เอ๊กจิ๋ว
เอ๊กจิ๋ว ในภาษาจีนกลางเรียกว่า อี้โจว (益州) เป็นมณฑลของจีนโบราณ มีเมืองหลวงคือเมืองเซงโต๋ (เฉิงตู) ในมณฑลยังประกอบด้วยเมืองฮันต๋ง (ฮั่นจง), ปูเต๋า (อู่ตู), เยฺว่ซี และอี้ [1] ทางเหนือติดชายแดนของมณฑลเลียงจิ๋ว (เหลียงโจว)[1] เอ๊กจิ๋วมีพิ้นที่ครอบคลุมมณฑลเสฉวนและเมืองฉงชิ่งในปัจจุบัน
ประวัติศาสตร์
[แก้]ในช่วงการก่อกบฏของชาวเกี๋ยงครั้งยิ่งใหญ่ครั้งแรก (ค.ศ. 107–118) ในมณฑลเลียงจิ๋ว,[2] ความวุ่นวายได้แพร่ขยายไปยังเมืองฮันต๋งและเมืองปูเต๋า[1]
ใน ค.ศ. 188 เล่าเอี๋ยนได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าหลวงแคว้นเอ๊กจิ๋ว[3] หลังจากเล่าเอี๋ยนเสียชีวิตในค.ศ. 194 เอ๊กจิ๋วได้มาเป็นของเล่าเจี้ยงบุตรชายของเล่าเอี๋ยน[4]
ใน ค.ศ. 213 ขุนศึกโจโฉยึดครองเมืองฮันต๋งจากเตียวฬ่อผู้นำลัทธิเต๋าและคุกคามอาณาเขตที่เหลือของเอ๊กจิ๋ว เล่าเจี้ยงขอความช่วยเหลือไปยังขุนศึกเล่าปี่ที่เป็นญาติ แต่เล่าปี่หันกลับมายึดอำนาจเล่าเจี้ยง เข้าครองอาณาเขตส่วนใหญ่ของมณฑลเอ๊กจิ๋ว และก่อตั้งเป็นจ๊กก๊ก[4] เวลาต่อมาในยุทธการที่ฮันต๋ง (ค.ศ. 217–219) เล่าปี่ยึดได้เมืองฮันต๋งจากโจโฉเป็นผลสำเร็จ สามารถรวมอำนาจเหนือมณฑลเอ๊กจิ๋วได้อย่างเบ็ดเสร็จ ใน ค.ศ. 221 เล่าปี่สถาปนาตนเป็นจักรพรรดิ
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 de Crespigny, p. 256.
- ↑ de Crespigny, p. 10–11.
- ↑ de Crespigny, Rafe (2016). Fire over Luoyang: A History of the Later Han Dynasty 23-220 AD. Leiden: Brill. p. 432. ISBN 9789004325203. สืบค้นเมื่อ 28 April 2018.
- ↑ 4.0 4.1 de Crespigny, p. 472.
| ซือลี่ |
|  มณฑลและเมืองของราชวงศ์ฮั่นในปี ค.ศ. 219 |
|---|---|---|
| อิจิ๋ว (ยฺหวีโจว) |
| |
| กิจิ๋ว (จี้โจว) | ||
| กุนจิ๋ว (เหยี่ยนโจว) | ||
| ชีจิ๋ว (สฺวีโจว) | ||
| เฉงจิ๋ว (ชิงโจว) | ||
| เกงจิ๋ว (จิงโจว) | ||
| ยังจิ๋ว (หยางโจว) | ||
| เอ๊กจิ๋ว (อี้โจว) | ||
| เลียงจิ๋ว (เหลียงโจว) | ||
| เป๊งจิ๋ว (ปิ้งโจว) |
| |
| ชั่วฟาง | ||
| อิวจิ๋ว (โยวโจว) | ||
| เกาจิ๋ว (เจียวโจว) | ||
รายชื่อเต็ม (202 ก่อน ค.ศ. – ค.ศ. 220) | ||