มณฑลเหอเป่ย์

มณฑลเหอเป่ย์ 河北省
มณฑล
การถอดเสียง
• ภาษาจีน	เหอเป่ย์เฉิ่ง (河北省 Héběi Shěng)
• ชื่อย่อ	HE / HEB / จี้ (冀 Jì)
แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลเหอเป่ย์
พิกัด: 39°18′N 116°42′E
ตั้งชื่อจาก	เหอ (河 hé) — "แม่น้ำ" (แม่น้ำเหลือง) เป่ย์ (北 běi) — "เหนือ" "ทางเหนือของแม่น้ำเหลือง"
เมืองหลวง (และเมืองใหญ่สุด)	ฉือเจียจวง
เขตการปกครอง	11 จังหวัด, 121 อำเภอ, 2207 ตำบล
การปกครอง
• เลขาธิการพรรค	หวัง ตงเฟิง
• ผู้ว่าการ	ฉวี่ ฉิน
พื้นที่
• ทั้งหมด	188,800 ตร.กม. (72,900 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	อันดับที่ 12
ความสูงจุดสูงสุด (ยอดเขาเสียวอู่ไถ)	2,882 เมตร (9,455 ฟุต)
ประชากร  (พ.ศ. 2559)
• ทั้งหมด	74,700,500 คน
• อันดับ	อันดับที่ 6
• ความหนาแน่น	400 คน/ตร.กม. (1,000 คน/ตร.ไมล์)
• อันดับความหนาแน่น	อันดับที่ 11
ประชากรศาสตร์
• ชาติพันธุ์	ฮั่น: 96% แมนจู: 3% หุย: 0.8% มองโกล: 0.3%
• ภาษาและภาษาถิ่น	จีนกลางจี้หลู่, จีนกลางปักกิ่ง, จิ้น
รหัส ISO 3166	CN-HE
GDP (พ.ศ. 2560)	3.60 ล้านล้านเหรินหมินปี้ (อันดับที่ 8)
• ต่อหัว	47,985 เหรินหมินปี้ (อันดับที่ 18)
HDI (2010)	0.691 (ปานกลาง) (อันดับที่ 16)
เว็บไซต์	www.hebei.gov.cn (อักษรจีนตัวย่อ) english.hebei.gov.cn (ภาษาอังกฤษ)

มณฑลเหอเป่ย์ (จีน:  河北; พินอิน: Héběi) เป็นมณฑลหนึ่งในภาคเหนือของสาธารณรัฐประชาชนจีน ชื่อย่อของมณฑล คือ "จี้" (冀 Jì) ตั้งตามชื่อของมณฑลจี้ หรือจี้โจว ซึ่งเป็นมณฑลในสมัยราชวงศ์ฮั่นที่อยู่บริเวณทางตอนใต้ของมณฑลเหอเป่ย์ในปัจจุบัน คำว่า เหอเป่ย์ เมื่อแปลตรงตัวหมายถึง "ทางเหนือของแม่น้ำ" ตามที่ตั้งของมณฑลที่อยู่ทางทิศเหนือของแม่น้ำเหลือง เมืองหลวงและเมืองใหญ่สุดของมณฑล คือ ฉือเจียจวง

เมื่อรัฐบาลกลางยุบมณฑล "จื๋อลี่" ซึ่งมีความหมายว่า "ปกครองโดยตรง (โดยราชสำนัก)" มณฑลจื๋อลี่สมัยใหม่ก็ได้ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 1911 และต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น "เหอเป่ย์" ในปี ค.ศ. 1928 อีกชื่อหนึ่งของมณฑลเหอเป่ย์คือ เอียนจ้าว (燕趙) ตั้งตามชื่อของรัฐเอียนและรัฐจ้าว ซึ่งอยู่ในยุครณรัฐในประวัติศาสตร์จีนโบราณ

พื้นที่มณฑลเหอเป่ย์ล้อมรอบเทศบาลนครสองแห่ง ได้แก่ ปักกิ่ง และเทียนจิน มีอาณาเขตติดต่อกับมณฑลเหลียวหนิงทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เขตปกครองตนเองมองโกเลียในทางทิศเหนือ มณฑลชานซีทางทิศตะวันตก มณฑลเหอหนานทางทิศใต้ มณฑลชานตงทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ และทะเลปั๋วไห่ทางทิศตะวันออก และยังมีพื้นที่เล็ก ๆ ที่เป็นดินแดนส่วนแยก ไม่เป็นผืนเดียวกับพื้นที่ส่วนใหญ่ของมณฑล ซึ่งแทรกอยู่กึ่งกลางระหว่างปักกิ่งและเทียนจิน พื้นที่นี้ประกอบด้วย นครซานเหอ, อำเภอปกครองตนเองชนชาติหุย ต้าฉ่าง, และอำเภอเซียงเหอ โดยทั้งสามเป็นเขตการปกครองในนครหลางฝาง

ประชากรในมณฑลมีจำนวนกว่า 74 ล้านคน จึงเป็นมณฑลที่มีประชากรมากเป็นอันดับหกของประเทศจีน ประกอบด้วยชนกลุ่มใหญ่ที่เป็นชาวฮั่น ร้อยละ 96 และชนกลุ่มน้อย ได้แก่ แมนจู หุย และมองโกล

ภูมิศาสตร์

ภูมิอากาศ

มีสภาพอากาศแบบมรสุมเขตอบอุ่นภาคพื้นทวีป แบ่งเป็น 4 ฤดู ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 300-800 มิลลิเมตร/ปี อุณหภูมิเฉลี่ยตลอดปี 3-27 องศาเซลเซียส ปี 2004

เขตการปกครอง

มณฑลเหอเป่ย์ประกอบด้วยเขตการปกครองระดับจังหวัดจำนวน 11 แห่ง โดยทั้งหมดมีฐานะเป็นนครระดับจังหวัด

• นครฉือเจียจวง (石家庄市 Shíjiāzhuāng Shì)
• นครถังชาน (唐山市 Tángshān Shì)
• นครฉินหฺวางเต่า (秦皇岛市 Qínhuángdǎo Shì)
• นครหานตาน (邯郸市 Hándān Shì)
• นครสิงไถ (邢台市 Xíngtái Shì)
• นครเป่าติ้ง (保定市 Bǎodìng Shì)
• นครจางเจียโข่ว (张家口市 Zhāngjiākǒu Shì)
• นครเฉิงเต๋อ (承德市 Chéngdé Shì)
• นครชางโจว (沧州市 Cāngzhōu Shì)
• นครหลางฝาง (廊坊市 Lángfáng Shì)
• นครเหิงฉุ่ย (衡水市 Héngshuǐ Shì)

เขตการปกครองระดับจังหวัดทั้ง 11 แห่งนี้ แบ่งออกเป็นเขตการปกครองระดับอำเภอ จำนวน 168 แห่ง (ประกอบด้วย 47 เขต, 21 นครระดับอำเภอ, 94 อำเภอ และ 6 อำเภอปกครองตนเอง) และแบ่งย่อยลงอีกเป็นเขตการปกครองระดับตำบลจำนวน 2,207 แห่ง เมื่อสิ้นปี ค.ศ. 2017 ประชากรทั้งหมดของมณฑลเหอเป่ย์มีจำนวน 75.2 ล้านคน

ประชากร

มีประชากร 68,090,000 คน ความหนาแน่น 363/ก.ม. จีดีพี 876.9 พันล้านเหรินหมินปี้ ต่อประชากร 12,900 ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวฮั่น

เศรษฐกิจ

มีมูลค่าจีดีพีเท่ากับ 883,690 ล้านหยวน เพิ่มขึ้น 12.9% จีดีพีเฉลี่ยต่อหัว เท่ากับ 13,017 หยวน เพิ่มขึ้น 12.2% อุตสาหกรรมมี 5 ประเภทได้แก่ อุตสาหกรรมผลิตเวชภัณฑ์ยา หลอมโลหะ วัสดุก่อสร้าง เครื่องจักรกล และผลิตภัณฑ์อาหาร นอกจากนี้ยังมีอุตสาหกรรมสิ่งทอและอุตสาหกรรมเบาต่าง ๆ ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมในท้องถิ่นที่สำคัญ

แหล่งข้อมูลอื่น

• Hebei คู่มือการท่องเที่ยวจากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)
• เว็บไซต์มณฑลเหอเป่ย์ เก็บถาวร 2003-07-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน