ภาษาเลอเวือะ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก ภาษาละว้า)
ภาษาเลอเวือะ
เลอเวือะ
ออกเสียง/l.wɨaʔ/
ประเทศที่มีการพูดไทย
ภูมิภาคจังหวัดแม่ฮ่องสอน, จังหวัดเชียงใหม่
ชาติพันธุ์ชาวเลอเวือะ (ละว้า)
จำนวนผู้พูด15,000 คน  (2550[1][2])
ตระกูลภาษา
ระบบการเขียนอักษรไทย
สถานภาพทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน ไทย
รหัสภาษา
ISO 639-3อย่างใดอย่างหนึ่ง:
lcp – ภาษาเลอเวือะตะวันตก
lwl – ภาษาเลอเวือะตะวันออก

ภาษาเลอเวือะ หรือ ภาษาละว้า เป็นภาษาหนึ่งในตระกูลออสโตรเอเชียติก สาขามอญ-เขมร สาขาย่อยปะหล่อง ในประเทศไทยมีผู้พูดในจังหวัดแม่ฮ่องสอนและเชียงใหม่ ตามรายงานของอี. ดับเบิลยู. ฮัตชินสัน เมื่อ พ.ศ. 2477 พบว่ามีผู้พูดในจังหวัดลำปาง เชียงราย และแพร่ด้วย แต่จากการสำรวจเมื่อ พ.ศ. 2527 ไม่พบผู้พูดภาษาเลอเวือะในจังหวัดดังกล่าว คงพูดภาษาไทยถิ่นเหนือทั้งหมด

ภาษาเลอเวือะประกอบด้วยวิธภาษาหรือภาษาย่อยที่แตกต่างกันสองกลุ่มซึ่งแหล่งข้อมูลบางแหล่งถือว่าเป็นภาษาแยกจากกัน ได้แก่ ภาษาเลอเวือะตะวันตกและภาษาเลอเวือะตะวันออก ภาษาทั้งสองมีความแตกต่างกันพอสมควร (แม้ว่าจะมีความสัมพันธ์ทางเชื้อสายอย่างสูง) เนื่องจากไม่สามารถเข้าใจซึ่งกันและกันได้จากคำให้การที่สอดคล้องกันของผู้พูดภาษาเลอเวือะตะวันตกและผู้พูดภาษาเลอเวือะตะวันออกและจากการทดสอบโดยสถาบันภาษาศาสตร์ฤดูร้อน[3] นอกจากนี้บรรดาหมู่บ้านที่พูดภาษาเลอเวือะของแต่ละกลุ่มก็ยังมีสำเนียงภาษาที่แตกต่างกันออกไปอีก มิชชันนารีที่เคยเข้าไปเผยแพร่ศาสนาคริสต์ได้พัฒนาการเขียนภาษาเลอเวือะตะวันตกด้วยอักษรละตินและอักษรไทย[4]

ภาษาเลอเวือะตะวันออกมีความมีชีวิตชีวาทางภาษาในระดับสูงและใช้สื่อสารกันในบ้านโดยผู้พูดทุกวัย การศึกษาของรัฐ ประกาศของหมู่บ้าน และธุรกิจทางการมักใช้ภาษาไทยกลาง ผู้พูดภาษาเลอเวือะตะวันออกส่วนใหญ่พูดคำเมืองได้เป็นอย่างน้อย แต่มีผู้พูดสูงอายุบางคนตอบเป็นภาษาเลอเวือะเมื่อมีผู้พูดคำเมืองด้วย ผู้พูดรุ่นใหม่มีแนวโน้มที่จะพูดภาษาไทยกลางได้คล่องเนื่องจากระบบการศึกษา และส่วนใหญ่พูดคำเมืองได้คล่องเนื่องจากการแต่งงานระหว่างชาวเลอเวือะกับชาวยวน

สัทวิทยา[แก้]

พยัญชนะ[แก้]

หน่วยเสียงพยัญชนะ
ภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นป่าแป๋และถิ่นละอูบ จังหวัดแม่ฮ่องสอน[5]
ลักษณะการออกเสียง ตำแหน่งเกิดเสียง
ริมฝีปาก ปุ่มเหงือก เพดานแข็ง เพดานอ่อน เส้นเสียง
เสียงนาสิก ก้อง m n ɲ ŋ
ไม่ก้อง ʰm~m̥ ʰn~n̥ ʰɲ~ɲ̥ ʰŋ~ŋ̥
นำด้วย [ˀ] ˀm ˀn ˀɲ ˀŋ
เสียงหยุด ก้อง ปกติ b d
นำด้วยเสียงนาสิก ᵐb ⁿd ᶮɟ ᵑɡ
ไม่ก้อง ไม่พ่นลม p t c k ʔ
พ่นลม pʰ tʰ cʰ kʰ
เสียงเสียดแทรก ก้อง ɣ
ไม่ก้อง f s ʰɣ~x h
นำด้วย [ˀ] ˀɣ
เสียงรัว ก้อง r
ไม่ก้อง ʰr~r̥
เสียงข้างลิ้น ก้อง l
ไม่ก้อง ʰl~l̥
นำด้วย [ˀ] ˀl
เสียงกึ่งสระ ก้อง w j
นำด้วย [ˀ] ˀj
หน่วยเสียงพยัญชนะ
ภาษาเลอเวือะตะวันออกถิ่นบ่อหลวง จังหวัดเชียงใหม่[6]
ลักษณะการออกเสียง ตำแหน่งเกิดเสียง
ริมฝีปาก ปุ่มเหงือก เพดานแข็ง เพดานอ่อน เส้นเสียง
เสียงนาสิก ก้อง m n ɲ ŋ
ไม่ก้อง ʰm~m̥ ʰn~n̥ ʰŋ~ŋ̥
นำด้วย [ˀ] ˀm ˀn ˀŋ
เสียงกักลมเข้า ɓ ɗ ʄ
เสียงหยุด ก้อง นำด้วยเสียงนาสิก ᵐb ⁿd ᵑɡ
ไม่ก้อง ไม่พ่นลม p t c k ʔ
พ่นลม pʰ tʰ cʰ kʰ
เสียงเสียดแทรก f s h
เสียงรัว r
เสียงข้างลิ้น ก้อง l
ไม่ก้อง ʰl~l̥
เสียงกึ่งสระ ก้อง w j
ไม่ก้อง w̥~wh j̥~jh
ตามด้วย [ˀ] wˀ jˀ
  • หน่วยเสียงในช่องสีเขียวคือหน่วยเสียงที่ปรากฏเฉพาะในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นป่าแป๋ ส่วนหน่วยเสียงในช่องสีแดงคือหน่วยเสียงที่ปรากฏเฉพาะในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นละอูบ
  • หน่วยเสียงพยัญชนะต้นควบในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นป่าแป๋มี 13 หน่วยเสียง ได้แก่ /ᵐbl/, /ᵐbj/, /ᵑɡl/, /ᵑɡj/, /pl/, /pj/, /pʰl/, /pʰj/, /kl/, /kw/, /kj/, /kʰl/, /kʰj/ ในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นละอูบมี 11 หน่วยเสียง ได้แก่ /ᵐbr/, /ᵐbl/, /ᵑɡr/, /ᵑɡl/, /pl/, /pʰr/, /pʰl/, /kl/, /kw/, /kʰr/, /kʰl/[7] และในภาษาเลอเวือะตะวันออกมี 6 หน่วยเสียง ได้แก่ /ᵐbr/, /ᵑɡr/, /pr/, /pʰr/, /kr/, /kʰr/[8]
  • หน่วยเสียงพยัญชนะท้ายในภาษาเลอเวือะตะวันตกมี 10 หน่วยเสียง ได้แก่ /m/, /n/, /ɲ/, /ŋ/, /p/, /t/, /c/, /k/, /ʔ/, /h/[9] ส่วนในภาษาเลอเวือะตะวันออกมี 16 หน่วยเสียง ได้แก่ /m/, /n/, /ɲ/, /ŋ/, /p/, /t/, /c/, /k/, /ʔ/, /h/, /w/, /w̥/, /wˀ/, /j/, /j̥/, /jˀ/[6] (โดยที่ /w̥/, /wˀ/, /j̥/, /jˀ/ ปรากฏในตำแหน่งท้ายพยางค์เท่านั้น ไม่ปรากฏในตำแหน่งต้นพยางค์)
  • หน่วยเสียง /d/ ในภาษาเลอเวือะตะวันตกปรากฏในคำยืมจากภาษาไทย[10]
  • หน่วยเสียง /pʰ/ และ /tʰ/ ในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นป่าแป๋บางครั้งจะออกเสียงเป็น /p/ และ /t/ ในภาษาเลอเวือะตะวันตกถิ่นละอูบ[10]
  • หน่วยเสียง /w/ ออกเสียงเป็น [w~ʋ~v] โดยขึ้นอยู่กับผู้พูด[11][12]

สระ[แก้]

สระเดี่ยว[แก้]

หน่วยเสียงสระเดี่ยวภาษาเลอเวือะ[13][14]
ระดับลิ้น ตำแหน่งลิ้น
หน้า กลาง หลัง
สูง i ɨ u
กึ่งสูง e ə o
กึ่งต่ำ ɛ ɔ
ต่ำ a ɒ
  • หน่วยเสียงในช่องสีฟ้าคือหน่วยเสียงที่ปรากฏเฉพาะในภาษาเลอเวือะตะวันออก
  • หน่วยเสียง /a/ ในภาษาเลอเวือะตะวันออกมักออกเสียงเป็น [ɐ][14]

สระประสมและสระเรียง[แก้]

ภาษาเลอเวือะตะวันตกมีสระประสม 3 สระ ได้แก่ /ia/, /ɨa/ และ /ua/[15] นอกจากนี้ยังมีสระเรียง 16 ชุด ได้แก่ /iu/, /eo/, /ɛɔ/, /əi/, /əɨ/, /əu/, /ai/, /aɨ/, /au/, /aɛ/, /aɔ/, /ui/, /uɛ/, /oi/, /ɔi/ และ /ɔɛ/ (แต่ไม่ปรากฏสระเรียง /eo/ และ /uɛ/ ที่บ้านป่าแป๋)[16] ส่วนภาษาเลอเวือะตะวันออก นักภาษาศาสตร์ได้วิเคราะห์จำแนกสระประสมและสระเรียงไว้แตกต่างกัน เอลิซาเบท มันน์ เสนอในบทความที่ตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2560 ว่าภาษาเลอเวือะตะวันออกมีสระประสม 6 สระ ได้แก่ /iᵊ/, /iᵃ/, /ɨᵃ/, /aᶤ/, /uᵊ/ และ /uᵃ/[14]

ระบบการเขียน[แก้]

คณะกรรมการจัดทำระบบเขียนภาษาท้องถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ด้วยอักษรไทย สำนักงานราชบัณฑิตยสภา ได้กำหนดตัวเขียนภาษาเลอเวือะตะวันตกอักษรไทยตามระบบเสียงภาษาเลอเวือะตะวันตกที่พูดกันในหมู่ที่ 4 บ้านป่าแป๋ ตำบลป่าแป๋ อำเภอแม่สะเรียง และหมู่ที่ 6 บ้านละอูบ ตำบลห้วยห้อม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ไว้ดังนี้

พยัญชนะ
อักษรไทย เสียง ตัวอย่างคำ ความหมาย
ป่าแป๋ ละอูบ
ก
 /k/ กัก กิ่ง
บลัก ค้างคาว
ค
 /kʰ/ โคะ ต้นไม้
ฆ
 /ᵑɡ/ ฆา-อืฮ เม่น
ง
 /ŋ/ งอ ไฟ
โกลง ห้วย
ʼง
 /ˀŋ/ เʼงียง สั้น
ฮง
 /ʰŋ/ เฮงาะ ข้าวเปลือก
จ
 /c/ จัก กวาง
โอ-อิจ หมด
ช
 /cʰ/ เชือม จาน
ซ
 /s/ ซัง ช้าง
ฌ
 /ᶮɟ/ เฌือม ซึม
ญ
 /ɲ/ ญือ ขัด
บิญ โคลน
ʼญ
 /ˀɲ/ ʼญือ ผิง (ไฟ)
ฮญ
 /ʰɲ/ ฮญือ (หนัง) ย่น
ด
 /d/ ดึง ดึง
/t/ (เมื่อเป็นพยัญชนะท้าย) กัด หนาม
ด
 /ⁿd/ โดง หม้อ
ต
 /t/ (เมื่อเป็นพยัญชนะต้น) โตะ เนื้อ
ท
 /tʰ/ ทอง ย่าม
น
 /n/ แนฮ คราม (พืช)
กวน ลูก
ʼน
 /ˀn/ เʼนะ หมวกชนิดหนึ่ง
ฮน
 /ʰn/ ฮนัง สร้อย
บ
 /b/ บัก กบ
/p/ (เมื่อเป็นพยัญชนะท้าย) อา-อุบ ข้าวสุก
บ
 /ᵐb/ โบง บันได
ป
 /p/ (เมื่อเป็นพยัญชนะต้น) ปัง ขวด
พ
 /pʰ/ พัก ล้าง (จาน)
ฟ
 /f/ โฟ-อิจ เสร็จ
ม
 /m/ มอง รอคอย
ญึม อร่อย
ʼม
 /ˀm/ ʼมา ไร่ข้าว
ฮม
 /ʰm/ ฮมา ตอก
ย
 /j/ เยือม ร้องไห้
ʼย
 /ˀj/ ʼยวง หมู่บ้าน
ร
 /r/ แรม ดายหญ้า
ฮร
 /ʰr/ ฮรัง เขี้ยว
รฺ
 /ɣ/ รฺะ ใหญ่
ʼรฺ
 /ˀɣ/ ʼรฺอง ต้นเสา
ฮรฺ
 /ʰɣ/ ฮฺรัง เขี้ยว
ล
 /l/ เลองะ เล่น
ʼล
 /ˀl/ ʼลัง ยาว
ฮล
 /ʰl/ ฮละ ใบ
ว
 /w/ เวือก หนอน
อ
 /ʔ/ (เมื่อเป็นพยัญชนะต้น) ออ พี่สาว
ฮ
 /h/ แฮ ผึ้ง
ดอฮ รั่ว
ไม่มีรูป
 /ʔ/ (เมื่อเป็นพยัญชนะท้าย) เญือะ บ้าน
สระเดี่ยว
อักษรไทย เสียง ตัวอย่างคำ ความหมาย
ป่าแป๋ ละอูบ
–ะ
 /a/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) กะ ปลา
–ั
 /a/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) ปยัง (ป่าแป๋) หลังคา
–า
 /a/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) กา ย่าง
–ิ
 /i/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย) ฆิ สน (พืช)
ชิฮ เปื่อย
–ี
 /i/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) ที ชัด
–ึ
 /ɨ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย) ฆึ (ป่าแป๋) ให้ราคาเพิ่ม
ลึง ดื้อ
–ือ
 /ɨ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) ฆรือ (ละอูบ) กรงไก่,
ตี (กลอง)
–ุ
 /u/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย) พยุ (ป่าแป๋) ผ้าห่ม
ยุม ตาย
–ู
 /u/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) ปู (ละอูบ) หนา
เ–ะ
 /e/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) เละ หอยเบี้ย
(แทนเงิน)
เ–
 /e/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 เล นกแก้ว
เตฮ กาฝาก
แ–ะ
 /ɛ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) แคะ ขี้ขลาด
แ–
 /ɛ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 แป มะม่วง
แตบ หมัด (แมลง)
โ–ะ
 /o/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) โคะ ต้นไม้
โ–
 /o/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 โม สันเขา
โʼมก กล้องสูบยา
เ–าะ
 /ɔ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) เฮงาะ ข้าวเปลือก
–อ
 /ɔ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 งอ ไฟ
ปลอง หญ้าคา
เ–อะ
 /ə/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) เมอะ คำลงท้าย
เพื่อยืนยัน
เ–อ
 /ə/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) เซอ จะ
เ–ิ
 /ə/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) เคิง ขึง
สระประสม
อักษรไทย เสียง ตัวอย่างคำ ความหมาย
ป่าแป๋ ละอูบ
เ–ียะ
 /ia/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) เʼญียะ นิดหน่อย
เ–ีย
 /ia/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 เตีย (ละอูบ) ดอก
เʼงียง สั้น
เ–ือะ
 /ɨa/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) เฟือะ ลิง
เ–ือ
 /ɨa/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 เฟือ คราด
เคลือก เลีย
–ัวะ
 /ua/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) อัวะ คลื่นไส้
–ัว
 /ua/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) ปัว ขอ (กริยา)
–ว–
 /ua/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) ยวก ยก
สระเรียง
อักษรไทย เสียง ตัวอย่างคำ ความหมาย
ป่าแป๋ ละอูบ
–า-อิ
 /ai/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 รฺา-อิบ (ป่าแป๋) หญ้า
–า-อี
 /ai/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) ฆลา-อีญ กระดึง
–า-อึ
 /aɨ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 อา-อึ ฉัน
ซา-อึด เหน็บ (สิ่งของ)
–า-อือ
 /aɨ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) กา-อือ ลม
–า-อื
 /aɨ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) มา-อืฮ จมูก
–า-อุ
 /au/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 อา-อุบ ข้าวสุก
–า-อู
 /au/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) ฮา-อูม อาบน้ำ
–า-แอะ
 /aɛ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็น /ʔ/)		 ฮา-แอะ ซน
–า-แอ
 /aɛ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 ปลา-แอ เหล้า
ฆยา-แอฮ (ป่าแป๋) นอกชาน
–า-เอาะ
 /aɔ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายเป็น /ʔ/) มา-เอาะ ผ้าพันไม้ตีข้าว
–า-ออ
 /aɔ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 กา-ออ สิบ
กา-ออก มะกอก
–ี-อู
 /iu/ พี-อู (ลม) รั่ว
–ู-อิ
 /ui/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 ฮู-อิ (ละอูบ) อุ๊ย
ปู-อิจ (ละอูบ) ยอดไม้
–ู-อี
 /ui/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) พู-อี (ป่าแป๋) คน
–ู-แอ
 /uɛ/ ปู-แอฮ รุ่งเช้า
เ–-โอ
 /eo/ เก-โอ เกี่ยวข้อง
แ–-ออ
 /ɛɔ/ แก-ออ แก้ว
โ–-อิ
 /oi/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 โบร-อิจ (ละอูบ) พริก
โ–-อี
 /oi/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย) โฆ-อี เงียบ
–อ-อิ
 /ɔi/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 ฮอ-อิจ ถึง
–อ-อี
 /ɔi/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) ʼมอ-อีญ (กิน) ไม่อิ่ม
–อ-แอ
 /ɔɛ/ ดอ-แอ ริมฝีปาก
เ–อ-อิ
 /əi/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 เคอ-อิ ฟืน, พระจันทร์
เลอ-อิจ หมู
เ–อ-อี
 /əi/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 เตอ-อี จุด (ตะเกียง)
เออ-อีญ กลับ
เ–อ-อึ
 /əɨ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 เʼมอ-อึก ครก
เ–อ-อื
 /əɨ/ (เมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น) เครอ-อืง (ละอูบ) เสื้อผ้า
เ–อ-อุ
 /əu/ (เมื่อมีพยัญชนะท้าย
เป็นเสียงหยุด)		 เมอ-อุก วัว
เ–อ-อู
 /əu/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย
หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)		 เฮอ-อู เดิน
เซอ-อูม (ป่าแป๋) ปักดำ
  • ในกรณีที่ทวิอักษรปรากฏร่วมกับรูปสระหน้า เ, แ, โ ไม่ต้องเลื่อน
    อักษรตัวแรกไปไว้หน้ารูปสระนั้น จึงอาจทำให้เกิดคำพ้องรูปได้
    เช่น โฮม /ʰmo/ 'ผู้ประกอบพิธีกรรม' กับ โฮม /hom/ 'หอมกระเทียม'

ส่วนตัวเขียนภาษาเลอเวือะตะวันออกไม่มีการกำหนดมาตรฐานไว้ [ใคร?]จึงอนุโลมใช้กฎเดียวกับภาษาเลอเวือะตะวันตก แต่เนื่องจากหน่วยเสียงตามตารางด้านบนยังไม่ครบถ้วน [ใคร?]จึงมีการดัดแปลงเพิ่มเติมดังต่อไปนี้

  1. สระเรียงอื่นที่นอกเหนือจากตารางด้านบน ให้แยกออกเป็นสระไทยสองเสียง คั่นด้วยขีด
    • หมายเหตุ /iə/ และ /uə/ เป็นสระคนละเสียงกับ /ia/ และ /ua/ ตามลำดับ
  2. พยัญชนะท้ายบางตัวต้องเปลี่ยนเป็นสระก่อน แล้วจึงค่อยใช้รูปสระเรียงต่อไป ดังนี้
    • /-j/ เปลี่ยนเป็น /-i/
    • /-jˀ/ เปลี่ยนเป็น /-iʔ/
    • /-j̊/ เปลี่ยนเป็น /-ih/
    • /-w/ เปลี่ยนเป็น /-u/
    • /-wˀ/ เปลี่ยนเป็น /-uʔ/
    • /-w̥/ เปลี่ยนเป็น /-uh/
  3. เพิ่มหน่วยเสียงพยัญชนะและสระดังนี้
    • ฌ ใช้แทนเสียง /ʄ/
    • เ–าฺะ ใช้แทนเสียง /ɒʔ/
    • –อฺ ใช้แทนเสียง /ɒ/ (เมื่อไม่มีพยัญชนะท้าย หรือเมื่อมีพยัญชนะท้ายอื่น)

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ Umpai Lawa (Western Lawa) at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. ↑ Bo Luang Lawa (Eastern Lawa) at Ethnologue (18th ed., 2015)
  3. ↑ Nahhas, Dr. Ramzi W. (2007). Sociolinguistic survey of Lawa in Thailand. Chiang Mai: Payap University.
  4. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 2.
  5. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 31–32.
  6. ↑ 6.0 6.1 Munn, Elizabeth (2017). "A Phonological Reanalysis of Eastern Lawa". Journal of the Southeast Asian Linguistics Society. 10 (2): 30.
  7. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 34–35.
  8. ↑ Munn, Elizabeth (2017). "A Phonological Reanalysis of Eastern Lawa". Journal of the Southeast Asian Linguistics Society. 10 (2): 38.
  9. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 36.
  10. ↑ 10.0 10.1 สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 31.
  11. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 33.
  12. ↑ Munn, Elizabeth (2017). "A Phonological Reanalysis of Eastern Lawa". Journal of the Southeast Asian Linguistics Society. 10 (2): 29.
  13. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 37.
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 Munn, Elizabeth (2017). "A Phonological Reanalysis of Eastern Lawa". Journal of the Southeast Asian Linguistics Society. 10 (2): 34.
  15. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 39.
  16. ↑ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). คู่มือระบบเขียนภาษาเลอเวือะอักษรไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, หน้า 40, 42.
  • สุริยา รัตนกุล และลักขณา ดาวรัตนหงษ์. (2528). พจนานุกรมภาษาละว้า-ไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ภาษาเลอเวือะ&oldid=11116775"