หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ไปยังการนำทาง ไปยังการค้นหา
หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร
หม่อมเจ้า ชั้น 4
หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร.JPG
องคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง4 เมษายน พ.ศ. 2458 - 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2475[1]
สมาชิกวุฒิสภา ชุดที่ 2
ดำรงตำแหน่งครั้งที่ 1 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 - 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2493
ครั้งที่ 2[2] 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2493 - 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2496
เจ้ากรมสรรพากรนอก
ดำรงตำแหน่งพ.ศ. 2454 - พ.ศ. 2455
สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑล
ดำรงตำแหน่งพ.ศ. 2455 - พ.ศ. 2473
ชายาและหม่อมหม่อมเนื่อง(ณ นคร)[3]
หม่อมเชื้อ(โรจนดิศ)
หม่อมเจ้าผุดผ่องพรรณ ชยางกูร
พระบุตร14 คน
ราชสกุลชยางกูร
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป
พระมารดาหม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา
ประสูติ14 กรกฎาคม พ.ศ. 2424
สิ้นชีพิตักษัย4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2498 (74 ปี)
ธรรมเนียมพระยศของ
หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร
การทูลฝ่าพระบาท
การแทนตนกระหม่อม/หม่อมฉัน
การขานรับกระหม่อม/เพคะ

นายกองเอก[4][5][6][7][8] มหาอำมาตย์โท[9][10] มหาเสวกโท[11] จางวางโท[12][13] หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร (14 กรกฎาคม พ.ศ. 2424 - 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2498[14]) อดีตองคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว อดีตสมาชิกวุฒิสภาไทย ชุดที่ 2 เป็นพระโอรสองค์ใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป[15] ประสูติแต่หม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา และเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

พระประวัติ[แก้]

หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร ประสูติเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2424 เป็นพระโอรสองค์ใหญ่ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นพงษาดิศรมหิป[16] ประสูติแต่หม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา มีอนุชาร่วมหม่อมมารดาคือ หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร ทรงสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ จากนั้นได้ทรงเข้ารับราชในกรมหาดเล็ก[17]และกระทรวงมหาดไทย ด้านชีวิตส่วนองค์ทรงเสกสมรสกับหม่อมเจ้าหญิงผุดผ่องพรรณ ชยางกูร ขนิษฐาต่างหม่อมมารดา หม่อมเชื้อ ชยางกูร ณ อยุธยา (สกุลเดิม โรจนดิศ) และ หม่อมเอี่ยม ชยางกูร ณ อยุธยา (สกุลเดิม ณ นคร)

ครอบครัว[แก้]

หม่อมเจ้าสฤษดิเดช มีโอรสธิดาทั้งสิ้น 14 คน ดังนี้

โอรสธิดาในหม่อมเชื้อ (โรจนดิศ)
  • หม่อมราชวงศ์เดชสิทธิ์ ชยางกูร[18]สมรสกับลัดดา (ทองมิตร)
    • หม่อมหลวงเรืองเดช ชยางกูร
    • พลเอก หม่อมหลวงวิชัย ชยางกูร
    • หม่อมหลวงเดชา ชยางกูร
    • หม่อมหลวงสุดารัตน์ สมรสกับณรงค์ฤทธิ์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
    • หม่อมหลวงภัทราวดี สมรสกับศาสตราจารย์ ฟรานซิส เคเนดี
  • หม่อมราชวงศ์รุ่งฤทธี ชยางกูร สมรสกับชูศรี (ศศิผลิน)
    • หม่อมหลวงรื่นรมย์ บุณยทรรพ
    • หม่อมหลวงชาติชาย ชยางกูร
    • หม่อมหลวงไพจิตร สมรสกับพลเรือโท นฤดล บุราคำ
  • หม่อมราชวงศ์มีชัย ชยางกูร สมรสกับชุลี (เอี่ยมกระสิทธุ์)
    • หม่อมหลวงอังสนา ลีลายนกุล
    • หม่อมหลวงจันทราวดี สงกราน
    • หม่อมหลวงเผด็จ ชยางกูร
  • หม่อมราชวงศ์เชื้อชยาง สมรสกับนายแพทย์มณเฑียร บุนนาค
    • มณทิรัช บุนนาค
    • ลวลี บุนนาค
  • พันเอก (พิเศษ) หม่อมราชวงศ์จุมพล ชยางกูร สมรสกับนางสุโข ชยางกูร ณ อยุธยา (เกตุพันธุ์)
  • หม่อมราชวงศ์ศุภชัย ชยางกูร สมรสกับ นางสุกัญญา(คาซึโกะ) ชาวญี่ปุ่น
    • หม่อมหลวงศิริกัญญา ชยางกูร
    • หม่อมหลวงนภาศิริ ชยางกูร[19][20]


โอรสธิดาในหม่อมเนื่อง[21] (ณ นคร)
  • หม่อมราชวงศ์โสมสมร ชยางกูร สมรสกับหม่อมหลวงชวนชื่น กำภู

การรับราชการ[แก้]

  • พ.ศ. 2444 - นายเวรกระทรวงมหาดไทย
  • 30 เมษายน พ.ศ. 2445 - เลขานุการมณฑลราชบุรี[22][23]
  • 20 เมษายน พ.ศ. 2446 - ข้าหลวงมหาดไทยมณฑลราชบุรี[24][25]
  • พ.ศ. 2451 - ปลัดมณฑลราชบุรี[26]
  • 27 มกราคม พ.ศ. 2453 - เกณฑ์เมืองรั้งกระทรวงมหาดไทย[27]
  • 12 กันยายน พ.ศ. 2454 - เจ้ากรมสรรพากรนอก[28]
  • พ.ศ. 2455 - ข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี[29]
  • 18 เมษายน พ.ศ. 2455 - ข้าหลวงเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลราชบุรี(ภายหลังเรียกสมุหเทศาภิบาล)[30][31]
  • 24 ตุลาคม พ.ศ. 2459 - สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลจันทบุรี[32][33]
  • 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2466 - สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลปัตตานี[34][35]
  • 31 มีนาคม พ.ศ. 2468 - สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลภูเก็ต[36]
  • 10 มีนาคม พ.ศ. 2473 - ลาออกจากราชการเนื่องจากมีพระอาการประชวร[37]

องคมนตรี[แก้]

เมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ทรงดำรงตำแหน่งองคมนตรี[38][39]

ต่อมา วันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2468 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ทรงดำรงตำแหน่งองคมนตรีต่อไป[40]

สมาชิกวุฒิสภา[แก้]

หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภาไทย ชุดที่ 2 เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490[41][42]

อื่น ๆ[แก้]

ทรงเป็นหม่อมเจ้าพานทอง ทรงศักดินา 3000 เทียบเท่าขุนนางชั้นพระยาพานทอง[48](โดยปกติหม่อมเจ้าจะทรงศักดินา 1500)[49]

สิ้นชีพิตักษัย[แก้]

หม่อมเจ้าสฤษดิเดช สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2498 พระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุวัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2498 โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระโกศไม้สิบสองเป็นกรณีพิเศษ[50] เนื่องจากทรงรับราชการมายาวนานตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

เข็มพระราชทาน[แก้]

พ.ศ. 2454 - เข็มข้าหลวงเดิม[65]

พงศาวลี[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2475/A/200.PDF
  2. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2493/A/063/1077.PDF
  3. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1783.PDF
  4. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2462/D/2217.PDF เล่ม๓๖ หน้า๒๒๔๐
  5. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2460/D/3071.PDF
  6. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/2676.PDF
  7. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/532.PDF
  8. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/160.PDF
  9. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/970.PDF
  10. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/266.PDF
  11. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/907.PDF
  12. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/A/357.PDF
  13. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2467/D/1797.PDF
  14. ↑ นราธิปประพันธ์พงศ์, กรมพระ, 2404-2474, ผู้รวบรวม. บาญชีมหามกุฏราชสันตติวงศ์ พุทธศก 2468 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงรวบรวม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, พ.ศ. 2468. 167 หน้า.
  15. ↑ http://www.finearts.go.th/trangarchives/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%87%E0%B8%81%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B9%8C/book/46.html?page=60&tmpl=component
  16. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2435/001/4.PDF
  17. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/A/357.PDF
  18. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2510/D/041/19.PDF
  19. ↑ https://mgronline.com/celebonline/detail/9570000147861
  20. ↑ https://thaiprmatter.wordpress.com/2017/06/20/%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%B7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B9%8C%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%8B%E0%B8%8B%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%AE/
  21. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/1837.PDF
  22. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2445/006/88_1.PDF
  23. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2445/028/576_3.PDF
  24. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2446/004/57_1.PDF
  25. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2446/005/64_2.PDF
  26. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/D/1209.PDF
  27. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2453/D/2717.PDF
  28. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1297_1.PDF
  29. ↑ http://122.154.73.26/data/sueapa/RatchaburiGovernorHouse.pdf
  30. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/384_1.PDF
  31. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/D/3108.PDF
  32. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/A/200.PDF
  33. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2466/A/124.PDF
  34. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2466/A/47.PDF
  35. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2466/D/1780.PDF
  36. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2468/A/426.PDF
  37. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2473/A/431.PDF
  38. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/D/112.PDF
  39. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2458/D/114.PDF
  40. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2468/D/2714.PDF
  41. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2490/A/056/10.PDF
  42. ↑ https://www.posttoday.com/politic/report/581322
  43. ↑ http://digi.library.tu.ac.th/index/0167/27-4-Nov-2551/10PAGE83-PAGE92.pdf
  44. ↑ http://www.siya.ac.th/his.html
  45. ↑ https://www.wongnai.com/reviews/671a54bbf6e447bfb887cafee5992d28
  46. ↑ https://www.paaktai.com/news_health/detail/499
  47. ↑ http://www.pattanihos.com/index.php?option=com_content&view=article&id=26&Itemid=40
  48. ↑ https://vajirayana.org/%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%87%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A9%E0%B8%81-%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%9C%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%81-%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%99/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1-%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1-%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C-%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3
  49. ↑ https://m.facebook.com/1451876605112634/photos/a.1475437036089924/1716439388656353/?type=3
  50. ↑ http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book2/clra62_0015/mobile/index.html หน้า 71
  51. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2471/D/3574.PDF
  52. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2466/D/3419_1.PDF
  53. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2466/D/2627.PDF
  54. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/D/212.PDF
  55. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/A/38.PDF
  56. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/2373.PDF
  57. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2456/D/1961.PDF
  58. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/2419.PDF
  59. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/1995.PDF
  60. ↑ พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
  61. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2470/D/3866.PDF
  62. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2470/D/3867_1.PDF
  63. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/438.PDF
  64. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/4298.PDF
  65. ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/419.PDF
ดึงข้อมูลจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=หม่อมเจ้าสฤษดิเดช_ชยางกูร&oldid=8949608"