ข้ามไปเนื้อหา

เปาต้าน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หน้านี้เป็นชื่อบุคคลจีน นามสกุลคือ ฟู่ (傅)
เปาต้าน (ฟู่ กู่)
傅嘏
ผู้กำกับกิจการสำนักราชเลขาธิการ
(錄尚書事 ลู่ช่างชูชื่อ)
(ภายใต้มหาขุนพล)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 255 (255) – ค.ศ. 255 (255)
กษัตริย์โจฮอง
ราชเลขาธิการ (尚書 ช่างชู)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 249 (249) – ค.ศ. 255 (255)
กษัตริย์โจฮอง
เจ้าเมืองโห้หล้ำ (河南尹 เหอหนานอิ่น)
ดำรงตำแหน่ง
ค.ศ. 249 (249) – ค.ศ. 255 (255)
กษัตริย์โจฮอง
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิดค.ศ. 209[a]
เขตเย่าโจว นครถงชฺวาน มณฑลฉ่านซี
เสียชีวิตค.ศ. 255 (46 ปี)[a]
บุตรฟู่ จือ
บุพการี
  • ฟู่ ชง (บิดา)
ญาติ
อาชีพขุนนาง
ชื่อรองหลานฉือ (蘭石) /
เจาเซียน (昭先)
สมัญญานามยฺเหวียนโหว (元侯)
บรรดาศักดิ์หยางเซียงโหว (陽鄉侯)

เปาต้าน[b] หรือเหาตวน[c] (ค.ศ. 209–255)[a] มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า ฟู่ กู่ (จีน: 傅嘏; พินอิน: Fù Gǔ) ชื่อรอง หลานฉือ (จีน: 蘭石; พินอิน: Lánshí) เป็นขุนนางของรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊กของจีน

ประวัติ

[แก้]

ปู่ของเปาต้านคือฟู่ รุ่ย (傅睿) ดำรงตำแหน่งเจ้าเมือง (太守 ไท่โฉ่ว) ของเมืองไตกุ๋น (代郡 ไต้จฺวิ้น) ในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออก[4] บิดาของเปาต้านคือฟู่ ชง (傅充) รับราชการเป็นเจ้าหน้าที่สำนักประตูเหลือง (黃門侍郎 หฺวางเหมินชื่อหลาง)[5] เปาต้านมีบุตรชายคือฟู่ จือ (傅祗) มีหลานชายคือฟู่ เซฺวียน (傅宣) และฟู่ ช่าง (傅暢) เปาต้านมีชื่อเสียงตั้งแต่วัยอยู่ในวัยยี่สิบปี เปาต้านได้รับการเสนอชื่อจากตันกุ๋นให้รับราชการกับราชสำนักวุยก๊กและได้รับการแต่งตั้งให้เป็นข้าราชการระดับล่าง[6]

ในช่วงเวลานั้น ขุนนางที่มีชื่อเสียงที่สุดในวุยก๊กคือโฮอั๋น, เตงเหยียง และแฮเฮาเหียน เปาต้านไม่ชอบทั้งสามคนนี้ ตีตัวออกห่างจากพวกเขา และเลือกคบหากับสฺวิน ช่าน (荀粲) แทน แม้ว่าลิฮองเป็นชาวมณฑลเดียวกันกับเปาต้าน แต่เปาต้านไม่ถูกกันกับลิฮองและเปาต้านคาดการณ์ว่าในที่สุดลิฮองจะทำลายชื่อเสียงของตนเอง[7]

ในปี ค.ศ. 240 เปาต้านได้รับการแต่งตั้งเป็นขุนนางสำนักราชเลขาธิการ (尚書郎 ช่างชูหลาง) และขุนนางสำนักประตูเหลือง (黃門侍郎 หฺวางเหมินชื่อหลาง)[8]

ในช่วงเวลานั้น โจซองแต่งตั้งให้โฮอั๋นเป็นราชเลขาธิการกรมบุคลากร (吏部尚書 ลี่ปู้ช่างชู) และมอบหมายให้โฮอั๋นรับผิดชอบในการคัดเลือกบุคลากร เปาต้านแนะนำโจอี้ (曹羲 เฉา ซี) น้องชายของโจซองว่าไม่อาจไว้วางใจโฮอั๋นในความรับผิดชอบสำคัญได้[9] แต่หลังจากนั้นไม่นาน คำแนะนำที่เปาต้านเสนอกับโจอี้ก็รู้ไปถึงโฮอั๋น เปาต้านจึงถูกปลดจากตำแหน่ง[10] หลังจากนั้นเปาต้านก็ได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าเมือง (太守 ไท่โฉ่ว) ของเมืองเอ๊งหยง (滎陽 สิงหยาง) แต่เปาต้านปฏิเสธการแต่งตั้ง[11] ภายหลังเปาต้านได้รับคำเชิญจากสุมาอี้ให้มารับราชการเป็นขุนนางผู้ช่วย (從事中郎 ฉงชื่อจงหลาง)[12] หลังจากโจซองสิ้นอำนาจ เปาต้านได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองโห้หล้ำ (河南尹 เหอหนานอิ่น) และราชเลขาธิการ (尚書 ช่างชู)[13]

ในปี ค.ศ. 252 หลังการสวรรคตของซุนกวนจักรพรรดิแห่งง่อก๊ก ขุนพลวุยก๊กในแนวหน้าอย่างอ้าวจุ๋น, อองซอง และบู๊ขิวเขียมตั้งใจจะใช้โอกาสนี้โจมตีง่อก๊กที่เป็นรัฐอริ เมื่อมีการถามความเห็นของเปาต้าน เปาต้านคัดค้านการทำศึกกับง่อก๊ก แม้ว่าท้ายที่สุดก็มีการรบเกิดขึ้น ทัพวุยก๊กนำโดยอ้าวจุ๋นและจูกัดเอี๋ยนพ่ายแพ้ในยุทธการที่ตังหินในปี ค.ศ. 253 ต่อทัพง่อก๊กที่นำโดยจูกัดเก๊ก[14][15] ภายหลังเปาต้นได้รับบรรดาศักดิ์ระดับกวนไล่เหา (關內侯 กวานเน่ย์โหว)[16]

ในปี ค.ศ. 254 สุมาสูปลดโจฮองจักรพรรดิแห่งวุยก๊กและตั้งโจมอขึ้นเป็นจักรพรรดิแทน เปาต้านได้เลื่อนบรรดาศักดิ์ขึ้นเป็นอู่เซียงถิงโหว (武鄉亭侯)[17]

ในปี ค.ศ. 255 บู๊ขิวเขียมและบุนขิมไม่พอใจผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์สุมาสูที่ปลดจักรพรรดิโจฮอง ทั้งคู่จึงก่อกบฏในฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน; อยู่บริเวณอำเภอโช่ว มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) ต่อต้านสุมาสู เวลานั้นสุมาสูป่วยด้วยโรคตา เหล่าขุนนางเสนอให้ตั้งสุมาหูเป็นผู้นำทัพหลวงไปปราบปรามกบฏ แต่เปาต้าน, อองซก และจงโฮยแนะนำให้สุมาสูนำทัพด้วยตนเองแทน สุมาสูทำตามคำแนะนำของทั้งสาม[18] เปาต้านเข้าร่วมในการทัพในตำแหน่งรองหัวหน้าสำนักราชเลขาธิการ (尚書僕射 ช่างชูผูเช่อ) สุมาเจียวน้องชายของสุมาสูก็ได้เข้าร่วมในการทัพด้วย เปาต้านมีส่วนร่วมในการปราบกบฏ[19] ในระหว่างการทัพ อาการป่วยที่ตาของสุมาสูแย่ลงและทำให้สุมาสูเสียชีวิตในอีกหลายวันต่อมา

หลังสุมาสูเสียชีวิตในฮูโต๋ สุมาเจียวเข้าดำรงตำแหน่งแทนพี่ชายในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งวุยก๊ก โจมอจักรพรรดิแห่งวุยก๊กทรงพยายามจะป้องกันการถ่ายโอนอำนาจจากสุมาสูมายังสุมาเจียว จึงทรงมีรับสั่งให้สุมาเจียวยังคงอยู่ที่ฮูโต๋และให้เปาต้านนำทัพกลับมานครหลวงลกเอี๋ยง แต่เปาต้านและจงโฮยเข้าพบสุมาเจียวและเสนอให้สุมาเจียวไม่ทำตามรับสั่ง และกลับไปนครหลวงด้วยกัน[20][21]

ภายหลังเปาต้านได้รับบรรดาศักดิ์หยางเซียงโหว (陽鄉侯)[22] เปาต้านเสียชีวิตในปีเดียวกันนั้นขณะอายุ 47 ปี (ตามการนับอายุแบบเอเชียตะวันออก)[23]

ดูเพิ่ม

[แก้]

หมายเหตุ

[แก้]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 ชีวประวัติเปาต้านในสามก๊กจี่บันทึกว่าเปาต้านเสียชีวิตในศักราชเจงหงวน (正元 เจิ้ง-ยฺเหวียน; ค.ศ. 254-256) ในรัชสมัยของโจมอ เปาต้านเสียชีวิตขณะอายุ 47 ปี (ตามการนับอายุแบบเอเชียตะวันออก)[1] เมื่อคำนวณแล้ว ปีเกิดของของเปาต้านควรเป็นปี ค.ศ. 209
  2. ↑ ชื่อที่ปรากฏในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 81[2]
  3. ↑ ชื่อที่ปรากฏในสามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน) ตอนที่ 80[3]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ ([正元二年] ... 是歲薨，時年四十七， ...) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  2. ↑ ("เปาต้านจึงว่า บู๊ขิวเขียมล่าทัพถอยไปครั้งนี้ ด้วยกลัวทัพเมืองกังตั๋งจะวกหลังไปตีเมืองชิวฉุน เห็นทีจะถอยทัพไปอยู่เมืองฮางเสีย แล้วจะแบ่งปันทหารไปรักษาเมืองชิวฉุน ขอให้ท่านเกณฑ์ทหารยกไปเปนสามกอง ไปตีเมืองงักแกเสียเมืองฮางเสียเมืองชิวฉุน ข้าพเจ้าเห็นว่าทหารเมืองห้วยหลำก็จะถอยทัพไปเอง ท่านจงให้มีหนังสือไปถึงเตงงายเจ้าเมืองกุนจิ๋ว เปนคนมีสติปัญญาความคิด ให้ยกไปช่วยตีเมืองงักแกเสียได้แล้ว เห็นจะปราบศัตรูได้โดยง่าย") "สามก๊ก ตอนที่ ๘๑". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 19, 2024.
  3. ↑ ("เหาตวนที่ปรึกษาจึงว่ายังหาเห็นทีที่จะได้ไม่ ด้วยเมืองกังตั๋งนี้มีแม่น้ำกั้นอยู่เปนที่คับขัน ข้าศึกที่จะไปทำการยากนัก กษัตริย์แต่ก่อนหลายพระองค์มาแล้วยกกองทัพไปตีก็หาได้ไม่ ซึ่งจะยกทัพไปทำการครั้งนี้ข้าพเจ้าหาเห็นด้วยไม่ บ้านเมืองของใคร ๆ ก็รักษาอยู่เห็นจะเปนสุขกว่า ถ้าได้ทีแล้วยกไปตีจึงจะมีชัยชนะ") "สามก๊ก ตอนที่ ๘๐". วัชรญาณ. สืบค้นเมื่อ July 19, 2024.
  4. ↑ (嘏祖父睿，代郡太守。) อรรถาธิบายจากฟู่จื่อในสามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  5. ↑ (父充，黃門侍郎。) อรรถาธิบายจากฟู่จื่อในสามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  6. ↑ (嘏弱冠知名，司空陳羣辟為掾。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  7. ↑ (是時何晏以材辯顯於貴戚之間，鄧颺好變通，合徒黨，鬻聲名於閭閻，而夏侯玄以貴臣子少有重名，為之宗主，求交於嘏而不納也。嘏友人荀粲，有清識遠心，然猶怪之。謂嘏曰：「夏侯泰初一時之傑，虛心交子，合則好成，不合則怨至。二賢不睦，非國之利，此藺相如所以下廉頗也。」嘏荅之曰：「泰初志大其量，能合虛聲而無實才。何平叔言遠而情近，好辯而無誠，所謂利口覆邦國之人也。鄧玄茂有為而無終，外要名利，內無關鑰，貴同惡異，多言而妬前；多言多釁，妬前無親。以吾觀此三人，皆敗德也。遠之猶恐禍及，況昵之乎？」) อรรถาธิบายจากฟู่จื่อในสามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  8. ↑ (正始初，除尚書郎，遷黃門侍郎。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  9. ↑ (時曹爽秉政，何晏為吏部尚書，嘏謂爽弟羲曰：「何平叔外靜而內銛巧，好利，不念務本。吾恐必先惑子兄弟，仁人將遠，而朝政廢矣。」) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  10. ↑ (晏等遂與嘏不平，因微事以免嘏官。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  11. ↑ (起家拜熒陽太守，不行。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  12. ↑ (太傅司馬宣王請為從事中郎。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  13. ↑ (曹爽誅，為河南尹，遷尚書。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  14. ↑ (時論者議欲自伐吳，三征獻策各不同。詔以訪嘏，嘏對曰：「昔夫差陵齊勝晉，威行中國，終禍姑蘇；齊閔兼土拓境，闢地千里，身蹈顛覆。有始不必善終，古之明效也。孫權自破關羽并荊州之後，志盈欲滿，凶宄以極，是以宣文侯深建宏圖大舉之策。今權以死，託孤於諸葛恪。若矯權苛暴，蠲其虐政，民免酷烈，偷安新惠，外內齊慮，有同舟之懼，雖不能終自保完，猶足以延期挺命於深江之外矣。而議者或欲汎舟徑濟，橫行江表；或欲四道並進，攻其城壘；或欲大佃疆埸，觀釁而動：誠皆取賊之常計也。然自治兵以來，出入三載，非掩襲之軍也。賊之為寇，幾六十年矣，君臣偽立，吉凶共患，又喪其元帥，上下憂危，設令列船津要，堅城據險，橫行之計，其殆難捷。惟進軍大佃，最差完牢。兵出民表，寇鈔不犯；坐食積穀，不煩運士；乘釁討襲，無遠勞費：此軍之急務也。昔樊噲願以十萬之衆，橫行匈奴，季布面折其短。今欲越長江，涉虜庭，亦向時之喻也。未若明法練士，錯計於全勝之地，振長策以禦敵之餘燼，斯必然之數也。」 後吳大將諸葛恪新破東關，乘勝揚聲欲向青、徐，朝廷將為之備。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  15. ↑ (嘉平四年四月，孫權死。征南大將軍王昶、征東將軍胡遵、鎮南將軍毌丘儉等表請征吳。朝廷以三征計異，詔訪尚書傅嘏，嘏對曰：「昔夫差勝齊陵晉，威行中國，不能以免姑蘇之禍；齊閔辟土兼國，開地千里，不足以救顛覆之敗：有始不必善終，古事之明效也。孫權自破蜀兼平荊州之後，志盈欲滿，罪戮忠良，殊及胤嗣，元凶已極。相國宣文侯先識取亂侮亡之義，深建宏圖大舉之策。今權已死，託孤於諸葛恪。若矯權苛暴，蠲其虐政，民免酷烈，偷安新惠，外內齊慮，有同舟之懼，雖不能終自保完，猶足以延期挺命於深江之表矣。昶等或欲汎舟徑渡，橫行江表，收民略地，因糧於寇；或欲四道並進，臨之以武，誘間攜貳，待其崩壞；或欲進軍大佃，偪其項領，積穀觀釁，相時而動：凡此三者，皆取賊之常計也。然施之當機，則功成名立，苟不應節，必貽後患。自治兵已來，出入三載，非掩襲之軍也。賊喪元帥，利存退守，若撰飾舟楫，羅船津要，堅城清野，以防卒攻，橫行之計，殆難必施。賊之為寇，幾六十年，君臣偽立，吉凶同患，若恪蠲其弊，天去其疾，崩潰之應，不可卒待。今邊壤之守，與賊相遠，賊設羅落，又持重密，間諜不行，耳目無聞。夫軍無耳目，校察未詳，而舉大衆以臨巨險，此為希幸徼功，先戰而後求勝，非全軍之長策也。唯有進軍大佃，最差完牢。可詔昶、遵等擇地居險，審所錯置，及令三方一時前守。奪其肥壤，使還耕塉土，一也；兵出民表，寇鈔不犯，二也；招懷近路，降附日至，三也；羅落遠設，間構不來，四也；賊退其守，羅落必淺，佃作易之，五也；坐食積穀，士不運輸，六也；釁隙時聞，討襲速決，七也：凡此七者，軍事之急務也。不據則賊擅便資，據之則利歸於國，不可不察也。夫屯壘相偪，形勢已交，智勇得陳，巧拙得用，策之而知得失之計，角之而知有餘不足，虜之情偽，將焉所逃？夫以小敵大，則役煩力竭，以貧敵富，則斂重財匱。故『敵逸能勞之，飽能飢之』，此之謂也。然後盛衆厲兵以震之，參惠倍賞以招之，多方廣似以疑之。由不虞之道，以間其不戒；比及三年，左提右挈，虜必冰散瓦解，安受其弊，可坐筭而得也。昔漢氏歷世常患匈奴，朝臣謀士早朝晏罷，介冑之將則陳征伐，搢紳之徒咸言和親，勇奮之士思展搏噬。故樊噲願以十萬之衆橫行匈奴，季布面折其短。李信求以二十萬獨舉楚人，而果辱秦軍。今諸將有陳越江陵險，獨步虜庭，即亦向時之類也。以陛下聖德，輔相忠賢，法明士練，錯計於全勝之地，振長策以禦之，虜之崩潰，必然之數。故兵法曰：『屈人之兵，而非戰也；拔人之城，而非攻也。』若釋廟勝必然之理，而行萬一不必全之路，誠愚臣之所慮也。故謂大佃而偪之計最長。」時不從嘏言。其年十一月，詔昶等征吳。五年正月，諸葛恪拒戰，大破衆軍於東關。) อรรถาธาธิบายจากจ้านเลฺว่ของซือหม่า เปียวในสามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  16. ↑ (嘉平末，賜爵關內侯。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  17. ↑ (高貴鄉公即尊位，進封武鄉亭侯。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  18. ↑ (正元二年春，毌丘儉、文欽作亂。或以司馬景王不宜自行，可遣太尉孚往，惟嘏及王肅勸之。景王遂行。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  19. ↑ (以嘏守尚書僕射，俱東。儉、欽破敗，嘏有謀焉。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  20. ↑ (及景王薨，嘏與司馬文王徑還洛陽，文王遂以輔政。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  21. ↑ (毌丘儉作亂，大將軍司馬景王東征，會從，典知密事，衞將軍司馬文王為大軍後繼。景王薨於許昌，文王緫統六軍，會謀謨帷幄。時中詔勑尚書傅嘏，以東南新定，權留衞將軍屯許昌為內外之援，令嘏率諸軍還。會與嘏謀，使嘏表上，輒與衞將軍俱發，還到雒水南屯住。於是朝廷拜文王為大將軍、輔政，會遷黃門侍郎，封東武亭侯，邑三百戶。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 28.
  22. ↑ (嘏以功進封陽鄉侯，增邑六百戶，并前千二百戶。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.
  23. ↑ (是歲薨，時年四十七，追贈太常，謚曰元侯。) สามก๊กจี่ เล่มที่ 21.

บรรณานุกรม

[แก้]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เปาต้าน&oldid=11706113"