พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระรามอิศเรศร

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระรามอิศเรศร (3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2332 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2397) พระนามเดิมพระองค์เจ้าชายสุริยา ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน 12 แรม 1 ค่ำ ปีระกา เอกศก จุลศักราช 14151 ตรงกับวันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2332 พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและเจ้าจอมมารดาเพ็งใหญ่ ทรงเป็นต้นราชสกุลสุริยกุล

ในปี พ.ศ. 2367 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย โปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็นกรมหมื่นรามอิศเรศร และโปรดให้ว่าราชการความรับสั่งและความฎีกา ต่อมาวันศุกร์ที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2375 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ เลื่อนกรมขึ้นเป็นกรมขุนรามอิศเรศร และในวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2394 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้เป็นกรมพระรามอิศเรศร สรรพเชษฐบรมวงศ์ ปฐมพงศภูวนาถ วรราชศักดิสมมุติ วิสุทธิเกียรติคุณ วิบุลยเดชบดินทร นรินทรบพิตร สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 4 เมื่อวันอาทิตย์ เดือนอ้าย ขึ้น 7 ค่ำ ปีขาล ฉศก จุลศักราช 1216 ตรงกับวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2397 พระชันษา 66 ปี พระราชทานเพลิง ณ วัดสุวรรณาราม วันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2398

พระโอรส-พระธิดา

• หม่อมเจ้าหญิงใหญ่ สุริยกุล (ไม่มีข้อมูล - 7 กันยายน พ.ศ. 2448)
• หม่อมเจ้าชายหนู สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงกลาง สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงไภ สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงพยอม สุริยกุล (ไม่มีข้อมูล - 15 เมษายน พ.ศ. 2452)
• หม่อมเจ้าหญิงหรีด สุริยกุล (พ.ศ. 2374 - 3 ตุลาคม พ.ศ. 2434)
• หม่อมเจ้าชายสุนทรรส สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายประทม สุริยกุล (พ.ศ. 2375 - 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2428)
• หม่อมเจ้าหญิงริต สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายนิ่ม สุริยกุล (พ.ศ. 2380 - 4 กันยายน พ.ศ. 2421)
• หม่อมเจ้าหญิงเสงี่ยม สุริยกุล (พ.ศ. 2380 - 21 ธันวาคม พ.ศ. 2459)
• หม่อมเจ้าหญิงถนอม สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงสงสาร สุริยกุล (ไม่มีข้อมูล - 11 มิถุนายน พ.ศ. 2446)
• หม่อมเจ้าหญิงเครือวัน สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงเล็ก สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงลม้าย สุริยกุล (พ.ศ. 2384 - 2 กันยายน พ.ศ. 2460)
• หม่อมเจ้าชายเล็ก สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงเล็ก สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงสุ่ม สุริยกุล (พ.ศ. 2387 - 17 ธันวาคม พ.ศ. 2457)
• หม่อมเจ้าชายหนู สุริยกุล (พ.ศ. 2390 - 4 มกราคม พ.ศ. 2462)
• หม่อมเจ้าชายจำเริญ สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายภุชฌงค์ สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงสวัสดิ สุริยกุล (พ.ศ. 2393 - 5 สิงหาคม พ.ศ. 2420)
• หม่อมเจ้าชายจัน สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงกลิ่น สุริยกุล (ไม่มีข้อมูล - 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2429)
• หม่อมเจ้าหญิงเป้า สุริยกุล (10 มิถุนายน พ.ศ. 2394 - 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2463)
• หม่อมเจ้าหญิงชุ่ม สุริยกุล
• หม่อมเจ้าหญิงพร้อม สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายอินทนิล สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายสุด สุริยกุล
• หม่อมเจ้าชายถมยา สุริยกุล

อ้างอิง

เชิงอรรถ

บรรณานุกรม

• ทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา (พ.ศ. 2481). "พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่-๓". ห้องสมุดดิจิทัลวชิรญาณ. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2561.  [ที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพ ท่านผู้หญิงวงษานุประพัทธ์ (ตาด สนิทวงศ์ ณอยุธยา)]
• ทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา (พ.ศ. 2477). "พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่ ๔". ห้องสมุดดิจิทัลวชิรญาณ. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2561.  [ที่ระลึก ในงานพระราชทานเพลิงศพ คุณหญิงธรรมสารเนติ (อบ บุนนาค)]
• ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า 18-20. ISBN 974-221-818-8
• สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. ราชสกุลวงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 14, กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, 2554. 296 หน้า. ISBN 978-974-417-594-6