ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (ประเทศไทย)"
Mr.GentleCN (คุย | ส่วนร่วม) |
|||
บรรทัด 218: | บรรทัด 218: | ||
* [[อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท]] |
* [[อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท]] |
||
== มรดกโลก == |
== มรดกโลกในภาคอีสาน == |
||
<gallery widths=200px heights=200px> |
<gallery widths=200px heights=200px> |
||
ไฟล์:KHAOYAI.JPG|''[[ป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่]] [[อำเภอวังน้ำเขียว]] และ [[อำเภอปากช่อง]] [[จังหวัดนครราชสีมา]] |
ไฟล์:KHAOYAI.JPG|''[[ป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่]] [[อำเภอวังน้ำเขียว]] และ [[อำเภอปากช่อง]] [[จังหวัดนครราชสีมา]] |
||
ไฟล์:Wat Pho Si Nai - UNESCO World Heritage Site plaque.JPG|''[[แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง]]'' |
ไฟล์:Wat Pho Si Nai - UNESCO World Heritage Site plaque.JPG|''[[แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง]]'' |
||
⚫ | |||
== เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า == |
== เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า == |
||
บรรทัด 256: | บรรทัด 256: | ||
* [[เลือดแปลง]] |
* [[เลือดแปลง]] |
||
* หมก เป็นอาหารประเภทหนึ่งที่ใช้ใบตองห่อนิยม ใช้กับเนื้อปลา ไก่ แมลง กบ เขียด ผักและหน่อไม้ หมกหรือห่อหมกของภาคอีสานจะไม่ใส่กะทิ |
* หมก เป็นอาหารประเภทหนึ่งที่ใช้ใบตองห่อนิยม ใช้กับเนื้อปลา ไก่ แมลง กบ เขียด ผักและหน่อไม้ หมกหรือห่อหมกของภาคอีสานจะไม่ใส่กะทิ |
||
<gallery widths=200px heights=200px> |
|||
ไฟล์:Plaraataladdonwai06.jpg|ปลาร้า |
|||
ไฟล์:Lap mu isan.JPG|ลาบ |
|||
ไฟล์:Som tam thai.JPG|ส้มตำ |
|||
ไฟล์:Khao Kam - Thailand.jpg|ข้าวเหนียว |
|||
⚫ | |||
== อ้างอิง == |
== อ้างอิง == |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 13:20, 30 มิถุนายน 2556
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
ภาคอีสาน หรือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นเขตหรือภาคหนึ่งทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย อยู่บนแอ่งโคราชและแอ่งสกลนคร มีแม่น้ำโขงกั้นเขตทางตอนเหนือและตะวันออกของภาค ทางด้านใต้จรดชายแดนกัมพูชา ทางตะวันตกมีเทือกเขาเพชรบูรณ์และเทือกเขาดงพญาเย็นเป็นแนวกั้นแยกจากภาคเหนือและภาคกลาง
ภาคอีสานยังมีเนื้อที่มากที่สุดของประเทศไทย ประมาณ 168,854 ตารางกิโลเมตร หรือมีเนื้อที่ร้อยละ 33.17 เทียบได้กับหนี่งในสามของพื้นที่ทั้งหมดของประเทศไทยได้จัดว่าเป็นพื้นที่ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย เทือกเขาที่สูงที่สุดในภาคอีสานคือ ยอดภูหลวง ภูพานและภูกระดึงซึ่งเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำสายสำคัญของชาวอีสานในหลายจังหวัดด้วยกัน เช่น แม่น้ำชี ลำตะคอง แม่น้ำพอง แม่น้ำเลย แม่น้ำพรม แม่น้ำมูล แม่น้ำสงคราม
ภาษาหลักของภาคนี้ คือ ภาษาอีสานซึ่งเป็นภาษาลาวสำเนียงหนึ่ง ส่วนภาษาไทยกลางนิยมใช้กันแพร่หลายโดยเฉพาะในเมืองใหญ่ ขณะเดียวกันยังมีภาษาเขมรที่ใช้กันมากในบริเวณอีสานใต้ นอกจากนี้ มีภาษาถิ่นอื่น ๆ อีกมาก เช่น ภาษาผู้ไท ภาษาโส้ ภาษาไทยโคราช เป็นต้น ภาคอีสานยังมีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่โดดเด่น เช่น อาหาร ภาษา ดนตรีหมอลำ และศิลปะการฟ้อนรำที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ เป็นต้น
บุคคลสำคัญในภาคอีสาน
- กรมหลวงประจักรศิลปาคม นักรบปราบฮ่อของไทย ผู้ปกครองมณฑลอุดรธานี
- พระยาภักดีชุมพล (แล) เจ้าเมืองชัยภูมิคนแรก (ผู้ภักดีต่อแผ่นดิน)
- พระยาชัยสุนทร (โสมพะมิต)เจ้าโสมพะมิตร เจ้าเมืองกาฬสินธุ์คนแรก
- ท้าวสุรนารีวีรสตรีไทย ช่วยกอบกู้อิสรภาพให้เมืองนครราชสีมา
- นางสาวบุญเหลือ ผู้ร่วมกอบกู้เมืองนครราชสีมาร่วมกับท้าวสุรนารี จากกองทัพเจ้าอนุวงศ์ ณ ทุ่งสัมฤทธิ์
- หลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต
- พระราชสังวรญาณ (พุธ ฐานิโย)
- พระเทพวิทยาคม (คูณ ปริสุทฺโธ)
- พระธรรมวิสุทธิมงคล (บัว ญาณสมฺปนฺโน)
- พระยายมราชเจ้าเมืองนครราชสีมาคนแรก ในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
- สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระอนุรักษ์เทเวศร์ กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข
- สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา
- เจ้าพระยานครราชสีมา (ทองอิน)เจ้าเมืองนครราชสีมาสมัยสงครามปราบกบฏเวียงจันทน์และ อานามสยามยุทธ
- เจ้าพระยามหิศราธิบดี (ทองคำ) สามีท่านท้าวสุรนารี (คุณหญิงโม)
- พระยาสุรินทร์ภักดีศรีณรงค์จางวาง (ปุม) เจ้าเมืองสุรินทร์ท่านแรก
จังหวัดในภาคอีสาน
ภาคอีสานมีทั้งหมด 20 จังหวัด ตามราชบัณฑิตยสถาน และตามคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ[1] ซึ่งจัดแบ่งเหมือนกัน ดังนี้
สถิติประชากรของจังหวัดในภาคอีสาน
อันดับ | จังหวัด | จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2555) [2] |
! จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2554) [3] |
จำนวน (คน) (31 ธันวาคม 2553) [4] |
---|---|---|---|---|
1 | นครราชสีมา | 2,601,167 | 2,585,325 | 2,582,089 |
2 | อุบลราชธานี | 1,826,920 | 1,816,057 | 1,813,088 |
3 | ขอนแก่น | 1,774,816 | 1,766,066 | 1,767,601 |
4 | บุรีรัมย์ | 1,566,740 | 1,559,085 | 1,553,765 |
5 | อุดรธานี | 1,557,298 | 1,548,107 | 1,544,786 |
6 | ศรีสะเกษ | 1,458,370 | 1,452,203 | 1,452,471 |
7 | สุรินทร์ | 1,386,277 | 1,380,399 | 1,381,761 |
8 | ร้อยเอ็ด | 1,308,570 | 1,305,058 | 1,309,708 |
9 | ชัยภูมิ | 1,133,034 | 1,127,423 | 1,127,423 |
10 | สกลนคร | 1,129,174 | 1,123,351 | 1,122,905 |
11 | กาฬสินธุ์ | 985,084 | 981,655 | 982,578 |
12 | มหาสารคาม | 945,149 | 939,736 | 940,911 |
13 | นครพนม | 708,350 | 704,768 | 703,392 |
14 | เลย | 629,787 | 624,920 | 624,066 |
15 | ยโสธร | 540,267 | 538,853 | 539,257 |
16 | หนองคาย | 512,439 | 509,870 | 509,395 |
17 | หนองบัวลำภู | 505,071 | 502,551 | 502,868 |
18 | บึงกาฬ | 412,613 | 407,634 | 403,542 |
19 | อำนาจเจริญ | 373,494 | 372,241 | 372,137 |
20 | มุกดาหาร | 342,868 | 340,581 | 339,575 |
— | รวม | 21,697,488 | 21,585,883 | 21,573,318 |
เมืองใหญ่ของอีสานเรียงตามประชากร
- เทศบาลนครนครราชสีมา ประชากร 162,799 คน (อันดับที่ 3 ของประเทศ)
- เทศบาลนครอุดรธานี ประชากร 137,948 คน (อันดับที่ 6 ของประเทศ)
- เทศบาลนครขอนแก่น ประชากร 113,754 คน (อันดับที่ 8 ของประเทศ)
- เทศบาลนครอุบลราชธานี ประชากร 105,081 คน
- เทศบาลนครสกลนคร ประชากร 53,877 คน (อันดับที่ 36 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองมหาสารคาม ประชากร 46,523 คน
- เทศบาลเมืองหนองคาย ประชากร 46,180 คน
- เทศบาลเมืองศรีสะเกษ ประชากร 41,680 คน
- เทศบาลเมืองสุรินทร์ ประชากร 40,351 คน (อันดับที่ 54 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองกาฬสินธุ์ ประชากร 37,646 คน (อันดับที่ 63 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองชัยภูมิ ประชากร 37,477 คน (อันดับที่ 64 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองปากช่อง ประชากร 36,871 คน (อันดับที่ 65 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองร้อยเอ็ด ประชากร 34,660 คน (อันดับที่ 69 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองมุกดาหาร ประชากร 34,486 คน (อันดับที่ 70 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองชุมแพ ประชากร 32,300 คน (อันดับที่ 73 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองบ้านไผ่ ประชากร 30,684 คน (อันดับที่ 76 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองวารินชำราบ ประชากร 30,360 คน (อันดับที่ 78 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองบุรีรัมย์ ประชากร 28,308 คน (อันดับที่ 82 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองนครพนม ประชากร 28,205 คน (อันดับที่ 84 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองอำนาจเจริญ ประชากร 25,987 คน (อันดับที่ 89 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองหนองสำโรง ประชากร 24,977 คน (อันดับที่ 93 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองเลย ประชากร 22,531 คน (อันดับที่ 100 ของประเทศ)
- เทศบาลเมืองยโสธร ประชากร 21,039 คน
- เทศบาลเมืองหนองบัวลำภู ประชากร 20,923 คน
- เทศบาลเมืองกันทรลักษ์ ประชากร 20,175 คน
- เทศบาลเมืองเดชอุดม ประชากร 14,386 คน
- เทศบาลเมืองเมืองพล ประชากร 12,083 คน
- เทศบาลเมืองกระนวน ประชากร 11,031 คน
- เทศบาลเมืองบัวขาว ประชากร 11,803 คน
- เทศบาลเมืองท่าบ่อ ประชากร 18,503 คน
- เทศบาลเมืองโนนสูง-น้ำคำ ประชากร 10,073 คน
- เทศบาลเมืองบ้านดุง ประชากร 16,003 คนเทศบาลเมืองบ้านดุง
- เทศบาลเมืองสีคิ้ว ประชากร 18,390 คน
- เทศบาลเมืองนางรอง ประชากร 21,274 คน
- เทศบาลเมืองชุมเห็ด ประชากร 20,193 คน
- เทศบาลเมืองวังสะพุง ประชากร 12,374 คน
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคอีสาน
เทศบาลนคร
เทศบาลเมือง
- เทศบาลเมืองกาฬสินธุ์
- เทศบาลเมืองชัยภูมิ
- เทศบาลเมืองนครพนม
- เทศบาลเมืองบุรีรัมย์
- เทศบาลเมืองมหาสารคาม
- เทศบาลเมืองมุกดาหาร
- เทศบาลเมืองยโสธร
- เทศบาลเมืองเลย
- เทศบาลเมืองศรีสะเกษ
- เทศบาลเมืองสุรินทร์
- เทศบาลเมืองหนองคาย
- เทศบาลเมืองหนองบัวลำภู
เทศบาลตำบล
อบต.
ท่าอากาศยานพาณิชย์
- ท่าอากาศยานนานาชาติอุดรธานี
- ท่าอากาศยานขอนแก่น
- ท่าอากาศยานเลย
- ท่าอากาศยานสุรินทร์ภักดี
- ท่าอากาศยานนครพนม
- ท่าอากาศยานบุรีรัมย์
- ท่าอากาศยานร้อยเอ็ด
- ท่าอากาศยานสกลนคร
- ท่าอากาศยานนครราชสีมา
- ท่าอากาศยานนานาชาติอุบลราชธานี
อุทยานแห่งชาติ
- อุทยานแห่งชาติแก่งตะนะ
- อุทยานแห่งชาติเขาพระวิหาร
- อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่
- อุทยานแห่งชาติตาดโดน
- อุทยานแห่งชาติตาพระยา
- อุทยานแห่งชาติไทรทอง
- อุทยานแห่งชาตินายูง-น้ำโสม
- อุทยานแห่งชาติน้ำพอง
- อุทยานแห่งชาติป่าหินงาม
- อุทยานแห่งชาติผาแต้ม
- อุทยานแห่งชาติภูกระดึง
- อุทยานแห่งชาติภูเก้า-ภูพานคำ
- อุทยานแห่งชาติภูจองนายอย
- อุทยานแห่งชาติภูเรือ
- อุทยานแห่งชาติภูแลนคา
- อุทยานแห่งชาติภูเวียง
- อุทยานแห่งชาติภูผาม่าน
- อุทยานแห่งชาติภูผายล
- อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก
- อุทยานแห่งชาติภูพาน
- อุทยานแห่งชาติภูลังกา
- อุทยานแห่งชาติภูสระดอกบัว
- อุทยานแห่งชาติภูสวนทราย
- อุทยานแห่งชาติมุกดาหาร
อุทยานประวัติศาสตร์
- อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง
- อุทยานประวัติศาสตร์พิมาย
- อุทยานประวัติศาสตร์กลุ่มปราสาทตาเมือนและปราสาทศีขรภูมิ
- อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท
มรดกโลกในภาคอีสาน
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดูนลำพัน
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเขียว
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าผาผึ้ง
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูวัว
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ายอดโดม
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าพนมดงรัก
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูสีฐาน* [[เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูหลวง
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยศาลา
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยทับทัน-ห้วยสำราญ
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดงใหญ่
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าตาเบาะ-ห้วยใหญ่
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูค้อ-ภูกระแต
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูซำผักหนาม
- เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าบุณฑริก-ยอดมน
อาหารหลักของชาวอีสาน
- ปลาร้าหลน นำปลาร้าที่เป็นตัวใหญ่พอประมาณนำไปทอดในกระทะให้สุก นิยมกินกับข้าวเหนียว เครื่องเคียงมี พริกสด โหรพา กระเทียม
- ข้าวจี่ จะนำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้ว ปั้นเป็นก้อนโรยเกลือเสียบไม้ นำไปย่างไฟ แล้วทาทับด้วยไข่
- ปลาร้าบอง นำปลาร้าเป็นตัวมาสับให้ละเอียดพร้อมกับใส่เครื่องปรุง เช่น ตะไคร้ พริก หอม กระเทียม ใบมะกรูด
- ลาบ
- ไข่มดแดง
- แกงอ่อม
- แกงเห็ด
- ก้อย
- แกงผักหวานไข่มดแดง
- หม่ำเนื้อ
- ข้าวเหนียวไก่ย่าง
- ส้มตำ ซึ่งในอีสานนั้นทางนครราชสีมาหรือ โคราช จะขึ้นชื่อความอร่อยมากเลยทีเดียว
- เลือดแปลง
- หมก เป็นอาหารประเภทหนึ่งที่ใช้ใบตองห่อนิยม ใช้กับเนื้อปลา ไก่ แมลง กบ เขียด ผักและหน่อไม้ หมกหรือห่อหมกของภาคอีสานจะไม่ใส่กะทิ
อ้างอิง
- ↑ http://www.royin.go.th/th/knowledge/detail.php?ID=1378 ราชบัณฑิตยสถาน
- ↑ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2555." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat55.html 2555. สืบค้น 3 เมษายน 2556.
- ↑ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2554." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat54.html 2555. สืบค้น 6 เมษายน 2555.
- ↑ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2553." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1] 2553. สืบค้น 22 มีนาคม 2554.
แหล่งข้อมูลอื่น
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ ภาคอีสาน