อำเภอคลองใหญ่

อำเภอคลองใหญ่
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Khlong Yai
คำขวัญ:  ถิ่นประมง คงธรรมชาติ หาดทรายงามตา การค้าชายแดน สุดแคว้นบูรพา
แผนที่จังหวัดตราด เน้นอำเภอคลองใหญ่
พิกัด: 11°46′36″N 102°53′12″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ตราด
พื้นที่
• ทั้งหมด	50.2 ตร.กม. (19.4 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	25,333 คน
• ความหนาแน่น	504.64 คน/ตร.กม. (1,307.0 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	23110
รหัสภูมิศาสตร์	2302
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอคลองใหญ่ ถนนบำรุงสุข ตำบลคลองใหญ่ อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด 23110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

คลองใหญ่ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดตราด เป็นอำเภอที่มีบริเวณที่มีแผ่นดินแคบที่สุดในประเทศไทย มีช่วงแผ่นดินเพียง 0.45 กิโลเมตร หรือ 450 เมตร และยังเป็นอำเภอที่มีความหนาแน่นของประชากรสูงที่สุดในภาคตะวันออก (ไม่นับรวมอำเภอเมือง) กับเป็นอันดับ 4 จาก 63 อำเภอในภาคตะวันออก รองจากอำเภอเมืองชลบุรี อำเภอเมืองระยอง และอำเภอเมืองจันทบุรี

ประวัติ

อำเภอคลองใหญ่เดิมอยู่ในเขตการปกครองของจังหวัดปัจจันตคีรีเขตร์ (ปัจจุบันคือจังหวัดเกาะกงของกัมพูชา) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทำสนธิสัญญากับฝรั่งเศส และยกฐานะเป็น กิ่งอำเภอคลองใหญ่ เมื่อ พ.ศ. 2455 และยกฐานะเป็น อำเภอคลองใหญ่ เมื่อ พ.ศ. 2502 อยู่ทางตะวันออกของจังหวัดตราด โดยประชาชนที่อาศัยอยู่ในอำเภอคลองใหญ่ยาวไปถึงหาดเล็กนั้นเป็นคนไทย และพูดไทยทั้งสิ้น โดยพบว่ายังมีคนไทยที่ยังพูดไทยได้ในชีวิตประจำวันหลงเหลืออยู่ในจังหวัดเกาะกงที่อยู่ถัดจากอำเภอคลองใหญ่นี้ ถึง 25% ที่ยังใช้ภาษาไทยอยู่ นับเป็นความทับซ้อนทางด้านภูมิศาสตร์ที่สามารถพบได้ทั่วไปตามพรมแดนระหว่างประเทศไทยและเพื่อนบ้านที่มีพรมแดนติดกัน

• วันที่ - 2455 แยกพื้นที่ตำบลแหลมกลัด และตำบลคลองใหญ่ อำเภอบางพระ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอคลองใหญ่ และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอบางพระ (อำเภอเมืองตราด)
• วันที่ 29 พฤศจิกายน 2479 โอนพื้นที่ตำบลแหลมกลัด กิ่งอำเภอคลองใหญ่ ไปขึ้นกับอำเภอบางพระ (อำเภอเมืองตราด)
• วันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2490 โอนพื้นที่หมู่ 7 เกาะกูด เกาะไม้ซี้ (ในขณะนั้น) ของตำบลเกาะช้าง อำเภอแหลมงอบ มาตั้งเป็นหมู่ 8 ของตำบลคลองใหญ่ กิ่งอำเภอคลองใหญ่ อำเภอเมืองตราด
• วันที่ 30 พฤศจิกายน 2491 โอนพื้นที่หมู่ 8 เกาะกูด (ในขณะนั้น) ของตำบลคลองใหญ่ กิ่งอำเภอคลองใหญ่ อำเภอเมืองตราด ไปตั้งเป็นหมู่ 9 ของตำบลเกาะช้าง อำเภอแหลมงอบ
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลคลองใหญ่ ในท้องที่บางส่วนของตำบลคลองใหญ่
• วันที่ 25 พฤศจิกายน 2501 แบ่งการปกครองหมู่ที่ 1,2,3 (ในขณะนั้น) ของตำบลคลองใหญ่ ตั้งขึ้นเป็นตำบลไม้รูด และแบ่งการปกครองหมู่ที่ 6,7,8 (ในขณะนั้น) ของตำบลคลองใหญ่ ตั้งขึ้นเป็นตำบลหาดเล็ก
• วันที่ 10 มกราคม 2502 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอคลองใหญ่ อำเภอเมืองตราด เป็น อำเภอคลองใหญ่
• วันที่ 29 ตุลาคม 2536 จัดตั้งสุขาภิบาลหาดเล็ก ในท้องที่บางส่วนของหมู่ 1,2,5 ตำบลหาดเล็ก
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลคลองใหญ่ และสุขาภิบาลหาดเล็ก เป็นเทศบาลตำบลคลองใหญ่ และเทศบาลตำบลหาดเล็ก ตามลำดับ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 6 กรกฎาคม 2547 ยุบสภาตำบลหาดเล็ก รวมกับเทศบาลตำบลหาดเล็ก

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอคลองใหญ่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้สุดของจังหวัด ห่างจากอำเภอเมืองตราด 74 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองตราด
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับจังหวัดเกาะกง (ประเทศกัมพูชา)
• ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดเกาะกง (ประเทศกัมพูชา)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอ่าวไทย (เขตอำเภอเกาะกูด)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอคลองใหญ่แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 3 ตำบล 20 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)
1.	คลองใหญ่	Khlong Yai	18	14,358
2.	ไม้รูด	Mai Rut	16	5,255
3.	หาดเล็ก	Hat Lek	13	5,537

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอคลองใหญ่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลคลองใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลคลองใหญ่
• เทศบาลตำบลหาดเล็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหาดเล็กทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองใหญ่ (นอกเขตเทศบาลตำบลคลองใหญ่)
• องค์การบริหารส่วนตำบลไม้รูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไม้รูดทั้งตำบล