จักรพรรดิโกะ-ไซ

จักรพรรดิโกะ-ไซ
จักรพรรดิญี่ปุ่น องค์ที่ 111
30 ตุลาคม ค.ศ. 1654 — 5 มีนาคม ค.ศ. 1663
พิธีราชาภิเษก	5 มกราคม ค.ศ. 1655 พระราชวังหลวงเฮอัง
รัชกาลก่อนหน้า	โกะ-โคเมียว
รัชกาลถัดไป	เรเง็ง
พระนามเต็ม	สมเด็จพระจักรพรรดิโกะ-ไซ
ประสูติ	1 มกราคม ค.ศ. 1638
พระบรมนามาภิไธย	เจ้าชายนะงะฮิโตะ
สวรรคต	26 มีนาคม ค.ศ. 1685
พระราชบิดา	จักรพรรดิโกะ-มิซุโน

จักรพรรดิโกะ-ไซ (ญี่ปุ่น: 後西天皇; โรมาจิ: Go-Sai-tennō) จักรพรรดิองค์ที่ 111 แห่งราชวงศ์ญี่ปุ่นตามที่ได้จัดเรียงไว้ใน รายพระนามจักรพรรดิญี่ปุ่น ครองสิริราชสมบัติระหว่าง ค.ศ. 1654 — ค.ศ. 1663 โดยจักรพรรดิโกะ-ไซเป็นพระอนุชาต่างพระมารดาของ จักรพรรดินีเมโช จักรพรรดิองค์ที่ 109 และ จักรพรรดิโกะ-โคเมียว จักรพรรดิองค์ที่ 110 และเป็นพระเชษฐาต่างพระมารดาของ จักรพรรดิเรเง็ง จักรพรรดิองค์ที่ 112

พระนามของจักรพรรดิโกะ-ไซนำมาจากพระนามของ จักรพรรดิจุนนะ (อังกฤษ: Emperor Junna, Junna-tennō) จักรพรรดิองค์ที่ 53 ที่ปกครองญี่ปุ่นในช่วง คริสต์ศตวรรษที่ 9 ซึ่งมีพระสมัญญาว่า ไซอิง โนะ มิกะโดะ ที่แปลว่า จักรพรรดิวังตะวันตก เมื่อใส่คำว่า โกะ (後) เข้าไปทำให้พระนามของจักรพรรดิโกะ-ไซมีความหมายว่า จักรพรรดิไซที่สอง หรือ จักรพรรดิไซยุคหลัง

เมื่อจักรพรรดิโกะ-โคเมียวผู้เป็นพระเชษฐาเสด็จสวรรคตอย่างกระทันหันด้วย โรคฝีดาษ เมื่อวันที่ 20 เดือน 9 ปี โจโอ ที่ 3 ตรงกับวันที่ 30 ตุลาคม ค.ศ. 1654 เจ้าชายนะงะฮิโตะพระชนมายุ 16 พรรษาได้เสด็จขึ้นสืบราชบัลลังก์เป็น จักรพรรดิโกะ-ไซ โดยที่พระองค์มิได้เป็นรัชทายาทและผู้สืบราชบัลลังก์เนื่องจากจักรพรรดิโกะ-โคเมียวได้สถาปนา เจ้าชายซะโตะฮิโตะ (อังกฤษ: Imperial Prince Satohito, Satohito-shinnō) พระราชอนุชาต่างพระราชมารดาอีกพระองค์เป็นผู้สืบราชบัลลังก์ไว้แล้วแต่ด้วยเจ้าชายซะโตะฮิโตะยังทรงพระเยาว์อยู่เจ้าชายนะงะฮิโตะจึงขึ้นสืบราชบัลลังก์แทนจนกว่าเจ้าชายซะโตะฮิโตะจะเจริญพระชนมายุ

หลังจากนั้นจึงได้มีพิธีราชาภิเษกจักรพรรดิโกะ-ไซอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 28 เดือน 11 ปี โจโอ ที่ 3 ตรงกับวันที่ 5 มกราคม ค.ศ. 1655

เมื่อเจ้าชายซะโตะฮิโตะเริ่มเจริญพระชนมายุจักรพรรดิโกะ-ไซจึงได้สละราชบัลลังก์ให้กับเจ้าชายซะโตะฮิโตะพระชนมายุเพียง 8 พรรษาขึ้นสืบราชบัลลังก์เป็น จักรพรรดิเรเง็ง เมื่อวันที่ 26 เดือน 1 ปี คันบุง ที่ 3 ตรงกับวันที่ 5 มีนาคม ค.ศ. 1663

หลังจากสละราชบัลลังก์แล้วอดีตจักรพรรดิโกะ-ไซได้ใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเขียนหนังสือและร่ายกลอนจนกระทั่งเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 22 เดือน 2 ปี โจเกียว ที่ 2 ตรงกับวันที่ 26 มีนาคม ค.ศ. 1685 ขณะพระชนมายุเพียง 47 พรรษาโดยในวันนั้นได้มีดาวตกจำนวนมากตกจากท้องฟ้า