นครราช
នគររាជ | |
เพลงชาติของ กัมพูชา | |
เนื้อร้อง | สมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ชวน ณาต โชตญาโณ) |
---|---|
ทำนอง | พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต, F. Perruchot และ J. Jekyll, ค.ศ. 1938 |
รับไปใช้ | ค.ศ. 1941 |
รับไปใช้ใหม่ | 17 เมษายน ค.ศ. 1975 21 กันยายน ค.ศ. 1993 |
เลิกใช้ | 9 ตุลาคม ค.ศ. 1970 6 มกราคม ค.ศ. 1976 |
ก่อนหน้า | มาร์ชสาธารณรัฐเขมร (1975) เพลงชาติสาธารณรัฐประชามานิตกัมพูชา (1992) |
ถัดไป | มาร์ชสาธารณรัฐเขมร (1970) สิบเจ็ดเมษามหาโชคชัย (1976) |
ตัวอย่างเสียง | |
ฉบับเสียงดนตรีโดย U.S. Navy Band (สองบท) |
นครราช (เขมร: នគររាជ นครราช [โนโกร์เรียจ], แปลว่า เมืองของพระเจ้าแผ่นดิน) เป็นชื่อของเพลงชาติกัมพูชาที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน โดยอิงจากทำนองเพลงพื้นเมืองกัมพูชาและประพันธ์โดยสมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ชวน ณาต โชตญาโณ)
ประวัติ
[แก้]"นครราช" มีต้นตอจากกวีพื้นเมืองที่มักขับร้องด้วยจะเป็ยในสมัยโบราณเพื่อเล่าเรื่องและพูดถึงเหตุการณ์ล่าสุด[1][2]
ทำนองเพลง "นครราช" ประพันธ์ขึ้นในช่วง ค.ศ. 1938 ถึง 1939 โดยพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต (เมื่อครั้งยังทรงดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จกรมขุนวิสุทธิ์ขัตติยวงศ์ นโรดม สุรามฤต - พระนามเดิมก่อนหน้านั้นคือ นักองเจ้า (หม่อมเจ้า) นโรดม สุรามฤต) ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ ร่วมกับครูเพลงชาวฝรั่งเศส 2 คน คือ เซอร์ J. Jekyll และ เซอร์ François Perruchot[3][4] ส่วนเนื้อร้องประพันธ์ขึ้นภายหลังการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุเสร็จสิ้นไปได้ไม่เกิน 3 เดือน และสำเร็จเมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2484 โดยสมเด็จพระมหาสุเมธาธิบดี (ชวน ณาต โชตญาโณ)[5] และในปีเดียวกันก็ได้รับการรับรองเป็นเพลงชาติของประเทศอีกครั้งใน ค.ศ. 1947[6]
จากนั้นใน ค.ศ. 1970 ระบอบกษัตริย์ถูกยุบเลิกในสมัยสาธารณรัฐเขมร แล้วมีการแทนที่เพลงชาติใหม่ หลังชัยชนะของคอมมิวนิสต์ใน ค.ศ. 1975 สัญลักษณ์ต่างของระบอบกษัตริย์เขมร ซึ่งรวมถึงเพลง"นครราช" ได้ถูกฟื้นฟูขึ้นมาเป็นระยะเวลาสั้น ๆ ต่อมาเขมรแดงจึงแทนที่เพลงนี้ด้วย "สิบเจ็ดเมษามหาโชคชัย" ในเดือนมกราคม ค.ศ. 1976[7] หลังจากพรรคฟุนซินเปก (FUNCINPEC) พรรคแนวนิยมกษัตริย์ (นิยมเจ้า) เอาชนะอดีตคอมมิวนิสต์ (พรรคประชาชนกัมพูชา) ในการเลือกตั้ง ค.ศ. 1993 เพลง"นครราช"ก็ได้รับการรับรองเป็นเพลงชาติอีกครั้ง[1]
เนื้อร้อง
[แก้]เนื้อร้องของเพลงนครราชมีอยู่ 3 บท แต่เวลาร้องในประเทศกัมพูชา จะนิยมร้องบทแรกเป็นหลัก สำหรับการออกอากาศผ่านสถานีวิทยุและสถานีโทรทัศน์ในเวลา 07:00 น. และ 17:00 น. ของทุกวัน นั้น จะเป็นรูปแบบขับร้องบทแรก แต่ในบางกรณี เช่น การปิดสถานีประจำวันของบางสถานี จะเป็นรูปแบบขับร้องครบทั้งสามบท
ภาษาเขมร | ถอดอักษร | สัทอักษรสากล | เสียงอ่าน |
---|---|---|---|
I |
๑ |
1 |
๑ |
บทที่ 4 กล่าวถึงการสรรเสริญความเป็นมิตรภาพระหว่างชาวเขมรกับฝรั่งเศสจนกระทั่งสิ้นสุดการเป็นรัฐในอารักขาของฝรั่งเศส มีเนื่อร้องดังนี้:[8]
ภาษาเขมร | แปลอังกฤษ |
---|---|
IV
ក្នុងគ្រាក្សេមក្សាន្តដូចគ្រាមានចម្បាំង
|
IV
In peace and in battle Campuchéa was the friend of France The blood of their heroes was not shed in vain Because a day will dawn that will see the triumph As well as the union of all Khmers |
คำแปล
[แก้]ขอเหล่าเทวดารักษามหากษัตริย์เรา
ให้ได้รุ่งเรืองโดยชัยมงคลสิริสวัสดิ์
เราข้าพระองค์ขอพึ่งใต้ร่มพระบารมี
แห่งพระนรบดีวงศ์กษัตราผู้สร้างปราสาทหิน
ครอบครองแดนเขมรโบราณกึกก้อง
ปราสาทศิลาซ่อนอยู่ท่ามกลางไพร
ควรคำนึงหวนให้นึกถึงยศศักดิ์มหานคร
ชาติเขมรดุจหินดำรงวงศ์ละออยืนหยัดถาวร
เราหวังซึ่งพรบุญวาสนาแต่กาลก่อนของกัมพูชา
มหารัฐเกิดมีช้านานมาแล้ว
ทุกวัดอารามยินแต่ศัพท์สำเนียงเสียงธรรม
สวดโดยยินดีรำลึกคุณพุทธศาสนา
จงเราเป็นผู้เชื่อแน่ในใจจริงตามแบบยายตา
คงแต่เทวดาจะช่วยค้ำจุนบำรุงประโยชน์ให้
แก่ประเทศเขมรเป็นมหานคร [9]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 Kalmanowitz, Debra; Chan, Siu Mei (2012). Art Therapy in Asia: To the Bone Or Wrapped in Silk (ภาษาอังกฤษ). Jessica Kingsley Publishers. p. 210. ISBN 978-1-84905-210-8.
- ↑ Koskoff, Ellen (2008). The Concise Garland Encyclopedia of World Music: The Middle East, South Asia, East Asia, Southeast Asia (ภาษาอังกฤษ). Routledge. ISBN 978-0-415-99404-0.
- ↑ "Complete National Anthems of the World: 2013 Edition" (PDF). www.eclassical.com. 2012.
- ↑ Cultures of Independence (ภาษาอังกฤษ). Reyum. 2001. p. 195. ISBN 9781588860378.
- ↑ "เพลงชาติกัมพูชา ความแตกต่างทางการเมือง ในจุดร่วมแห่งอดีตที่รุ่งเรืองของ "พระนคร"". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2021-08-16.
- ↑ Shores, Louis (1964). Collier's Encyclopedia: With Bibliography and Index (ภาษาอังกฤษ). Crowell-Collier Publishing Company. p. 153.
- ↑ "A nation built on the rule of song". PEN/Opp (ภาษาอังกฤษ). 2017-04-18. สืบค้นเมื่อ 2022-01-06.
- ↑ Hymnes et Pavillons d'Indochine (ภาษาฝรั่งเศส). Bibliothèque nationale de France, département Philosophie, histoire, sciences de l'homme, 4-LK10-918: Imprimerie d'Extrême Orient. 1941.
{{cite book}}
: CS1 maint: location (ลิงก์) - ↑ "ธิบดี บัวคำศรี. ความเป็นมาของบท "โนกอร์เรียช" เพลงชาติเขมร : การศึกษาเบื้องต้น. วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง 2, 1 (ม.ค.-เม.ย. 2549), น. 63-88" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-04-13. สืบค้นเมื่อ 2019-04-13.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Cambodia: "Nokor Reach" - Audio of the national anthem of Cambodia, with information and lyrics
- คลิปวิดีโอนครราชฉบับเสียงดนตรี ในยูทูบ
- คลิปวิดีโอนครราชพร้อมเนื้อร้อง ในยูทูบ
- Cambodian National Anthem - The page "Cambodian View" includes a page about the anthem, which includes a vocal version of the anthem.