คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

คณะวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม

คําขวัญ	วิทยาศาสตร์ก้าวหน้า ด้วยปัญญาและคุณธรรม
ชื่ออังกฤษ	Faculty of Science, Mahasarakham University
อักษรย่อ	วท. / SC
สังกัด	มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
ที่อยู่	เลขที่ 41 หมู่ 20 ต.ขามเรียง อ.กันทรวิชัย จ.มหาสารคาม 44150 โทรศัพท์/โทรสาร 0-4375-4247-8
วันก่อตั้ง	27 มีนาคม พ.ศ. 2511
คณบดี	ศ.ดร.ไพโรจน์ ประมวล
วารสาร	วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สีประจําคณะ	สีเหลือง
เว็บไซต์	https://science.msu.ac.th

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (อังกฤษ : Faculty of Science, Mahasarakham University) เป็นส่วนราชการไทยระดับคณะวิชาสังกัดมหาวิทยาลัยมหาสารคาม ทำการเปิดในระดับปริญญาตรี ปริญญาโทและปริญญาเอก มีทั้งหมด 27 สาขาวิชา แบ่งเป็นหลักสูตรปกติปกติ 22 สาขา และหลักสูตรนานาชาติ 1 สาขา และกำลังจัดทำใหม่อีก 4 สาขา เป็น 1 ใน 3 คณะเริ่มต้นของมหาวิทยาลัยมหาสารคามตั้งแต่สมัยยังเป็นวิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคาม

ประวัติ

ป้ายนำทางคณะวิทยาศาสตร์

อาคารคณะวิทยาศาสตร์ชีวภาพ

อาคารปฏิบัติการกลางทางวิทยาศาสตร์

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ได้รับการจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2511 โดยเริ่มก่อกำเนิด มาจากคณะวิทยาศาสตร์ ของวิทยาลัยวิชาการการศึกษามหาสารคาม พร้อมกับคณะศึกษาศาสตร์และคณะมนุษยธรรมศึกษาและสังคมศาสตร์ เนื่องจากรัฐบาลมีความต้องการใช้การศึกษาพัฒนาชุมชนในชนบท โดยเร่งผลิตครูที่มีคุณภาพและจำนวนมากพอเพียงออกไปเป็นผู้นำ

ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 วิทยาลัยวิชาการการศึกษามหาสารคามได้ถูกโอนเข้าไปสังกัดในทบวงมหาวิทยาลัย พร้อมยกฐานะวิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคามและทั่วประเทศขึ้นเป็นมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ตามด้วยชื่อสถานที่ตั้งของวิทยาลัยเดิมเป็นวิทยาเขต คณะวิทยาศาสตร์ วิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคามจึงกลายเป็น "คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตมหาสารคาม" การปรับโอนในครั้งนี้ ทำให้มีการปรับเปลี่ยนหลักสูตรจากเดิมที่มุ่งเน้นการผลิตครูเป็นหลัก มาเป็นการมุ่งผลิตนักวิทยาศาสตร์ ทำให้บุคลากรของคณะวิทยาศาสตร์ หันมาให้ความสำคัญในการทำวิจัยเพิ่มขึ้น งานวิจัยในระยะแรกเน้นไปทางด้านเกษตร โดยเฉพาะการวิจัยทางด้านโภชนาการซึ่งมี ผศ.วรากร วราอัศวปติ เป็นกำลังสำคัญ เนื่องจากช่วงเวลานั้นเด็กในภาคอีสานมีปัญหาทางด้านภาวะทุพโภชนาระดับรุนแรง ต่อมางานวิจัยเหล่านี้ ทำให้เกิดการจัดการศึกษาและตั้งคณะเทคโนโลยีขึ้นในภายหลัง

ในปี พ.ศ. 2537 ได้มีการปรับโครงสร้างของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒโดยมีการแยกวิทยาเขตมหาสารคามออกมาบริหารงานเองอย่างเป็นเอกเทศและยกระดับขึ้นเป็น มหาวิทยาลัยมหาสารคาม นับเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐแห่งที่ 21 ของประเทศไทย ส่งผลให้เป็นที่มาของชื่อดังปรากฏในปัจจุบันคือ “คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม” ใช้ชื่อภาษาอังกฤษว่า “Faculty of Science, Mahasarakham University” ซึ่งมีการบริหารจัดการและแบ่งส่วนราชการแยกเป็นภาควิชาและสำนักงานเลขานุการ ในส่วนภาควิชาแบ่งเป็น 5 ภาควิชา คือ ภาควิชาคณิตศาสตร์ ภาควิชาชีววิทยา ภาควิชาเคมี ภาควิชาฟิสิกส์ และภาควิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์

ต่อมาในปี 2542 ภาควิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์ ได้แยกออกจากคณะวิทยาศาสตร์เพื่อไปจัดตั้งเป็น คณะวิศวกรรมศาสตร์และวิทยาการคอมพิวเตอร์ (ในปัจจุบันได้แยกออกจากคณะวิศวกรรมศาสตร์ฯ และดำเนินงานอยู่ในคณะวิทยาการสารสนเทศ) ทำให้คณะวิทยาศาสตร์เหลือภาควิชาเพียง 4 ภาควิชาคือ ภาควิชาคณิตศาสตร์ ภาควิชาชีววิทยา ภาควิชาเคมีและภาควิชาฟิสิกส์

ปัจจุบัน คณะวิทยาศาสตร์ เป็นหน่วยงานในระบบราชการสังกัดมหาวิทยาลัยมหาสารคาม แบ่งการบริหารงานเป็นระดับภาควิชาซึ่งมีจำนวน 4 ภาควิชา คือ ภาควิชาเคมี ภาควิชาชีววิทยา ภาควิชาฟิสิกส์ ภาควิชาคณิตศาสตร์ และสำนักงานเลขานุการคณะวิทยาศาสตร์ มีบุคลากรทั้งหมด 206 คน โดยมีอาจารย์ประจำทั้งหมด 150 คน และบุคลากรสายสนับสนุนทั้งหมด 56 คน มีนิสิตจำนวน 2,033 คน ประกอบด้วยปริญญาตรีจำนวน 1,893 คน และนิสิตระดับบัณฑิตศึกษา จำนวน 140 คน

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา คณะวิทยาศาสตร์ได้ให้ความสำคัญกับการผลิตบัณฑิตและงานวิจัยที่มีคุณภาพอย่างต่อเนื่อง ดังเช่นการสร้างหลักสูตรบรรพชีวินวิทยา(นานาชาติ)แห่งแรกในประเทศไทย และจัดตั้งพิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา แห่งแรกในภูมิภาคเอเชีย เพื่อผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นให้ลงตัวและเกิดประโยชน์อย่างสูงสุดต่อชุมชน

หน่วยงานภายในคณะ

• สำนักงานเลขานุการคณะวิทยาศาสตร์
  • กลุ่มงานบริหาร
  • กลุ่มงานนโยบาย แผนและคลัง
  • กลุ่มงานวิชาการและพัฒนานิสิต
• ภาควิชาคณิตศาสตร์
• ภาควิชาฟิสิกส์
• ภาควิชาเคมี
• ภาควิชาชีววิทยา
• พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา
• หน่วยบริการเครื่องมือวิทยาศาสตร์
• ศูนย์บริการวิชาการ

หลักสูตร

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม เปิดทำการเรียนการสอนในระดับปริญญาตรี ปริญญาโทและปริญญาเอก มีหลักสูตรทั้งหมด 4 หลักสูตร 27 สาขาวิชา แบ่งเป็นหลักสูตรปกติ 22 สาขา หลักสูตรนานาชาติ 1 สาขาและหลักสูตรที่กำลังดำเนินการใหม่ 4 สาขา ได้แก่

หลักสูตรที่เปิดสอนในคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
กลุ่มวิชา/ภาควิชา/สาขาวิชา	ระดับปริญญาบัณฑิต	ระดับปริญญามหาบัณฑิต	ระดับปริญญาดุษฎีบัณฑิต
รวมทุกภาควิชา		หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต (กศ.ม.) สาขาวิชาวิทยาศาสตรศึกษา* หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) สาขาวิชานวัตกรรมวิทยาศาสตร์และธุรกิจ	หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชานวัตกรรมวิทยาศาสตร์และธุรกิจ สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ธรรมชาติและเทคโนโลยี
ภาควิชาคณิตศาสตร์	หลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณฑิต (วท.บ.) สาขาวิชาคณิตศาสตร์ สาขาวิชาสถิติ	หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) สาขาวิชาคณิตศาสตรศึกษา สาขาวิชาคณิตศาสตร์ สาขาวิชาวิทยาการจัดการสถิติ	หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชาวิทยาการจัดการสถิติ
ภาควิชาฟิสิกส์	หลักสูตรการศึกษาบัณฑิต (กศ.บ.) สาขาวิชาฟิสิกส์ หลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณฑิต (วท.บ.) สาขาวิชาฟิสิกส์ สาขาวิชาฟิสิกส์ประยุกต์	หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) สาขาฟิสิกส์ สาขาพลังงาน	หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชาฟิสิกส์
ภาควิชาชีววิทยา	หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (วท.บ.) สาขาวิชาชีววิทยา สาขาวิชาจุลชีววิทยา สาขาวิชาพันธุศาสตร์โมเลกุล*	หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) สาขาวิชาชีววิทยา สาขาวิชาจุลชีววิทยา	หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชาจุลชีววิทยา สาขาวิชาบรรพชีวินวิทยา (หลักสูตรนานาชาติ)
ภาควิชาเคมี	หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต (วท.บ.) สาขาวิชาเคมี สาขาวิชานวัตกรรมทางชีวเคมี*	หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) สาขาวิชาเคมี	หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชาเคมี

หมายเหตุ

* (ดอกจัน) หมายถึง หลักสูตรใหม่ที่เปิดรับนิสิตตั้งแต่ปีการศึกษา 2564 เป็นต้นไป

ตัวเอียง หมายถึง หลักสูตรที่กำลังดำเนินการ

สถานที่ตั้งและพื้นที่

คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตั้งอยู่เลขที่ 41 หมู่ 20 ตำบลขามเรียง อำเภอกันทรวิชัย ประกอบด้วยอาคารเรียนหลัก 3 หลังได้แก่ อาคารวิทยาศาสตร์กายภาพ (SC1) อาคารวิทยาศาสตร์ชีวภาพ (SC2) และอาการปฏิบัติการกลางทางวิทยาศาสตร์ (SC3) ตั้งอยู่ระหว่างคณะเทคโนโลยี คณะวิศวกรรมศาสตร์ คณะวิทยาการสารสนเทศ และสำนักวิทยบริการ

ทำเนียบคณบดี

รายนามผู้บริหารและคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตั้งแต่ก่อตั้งจนถึงปัจจุบันมีดังนี้ (เท่าที่มีการบันทึก)

ทำเนียบผู้บริหารคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
หัวหน้าคณะวิทยาศาสตร์ วิทยาลัยวิชาการศึกษา มหาสารคาม
รายนามหัวหน้าคณะ	วาระการดำรงตำแหน่ง
ไม่มีการบันทึก	พ.ศ. 2511 - 2517
รองคณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตมหาสารคาม
รายนามรองคณบดี	วาระการดำรงตำแหน่ง
1. ไม่ทราบ	พ.ศ. 2517 - 2523
2. รองศาสตราจารย์ ดร.ไพฑรูย์ สุขศรีงาม	พ.ศ. 2523 - 2527
3. รองศาสตราจารย์มยุรี ภารการ	พ.ศ. 2527 - 2530
4. ดร.อุษา กลิ่นหอม	พ.ศ. 2530 - 2534
5. ผู้ช่วยศาสตราจารย์สกล คงบุญ	พ.ศ. 2534 - 2538
คณบดีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
รายนามคณบดี	วาระการดำรงตำแหน่ง
1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สุเทพ อุสาหะ	พ.ศ. 2538 - 2540
2. รองศาสตราจารย์ ดร.วันชัย ดีเอกนามกูล	พ.ศ. 2540 - 2544
3. ศาสตราจารย์ ดร.เรือน สมณะ	พ.ศ. 2544 - 2549
4. รองศาสตราจารย์จีระพรรณ สุขศรีงาม	พ.ศ. 2549 - 2553
5. ศาสตราจารย์ ดร.ละออศรี เสนาะเมือง	พ.ศ. 2553 - 2556
6. ศาสตราจารย์ ดร.วิเชียร มากตุ่น	พ.ศ. 2557 - 2560
7. ศาสตราจารย์ ดร.ไพโรจน์ ประมวล	พ.ศ. 2561 - ปัจจุบัน

หมายเหตุ คำนำหน้านามของผู้ดำรงตำแหน่งคณบดี เป็นคำนำหน้านามตามตำแหน่งทางวิชาการในขณะนั้น

พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา

พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา (อังกฤษ: Natural Medicinal Mushroom Museum) เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาด้านพฤกษศาสตร์ในมหาวิทยาลัยมหาสารคาม เป็นสถานจัดแสดงพันธุ์เห็ดต่างๆ ที่มีฤทธิ์ทางยา และเป็นหน่วยงานในกำกับดูแลโดยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ตั้งอยู่ภายในมหาวิทยาลัยมหาสารคามเขตพื้นที่ขามเรียง

พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา ก่อตั้งในปี 2550 โดยคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคามและได้รับความร่วมมือจากศูนย์วิจัยเห็ดฟิลินัสธรรมชาติ ไทย-เกาหลี (Thai – Korea Natural Phellinus Mushroom Research Center) มีวัตถุประสงค์หลักที่สำคัญคือ การรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับเห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา ทั้งเห็ดในภาคอีสานและเห็ดที่มีการวิจัยหรือได้รับความสนใจในต่างประเทศ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ อันจะนำไปสู่การพัฒนาตัวยาใหม่ๆ เพื่อช่วยชีวิตมนุษย์โดยเฉพาะโรคที่ยาแผนปัจจุบันยังรักษาไม่ได้ ซึ่งโครงการพิพิธภัณฑ์ได้เริ่มดำเนินการเมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2550 และตัวโครงการได้แล้วเสร็จเดือนสิงหาคม ปี 2550 และได้รับพระกรุณาจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จมาเปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2550 ถือเป็นพิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยาแห่งแรกในประเทศไทยและเอเชีย

พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยาได้ดำเนินการจัดเก็บข้อมูลในรูปแบบฐานข้อมูล โดยกำหนดหมายเลขเป็นInternational Index Herbarium Code คือ MSUT ปัจจุบันมีมากกว่า 4000 ตัวอย่าง นอกจากนี้ยังมีบริการรับฝากตัวอย่างเห็ดโดยให้หมายเลข MSUT พร้อมกับมีหมายเลขผู้เก็บตัวอย่าง (Collector Number) ทั้งนี้สามารถรับแบบฟอร์มการรับฝากตัวอย่างได้ทีพิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา

พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา ยังคงเปิดให้ประชาชนที่สนใจได้ศึกษาข้อมูล ที่จะเรียนรู้ นับเป็นสถานที่ที่น่าสนใจและมีความหลากหลายทางชีววิทยาและเห็ดธรรมชาติซางฮวงเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยายังได้มีการให้บริการทางด้านวิชาการแก่นิสิต นักศึกษา และผู้ที่สนใจ ทั้งในเรื่องของการให้ยืมตัวอย่างเพื่อการศึกษาวิจัย หรือให้คำแนะนำต่างๆ ที่เป็นประโยชน์แก่ผู้ที่มีข้อสงสัยในเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวกับเห็ด รวมถึงเป็นแหล่งเรียนรู้ของเยาวชนในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียง

ปัจจุบันพิพิธภัณฑ์เห็ดฯ ได้รับการจดทะเบียนเป็น International Herbarium Index โดยมีรหัส คือ MSUT ซึ่งสามารถขอยืมตัวอย่างและขอความร่วมมือจากพิพิธภัณฑ์อื่นทั่วโลกที่อยู่ในฐานข้อมูล และพิพิธภัณฑ์เห็ดฯ ยังมีความร่วมมือกับสถาบันวิจัยทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นอย่างดี เช่น The Field Museum, Chicago ประเทศสหรัฐอเมริกา

ทุกปีคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม จะจัดงานสัปดาห์วันวิทยาศาสตร์ และจะเปิดพิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยานี้ให้นักเรียนนักศึกษาได้เข้าชมฟรี โดยตัวอย่างเห็ดจะอยู่ในรูปของ เห็ดแห้ง และเห็ดที่อยู่ในโถดอง อีกทั้งยังมีผลิตภัณฑ์ตัวอย่างที่ทำมาจากเห็ดอีกด้วย ซึ่งจะมีการแสดงแผนภาพเพื่อให้ความรู้แก่ผู้เยี่ยมชม

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
• เว็บไซต์มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
• เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์เห็ดที่มีฤทธิ์ทางยา