ข้ามไปเนื้อหา

เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต (หม่อมราชวงศ์อรุณ ฉัตรกุล)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สำหรับความหมายอื่น ดูที่ เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต
จอมพล
เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต
(หม่อมราชวงศ์อรุณ ฉัตรกุล)

น.ร., ร.ว., ป.จ., ม.ป.ช., ป.ม.
เสนาบดีกระทรวงกลาโหม
ดำรงตำแหน่ง
1 เมษายน พ.ศ. 2457 - 25 สิงหาคม พ.ศ. 2464
กษัตริย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
ก่อนหน้าพระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช
ถัดไปเจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต (แย้ม ณ นคร)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด
หม่อมราชวงศ์อรุณ ฉัตรกุล

14 เมษายน พ.ศ. 2399
เสียชีวิต25 สิงหาคม พ.ศ. 2464 (65 ปี)
บุพการี
  • หม่อมเจ้านิล ฉัตรกุล (บิดา)
  • หม่อมราชวงศ์สุ่น ปาลกะวงศ์ (มารดา)
อาชีพทหารบก, ข้าราชการ, ขุนนาง
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้ ไทย
สังกัดกองทัพบกสยาม
ประจำการ2415 - 2464
ยศ จอมพล
ภาพล้อเจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต ฝีพระหัตถ์ รัชกาลที่ 6

จอมพล เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต (หม่อมราชวงศ์อรุณ ฉัตรกุล) (14 เมษายน พ.ศ. 2399 - 25 สิงหาคม พ.ศ. 2464) อดีตเสนาบดีกระทรวงกลาโหม เป็นโอรสในหม่อมเจ้านิล ฉัตรกุล (พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นสุรินทรรักษ์) กับหม่อมราชวงศ์ สุ่น ปาลกะวงศ์ (นัดดาในพระสัมพันธวงศ์เธอ กรมหมื่นนราเทเวศร์)

รับราชการ

[แก้]
  • พ.ศ. 2415 ถวายตัวรับราชการเป็นมหาดเล็ก โดยเป็นพลทหารอยู่ในกองร้อยที่ 6 และได้เลื่อนเป็น สิบตรี และสิบโททหารมหาดเล็กกองร้อยที่ 5
  • พ.ศ. 2421 ย้ายไปรับราชการอยู่ในกรมทหารปืนใหญ่
  • 9 เมษายน พ.ศ. 2432 ปลัดกองโรงเรียนนายร้อย ขณะมียศเป็นนายร้อยเอก[1][2]
  • พ.ศ. 2435 ผู้บังคับการโรงเรียนนายร้อย[3]
  • 4 ตุลาคม พ.ศ. 2435 เลื่อนยศเป็นนายพันตรี[4]
  • 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 มีบรรดาศักดิ์เป็นหลวงสรวิเศษเดชาวุธ ถือศักดินา 800[5]
  • 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2435 เป็นราชองครักษ์ประจำการ[6]
  • 20 กันยายน พ.ศ. 2441 เลื่อนเป็นพระสรวิเศษเดชาวุธ ถือศักดินา 1000 [7]
  • พ.ศ. 2442 ผู้บัญชาการทหารบกมณฑลกรุงเทพ[8]
  • 15 สิงหาคม พ.ศ. 2442 เลื่อนยศเป็นนายพันโท[9]
  • สิงหาคม พ.ศ. 2443 ยกกระบัตรทัพบก[10]
  • 21 กันยายน พ.ศ. 2443 เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาพหลพลพยุหเสนา ถือศักดินา 1500[11]
  • 3 เมษายน พ.ศ. 2444 นายพันเอก[12]
  • 11 สิงหาคม พ.ศ. 2444 ปลัดทัพบก[13]
  • 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 นายพลตรี[14]
  • 6 สิงหาคม พ.ศ. 2446 รองผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ[15]
  • 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2446 เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาสีหราชเดโชไชย อภัยพิริยบรากรมพาหุ เจ้ากรมอาสาใหญ่ขวา ถือศักดินา 10,000[16]
  • 20 กันยายน พ.ศ. 2449 นายพลโท[17]
  • ธันวาคม พ.ศ. 2453 ผู้ช่วยเสนาบดีกระทรวงกลาโหม[18]
  • 22 มกราคม พ.ศ. 2454 นายพลเอก[19]
  • รั้งตำแหน่งผู้บัญชาการกรมพระคชบาล
  • พ.ศ. 2455 ได้รับสถาปนาเป็นเจ้าพระยา มีสมญาตามจารึกในสุพรรณบัฏว่า เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต มหิศรมหาสวามิภักดิ์ สุรินทรศักดิ์ประพัทธพงษ์ จัตุรงคเสนาบดี ยุทธวิธีสุขุมวินิต ธรรมสุจริตศิริสวัสดิ์ พุทธาพิรัตนสรณธาดา อุตมอาชวาธยาศัย อภัยพิริยบรากรมพาหุ ดำรงศักดินา 10,000[20]
  • 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456 รั้งตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงกลาโหม[21]
  • 1 เมษายน พ.ศ. 2457 เสนาบดีกระทรวงกลาโหม[22]
  • นายกองตรี[23]
  • 30 ธันวาคม พ.ศ. 2460 จอมพล[24]

ถึงแก่อสัญกรรม

[แก้]

เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต ป่วยมาช้านาน อาการทรงบ้างทรุดบ้างเรื่อยมา จนถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2464 เวลา 14.35 น. สิริอายุได้ 65 ปี 133 วัน

เวลา 16.00 น. วันถัดมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ มาพระราชทานน้ำอาบศพ สวมชฎาพอก และโปรดให้เจ้าพนักงานประกอบโกศมณฑปแวดล้อมด้วยฉัตรและเครื่องยศ พระพิธีธรรม 8 รูป สวดพระอภิธรรมมีกำหนด 15 วัน[25]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

[แก้]

จอมพล เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งสยามและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์สยาม

[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

[แก้]

ผลงานสำคัญ

[แก้]

ลำดับสาแหรก

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ "ประกาศกรมยุทธนาธิการ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-12-13. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  2. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตร พลเรือนและทหาร (หน้า 11)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-01. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  3. ↑ "ตำแหน่งนายทหารสัญญาบัตร กรมยุทธนาธิการ ในรัตนโกสินทร์ ศก 111 (หน้า 256)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-12-09. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  4. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหาร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-06-18. สืบค้นเมื่อ 2020-07-03.
  5. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง (หน้า 292)" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-24. สืบค้นเมื่อ 2020-03-24.
  6. ↑ ประกาศกรมยุทธนาธิการ
  7. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-24. สืบค้นเมื่อ 2020-03-24.
  8. ↑ "ตำแหน่งข้าราชการกรมทหารบก รัตนโกสินทรศก 118" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-28. สืบค้นเมื่อ 2020-03-28.
  9. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหาร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-24. สืบค้นเมื่อ 2020-03-24.
  10. ↑ "แจ้งความกรมยุทธนาธิการ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-12-13. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  11. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-06-19. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  12. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-01-26. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  13. ↑ "แจ้งความกรมยุทธนาธิการ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-12-13. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  14. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-12. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  15. ↑ "แจ้งความกรมยุทธนาธิการ" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-06-13. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  16. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง เก็บถาวร 2021-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 20, ตอน 8, 24 พฤษภาคม ร.ศ. 122, หน้า 119
  17. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-10-11. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  18. ↑ "แจ้งความกระทรวงกลาโหม" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-07-27. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  19. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรทหารบก" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-12-13. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  20. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เลื่อนและตั้งกรมพระองค์เจ้า และเจ้าพระยา, เล่ม 29, ตอน ก, 13 พฤศจิกายน ร.ศ. 131, หน้า 254-256
  21. ↑ "พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งผู้รั้งตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงกลาโหม" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-05-26. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  22. ↑ "พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งเสนาบดีกระทรวงกลาโหม" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-12-09. สืบค้นเมื่อ 2020-03-31.
  23. ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ 2021-06-24.
  24. ↑ "พระราชทานสัญญาบัตรยศทหาร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-08-16. สืบค้นเมื่อ 2020-05-07.
  25. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวอสัญญกรรม เก็บถาวร 2021-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 38, ตอน 0 ง, 28 สิงหาคม 2464, หน้า 1,450-1,451
  26. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๖๑๘, ๓๐ มกราคม ๒๔๖๓
  27. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานตรารัตนวราภรณ์, เล่ม ๓๑ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๓๗๒, ๑๐ มกราคม ๒๔๕๗
  28. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๐๒, ๑๗ พฤศจิกายน ๑๓๑
  29. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๒๔๓, ๑๑ กุมภาพันธ์ ๒๔๕๙
  30. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๒๑ ตอนที่ ๔๔ หน้า ๘๐๒, ๒๙ มกราคม ๑๒๓
  31. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศพระราชทานฐานันดรแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีศักดิ์รามาธิบดี, เล่ม ๓๕ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๑๘๘, ๒ ธันวาคม ๒๔๖๑
  32. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญปราบฮ่อ, เล่ม ๑๕ ตอนที่ ๒๖ หน้า ๒๘๒, ๒๕ กันยายน ๑๑๗
  33. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา, เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๓๑๘, ๒๕ มกราคม ๒๔๖๒
  34. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๑๐ ตอนที่ ๔๑ หน้า ๔๕๕, ๗ มกราคม ๑๑๒
  35. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ ๕, เล่ม ๒๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๓๑, ๒๓ เมษายน ๑๓๐
  36. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๓๑ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๘๖๘, ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๕๗
  37. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ, เล่ม ๑๙ ตอนที่ ๑๖ หน้า ๓๑๖, ๒๐ กรกฎาคม ๑๒๑
  38. ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานพระบรมราชานุญาตตราต่างประเทศ, เล่ม ๒๒ ตอนที่ ๒๓ หน้า ๕๒๗, ๓ กันยายน ๑๒๔
Stub icon

บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต_(หม่อมราชวงศ์อรุณ_ฉัตรกุล)&oldid=11856930"