingdoms: A Historical Novel: Volume IV. แปลโดย Roberts, Moss. Beijing: Foreign Languages Press. ISBN 978-7-119-00590-4.
• เผย์ ซงจือ (คริสต์ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อจู้).
• Ruthven, K.K. (1969). A Guide to Ezra Pound's Personae (1926). University of California Press.
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.

ปหล่งข้อมูลอื่น

• ผลงานของ Zhi Cao ที่โครงการกูเทินแบร์ค
• ผลงานเกี่ยวกับ/โดย โจสิด ที่อินเทอร์เน็ตอาร์ไคฟ์
• ผลงานเกี่ยวกับ/โดย Zijian ที่อินเทอร์เน็ตอาร์ไคฟ์