พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 1
พระองค์เจ้าชั้นเอก
ประสูติ13 มิถุนายน พ.ศ. 2341
สิ้นพระชนม์30 มกราคม พ.ศ. 2391 (49 ปี)
พระบุตร22 องค์
ราชสกุลสุทัศน์
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
พระมารดาเจ้าจอมมารดากลิ่น ในรัชกาลที่ 1

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต (13 มิถุนายน พ.ศ. 2341 - 30 มกราคม พ.ศ. 2391) มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าสุทัศน์ เป็นพระโอรสพระองค์ที่ 40 ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ประสูติแต่เจ้าจอมมารดากลิ่น (ธิดาของพระยาพัทลุงและคุณหญิงแป้น) ครั้งยังทรงพระเยาว์ ชาววังเรียกพระองค์ว่า พระองค์โต เนื่องจากมีพระวรกายที่สูงใหญ่ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน 8 ขึ้น 1 ค่ำ ปีมะเมีย ตรงกับวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2341 เป็นองค์ต้นราชสกุล สุทัศน์

เมื่อปี พ.ศ. 2372 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นกรมหมื่นไกรสรวิชิต และโปรดให้ทรงกำกับกรมสังฆการี กรมธรรมการ และได้ว่ากรมอาลักษณ์ และคลังเสื้อหมวก

พระองค์ทรงได้รับการยกย่องให้เป็นกวีไทยที่เป็นที่รู้จักในวงการอักษรศาสตร์และวรรณคดี โดยเฉพาะกวีที่ทรงพระนิพนธ์โดยพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช 5 พระองค์นี้ ได้แก่ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย, สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นศรีสุเรนทร์, สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส และพระองค์ โดยพระนิพนธ์ของพระองค์ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องสั้น หรือเบ็ดเตล็ดสั้น ๆ เช่น โคลง กลอน ต่าง ๆ ในวัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร เป็นต้น

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต สิ้นพระชนม์ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ยี่ แรม 10 ค่ำ ปีมะแม นพศก จุลศักราช 1209 ตรงกับวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2390 (ปัจจุบันคือ พ.ศ. 2391) สิริพระชันษา 49 ปี

พระโอรส-พระธิดา[แก้]

พระเกียรติยศ[แก้]

ธรรมเนียมพระยศของ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต
การทูลใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตนข้าพระพุทธเจ้า
การขานรับพ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระอิสริยยศ[แก้]

  • พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสุทัศน์ (13 มิถุนายน พ.ศ. 2341 - 7 กันยายน พ.ศ. 2352)
  • พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสุทัศน์ (7 กันยายน พ.ศ. 2352 - 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367)
  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศน์ (21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 - พ.ศ. 2372)
  • พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต (พ.ศ. 2372 - ปัจจุบัน)

พงศาวลี[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  • ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
  • บรรเจิด อินทุจันทร์ยง. ราชสกุลพระบรมราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : องค์การค้าของคุรุสภา, พิมพ์ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2539. หน้า หน้าที่. ISBN 974-005-650-8 ข้อผิดพลาดพารามิเตอร์ใน {{ISBN}}: checksum
  • ประยุทธ สิทธิพันธ์. ประวัติศาสตร์ประพาสต้น ของพระพุทธเจ้าหลวง เล่ม 2. กรุงเทพ : สร้างสรรค์บุ๊คส์, พิมพ์ครั้งที่ 2 พ.ศ. 2552. 825 หน้า. หน้า หน้าที่ 501. ISBN 9743415968