ข้ามไปเนื้อหา

เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!
คำแปล: ตื่นเถิดเจ้า ชาวโรมาเนีย!
Deșteaptă-te, române!

เพลงชาติของธงของประเทศโรมาเนีย โรมาเนีย
ธงของประเทศมอลโดวา มอลโดวา
Moldavian D. R.

ชื่ออื่นUn răsunet
English: An echo
เนื้อร้องAndrei Mureșanu, 1848
ทำนองro [Gheorghe Ucenescu], 1848
รับไปใช้1917 - สาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลดาเวีย[ต้องการอ้างอิง]
1990 - ธงของประเทศโรมาเนีย โรมาเนีย
1991 - ธงของประเทศมอลโดวา มอลโดวา
เลิกใช้1918 - สาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลดาเวีย
1994 - ธงของประเทศมอลโดวา มอลโดวา
ตัวอย่างเสียง
เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน! (บรรเลง)

"เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน" (โรมาเนีย: Deșteaptă-te, române!) เป็นชื่อของเพลงชาติโรมาเนียในปัจจุบัน ชื่อดังกล่าวมีความหมายว่า "ตื่นเถิดเจ้า, ชาวโรมาเนีย"

บทร้องเป็นผลงานกวีนิพนธ์ของ อันเดรย์ มูเรชานู (Andrei Mureșanu, ค.ศ. 1816–1863) ทำนองมาจากเพลงยอดนิยมของชาวโรมาเนีย ซึ่งแหล่งข้อมูลส่วนมากกล่าว ทำนองนี้ถูกเลือกมาใช้ประกอบบทกวีดังกล่าวโดย เกออร์เก้ อูเคเนสคู (Gheorghe Ucenescu)[1] บทเพลงถูกเขียนขึ้นและพิมพ์เผยแพร่ในช่วงการปฏิวัติต่อต้านราชวงศ์ฮับสบูรก์ในปี ค.ศ. 1848 โดยเริ่มเผยแพร่ครั้งแรกในชื่อ "อุน ราซูเนต" ("Un răsunet" - "เสียงสะท้อน") และได้ถูกนำไปขับร้องครั้งแรกในช่วงปลายเดือนมิถุนายนปีเดียวกันในถนนสายต่างๆ ของจตุรัสเชอี (Şcheii Braşovului) เมืองบาร์ชอฟ (Brașov)[2] เพลงนี้จึงได้รับการยอมรับให้เป็นเพลงแห่งการปฏิวัติในเวลาไม่นาน และได้มีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น "เดชเตอัปเตอ-เต รอมือเน!"

นับตั้งแต่นั้นมา เพลงนี้ ซึ่งมีเนื้อหากล่าวถึงเสรีภาพและความรักชาติ ก็ได้ถูกนำไปขับร้องในเหตุขัดแย้งสำคัญครั้งต่างๆ ของชาวโรมาเนีย อันรวมถึงการปฏิวัติต่อต้านการปกครองของนิโคไล เซาเชสคู ในปี ค.ศ. 1989 หลังการปฏิวัติ เพลงนี้ได้กลายเป็นเพลงชาติโรมาเนียแทนที่เพลง "เทร็ย คูลอรี" ("Trei culori" - "ไตรรงค์") อันเป็นเพลงชาติในสมัยระบอบคอมมิวนิสต์

ปัจจุบันวันที่ 29 กรกฎาคม เป็น "วันเพลงชาติ" (Ziua Imnului național) เป็นวันหยุดราชการของประเทศโรมาเนีย[3]

เพลงนี้ยังเคยใช้ในวาระสำคัญในสมัยสาธารณรัฐประชาธิปไตยมอลเดเวีย ซึ่งดำรงอยู่ในช่วงสั้นๆ ระหว่างปี ค.ศ. 1917 - 1918 และใช้เป็นเพลงชาติของสาธารณรัฐมอลโดวาระหว่างปี ค.ศ. 1991 - 1994 ก่อนจะแทนที่ด้วยเพลงชาติฉบับปัจจุบันซึ่งมีชื่อว่า "ลิมบา โนอัสเตร" ("Limba noastră" - "ภาษาของเรา")

ประวัติ

[แก้]

เพลงอื่นๆ

[แก้]

บทร้องต้นฉบับ

[แก้]

เพลงชาติโรมาเนียมีบทร้องจำนวน 11 บท เฉพาะบทที่ 1, 2, 4 และ 11 เท่านั้นที่ใช้ขับร้องในโอกาสเป็นทางการ ตามที่กำหนดไว้ในกฎหมายของประเทศโรมาเนีย[ต้องการอ้างอิง] ในวาระสำคัญ เช่น วันหยุดประจำชาติ (Great Union Day) จะมีการขับร้องบทเพลงเต็มทั้ง 11 บท ร่วมกับการยิงสลุต 21 นัด[ต้องการอ้างอิง] เมื่อประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐโรมาเนียมาถึงสถานที่จัดงานดังกล่าว

ภาษาโรมาเนีย สัทอักษรสากล (IPA) คำแปล
Deșteaptă-te, române, din somnul cel de moarte, [deʃˈte̯aptəte roˈmɨne din ˈsomnul t͡ʃel de ˈmo̯arte] ตื่นเถิดเจ้า ชาวโรมาเนีย!, จากห้วงฝันแห่งความมรณา
În care te-adânciră barbarii de tirani [ɨŋ ˈkare te̯adɨnˈt͡ʃirə barˈbarij de tiˈranʲ] ซึ่งเจ้าได้จมลงไปโดยพวกเหล่าทรราช
Acum ori niciodată croiește-ți altă soarte, [aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə kroˈjeʃtet͡sʲ ˈaltə ˈso̯arte] บัดนี้หรือไม่ จงลิขิตชะตาของตนเสียใหม่
La care să se-nchine și cruzii tăi dușmani. [la ˈkare sə seŋˈkine ʃi ˈkruzij təj duʃˈmanʲ] ที่แม้แต่ศัตรูโฉดชั่วของพวกเจ้ายังต้องยอมคำนับ
 
Acum ori niciodată să dăm dovezi la lume [aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə sə dəm doˈvezʲ la ˈlume] บัดนี้หรือไม่ พิสูจน์ให้ทั้งโลกได้ประจักษ์
Că-n aste mâni mai curge un sânge de roman, [kən ˈaste mɨnʲ maj ˈkurd͡ʒe un ˈsɨnd͡ʒe de roˈman] ว่าสายโลหิตแห่งชาวโรมันยังคงไหลเวียนในกาย
Și că-n a noastre piepturi păstrăm cu fală-un nume [ʃi kən a ˈno̯astre ˈpjepturʲ pəsˈtrəm ku ˈfaləwn ˈnume] ว่าเรานั้นยังถือนามนั้นอยู่ในทรวงด้วยความภาคภูมิ
Triumfător în lupte, un nume de Traian. [tri.umfəˈtor ɨn ˈlupte un ˈnume de traˈjan] นามแห่งผู้มีชัยในการรบ นามแห่งทราจัน [note 1]
 
Înalță-ți lata frunte și caută-n giur de tine, [ɨˈnalt͡sət͡sʲ ˈlata ˈfrunte ʃi ˈkawtən d͡ʒur de ˈtine] จงเชิดหน้าผากกว้างของเจ้าแล้วมองไปรอบตัวเถิด
Cum stau ca brazi în munte voinici sute de mii; [kum staw ka brazʲ ɨn ˈmunte vojˈnit͡ʃʲ ˈsute de mij] แล้วเจ้าจักเห็นผู้คนเรือนแสนยืนแน่นขนัดดั่งหมู่ต้นเฟอร์บนมหาบรรพต
Un glas ei mai așteaptă și sar ca lupi în stâne, [uŋ ɡlas jej maj aʃˈte̯aptə ʃi sar ka lupʲ ɨn ˈstɨne] เฝ้ารอสัญญาณดั่งเช่นหมาป่าจ้องตะครุบแกะ
Bătrâni, bărbați, juni, tineri, din munți și din câmpii. [bəˈtrɨnʲ bərˈbat͡sʲ ʒunʲ ˈtinerʲ din munt͡sʲ ʃi diŋ kɨmˈpij] ทั้งผู้เฒ่า ชายฉกรรณ์ หนุ่มน้อย แลเด็กชาย จากมหาบรรพตนั้นแลจากท้องทุ่งกว้าง
 
Priviți, mărețe umbre, Mihai, Ștefan, Corvine, [priˈvit͡sʲ məˈret͡se ˈumbre miˈhaj ʃteˈfan korˈvine] ดูกร เงาแห่งผู้ยิ่งใหญ่ "มีไฮ" "ชเตฟาน" "คอร์วีเน"[note 2]
*Româna națiune, ai voștri strănepoți, [roˈmɨna nat͡siˈune aj ˈvoʃtri strəneˈpot͡sʲ] ประชาชาติชาวโรมาเนีย เชื้อสายของท่าน

(เพลงชาติโรมาเนีย)

*La patria Române, ai voștri strănepoți, [la pa.tri.a ro.ˈmɨ.ne aj ˈvoʃtri strəneˈpot͡sʲ] แด่ปิตุภูมิโรมาเนีย เชื้อสายของท่าน

(เพลงชาติมอลโดวา พ.ศ. 2460-พ.ศ. 2461 และ พ.ศ. 2534-พ.ศ. 2537)

Cu brațele armate, cu focul vostru-n vine, [ku ˈbrat͡sele arˈmate ku ˈfokul ˈvostrun ˈvine] ถืออาวุธในมือ มีเพลิงของท่านในสายเลือด
"Viața-n libertate ori moarte" strigă toți. [viˈat͡san liberˈtate orʲ ˈmo̯arte ˈstriɡə tot͡sʲ] ประกาศก้อง "อิสรภาพหรือความตาย"
 
Pre voi vă nimiciră a pizmei răutate [pre voj və nimiˈt͡ʃirə a ˈpizmej rə.uˈtate] เจ้าพินาศลงด้วยแรงริษยาของตัวเจ้าเอง
Și oarba neunire la Milcov și Carpați [ʃi ˈo̯arba ne.uˈnire la ˈmilkov ʃi karˈpat͡sʲ] และด้วยความระแหงอย่างมืดบอด ณ มิลคอฟแลคาร์เพเทียน
Dar noi, pătrunși la suflet de sfânta libertate, [dar noj pəˈtrunʃʲ la ˈsuflet de ˈsfɨnta liberˈtate] แต่ผองเรา ผู้ซึ่งถูกตรึงไว้ด้วยเสรีภาพอันศักดิ์สิทธิ์
Jurăm că vom da mâna, să fim pururea frați. [ʒuˈrəm kə vom da ˈmɨna sə fim ˈpurure̯a frat͡sʲ] ขอสาบานว่าจักกลมเกลียวกันไปชั่วกาล
 
O mamă văduvită de la Mihai cel Mare [o ˈmamə vəduˈvitə de la miˈhaj t͡ʃel ˈmare] A widowed mother from the time of Michael the Great[note 3]
Pretinde de la fiii-și azi mână d-ajutori, [preˈtinde de la ˈfiijʃʲ azʲ ˈmɨnə daʒuˈtorʲ] Claims from her sons today a helping hand,
Și blastămă cu lacrămi în ochi pe orișicare, [ʃi ˈblastəmə ku ˈlakrəmʲ ɨn okʲ pe oriʃiˈkare] And with tears in her eyes curses whomsoever,
În astfel de pericul s-ar face vânzători. [ɨn ˈastfel de peˈrikul sar ˈfat͡ʃe vɨnzəˈtorʲ] In such great peril, a traitor would become.
 
De fulgere să piară, de trăsnet și pucioasă, [de ˈfuld͡ʒere sə ˈpjarə de ˈtrəsnet ʃi puˈt͡ʃo̯asə] Of thunder and of brimstone should they perish
Oricare s-ar retrage din gloriosul loc, [orʲˈkare sar reˈtrad͡ʒe diŋ ɡloriˈosul lok] Anyone who would flee the glorious place
Când patria sau mama, cu inima duioasă, [kɨnd ˈpatri.a saw ˈmama ku ˈinima duˈjo̯asə] When our land or our mother, with a sorrowful heart,
Va cere ca să trecem prin sabie și foc. [va ˈt͡ʃere ka sə ˈtret͡ʃem prin ˈsabi.e ʃi fok] Will ask us to cross through swords and blazing fire.
 
N-ajunge iataganul barbarei semilune, [ˈnaʒund͡ʒe jataˈɡanul barˈbarej semiˈlune] Didn't we have enough of the yatagan of the barbaric crescent
A cărui plăgi fatale și azi le mai simțim; [a ˈkəruj pləd͡ʒʲ faˈtale ʃi azʲ le maj simˈt͡sim] Whose fatal wounds we still feel today;
Acum se vâră cnuta în vetrele străbune, [aˈkum se ˈvɨrə ˈknuta ɨn ˈvetrele strəˈbune] Now the knout[note 4] is intruding in our ancestral homes,
Dar martor ne e Domnul că vii nu o primim. [dar ˈmartor ne je ˈdomnul kə vij nu o priˈmim] But the Lord is our witness that we shall not accept it alive.
 
N-ajunge despotismul cu-ntreaga lui orbie, [ˈnaʒund͡ʒe despoˈtismul kunˈtre̯aɡa luj orˈbi.e] Didn't we have enough of the blinded despotism,
Al cărui jug de seculi ca vitele-l purtăm; [al ˈkəruj ʒuɡ de ˈsekulʲ ka ˈvitelel purˈtəm] Whose yoke, like cattle, for centuries we have carried?
Acum se-ncearcă cruzii, cu oarba lor trufie, [aˈkum senˈt͡ʃe̯arkə ˈkruzij ku ˈo̯arba lor truˈfi.e] Now the cruel ones are trying, in their blind arrogance,
Să ne răpească limba, dar morți numai o dăm. [sə ne rəˈpe̯askə ˈlimba dar mort͡sʲ ˈnumaj o dəm] To take away our language, but only dead will we surrender it.
 
Români din patru unghiuri, acum ori niciodată [roˈmɨnʲ din ˈpatru ˈuŋɡjurʲ aˈkum orʲ nit͡ʃoˈdatə] Romanians from the four corners, now or never
Uniți-vă în cuget, uniți-vă-n simțiri. [uˈnit͡sivə ɨŋ ˈkud͡ʒet uˈnit͡sivən simˈt͡sirʲ] Unite in thought, unite in feeling
Strigați în lumea largă că Dunărea-i furată [striˈɡat͡sʲ ɨn ˈlume̯a ˈlarɡə kə ˈdunəre̯aj fuˈratə] Proclaim to the wide world that the Danube is stolen
Prin intrigă și silă, viclene uneltiri. [prin ˈintriɡə ʃi ˈsilə viˈklene unelˈtirʲ] Through intrigue and coercion, sly machinations.
 
Preoți, cu crucea-n frunte căci oastea e creștină, [ˈpre.ot͡sʲ ku ˈkrut͡ʃe̯an ˈfrunte kət͡ʃʲ ˈo̯aste̯a e kreʃˈtinə] เหล่าบาทหลวง จงถือไม้กางเขนนำหน้า เพื่อทัพชาวคริสต์ของเรา
Deviza-i libertate și scopul ei preasfânt. [deˈvizaj liberˈtate ʃi ˈskopul ej pre̯aˈsfɨnt] คำขวัญคือเสรีภาพ และ เป้าหมายคือความศักดิ์สิทธิ์
Murim mai bine-n luptă, cu glorie deplină, [muˈrim maj ˈbinen ˈluptə ku ˈɡlori.e deˈplinə] ตายด้วยเกียรติในสนามรบเสียยังดีกว่า,
Decât să fim sclavi iarăși în vechiul nost' pământ. [deˈkɨt sə fim sklavʲ ˈjaraʃʲ ɨn ˈvekjul nost pəˈmɨnt] ต้องกลับมาเป็นทาสบนแผ่นดินเก่าแก่ของเราอีกครา!
  1. จักรพรรดิทราจัน เป็นผู้กระทำการพิชิตดินแดนดาเซีย ซึ่งกินพื้นที่ประเทศโรมาเนียปัจจุบัน
  2. The text refers to a member of the Romanian-origin Corvin family (either จอห์น หรือ แมทเทียส)
  3. Michael briefly ruled the principalities of Wallachia, Moldavia and Transylvania, covering roughly the same territory as modern Romania.
  4. A whip usually associated with Russia, as the yatagan was with the Ottomans.

อ้างอิง

[แก้]

เชิงอรรถ

[แก้]

บรรณานุกรม

[แก้]
  1. "The anthem's history". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-07-22. สืบค้นเมื่อ 2013-10-08.
  2. Vasile Oltean - Imnul Național Deșteaptă-te, române!, Ed. Salco, Brașov, 2005, ISBN 973-87502-1-0
  3. "Romania - Deşteaptă-te, române!". NationalAnthems.me. สืบค้นเมื่อ 2011-11-08.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]