พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต
Norodom Suramarit (crop).jpg
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤตใน ค.ศ. 1959
พระมหากษัตริย์กัมพูชา
ครองราชย์2 มีนาคม ค.ศ. 1955 – 3 เมษายน ค.ศ. 1960
ราชาภิเษก5 มีนาคม ค.ศ. 1955
ก่อนหน้าพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ
(ครองราชย์ครั้งแรก)
ถัดไปพระนโรดม สีหนุ
ในฐานะประมุขแห่งรัฐกัมพูชา
นายกรัฐมนตรี
คู่อภิเษกพระมหากษัตริยานีสีสุวัตถิ์มุนีวงศ์ กุสุมะนารีรัตน์สิริวัฒนา (อภิเษก 1920 ตัวพระองค์สวรรคต 1960)
พระราชบุตรพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ
พระองค์เจ้านโรดม วิชรา
สมเด็จกรมขุนนโรดม สิริวุธ
พระองค์เจ้านโรดม ปรียาโสภณ
พระนามเต็ม
พระบาทสมเด็จพระนโรดม​สุรามฤต วิสุทธมหาขัตติยวงศ์ วิสิษฐ​หริพงศ์ คุณาดิเรก​ธรรมจริโยดม บรมบพิตร พระเจ้าพระราชอาณาจักรกัมพูชา เป็นเจ้าชีวิตเหนือหัว
ราชวงศ์ราชวงศ์วรมัน
(สายราชสกุลนโรดม)
พระราชบิดาสมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส
พระราชมารดาพระองค์เจ้านโรดม พงางาม
ประสูติ6 มีนาคม ค.ศ. 1896(1896-03-06)
พนมเปญ กุมพูชา อินโดจีนของฝรั่งเศส
สวรรคต3 เมษายน ค.ศ. 1960(1960-04-03) (64 ปี)
พระราชวังเขมรินทร์ พนมเปญ ราชอาณาจักรกัมพูชา
ศาสนาพุทธ

พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต (เขมร: នរោត្តម សុរាម្រិត, Nôroŭttâm Sŏréamrĭt; 6 มีนาคม ค.ศ. 1896 – 3 เมษายน ค.ศ. 1960) เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 113 แห่งราชอาณาจักรกัมพูชา ทรงเป็นพระมหากษัตริย์กัมพูชายุคใหม่พระองค์ที่ 4 นับตั้งแต่กัมพูชาตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส

พระราชประวัติ[แก้]

พระมหากษัตริย์แห่งกัมพูชายุคใหม่
Bust of King Ang Duong.jpgสมเด็จพระหริรักษ์รามมหาอิศราธิบดี
King Norodom.jpgพระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร
Prince Sisawat.jpgพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์
Latthi Thamniam (vol 21, p 10).jpgพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์
Norodom Sihanouk 1941.jpgพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งที่ 1)
King Norodom Suramarit of Cambodia.JPGพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต
Norodom Sihanouk (1983).jpgพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ (ครั้งที่ 2)
Norodom Sihamoni (2007) (crop).jpgพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี

พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต ทรงมีพระนามโดยพิสดารว่า พระบาทสมเด็จพระนโรดม​สุรามฤต วิสุทธมหาขัตติยวงศ์ วิสิษฐ​หริพงศ์ คุณาดิเรก​ธรรมจริโยดม บรมบพิตร พระเจ้าพระราชอาณาจักรกัมพูชา เป็นเจ้าชีวิตเหนือหัว [1] เสด็จพระราชสมภพเมี่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2439 มีพระนามเดิมคือ นักองมจะ (หม่อมเจ้า) นโรดม สุรามฤต[2] พระโอรสของสมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส (ค.ศ. 1872 - 1945) กับพระองค์เจ้านโรดม พงางาม (ค.ศ. 1874 - 1944)[3] เป็นพระภาติยะ (ลูกพี่ชาย) [4] และพระชามาดา (ลูกเขย) ของพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ กษัตริย์แห่งกัมพูชาสมัยใหม่พระองค์ที่ 3

ทรงอภิเษกสมรสกับพระมหากษัตริยานีสีสุวัตถิ์มุนีวงศ์ กุสุมะนารีรัตน์สิริวัฒนา พระราชธิดาของพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ เมื่อ พ.ศ. 2463 มีพระราชโอรสองค์สำคัญคือ พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ ซึ่งเป็นกษัตริย์แห่งกัมพูชาสมัยใหม่พระองค์ที่ 4

หลังการสละราชสมบัติของพระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดม สีหนุ ผู้เป็นพระราชโอรส เพื่อลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรกัมพูชา (ภายใต้สังกัดพรรคสังคมราษฎร์นิยมของพระองค์เอง) พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤตจึงได้ทรงขึ้นเถลิงถวัลย์ราชสมบัติเมี่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2498 และทรงอยู่ในราชสมบัติตราบจนเสด็จสวรรคตเมี่อวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2503 ภายหลังการเสด็จสวรรคต ทรงได้รับการถวายพระนามว่า "พระมหากาญจนโกศ"

อนึ่ง ก่อนพระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต จะทรงขึ้นครองราชย์ พระองค์ได้ทรงพระราชนิพนธ์ทำนองเพลง "นครราช" เป็นเพลงชาติของกัมพูชา ร่วมกับครูเพลงชาวฝรั่งเศสอีก 2 คน[5][6]

พระบรมราชานุสรณ์[แก้]

รางวัลและเครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ในประเทศ[แก้]

 ฝรั่งเศส พ.ศ. 2482 (ค.ศ. 1939) เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นทุติยาภรณ์ Legion Honneur GO ribbon.svg
 ฝรั่งเศส ไม่ทราบปี เครื่องอิสริยาภรณ์เลฌียงดอเนอร์ ชั้นประถมาภรณ์ Legion Honneur GC ribbon.svg
 ไทย ไม่ทราบปี เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg
 ญี่ปุ่น ไม่ทราบปี เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันสูงส่งยิ่งดอกเบญจมาศ ชั้นสังวาลย์ JPN Daikun'i kikkasho BAR.svg
เวียดนาม ไม่ทราบปี เครื่องราชอิสริยาภรณ์มังกรแห่งอันนัม ชั้นประถมาภรณ์ Ordre du Dragon d'Annam (par le Gouvernement Francais) GC ribbon.svg
รัฐเวียดนาม ไม่ทราบปี เครื่องอิสริยาภรณ์แห่งชาติเวียดนาม ชั้นประถมาภรณ์ VPD National Order of Vietnam - Grand Cross BAR.svg
 พม่า ไม่ทราบปี เครื่องอิสริยาภรณ์สิริสุธรรมะ ชั้นอัคคมหาสิริสุธัมมะ
ลาว พ.ศ. 2498 (ค.ศ. 1955) เครื่องราชอิสริยาภรณ์ล้านช้างร่มขาว LAO Order of the a Million Elephants and the White Parasol - Grand Cross BAR.svg

พระราชตระกูล[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ព្រះ​នរោត្តម​សុរាម្រិត វិសុទ្ធ​មហា​ខត្តិ​វង្ស វិសិដ្ឋ​ហរិ​ពង្ស គុណាតិរេក​ធម្មចរិយោត្តម បរម​បពិត្រ ព្រះ​ចៅ​ព្រះ​រាជ​អាណាចក្រ​កម្ពុជា ជា​ម្ចាស់​ជីវិត​លើ​ត្បូង។ (ถอดเป็นอักษรไทยว่า พฺระ​บาท​สมฺเตจพฺระ​นโรตฺตม​สุรามฺริต วิสุทฺธ​มหา​ขตฺติ​วงฺส วิสิฎฺฐ​หริ​พงฺส คุณาติเรก​ธมฺมจริโยตฺตม บรม​บพิตฺร พฺระ​เจา​พฺระ​ราช​อาณาจกฺร​กมฺพุชา ชา​มฺจาส̍​ชีวิต​เลิ​ตฺบูงฯ)
  2. ธิบดี บัวคำศรี. ชุด "อาเซียน" ในมิติประวัติศาสตร์ ประวัติศาสตร์กัมพูชา. กรุงเทพฯ:เมืองโบราณ. 2555, หน้า 75
  3. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-11-04. สืบค้นเมื่อ 2008-04-07.
  4. สมเด็จกรมพระนโรดม สุทธารส เป็นพระราชโอรสของ พระบาทสมเด็จพระนโรดม บรมรามเทวาวตาร (นักองค์ราชาวดี) กษัตริย์องค์ที่ 2 กับเจ้าจอมเอี่ยมบุษบา (สกุลเดิม อภัยวงศ์) ทำให้สมเด็จพระนโรดทสุรามฤตทรงเป็นพระญาติชั้นเดียวกันกับพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ 6 ของสยาม โดยทั้งสองพระองค์มีคุณทวดคนเดียวกัน คือ พระสุพรรณพิศาล (กอง อภัยวงศ์) , ส่วนพระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ มุนีวงศ์ เป็นพระราชโอรสของ พระบาทสมเด็จพระสีสุวัตถิ์ (นักองค์สีสุวัตถิ์) กษัตริย์องค์ที่ 3 ซึ่งเป็นพระอนุชา
  5. ธิบดี บัวคำศรี. ความเป็นมาของบท "โนกอร์เรียช" เพลงชาติเขมร : การศึกษาเบื้องต้น ใน วารสารสังคมลุ่มน้ำโขง 2 (1 ม.ค.-เม.ย. 2549).
  6. ศานติ ภักดีคำ. เพลงชาติกัมพูชา ความแตกต่างทางการเมือง ในจุดร่วมแห่งอดีตที่รุ่งเรืองของ "พระนคร เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน" ใน ศิลปวัฒนธรรม ปีที่ 25 ฉบับที่ 11 ประจำเดือนกันยายน พ.ศ. 2547
ก่อนหน้า พระบาทสมเด็จพระนโรดม สุรามฤต ถัดไป
พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ
(ทรงสละราชสมบัติ)
2leftarrow.png Coat of arms of Cambodia (1864–1970).svg
พระมหากษัตริย์กัมพูชา
(ราชสกุลนโรดม)

(3 มีนาคม พ.ศ. 2498 - 3 เมษายน พ.ศ. 2503)
2rightarrow.png พระนโรดม สีหนุ
ในฐานะประมุขแห่งรัฐ