อัครมหาเสนาบดี (ประเทศจีน)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

อัครมหาเสนาบดี (อังกฤษ: grand chancellor, counselor-in-chief, chancellor, chief councillor, chief minister, imperial chancellor, lieutenant chancellor, prime minister) เป็นข้าราชการฝ่ายบริหารชั้นสูงสุดในจักรวรรดิจีน มีชื่อเรียกในภาษาจีนต่างกันไปตามแต่ละยุค อำนาจหน้าที่ก็แตกต่างกันไปในแต่ละสมัย

ชื่อเรียก[แก้]

สมัย ชื่อเรียก หมายเหตุ
ชาง (商)
โจวตะวันตก (西周)
โจวตะวันออก (東周)
วสันตสารท (春秋) รัฐฉี (齐国) ช่างชิง (上卿) มีสองคน คือ ฝ่ายซ้าย (左相) และฝ่ายขวา (右相)
รัฐจิ้น (晉国) เจิ้งชิง (正卿)
รัฐฉิน (秦国)
รัฐฉู่ (楚国) ลิ่งหยิ่น (令尹)
รัฐเยฺว่ (越国) ต้าฟู (大夫)
รัฐซ่ง (宋国)
รณรัฐ (戰國) รัฐฉิน
รัฐฉู่ ลิ่งหยิ่น (令尹)
ฉิน (秦) – ฮั่นตะวันตก (西漢) บริหารราชการทั่วไป คู่กับอีกสองตำแหน่ง คือ ไท่เว่ย์ (太尉; "มหาเสนา") หัวหน้าฝ่ายทหาร และยฺวี่ฉื่อต้าฟู (御史大夫; "นายใหญ่ผู้ดูแลพงศาวดาร") หัวหน้าผู้ตรวจการแผ่นดิน รวมสามตำแหน่งเรียก ซันกง (三公; "สามพระยา")
ฮั่นตะวันออก (東漢) ซือถู (司徒; "ผู้ดูแลศิษย์") เจ้ากรมการศึกษา คู่กับอีกสองตำแหน่ง คือ ซือหม่า (司馬; "ผู้ดูแลอาชา") เจ้ากรมกลาโหม และซือคง (司空; "ผู้ดูแลสุญตา") เจ้ากรมโยธา รวมสามตำแหน่งเรียก ซันกง
ช่างชู (尚書; "หัวหน้าเลขา") ราชเลขาธิการ, อำนาจต่าง ๆ ของซันกงค่อย ๆ โอนมาที่ตำแหน่งนี้ จนซันกงกลายเป็นตำแหน่งกิตติมศักดิ์เท่านั้น
สามก๊ก (三國) วุยก๊ก (魏国) ซือถู เหมือนต้นสมัยฮั่นตะวันออก
จ๊กก๊ก (蜀国) เฉิงเซี่ยง
ช่างชูลิ่ง
ง่อก๊ก (吳国) เฉิงเซี่ยง
  • จั่วเฉิงเซี่ยง
  • โย่วเฉิงเซี่ยง
จิ้นตะวันตก (西晉) เฉิงเซี่ยง
ลู่ช่างชูชื่อ