ข้ามไปเนื้อหา

ดมบูริ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เท็นดง และ อูนาดง

ดมบูริ (ญี่ปุ่น: โรมาจิDonburi; ชาม, ถ้วย) หรือข้าวหน้าต่าง ๆ เอกสารเก่าของไทยเรียก ข้าวในขัน[1] เป็นอาหารญี่ปุ่นที่มีลักษณะเป็นอาหารจานเดียวที่มีกับข้าวที่ทำจากเนื้อสัตว์, ปลา, ผัก หรือวัตถุดิบอื่น ๆ ราดบนข้าวสวย ตามแต่จะดัดแปลง

ประวัติ

[แก้]

ดมบูริเป็นอาหารที่รูปแบบเฉพาะตั้งแต่ในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น เริ่มปรากฏให้เห็นในยุคเอโดะ (ค.ศ. 1603–1868) ของประเทศญี่ปุ่น จานข้าวหน้าแบบแรก คือ อูนางิดง (ปลาไหลย่างที่วางอยู่บนชามข้าวปรุงสุก)[2] ซึ่งในระยะแรก ดมบูริเป็นอาหารง่าย ๆ ใช้ชามขนาดเล็ก มีความสำคัญอยู่ที่ความรวดเร็วและรองรับผู้เร่งรีบ จึงเป็นที่นิยมตามโรงละครหรือลานแสดงตามงานเทศกาล ดมบูริเป็นที่แพร่หลายและกลายเป็นที่นิยมมากตั้งแต่สมัยศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา

ต่อมาในสมัยหลัง ข้าวหน้าอื่น ๆ เช่น เนื้อวัว เนื้อหมู ไก่ ไข่ นั้นเกิดขึ้นยุคเมจิ (ค.ศ. 1868–1912) ซึ่งมาพร้อมกับการเข้ามาของวัฒนธรรมตะวันตกและการคัดสรรถ้วยชามที่ประณีตขึ้นเพื่อการตกแต่งอาหาร โดยดมบูริหรือข้าวหน้าที่เป็นไข่และไก่สันนิษฐานว่าเข้ามาในช่วง ค.ศ. 1891 ส่วนข้าวหน้าหมูหรือคัตสึดงแพร่หลายในญี่ปุ่นช่วงราว ค.ศ. 1913 หรือในยุคไทโช ซึ่งทำให้ข้าวหน้าแบบต่าง ๆ มีการขยายขนาดชามใหญ่ขึ้นเพื่อเพิ่มปริมาณเนื้อใหม่ ๆ หรือการปรุงสุกแบบต่าง ๆ ไปตามยุคสมัยและกาลเวลา นอกจากนี้ดมบูริยังคงเป็นที่แพร่หลายในปัจจุบันทั้งร้านอาหารทั่วไปในประเทศญี่ปุ่นและประเทศต่าง ๆ รวมถึง การส่งออกเป็นอาหารสำเร็จรูป อาหารแช่เข็ง เป็นต้น

หลังอาหารญี่ปุ่นเริ่มเข้าสู่ประเทศไทยในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ได้แก่ สุกียากี้ ซาชิมิปลากะพงขาว และดมบูริ หรือเอกสารในสมัยนั้นเรียกว่า ข้าวในขัน ซึ่งมีการปรับปรุงรสชาติให้เข้ากับความคุ้นเคยของคนไทย คือ เน้นรสเค็มและหวาน จากซีอิ๊ว น้ำตาล และผงชูรส รวมทั้งแต่กลิ่นด้วยผักชีฝรั่ง[1]

ประเภทของดมบูริ

[แก้]
โอยาโกดง
กีวดง
คัตสึดง

ดมบูริแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นมีด้วยกันดังนี้:

นอกจากนี้ ดมบูริสามารถทำจากวัตถุดิบมากมาย ตามแต่จะดัดแปลง ซึ่งร้านอาหารจีนราคาย่อมเยาในญี่ปุ่นมักจะนำเสนอ ชูกาดง (中華丼) หรือ โกโมกูชูกาดง (五目中華丼)—สารพัดผัดผักกับเนื้อบนข้าวสวยในชามขนาดใหญ่

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 อรุณวตรี รัตนธารี (18 กรกฎาคม 2561). "ตำราอาหารญี่ปุ่นเล่มเก่า บอกเล่ารสชาติอาทิตย์อุทัยในไทย ปี 2500". ครัว. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-01-04. สืบค้นเมื่อ 4 มกราคม 2566. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  2. http://gogen-allguide.com/to/donburi.html

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]