ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ม้าเฉียว"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
Book Bachelor (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 22: | บรรทัด 22: | ||
}} |
}} |
||
'''ม้าเฉียว หรือหม่าเชา''' (ค.ศ. 176 - ค.ศ. 222) ชื่อรอง '''เหมิงฉี''' เป็นนายทหารและ[[ขุนศึก]]ที่มีชีวิตอยู่ในช่วงปลาย[[ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก]]และช่วงต้น[[ยุคสามก๊ก]]ของประเทศ[[จีน]] ม้าเฉียวเป็นลูกชายคนโตของ[[ม้าเท้ง]] ขุนศึกผู้มีชื่อเสียงใน[[:en:Liang_Province|มณฑลเหลียง]] (พื้นที่ส่วนหนึ่งในภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน) ซึ่งสืบเชื้อสายมาจาก[[หม่าหยวน (ราชวงศ์ฮั่น)|หม่าหยวน]] ในปี 211 ม้าเฉียวตั้งกลุ่มพันธมิตรกับ[[หันซุย]]และและขุนศึกคนอื่น ๆ ในพื้นที่ตะวันตกเฉียงเหนือเพื่อก่อกบฏต่อรัฐบาลกลางของราชวงศ์ฮั่นที่นำโดย[[โจโฉ]] กลุ่มพันธมิตรแตกพ่ายหลังจากพ่ายแพ้ที่[[ยุทธการที่ด่านตงก๋วน]]ให้กับทัพโจโฉ ม้าเฉียวถอยทัพก่อนจะกลับมาตีและยึดมณฑลเหลียงได้จากการที่ม้าเฉียวสังหาร[[:en:Wei_Kang|เหวยคัง]]และบังคับให้คนของเหวยคังศิโรราบแก่เขา ประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น ม้าเฉียวก่อจลาจล [[พระเจ้าเหี้ยนเต้]]จึงออกพระบรมราชโองการให้ประหารครอบครัวม้าเฉียวที่อาศัยในเมือง[[เย่ (เหอเป่ย)|เย่]]ในขณะนั้น ในช่วงเวลาเดียวกัน [[:en:Zhao_Ang|จ้าวอ๋าง]] [[:en:Yang_Fu_(Han_dynasty)|หยางฟู]] และลูกน้องเดิมของเหวยคังคนอื่น ๆ ก่อกบฏขึ้นและขับไล่ม้าเฉียวออกจากมณฑลเหลียง ม้าเฉียวหนีไปยังนคร[[ฮั่นจง]] ยืมทหารจากเตียวฬ่อเพื่อกลับไปบุกมณฑลเหลียงแต่ก็พ่ายแพ้และร่นถอยกลับมา ม้าเฉียวรับใช้เตียวฬ่ออยู่ช่วงหนึ่งจนกระทั่งประมาณปี 214 เมื่อม้าเฉียวได้ยินข่าวที่[[เล่าปี่]][[การยึดเอ๊กจิ๋วของเล่าปี่|กำลังทำศึก]]เพื่อแย่งชิง[[เอ๊กจิ๋ว|มณฑลอี้]] (บางส่วนของ[[มณฑลเสฉวน]]และเทศบาลนคร[[ฉงชิ่ง]]ในปัจจุบัน) จาก[[เล่าเจี้ยง]] ม้าเฉียวแปรพักตร์ไปยังฝ่ายเล่าปี่และมีส่วนช่วยเหลือเล่าปี่ในการยึดครองมณฑลอี้ หลังจากนั้น ม้าเฉียวรับใช้เป็นแม่ทัพให้กับเล่าปี่ และเข้าร่วม[[ยุทธการที่ฮันต๋ง|ศึกฮั่นจง]]ในปี 219 ม้าเฉียวเสียชีวิตในปี 222 |
|||
'''ม้าเฉียว''' ({{lang-en|Ma Chao}}; {{zh-all|t=馬超|s=马超|p=Mǎ Chāo}}) เป็นตัวละครใน[[วรรณกรรม]][[จีน]]อิง[[ประวัติศาสตร์]]เรื่อง[[สามก๊ก]] ที่มีตัวตนจริงตามประวัติศาสตร์ เชี่ยวชาญในการขี่[[ม้า]]มาก เป็น 1 ใน [[ห้าทหารเสือ|5 ขุนพลพยัคฆ์แห่งจ๊กก๊ก]] ชื่อรองว่า เหมิงฉี เกิดที่[[มณฑลซานซี]] เป็นบุตรชายคนที่ 2 ของ[[ม้าเท้ง]] เจ้าเมืองเสเหลียง มีความแค้นต่อ[[โจโฉ]]มาก เนื่องจากม้าเท้งเป็นหนึ่งในบุคคลที่ร่วมลงชื่อกำจัดโจโฉตามหนังสือเลือดของ[[พระเจ้าเหี้ยนเต้]] ซึ่งเป็นบุคคลที่โจโฉระแวงอยู่ตลอดเวลาว่าจะตลบหลังตีเมือง[[ลกเอี๋ยง]] ตอนตนออกไปทำศึกตามหัวเมืองต่าง ๆ จึงทำอุบายขอโองการ[[พระเจ้าเหี้ยนเต้|ฮ่องเต้]]แต่งตั้งตำแหน่งแม่ทัพปราบทักษิณ ให้ม้าเท้งเข้ามาเมือง[[ฮูโต๋]]รับตำแหน่งแล้วจะจับฆ่า แต่ม้าเท้งซ้อนแผนไว้ ผลสุดท้ายแผนแตกจึงถูกโจโฉจับฆ่าตายทั้งตัวและน้องชาย |
|||
นักประวัติศาสตร์และผู้คนที่มีชีวิตในช่วงเดียวกับม้าเฉียวนั้นมีมุมมองเชิงลบต่อม้าเฉียว นอกจากก่อกบฏต่อรัฐบาลกลางของราชวงศ์ฮั่นแล้ว ม้าเฉียวก็กระทำการหยาบช้าสามานย์หลายอย่าง ทั้งทรยศบิดาเมื่อหว่านล้อมให้หันซุยมาร่วมก่อกบฏ ทิ้งภรรยาและบุตรเมื่อแปรพักตร์ไปหาเล่าปี่ ฆ่ามารดาของ[[:en:Jiang_Xu|เจียงซู]]อย่างเลือดเย็นเมื่อถูกเธอตำหนิ และฆ่าลูกชายของจ้าวอ๋างและ[[:en:Wang_Yi_(wife_of_Zhao_Ang)|หวังยี่]]เมื่อพวกเขาก่อกบฏและขับไล่ม้าเฉียวออกจากมณฑลเหลียง |
|||
[[ม้าต้าย]] ญาติผู้น้องเป็นผู้เดียวที่หลบหนีมาได้ จึงรีบไปบอกม้าเฉียว ม้าเฉียวแค้นมากประกาศจะตามล้างโจโฉให้ได้ จึงรวบรวมทัพของตนผสมกับชนเผ่าเกี๋ยงบุกตีโจโฉ ทำให้โจโฉต้องเตลิดหนีด้วยการตัดหนวดทิ้ง และถอดเสื้อคลุมทิ้ง แต่[[โจหอง]]เข้ามาขวาง จึงหลบหนีไปได้หวุดหวิด โจโฉได้กล่าวว่า ม้าเฉียวเก่งกล้าไม่แพ้[[ลิโป้]]ในอดีต จากนั้นม้าเฉียวจึงไปร่วมกับ[[หันซุย]]ทำศึกกับโจโฉ แต่ด้วยอุบายของโจโฉ ที่รอให้[[หิมะ|น้ำแข็ง]]ที่เกาะกุมกำแพงเมืองหนาแน่น และทำให้ม้าเฉียวระแวงหันซุย จึงชนะในที่สุด ม้าเฉียวจึงต้องร่อนเร่พเนจรและได้เข้าร่วมกับ[[เตียวล่อ]] ได้เข้ารบกับ[[จ๊กก๊ก]] โดยประลองฝีมือกับ[[เตียวหุย]] รบถึงกัน 100 เพลง ก็ไม่มีใครแพ้-ชนะ เนื่องจากฝีมือสูสีกันมาก ด้วยอุบายของ[[ขงเบ้ง]] ทำให้ได้ม้าเฉียวมาอยู่กับฝ่ายจ๊กก๊ก เมื่อครั้งที่[[เล่าปี่]]ยกทัพเข้าตีเซงโต๋ใน[[เสฉวน]]ของ[[เล่าเจี้ยง]] ขงเบ้งได้ให้ม้าเฉียวเป็นทัพหน้า เพียงแค่ได้ยินชื่อของม้าเฉียว ทหารของเล่าเจี้ยงก็ยอมแพ้ไม่ต้องรบทันที เพราะนับถือม้าเฉียวมากดุจเทพเจ้าแห่งสงคราม |
|||
ในวรรณกรรม[[สามก๊ก]] ม้าเฉียวถูกมองในฐานะนักรบผู้กล้าหาญและเป็นหนึ่งใน[[ห้าทหารเสือ]]ของเล่าปี่ ในนิยาย คำอธิบายในอุปนิสัยของม้าเฉียวและหลายเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเขาถูกเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ตัวอย่างเช่น ในนิยาย ม้าเฉียวทำศึกที่ด่านตงก๋วนเพื่อล้างแค้นที่โจโฉสั่งประหารครอบครัว แต่ตามประวัติศาสตร์แล้ว ม้าเฉียวเปิดศึกกับโจโฉก่อน ครอบครัวของม้าเฉียวจึงถูกประหารประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น ในนิยาย ม้าเฉียวรบตัวต่อตัวกับทั้ง[[เคาทู]]ที่ด่านตงก๋วน และ[[เตียวหุย]]ที่[[ยุทธการที่ด่านแฮบังก๋วน|ด่านแฮบังก๋วน]] แต่ตามประวัติศาสตร์แล้ว การรบตัวต่อตัวไม่เคยเกิดขึ้น และยุทธการที่ด่านแฮบังก๋วนเป็นเพียงเรื่องแต่ง |
|||
ม้าเฉียวเสียชีวิตอย่างกะทันหัน ขณะตามขงเบ้งลงใต้ปราบ[[เบ้งเฮ็ก]]ด้วยวัยเพียง 45 ปี (แต่ตามประวัติศาตร์จริง ม้าเฉียวตายด้วยโรคภัยก่อนขงเบ้ง1ปี) |
|||
== พื้นหลังครอบครัว == |
|||
== บทบาทในเสฉวน == |
|||
ม้าเฉียวมาจากเมืองเม่าหลิง (茂陵縣) นคร[[:en:Fufeng_(region)|โย่ฝูเฟิง]] (右扶風郡) ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของ[[:en:Xingping|เมืองชิ่งผิง]] [[มณฑลส่านซี]]ในปัจจุบัน ม้าเฉียวเป็นลูกชายคนโตของม้าเท้ง ผู้สืบเชื้อสายมาจากหม่าหยวน แม่ทัพที่มีชีวิตอยู่ในช่วงต้นราชวงศ์ฮั่นตะวันออก หม่าผิง บิดาของม้าเท้ง ชื่อรอง สื่อชัว เป็นนายทหารในนครเทียนชุยในรัชสมัยของ[[จักรพรรดิฮั่นหฺวัน]] หลังจากสูญเสียตำแหน่ง หม่าผิงไปอยู่อาศัยกับ[[:en:Qiang_(historical_people)|ชนเผ่าเฉียง]] แต่งงานกับผู้หญิงในชนเผ่า และมีลูกชายคือม้าเท้ง ม้าเท้ง หันซุย และคนอื่น ๆ เป็นขุนศึกที่มีอิทธิพลในมณฑลเหลียง (บางส่วนของมณฑลส่านซีและ[[มณฑลกานซู่]]ในปัจจุบัน) ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นและไม่อยากยอมรับคำสั่งจากรัฐบาลฮั่น ในปี 192 ม้าเท้งยอมรับตำแหน่ง General Who Attacks the West (征西將軍) จากราชสำนักฮั่นและนำทหารมารักษาการณ์ที่เมืองเหมย (郿縣) ถึงกระนั้น ม้าเท้งก่อกบฏต่อราชวงศ์ฮั่นในภายหลังและบุกโจมตีเมือง[[ฉางอาน]]แต่ไม่สามารถยึดเมืองได้จึงถอยกลับไปยังมณฑลเหลียง |
|||
พื้นฐานดั้งเดิมของม้าเฉียวนั้นเป็นที่รักใคร่ของชนกลุ่มน้อยทางภาคตะวันตก ตั้งแต่เผ่าเกี๋ยง เผ่าตี๋ รวมถึงเผ่าซงหนู จนถูกขนานนานได้ว่าเป็นเทพเจ้าของชนเผ่า ครั้นม้าเฉียวถูกเตียวฬ่อตามจับ และหนีมายัง[[เสฉวน]] ม้าเฉียวได้ใช้เส้นทางของเผ่าตี๋ เป็นทางลัด ทำให้กองทัพที่ตามจับไม่สามารถจับได้ และเดินทางมาถึงอย่างปลอดภัย กองทัพของม้าเฉียวที่เดินทางมาสนับสนุนเล่าปี่นี้จึงประกอบด้วยชาวเผ่าทางภาคตะวันตกทั้งหมด รวมถึงชาวฮั่นด้วย ในการปกครองเสฉวนจึงมีเพียงเผ่าม่านเผ่าเดียวซึ่งคอยรุกรานอยู่ทางใต้เท่านั้น |
|||
== ชีวิตในช่วงต้น == |
|||
ในปี 197 โจโฉที่กุมอำนาจรัฐบาลกลางไว้มอบหมายให้[[จงฮิว]]ป้องกันพื้นที่[[:en:Guanzhong|กวนจง]] จงฮิวเขียนจดหมายถึงม้าเท้งและหันซุยเพื่ออธิบายประโยชน์ที่จะได้รับหากยอมรับรัฐบาลกลางและผลเสียที่จะเกิดขึ้นหากไม่ทำตาม เมื่อโจโฉขึ้นเป็น[[อัครมหาเสนาบดี (ประเทศจีน)|อัครมหาเสนาบดี]] (丞相) โจโฉต้องการให้ม้าเฉียวมารับใช้ในรัฐบาลฮั่น แต่ม้าเฉียวปฏิเสธ |
|||
ในปี 202 ขณะที่โจโฉกำลังบุกเหนือหลังจากเอาชนะ[[อ้วนเสี้ยว]]ที่[[ศึกกัวต๋อ]]เมื่อสองปีก่อน โจโฉสั่งให้จงฮิวบุกโจมตี[[โกกัน]]และ[[:en:Guo_Yuan_(Yuan_Shang's_subordinate)|โกหยวน]]พันธมิตรของอ้วนเสี้ยว ที่เมืองผิงหยาง (平陽; อยู่ในเมือง[[:en:Linfen|หลินเฝิน]] มณฑลชานซีในปัจจุบัน) ม้าเท้งส่งม้าเฉียวไปสนับสนุนจงฮิว ม้าเฉียวทำหน้าที่เป็น Assistant Officer Who Supervises the Army (督軍從事) ภายใต้จงฮิว ระหว่างการต่อสู้ ม้าเฉียวถูกลูกธนูยิงเข้าที่เท้า แต่ก็พันเท้าไว้ในกระเป๋าและสู้ต่อ คนของม้าเฉียว บังเต๊ก สังหารโกหยวน และทัพจงฮิวรบชนะ |
|||
ภายหลัง ม้าเฉียวทะเลาะกับหันซุย จึงขอออกจากมณฑลเหลียงเพื่อไปทำงานในเมืองหลวง ม้าเฉียวได้รับอนุญาตและถูกแต่งตั้งเป็น Minister of the Guards (衞尉) โดยราชสำนักฮั่น ม้าเฉียวได้รับตำแหน่งทางทหารเป็น Lieutenant-General (偏將軍) และได้รับยศขุนนางเป็น Marquis of a Chief Village (都亭侯) และได้รับคำสั่งให้ดูแลกองทหารของบิดาในมณฑลเหลียง น้องชายของม้าเฉียว หม่าซิว (馬休) และหม่าที (馬鐵) ถูกแต่งตั้งเป็น Commandant of Equipage (奉車都尉) และ Commandant of Iron Cavalry (鐵騎都尉) ตามลำดับ และได้รับคำสั่งให้ย้ายครอบครัวไปอาศัยในเมืองเย่ (อยู่ในนคร[[หานตาน]] [[มณฑลเหอเป่ย์]]ในปัจจุบัน) มีเพียงแค่ม้าเฉียวที่ยังอยู่ในมณฑลเหลียง |
|||
== การจลาจลต่อต้านราชวงศ์ฮั่น == |
|||
=== ศึกตงก๋วน === |
|||
ในปี 211 |
|||
=== ศึกในกวนจง === |
|||
ม้าเฉียวถอยไปทางตะวันตก |
|||
== รับใช้เตียวฬ่อ == |
|||
ม้าเฉียวกลับไปยังฮั่นจงหลังพ่ายแพ้ที่เขากิสานและรับใช้เตียวฬ่อ เตียวฬ่อมีแผนจะให้ลูกสาวแต่งงานกับม้าเฉียว แต่คนของเตียวฬ่อคัดค้านและพูดว่า "หากบุคคลนั้นยังไม่รักคนในครอบครัว เขาจะไปรักคนนอกได้อย่างไร?" เตียวฬ่อจึงล้มเลิกแผนดังกล่าว |
|||
ในวันขึ้นปีใหม่ปีหนึ่ง ญาติของม้าเฉียวที่หนีออกมาจากฮั่นจงเหมือนกันเข้ามาเยี่ยม ม้าเฉียวทุบอก ไอเป็นเลือด และพูดว่า "ครอบครัวใหญ่ที่มีสมาชิกกว่าร้อยคนได้รับชะตากรรมเดียวกันในวันเดียว ตอนนี้ มีเพียงแค่พวกเราสองคนที่ทักทายกันอย่างนั้นรึ?" |
|||
ม้าเฉียวขอให้เตียวฬ่อมอบกำลังทหารเพื่อไปบุกมณฑลเหลียงอยู่บ่อยครั้ง เตียวฬ่อตกลง แต่ม้าเฉียวก็ไม่ได้รับอะไรจากการรบเลย หยางไป๋ (楊白) คนของเตียวฬ่อ รู้สึกอิจฉาในความสามารถของม้าเฉียวและต้องการจะทำอันตราย เมื่อม้าเฉียวรู้ข่าว จึงหนีออกจากอู่ดู๊ (武都; แถว ๆ เมือง[[:en:Longnan|หลงหนาน]] มณฑลกานซู่ในปัจจุบัน) และไปอยู่อาศัยกับ[[:en:Di_(Five_Barbarians)|ชนเผ่าตี๊]]ในพื้นที่ |
|||
== รับใช้เล่าปี่ == |
|||
ในปี 214 เล่าปี่ทำศึกแย่งชิงมณฑลอี้จากเล่าเจี้ยง ม้าเฉียวคลางแคลงในตัวเตียวฬ่อและรู้สึกว่าเตียวฬ่อคงไม่สามารถประสบความสำเร็จอะไรได้ จึงวางแผนที่จะแปรพักตร์ไปหาเล่าปี่ เมื่อม้าเฉียวได้ข่าวว่าเล่าปี่กำลังล้อม[[เฉิงตู]] (เมืองหลวงของอี้) ม้าเฉียวจึงเขียนจดหมายลับไปยังเล่าปี่ มีความว่าปรารถนาจะรับใช้ เล่าปี่รู้สึกยินดีที่ได้รับจดหมายและพูดว่า "มณฑลอี้เป็นของข้า" เล่าปี่ส่ง[[ลิอิ๋น]]ไปพบม้าเฉียวพร้อมทั้งมอบเสบียงและทหารให้ หลังจากนั้นม้าเฉียวเดินทางขึ้นเหนือและไปร่วมล้อมเมืองด้วย ภายในสิบวันนับจากที่ม้าเฉียวมาถึง เล่าเจี้ยงเลิกรบและยอมแพ้แก่เล่าปี่ |
|||
หลังจากยึดเมืองอี้ เล่าปี่แต่งตั้งม้าเฉียวเป็น General Who Pacifies the West (平西將軍) และให้ดูแลหลินจู (臨沮; ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเมือง[[:en:Yuan'an_County|หยวนอัน]] มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) เล่าปี่เอาชนะโจโฉใน[[ยุทธการที่ฮันต๋ง|ศึกฮั่นจง]]ในปี 219 และสถาปนาตนเองเป็นฮั่นจงอ๋อง (漢中王) หลังจากนั้นจึงแต่งตั้งม้าเฉียวเป็น General of the Left (左將軍) |
|||
ในปี 221 เล่าปี่สถาปนาตนเองขึ้นเป็นจักรพรรดิและสร้าง[[จ๊กก๊ก]]ขึ้นมา พระเจ้าเล่าปี่ทรงตั้งม้าเฉียวเป็น General of Agile Cavalry (驃騎將軍) และผู้ว่า (牧) มณฑลเหลียง ม้าเฉียวได้รับยศขุนนางเป็น Marquis of Tai District (斄鄉侯) พระบรมราชโองการของพระเจ้าเล่าปี่เขียนไว้ดังนี้: |
|||
"ข้าไม่มีความสามารถ แต่ข้าขึ้นครองบัลลังก์เพื่อดำรงราชวงศ์ฮั่นเอาไว้ โจโฉและโจผีจะถูกจดจำในสิ่งเลวร้ายที่กระทำไว้ ข้ารู้สึกเสียใจกับการกระทำผิดของพวกเขา ผู้คนต่างเกลียดชังพวกเขาและหวังว่าราชวงศ์ฮั่นจะได้รับการฟื้นฟู เนื่องด้วยชนเผ่าตี๊ ชนเผ่าเฉียง ชนเผ่า[[:en:Xunyu|ชุ่นหยู่]] และชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ เต็มใจยอมรับในการปกครองของเรา ชาวเหนือชื่นชมในตัวเจ้า และความกล้าหาญของเจ้าก็เป็นที่รู้กันดี ข้ามีงานสำคัญให้กับเจ้า ข้าหวังว่าเจ้าจะใช้อานุภาพของเจ้าในการปกครองชายแดนทางเหนือและสร้างความเจริญให้กับผู้คนที่นั่น เจ้าต้องแสดงให้เห็นถึงคุณประโยชน์ของการปกครองของเรา และต้องมีใจเป็นธรรมในการให้รางวัลคนดีและลงโทษคนชั่ว เจ้าได้รับคำอวยพรจากจักรพรรดิราชวงศ์ฮั่น และเจ้าต้องไม่ทำให้ผู้คนผิดหวัง" |
|||
=== กรณีเผิงหยาง === |
|||
เมื่อ[[:en:Peng_Yang_(Han_dynasty)|เผิงหยาง]] คนของเล่าปี่ ที่กำลังจะออกเฉิงตูเพื่อไปรับตำแหน่งใหม่ใน[[:en:Luzhou|เจียงยาง]] เข้าพบม้าเฉียวและบอกว่า "ท่านเป็นคนนอก ในขณะที่ข้าเป็นคนใน จักรวรรดิสามารถทำให้สงบลงได้" ม้าเฉียวพึ่งเข้าร่วมกับทัพเล่าปี่และบ่อยครั้งที่กลัวว่าจะเกิดปัญหาขึ้น หลังจากได้ยินที่เผิงหยางพูด ม้าเฉียวตกใจและคิดว่าเผิงหยางต้องการให้เขาเข้าร่วมการทำ[[รัฐประหาร]]เล่าปี่ อย่างไรก็ตาม ม้าเฉียวนิ่งเงียบและไม่ได้พูดตอบ หลังจากเผิงหยางออกไป ม้าเฉียวรายงานให้เล่าปี่ทราบ เผิงหยางถูกจับและประหาร |
|||
== เสียชีวิต == |
|||
ม้าเฉียวเสียชีวิตในปี 222 สิริอายุได้ 47 ปี ([[:en:East_Asian_age_reckoning|นับแบบจีน]]) สาเหตุการตายไม่ได้ถูกระบุไว้ในประวัติศาสตร์ ก่อนที่จะเสียชีวิต ม้าเฉียวเขียนจดหมายถึงเล่าปี่ ความว่า "ครอบครัว 200 กว่าคนของข้าถูกโจโฉประหาร ข้ามีเพียง[[ม้าต้าย]]ผู้เป็นญาติเท่านั้นที่ยังเหลืออยู่ เขาจะเป็นคนที่สืบทอดตระกูลของข้า ข้าขอฝากฝังให้ท่านช่วยดูแล ข้าต้องการบอกเพียงเท่านี้" ในเดือนตุลาคมหรือพฤศจิกายนของปี 260 พระเจ้าเล่าเสี้ยน[[:en:Posthumous_name|อวยยศย้อนหลัง]]แก่ม้าเฉียวเป็น "Marquis Wei" (威侯) |
|||
== ดูเพิ่ม == |
== ดูเพิ่ม == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 16:11, 12 พฤษภาคม 2563
| ม้าเฉียว | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 ภาพวาดม้าเฉียว สมัยราชวงศ์ชิง | |||||||||||||
| แม่ทัพแห่งจ๊กก๊ก | |||||||||||||
| เกิด | พ.ศ. 719 | ||||||||||||
| สถานที่เกิด | มณฑลซานซี | ||||||||||||
| ถึงแก่กรรม | พ.ศ. 765 (อายุ 46 ปี) | ||||||||||||
| ชื่อภาษาจีน | |||||||||||||
| อักษรจีนตัวเต็ม | 馬超 | ||||||||||||
| อักษรจีนตัวย่อ | 马超 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| ชื่อรอง | เหมิงฉี | ||||||||||||
ม้าเฉียว หรือหม่าเชา (ค.ศ. 176 - ค.ศ. 222) ชื่อรอง เหมิงฉี เป็นนายทหารและขุนศึกที่มีชีวิตอยู่ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและช่วงต้นยุคสามก๊กของประเทศจีน ม้าเฉียวเป็นลูกชายคนโตของม้าเท้ง ขุนศึกผู้มีชื่อเสียงในมณฑลเหลียง (พื้นที่ส่วนหนึ่งในภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน) ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากหม่าหยวน ในปี 211 ม้าเฉียวตั้งกลุ่มพันธมิตรกับหันซุยและและขุนศึกคนอื่น ๆ ในพื้นที่ตะวันตกเฉียงเหนือเพื่อก่อกบฏต่อรัฐบาลกลางของราชวงศ์ฮั่นที่นำโดยโจโฉ กลุ่มพันธมิตรแตกพ่ายหลังจากพ่ายแพ้ที่ยุทธการที่ด่านตงก๋วนให้กับทัพโจโฉ ม้าเฉียวถอยทัพก่อนจะกลับมาตีและยึดมณฑลเหลียงได้จากการที่ม้าเฉียวสังหารเหวยคังและบังคับให้คนของเหวยคังศิโรราบแก่เขา ประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น ม้าเฉียวก่อจลาจล พระเจ้าเหี้ยนเต้จึงออกพระบรมราชโองการให้ประหารครอบครัวม้าเฉียวที่อาศัยในเมืองเย่ในขณะนั้น ในช่วงเวลาเดียวกัน จ้าวอ๋าง หยางฟู และลูกน้องเดิมของเหวยคังคนอื่น ๆ ก่อกบฏขึ้นและขับไล่ม้าเฉียวออกจากมณฑลเหลียง ม้าเฉียวหนีไปยังนครฮั่นจง ยืมทหารจากเตียวฬ่อเพื่อกลับไปบุกมณฑลเหลียงแต่ก็พ่ายแพ้และร่นถอยกลับมา ม้าเฉียวรับใช้เตียวฬ่ออยู่ช่วงหนึ่งจนกระทั่งประมาณปี 214 เมื่อม้าเฉียวได้ยินข่าวที่เล่าปี่กำลังทำศึกเพื่อแย่งชิงมณฑลอี้ (บางส่วนของมณฑลเสฉวนและเทศบาลนครฉงชิ่งในปัจจุบัน) จากเล่าเจี้ยง ม้าเฉียวแปรพักตร์ไปยังฝ่ายเล่าปี่และมีส่วนช่วยเหลือเล่าปี่ในการยึดครองมณฑลอี้ หลังจากนั้น ม้าเฉียวรับใช้เป็นแม่ทัพให้กับเล่าปี่ และเข้าร่วมศึกฮั่นจงในปี 219 ม้าเฉียวเสียชีวิตในปี 222
นักประวัติศาสตร์และผู้คนที่มีชีวิตในช่วงเดียวกับม้าเฉียวนั้นมีมุมมองเชิงลบต่อม้าเฉียว นอกจากก่อกบฏต่อรัฐบาลกลางของราชวงศ์ฮั่นแล้ว ม้าเฉียวก็กระทำการหยาบช้าสามานย์หลายอย่าง ทั้งทรยศบิดาเมื่อหว่านล้อมให้หันซุยมาร่วมก่อกบฏ ทิ้งภรรยาและบุตรเมื่อแปรพักตร์ไปหาเล่าปี่ ฆ่ามารดาของเจียงซูอย่างเลือดเย็นเมื่อถูกเธอตำหนิ และฆ่าลูกชายของจ้าวอ๋างและหวังยี่เมื่อพวกเขาก่อกบฏและขับไล่ม้าเฉียวออกจากมณฑลเหลียง
ในวรรณกรรมสามก๊ก ม้าเฉียวถูกมองในฐานะนักรบผู้กล้าหาญและเป็นหนึ่งในห้าทหารเสือของเล่าปี่ ในนิยาย คำอธิบายในอุปนิสัยของม้าเฉียวและหลายเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับเขาถูกเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก ตัวอย่างเช่น ในนิยาย ม้าเฉียวทำศึกที่ด่านตงก๋วนเพื่อล้างแค้นที่โจโฉสั่งประหารครอบครัว แต่ตามประวัติศาสตร์แล้ว ม้าเฉียวเปิดศึกกับโจโฉก่อน ครอบครัวของม้าเฉียวจึงถูกประหารประมาณหนึ่งปีหลังจากนั้น ในนิยาย ม้าเฉียวรบตัวต่อตัวกับทั้งเคาทูที่ด่านตงก๋วน และเตียวหุยที่ด่านแฮบังก๋วน แต่ตามประวัติศาสตร์แล้ว การรบตัวต่อตัวไม่เคยเกิดขึ้น และยุทธการที่ด่านแฮบังก๋วนเป็นเพียงเรื่องแต่ง
พื้นหลังครอบครัว
ม้าเฉียวมาจากเมืองเม่าหลิง (茂陵縣) นครโย่ฝูเฟิง (右扶風郡) ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของเมืองชิ่งผิง มณฑลส่านซีในปัจจุบัน ม้าเฉียวเป็นลูกชายคนโตของม้าเท้ง ผู้สืบเชื้อสายมาจากหม่าหยวน แม่ทัพที่มีชีวิตอยู่ในช่วงต้นราชวงศ์ฮั่นตะวันออก หม่าผิง บิดาของม้าเท้ง ชื่อรอง สื่อชัว เป็นนายทหารในนครเทียนชุยในรัชสมัยของจักรพรรดิฮั่นหฺวัน หลังจากสูญเสียตำแหน่ง หม่าผิงไปอยู่อาศัยกับชนเผ่าเฉียง แต่งงานกับผู้หญิงในชนเผ่า และมีลูกชายคือม้าเท้ง ม้าเท้ง หันซุย และคนอื่น ๆ เป็นขุนศึกที่มีอิทธิพลในมณฑลเหลียง (บางส่วนของมณฑลส่านซีและมณฑลกานซู่ในปัจจุบัน) ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นและไม่อยากยอมรับคำสั่งจากรัฐบาลฮั่น ในปี 192 ม้าเท้งยอมรับตำแหน่ง General Who Attacks the West (征西將軍) จากราชสำนักฮั่นและนำทหารมารักษาการณ์ที่เมืองเหมย (郿縣) ถึงกระนั้น ม้าเท้งก่อกบฏต่อราชวงศ์ฮั่นในภายหลังและบุกโจมตีเมืองฉางอานแต่ไม่สามารถยึดเมืองได้จึงถอยกลับไปยังมณฑลเหลียง
ชีวิตในช่วงต้น
ในปี 197 โจโฉที่กุมอำนาจรัฐบาลกลางไว้มอบหมายให้จงฮิวป้องกันพื้นที่กวนจง จงฮิวเขียนจดหมายถึงม้าเท้งและหันซุยเพื่ออธิบายประโยชน์ที่จะได้รับหากยอมรับรัฐบาลกลางและผลเสียที่จะเกิดขึ้นหากไม่ทำตาม เมื่อโจโฉขึ้นเป็นอัครมหาเสนาบดี (丞相) โจโฉต้องการให้ม้าเฉียวมารับใช้ในรัฐบาลฮั่น แต่ม้าเฉียวปฏิเสธ
ในปี 202 ขณะที่โจโฉกำลังบุกเหนือหลังจากเอาชนะอ้วนเสี้ยวที่ศึกกัวต๋อเมื่อสองปีก่อน โจโฉสั่งให้จงฮิวบุกโจมตีโกกันและโกหยวนพันธมิตรของอ้วนเสี้ยว ที่เมืองผิงหยาง (平陽; อยู่ในเมืองหลินเฝิน มณฑลชานซีในปัจจุบัน) ม้าเท้งส่งม้าเฉียวไปสนับสนุนจงฮิว ม้าเฉียวทำหน้าที่เป็น Assistant Officer Who Supervises the Army (督軍從事) ภายใต้จงฮิว ระหว่างการต่อสู้ ม้าเฉียวถูกลูกธนูยิงเข้าที่เท้า แต่ก็พันเท้าไว้ในกระเป๋าและสู้ต่อ คนของม้าเฉียว บังเต๊ก สังหารโกหยวน และทัพจงฮิวรบชนะ
ภายหลัง ม้าเฉียวทะเลาะกับหันซุย จึงขอออกจากมณฑลเหลียงเพื่อไปทำงานในเมืองหลวง ม้าเฉียวได้รับอนุญาตและถูกแต่งตั้งเป็น Minister of the Guards (衞尉) โดยราชสำนักฮั่น ม้าเฉียวได้รับตำแหน่งทางทหารเป็น Lieutenant-General (偏將軍) และได้รับยศขุนนางเป็น Marquis of a Chief Village (都亭侯) และได้รับคำสั่งให้ดูแลกองทหารของบิดาในมณฑลเหลียง น้องชายของม้าเฉียว หม่าซิว (馬休) และหม่าที (馬鐵) ถูกแต่งตั้งเป็น Commandant of Equipage (奉車都尉) และ Commandant of Iron Cavalry (鐵騎都尉) ตามลำดับ และได้รับคำสั่งให้ย้ายครอบครัวไปอาศัยในเมืองเย่ (อยู่ในนครหานตาน มณฑลเหอเป่ย์ในปัจจุบัน) มีเพียงแค่ม้าเฉียวที่ยังอยู่ในมณฑลเหลียง
การจลาจลต่อต้านราชวงศ์ฮั่น
ศึกตงก๋วน
ในปี 211
ศึกในกวนจง
ม้าเฉียวถอยไปทางตะวันตก
รับใช้เตียวฬ่อ
ม้าเฉียวกลับไปยังฮั่นจงหลังพ่ายแพ้ที่เขากิสานและรับใช้เตียวฬ่อ เตียวฬ่อมีแผนจะให้ลูกสาวแต่งงานกับม้าเฉียว แต่คนของเตียวฬ่อคัดค้านและพูดว่า "หากบุคคลนั้นยังไม่รักคนในครอบครัว เขาจะไปรักคนนอกได้อย่างไร?" เตียวฬ่อจึงล้มเลิกแผนดังกล่าว
ในวันขึ้นปีใหม่ปีหนึ่ง ญาติของม้าเฉียวที่หนีออกมาจากฮั่นจงเหมือนกันเข้ามาเยี่ยม ม้าเฉียวทุบอก ไอเป็นเลือด และพูดว่า "ครอบครัวใหญ่ที่มีสมาชิกกว่าร้อยคนได้รับชะตากรรมเดียวกันในวันเดียว ตอนนี้ มีเพียงแค่พวกเราสองคนที่ทักทายกันอย่างนั้นรึ?"
ม้าเฉียวขอให้เตียวฬ่อมอบกำลังทหารเพื่อไปบุกมณฑลเหลียงอยู่บ่อยครั้ง เตียวฬ่อตกลง แต่ม้าเฉียวก็ไม่ได้รับอะไรจากการรบเลย หยางไป๋ (楊白) คนของเตียวฬ่อ รู้สึกอิจฉาในความสามารถของม้าเฉียวและต้องการจะทำอันตราย เมื่อม้าเฉียวรู้ข่าว จึงหนีออกจากอู่ดู๊ (武都; แถว ๆ เมืองหลงหนาน มณฑลกานซู่ในปัจจุบัน) และไปอยู่อาศัยกับชนเผ่าตี๊ในพื้นที่
รับใช้เล่าปี่
ในปี 214 เล่าปี่ทำศึกแย่งชิงมณฑลอี้จากเล่าเจี้ยง ม้าเฉียวคลางแคลงในตัวเตียวฬ่อและรู้สึกว่าเตียวฬ่อคงไม่สามารถประสบความสำเร็จอะไรได้ จึงวางแผนที่จะแปรพักตร์ไปหาเล่าปี่ เมื่อม้าเฉียวได้ข่าวว่าเล่าปี่กำลังล้อมเฉิงตู (เมืองหลวงของอี้) ม้าเฉียวจึงเขียนจดหมายลับไปยังเล่าปี่ มีความว่าปรารถนาจะรับใช้ เล่าปี่รู้สึกยินดีที่ได้รับจดหมายและพูดว่า "มณฑลอี้เป็นของข้า" เล่าปี่ส่งลิอิ๋นไปพบม้าเฉียวพร้อมทั้งมอบเสบียงและทหารให้ หลังจากนั้นม้าเฉียวเดินทางขึ้นเหนือและไปร่วมล้อมเมืองด้วย ภายในสิบวันนับจากที่ม้าเฉียวมาถึง เล่าเจี้ยงเลิกรบและยอมแพ้แก่เล่าปี่
หลังจากยึดเมืองอี้ เล่าปี่แต่งตั้งม้าเฉียวเป็น General Who Pacifies the West (平西將軍) และให้ดูแลหลินจู (臨沮; ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเมืองหยวนอัน มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) เล่าปี่เอาชนะโจโฉในศึกฮั่นจงในปี 219 และสถาปนาตนเองเป็นฮั่นจงอ๋อง (漢中王) หลังจากนั้นจึงแต่งตั้งม้าเฉียวเป็น General of the Left (左將軍)
ในปี 221 เล่าปี่สถาปนาตนเองขึ้นเป็นจักรพรรดิและสร้างจ๊กก๊กขึ้นมา พระเจ้าเล่าปี่ทรงตั้งม้าเฉียวเป็น General of Agile Cavalry (驃騎將軍) และผู้ว่า (牧) มณฑลเหลียง ม้าเฉียวได้รับยศขุนนางเป็น Marquis of Tai District (斄鄉侯) พระบรมราชโองการของพระเจ้าเล่าปี่เขียนไว้ดังนี้:
"ข้าไม่มีความสามารถ แต่ข้าขึ้นครองบัลลังก์เพื่อดำรงราชวงศ์ฮั่นเอาไว้ โจโฉและโจผีจะถูกจดจำในสิ่งเลวร้ายที่กระทำไว้ ข้ารู้สึกเสียใจกับการกระทำผิดของพวกเขา ผู้คนต่างเกลียดชังพวกเขาและหวังว่าราชวงศ์ฮั่นจะได้รับการฟื้นฟู เนื่องด้วยชนเผ่าตี๊ ชนเผ่าเฉียง ชนเผ่าชุ่นหยู่ และชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ เต็มใจยอมรับในการปกครองของเรา ชาวเหนือชื่นชมในตัวเจ้า และความกล้าหาญของเจ้าก็เป็นที่รู้กันดี ข้ามีงานสำคัญให้กับเจ้า ข้าหวังว่าเจ้าจะใช้อานุภาพของเจ้าในการปกครองชายแดนทางเหนือและสร้างความเจริญให้กับผู้คนที่นั่น เจ้าต้องแสดงให้เห็นถึงคุณประโยชน์ของการปกครองของเรา และต้องมีใจเป็นธรรมในการให้รางวัลคนดีและลงโทษคนชั่ว เจ้าได้รับคำอวยพรจากจักรพรรดิราชวงศ์ฮั่น และเจ้าต้องไม่ทำให้ผู้คนผิดหวัง"
กรณีเผิงหยาง
เมื่อเผิงหยาง คนของเล่าปี่ ที่กำลังจะออกเฉิงตูเพื่อไปรับตำแหน่งใหม่ในเจียงยาง เข้าพบม้าเฉียวและบอกว่า "ท่านเป็นคนนอก ในขณะที่ข้าเป็นคนใน จักรวรรดิสามารถทำให้สงบลงได้" ม้าเฉียวพึ่งเข้าร่วมกับทัพเล่าปี่และบ่อยครั้งที่กลัวว่าจะเกิดปัญหาขึ้น หลังจากได้ยินที่เผิงหยางพูด ม้าเฉียวตกใจและคิดว่าเผิงหยางต้องการให้เขาเข้าร่วมการทำรัฐประหารเล่าปี่ อย่างไรก็ตาม ม้าเฉียวนิ่งเงียบและไม่ได้พูดตอบ หลังจากเผิงหยางออกไป ม้าเฉียวรายงานให้เล่าปี่ทราบ เผิงหยางถูกจับและประหาร
เสียชีวิต
ม้าเฉียวเสียชีวิตในปี 222 สิริอายุได้ 47 ปี (นับแบบจีน) สาเหตุการตายไม่ได้ถูกระบุไว้ในประวัติศาสตร์ ก่อนที่จะเสียชีวิต ม้าเฉียวเขียนจดหมายถึงเล่าปี่ ความว่า "ครอบครัว 200 กว่าคนของข้าถูกโจโฉประหาร ข้ามีเพียงม้าต้ายผู้เป็นญาติเท่านั้นที่ยังเหลืออยู่ เขาจะเป็นคนที่สืบทอดตระกูลของข้า ข้าขอฝากฝังให้ท่านช่วยดูแล ข้าต้องการบอกเพียงเท่านี้" ในเดือนตุลาคมหรือพฤศจิกายนของปี 260 พระเจ้าเล่าเสี้ยนอวยยศย้อนหลังแก่ม้าเฉียวเป็น "Marquis Wei" (威侯)