ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล)"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Taweetham (คุย | ส่วนร่วม)
สังคายนา/2
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
{{รอการตรวจสอบ}}
{{ลิงก์ไปภาษาอื่น}}
{{ผู้นำประเทศ
{{ผู้นำประเทศ
| name = เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
| name = เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
| image = เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี.jpg
| image = เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี.jpg
| order = [[รายนามเสนาบดีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของไทย|เสนาบดีว่าการกระทรวงธรรมการ]]
| order = [[รายนามเสนาบดีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการของไทย|เสนาบดีว่าการกระทรวงธรรมการ]]
| term_start = [[พ.ศ. 2454]]
| term_start = [[พ.ศ. 2454]]
| term_end = [[พ.ศ. 2458]]
| term_end = [[พ.ศ. 2458]]
| primeminister =
| primeminister =
| predecessor = [[เจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร]]
| predecessor = [[เจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร]]
บรรทัด 25: บรรทัด 23:
'''มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี''' นามเดิม '''หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล''' ([[16 เมษายน]] [[พ.ศ. 2410]] - [[14 กุมภาพันธ์]] [[พ.ศ. 2459]]) อดีตเสนาบดี[[กระทรวงธรรมการ]]
'''มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี''' นามเดิม '''หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล''' ([[16 เมษายน]] [[พ.ศ. 2410]] - [[14 กุมภาพันธ์]] [[พ.ศ. 2459]]) อดีตเสนาบดี[[กระทรวงธรรมการ]]


==ประวัติ==
== ประวัติ ==


หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล เกิดเมื่อวันที่ [[16 เมษายน]] [[พ.ศ. 2410]] {{ต้องการอ้างอิงตรงนี้}} <!--จากหนังสือ 100 ปีภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ร.5 บอกว่าเกิด พ.ศ. 2404--> ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] เป็นบุตรของ[[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงษ์ กรมหมื่นปราบปรปักษ์]] (พระโอรสใน [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์]] ต้น[[:หมวดหมู่:ราชสกุลมาลากุล|ราชสกุลมาลากุล]] ประสูติจากหม่อมกลีบ) และหม่อมเปี่ยม หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล ศึกษาชั้นต้นที่[[โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ]] มีเลขประจำตัวหมายเลข 2 มีผลการเรียนดีเลิศ ซึ่งสอบได้ประโยคที่ 2 ในจุลศักราช 1248 หรือ [[พ.ศ. 2429]]
หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล เกิดเมื่อวันที่ [[16 เมษายน]] [[พ.ศ. 2410]] {{ต้องการอ้างอิงตรงนี้}} <!--จากหนังสือ 100 ปีภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ ร.5 บอกว่าเกิด พ.ศ. 2404--> ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] เป็นบุตรของ[[พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงษ์ กรมหมื่นปราบปรปักษ์]] (พระโอรสใน [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์]] ต้น[[:หมวดหมู่:ราชสกุลมาลากุล|ราชสกุลมาลากุล]] ประสูติจากหม่อมกลีบ) และหม่อมเปี่ยม หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล ศึกษาชั้นต้นที่[[โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ]] มีเลขประจำตัวหมายเลข 2 มีผลการเรียนดีเลิศ ซึ่งสอบได้ประโยคที่ 2 ในจุลศักราช 1248 หรือ [[พ.ศ. 2429]]
บรรทัด 37: บรรทัด 35:
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็น '''เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี''' เมื่อปี พ.ศ. 2456 และถึงแก่อสัญกรรมในอีก 3 ปีต่อมา เมื่อวันที่ [[14 กุมภาพันธ์]] [[พ.ศ. 2459]]
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็น '''เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี''' เมื่อปี พ.ศ. 2456 และถึงแก่อสัญกรรมในอีก 3 ปีต่อมา เมื่อวันที่ [[14 กุมภาพันธ์]] [[พ.ศ. 2459]]


==ชีวิตครอบครัว==
== ชีวิตครอบครัว ==
เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี สมรสกับท่านผู้หญิงเสงี่ยม มาลากุล (วสันตสิงห์) มีบุตร-ธิดา 8 คน คือ
เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี สมรสกับท่านผู้หญิงเสงี่ยม มาลากุล (วสันตสิงห์) มีบุตร-ธิดา 8 คน คือ
*หม่อมหลวงปก มาลากุล
* หม่อมหลวงปก มาลากุล
*หม่อมหลวงปอง มาลากุล สมรสกับ หม่อมเจ้าสุรวุฒิประวัติ เทวกุล
* หม่อมหลวงปอง มาลากุล สมรสกับ หม่อมเจ้าสุรวุฒิประวัติ เทวกุล
*หม่อมหลวงเปนศรี มาลากุล
* หม่อมหลวงเปนศรี มาลากุล
*หม่อมหลวงเปนศักดิ์ มาลากุล
* หม่อมหลวงเปนศักดิ์ มาลากุล
*หม่อมหลวงป้อง มาลากุล
* หม่อมหลวงป้อง มาลากุล
*[[หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล]] สมรสกับ ท่านผู้หญิงดุษฏี มาลากุล
* [[หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล]] สมรสกับ ท่านผู้หญิงดุษฏี มาลากุล
*หม่อมหลวงเปี่ยมสิน มาลากุล
* หม่อมหลวงเปี่ยมสิน มาลากุล
*หม่อมหลวงปานตา มาลากุล สมรสกับ นายเมืองเริง วสันตสิงห์
* หม่อมหลวงปานตา มาลากุล สมรสกับ นายเมืองเริง วสันตสิงห์
สมรสกับคุณเจียร ลักษณะบุตร มีธิดาคือ
สมรสกับคุณเจียร ลักษณะบุตร มีธิดาคือ
*หม่อมหลวงนกน้อย มาลากุล
* หม่อมหลวงนกน้อย มาลากุล
สมรสกับคุณเลื่อน ศิวานนท์ มีบุตรคือ
สมรสกับคุณเลื่อน ศิวานนท์ มีบุตรคือ
*หม่อมหลวงประวัติ มาลากุล
* หม่อมหลวงประวัติ มาลากุล


==ผลงาน==
== ผลงาน ==


===ด้านการศึกษา ===
=== ด้านการศึกษา ===
โดยเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล)จัดทำหลักสูตรโรงเรียนเบญจมบพิตร หรือ [[โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร]]ในปัจจุบัน ตามพระราชดำริ[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ซึ่งพระองค์ทรงกำหนดหลักสูตรแนวการสอนด้วยพระองค์เองสำหรับโรงเรียนเบญจมบพิตร ([[โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร]]ในปัจจุบัน )
โดยเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล) จัดทำหลักสูตรโรงเรียนเบญจมบพิตร หรือ [[โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร]]ในปัจจุบัน ตามพระราชดำริ[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ซึ่งพระองค์ทรงกำหนดหลักสูตรแนวการสอนด้วยพระองค์เองสำหรับโรงเรียนเบญจมบพิตร ([[โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร]]ในปัจจุบัน )


===เพลงสรรเสริญพระบารมี===
=== เพลงสรรเสริญพระบารมี ===
แต่เดิม การร้อง[[เพลงสรรเสริญพระบารมี]] มีการแยกเนื้อร้องที่ใช้สำหรับ ทหารเรือหรือพลเรือนร้อง นอกจากนี้ยังมีการแบ่งแยกเนื้อร้องบางวรรคบางตอน สำหรับชาย และหญิงร้องต่างกัน ทำให้เกิดความลักลั่น เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2445 พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ได้ออกคำสั่ง กำหนดให้เพลงสรรเสริญพระบารมีมีเพียงเนื้อร้องเดียว เหมือนกันหมด
แต่เดิม การร้อง[[เพลงสรรเสริญพระบารมี]] มีการแยกเนื้อร้องที่ใช้สำหรับ ทหารเรือหรือพลเรือนร้อง นอกจากนี้ยังมีการแบ่งแยกเนื้อร้องบางวรรคบางตอน สำหรับชาย และหญิงร้องต่างกัน ทำให้เกิดความลักลั่น เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2445 พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ได้ออกคำสั่ง กำหนดให้เพลงสรรเสริญพระบารมีมีเพียงเนื้อร้องเดียว เหมือนกันหมด


===เพลงสามัคคีชุมนุม===
=== เพลงสามัคคีชุมนุม ===
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ เป็นผู้ประพันธ์คำร้องภาษาไทยของเพลง [[สามัคคีชุมนุม]] โดยใช้ทำนองเพลง [[โอลด์แลงไซน์]] ท่านได้รับการยกย่องว่า สามารถใส่เนื้อร้องภาษาไทยเข้าไปให้สอดคล้องกับทำนองเดิมได้อย่างเหมาะเจาะ สามารถร้องเนื้อภาษาไทยไปพร้อมๆกับเนื้อภาษาเดิมของเพลงได้อย่างไม่ขัดเขิน เนื้อเพลงมีความหมายลึกซึ้ง ให้ความรู้สึกถึงความสามัคคีเป็นอันดีต่อหมู่คณะ <ref>[http://www.manager.co.th/Entertainment/ViewNews.aspx?NewsID=9480000175726 เพลงสามัคคีชุมนุม]</ref>
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ เป็นผู้ประพันธ์คำร้องภาษาไทยของเพลง [[สามัคคีชุมนุม]] โดยใช้ทำนองเพลง [[โอลด์แลงไซน์]] ท่านได้รับการยกย่องว่า สามารถใส่เนื้อร้องภาษาไทยเข้าไปให้สอดคล้องกับทำนองเดิมได้อย่างเหมาะเจาะ สามารถร้องเนื้อภาษาไทยไปพร้อมๆกับเนื้อภาษาเดิมของเพลงได้อย่างไม่ขัดเขิน เนื้อเพลงมีความหมายลึกซึ้ง ให้ความรู้สึกถึงความสามัคคีเป็นอันดีต่อหมู่คณะ <ref>[http://www.manager.co.th/Entertainment/ViewNews.aspx?NewsID=9480000175726 เพลงสามัคคีชุมนุม]</ref>


===สมบัติผู้ดี===
=== สมบัติผู้ดี ===
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้แต่งหนังสือไว้หลายเล่ม เล่มหนึ่งที่มีชื่อเสียงคือ [[สมบัติผู้ดี]] ซึ่งกล่าวถึงหลักปฏิบัติ 10 ประการของผู้ที่มีกาย วาจา ใจ อันสุจริต ท่านได้เรียบเรียงไว้เมื่อ พ.ศ. 2455 <ref>[http://www.baanjomyut.com/library/aristocrat/page01.html หนังสือสมบัติผู้ดี]</ref>
พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้แต่งหนังสือไว้หลายเล่ม เล่มหนึ่งที่มีชื่อเสียงคือ [[สมบัติผู้ดี]] ซึ่งกล่าวถึงหลักปฏิบัติ 10 ประการของผู้ที่มีกาย วาจา ใจ อันสุจริต ท่านได้เรียบเรียงไว้เมื่อ พ.ศ. 2455 <ref>[http://www.baanjomyut.com/library/aristocrat/page01.html หนังสือสมบัติผู้ดี]</ref>


==อ้างอิง==
== อ้างอิง ==
<references />
<references />



รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:31, 13 กุมภาพันธ์ 2554

เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
ไฟล์:เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี.jpg
เสนาบดีว่าการกระทรวงธรรมการ
ดำรงตำแหน่ง
พ.ศ. 2454 – พ.ศ. 2458
ก่อนหน้าเจ้าพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร
ถัดไปเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด16 เมษายน พ.ศ. 2410
ประเทศไทย
เสียชีวิต14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2459
ศาสนาพุทธ
คู่สมรสท่านผู้หญิงเสงี่ยม มาลากุล
ไฟล์:ศาลาพระเสด็จ.jpg
ศาลาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี ภายในโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2468 เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี
โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดีจัดทำหลักสูตรการสอน ตามพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี นามเดิม หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล (16 เมษายน พ.ศ. 2410 - 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2459) อดีตเสนาบดีกระทรวงธรรมการ

ประวัติ

หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล เกิดเมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2410 [ต้องการอ้างอิง] ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นบุตรของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงษ์ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ (พระโอรสใน สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามหามาลา กรมพระยาบำราบปรปักษ์ ต้นราชสกุลมาลากุล ประสูติจากหม่อมกลีบ) และหม่อมเปี่ยม หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล ศึกษาชั้นต้นที่โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ มีเลขประจำตัวหมายเลข 2 มีผลการเรียนดีเลิศ ซึ่งสอบได้ประโยคที่ 2 ในจุลศักราช 1248 หรือ พ.ศ. 2429

หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล เข้ารับราชการในกรมศึกษาธิการ ได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ เป็น หลวงไพศาลศิลปศาสตร์ จากนั้นย้ายมารับราชการอยู่ที่กระทรวงมหาดไทย เป็น พระมนตรีพจนกิจ ท่านได้รับการไว้วางพระราชหฤทัยจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้เป็นผู้อภิบาล พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จไปทรงศึกษาต่อ ณ ประเทศอังกฤษ ดำรงตำแหน่งเอกอัครราชทูตพิเศษไทยประจำอังกฤษและยุโรป [1] ระหว่าง พ.ศ. 2440-2442 [2]

จากการที่ท่านได้เห็นการศึกษาของนักเรียนไทยในต่างประเทศเป็นเวลาหลายปี ท่านได้กราบทูลเสนอให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงปรับปรุงระบบการศึกษาของไทย ร่างเป็น "โครงแผนการศึกษาในกรุงสยาม" เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2441 และโครงการสร้างสถานศึกษาในระดับอุดมศึกษา เมื่อวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2453

ท่านได้รับพระราชทานโปรดเกล้าฯ เป็น พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ดำรงตำแหน่ง ปลัดทูลฉลองกระทรวงธรรมการ (ปัจจุบันคือ กระทรวงศึกษาธิการ) และได้เลื่อนเป็นเสนาบดีกระทรวงธรรมการ ในสมัยรัชกาลที่ 6

พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็น เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี เมื่อปี พ.ศ. 2456 และถึงแก่อสัญกรรมในอีก 3 ปีต่อมา เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2459

ชีวิตครอบครัว

เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี สมรสกับท่านผู้หญิงเสงี่ยม มาลากุล (วสันตสิงห์) มีบุตร-ธิดา 8 คน คือ

  • หม่อมหลวงปก มาลากุล
  • หม่อมหลวงปอง มาลากุล สมรสกับ หม่อมเจ้าสุรวุฒิประวัติ เทวกุล
  • หม่อมหลวงเปนศรี มาลากุล
  • หม่อมหลวงเปนศักดิ์ มาลากุล
  • หม่อมหลวงป้อง มาลากุล
  • หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล สมรสกับ ท่านผู้หญิงดุษฏี มาลากุล
  • หม่อมหลวงเปี่ยมสิน มาลากุล
  • หม่อมหลวงปานตา มาลากุล สมรสกับ นายเมืองเริง วสันตสิงห์

สมรสกับคุณเจียร ลักษณะบุตร มีธิดาคือ

  • หม่อมหลวงนกน้อย มาลากุล

สมรสกับคุณเลื่อน ศิวานนท์ มีบุตรคือ

  • หม่อมหลวงประวัติ มาลากุล

ผลงาน

ด้านการศึกษา

โดยเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี (หม่อมราชวงศ์เปีย มาลากุล) จัดทำหลักสูตรโรงเรียนเบญจมบพิตร หรือ โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตรในปัจจุบัน ตามพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งพระองค์ทรงกำหนดหลักสูตรแนวการสอนด้วยพระองค์เองสำหรับโรงเรียนเบญจมบพิตร (โรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตรในปัจจุบัน )

เพลงสรรเสริญพระบารมี

แต่เดิม การร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี มีการแยกเนื้อร้องที่ใช้สำหรับ ทหารเรือหรือพลเรือนร้อง นอกจากนี้ยังมีการแบ่งแยกเนื้อร้องบางวรรคบางตอน สำหรับชาย และหญิงร้องต่างกัน ทำให้เกิดความลักลั่น เมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2445 พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ได้ออกคำสั่ง กำหนดให้เพลงสรรเสริญพระบารมีมีเพียงเนื้อร้องเดียว เหมือนกันหมด

เพลงสามัคคีชุมนุม

พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ เป็นผู้ประพันธ์คำร้องภาษาไทยของเพลง สามัคคีชุมนุม โดยใช้ทำนองเพลง โอลด์แลงไซน์ ท่านได้รับการยกย่องว่า สามารถใส่เนื้อร้องภาษาไทยเข้าไปให้สอดคล้องกับทำนองเดิมได้อย่างเหมาะเจาะ สามารถร้องเนื้อภาษาไทยไปพร้อมๆกับเนื้อภาษาเดิมของเพลงได้อย่างไม่ขัดเขิน เนื้อเพลงมีความหมายลึกซึ้ง ให้ความรู้สึกถึงความสามัคคีเป็นอันดีต่อหมู่คณะ [3]

สมบัติผู้ดี

พระยาวิสุทธสุริยศักดิ์ ได้แต่งหนังสือไว้หลายเล่ม เล่มหนึ่งที่มีชื่อเสียงคือ สมบัติผู้ดี ซึ่งกล่าวถึงหลักปฏิบัติ 10 ประการของผู้ที่มีกาย วาจา ใจ อันสุจริต ท่านได้เรียบเรียงไว้เมื่อ พ.ศ. 2455 [4]

อ้างอิง

  1. เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี โดย สมศักดิ์ ดำรงสุนทรชัย
  2. รายนามเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงลอนดอน ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน สำเนาจากกูเกิลแคช [1]
  3. เพลงสามัคคีชุมนุม
  4. หนังสือสมบัติผู้ดี