อำเภอแม่ลาน้อย

อำเภอแม่ลาน้อย
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mae La Noi
ภูเขาในเขตตำบลแม่ลาหลวง
คำขวัญ:  แม่ลาน้อยเลิศล้ำ ถ้ำแก้วงามวิจิตร ผลผลิตถั่วเหลือง ลื่อเลื่องวัดแม่ปาง เมืองสร้างคนดี ประเพณีเขาวงกต
แผนที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน เน้นอำเภอแม่ลาน้อย
พิกัด: 18°23′4″N 97°56′13″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	แม่ฮ่องสอน
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,456.6 ตร.กม. (562.4 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	35,889 คน
• ความหนาแน่น	24.64 คน/ตร.กม. (63.8 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	58120
รหัสภูมิศาสตร์	5805
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอแม่ลาน้อย ถนนแหล่งพาณิชย์ ตำบลแม่ลาน้อย อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน 58120
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

แม่ลาน้อย (คำเมือง: ) เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดแม่ฮ่องสอน

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอแม่ลาน้อยมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอขุนยวม
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับรัฐกะยา (ประเทศพม่า) และอำเภอแม่สะเรียง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอแม่แจ่ม (จังหวัดเชียงใหม่)
• ทิศใต้ ติดต่อกับ อำเภอแม่สะเรียง

ประวัติ

แม่ลาน้อยแต่เดิมเป็นถิ่นที่ตั้งของชาวลัวะ (ละว้า) อาศัยประกอบการทำมาหาเลี้ยงชีพตามลำน้ำสองแง่ ซึ่งมีต้นน้ำจากทิวเขาเดียวกัน แง่ที่ไหลไปทางแม่ลาหลวงเป็นแง่ที่กว้างใหญ่และมีความยาวกว่าแง่ที่ไหลมาทางแง่แม่ลาน้อย และเนื่องจากที่ราบข้างลำน้ำเป็นถิ่นฐานทำมาหากินของพวกชาวลัวะมาก่อน จึงเรียกชื่อแม่น้ำทั้งสองสายว่า "แม่ลัวะหลวง" และ "แม่ลัวะน้อย" ต่อมาชาวลั๊วะถูกชาวเงี้ยว (ไทยใหญ่) เข้าแย่งที่ทำกิน พวกลัวะจึงร่นถอยอพยพห่างออกไป นาน ๆ เข้าการออกเสียงคำว่า "ลัวะ" ก็เพี้ยนไปเป็น "ลา" ตามสำเนียงของชาวเงี้ยว ในที่สุดเรียกชื่อเป็น "แม่ลาน้อย" มาจนถึงปัจจุบัน

ในปี พ.ศ. 2509 ราษฎรในพื้นที่ได้ยื่นเรื่องราวต่อราชการ ขอให้ตั้งกิ่งอำเภอขึ้นที่ตำบลแม่ลาน้อย โดยกระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาเห็นว่าเป็นตำบลที่อยู่ไกลท้องที่ทุรกันดาร และห่างไกลจากตัวอำเภอ เจ้าหน้าที่มีโอกาสตรวจเยี่ยมเยือนดูแลทุกข์สุขของราษฎรน้อยมาก เพราะทางคมนาคมไม่สะดวก ซึ่งอาจเป็นการเสียหายในด้านการปกครอง ประกอบกับหมู่บ้านดังกล่าวมีโอกาสที่จะเจริญในอนาคต เพราะราษฎรอาศัยอยู่กันหนาแน่นมาก และมีพื้นที่ทำมาหากินได้ โดยเฉพาะมีทรัพยากรทางธรรมชาติ พอที่จะยกระดับการครองชีพของราษฎรในตำบลดังกล่าวนี้ให้ดียิ่งขึ้น จึงแนะนำประชุมชี้แจงร่วมกับทางอำเภอแม่สะเรียง รายงานต่อกระทรวงมหาดไทย ขอจัดตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภอขึ้น และเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2510 จึงแยกออกมาเป็น กิ่งอำเภอแม่ลาน้อย กับได้โอนท้องที่ตำบลแม่ลาหลวง ของอำเภอขุนยวม เข้ามาในการปกครองของทางกิ่งอำเภอในวันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2510

ในปี พ.ศ. 2514 ได้มีการตั้งตำบลเพิ่มอีก 2 ตำบล ได้แก่ ตำบลท่าผาปุ้ม โดยแยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่ลาน้อย และตั้งตำบลแม่โถ โดยแยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่ลาหลวง ภายในวันเดียวกัน เนื่องจากหลักเกณฑ์ต้องมีตำบลไม่น้อยกว่า 4 ตำบล (ในกรณีพื้นที่ห่างไกล) ในปี พ.ศ. 2516 ได้โอนพื้นที่หมู่ 6 บ้านท่าผาปุ้ม และพื้นที่หมู่ 7 บ้านแม่เตี๋ย (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านกาศ อำเภอแม่สะเรียง มาสมทบขึ้นกับตำบลท่าผาปุ้ม ก่อนที่จะยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอแม่ลาน้อย โดยพระราชกฤษฎีกาเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2518 ในขณะนั้นท้องที่อำเภอแม่ลาน้อยมีเขตการปกครองทั้งหมด 4 ตำบล ได้แก่ ตำบลแม่ลาหลวง ตำบลแม่ลาน้อย ตำบลท่าผาปุ้ม และตำบลแม่โถ

ต่อมาได้แยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่ลาน้อยและตำบลท่าผาปุ้ม จัดตั้งขึ้นเป็นตำบลห้วยห้อม ในปี พ.ศ. 2525 เมื่ออำเภอแม่ลาน้อยมีสภาพชุมชนและชุมนุมการค้าหนาแน่นหรือมีสภาพเจริญขึ้นกว่าเดิมมาก จึงมีการจัดตั้งสุขาภิบาลแม่ลาน้อย ในปี พ.ศ. 2526 ทีมีลักษณะเป็นชุมชนขนาดใหญ่ และแยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่โถและตำบลแม่ลาหลวง จัดตั้งขึ้นเป็นตำบลแม่นาจาง และในปี พ.ศ. 2534 ได้จัดตั้งตำบลลำดับที่ 7 ของอำเภอโดยแยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่ลาหลวง จัดตั้งขึ้นเป็นตำบลสันติคีรี และตั้งตำบลลำดับที่ 8 โดยแยกบางหมู่บ้านออกมาจากการปกครองของตำบลแม่นาจาง จัดตั้งขึ้นเป็นตำบลขุนแม่ลาน้อย ในปี พ.ศ. 2536 จึงมีเขตการปกครองทั้งหมด 8 ตำบลจนถึงปัจจุบัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอแม่ลาน้อยแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 8 ตำบล 69 หมู่บ้าน ได้แก่

1. แม่ลาน้อย (Mae La Noi) 15 หมู่บ้าน 7. สันติคีรี (Santi Khiri) 08 หมู่บ้าน 2. แม่ลาหลวง (Mae La Luang) 09 หมู่บ้าน 8. ขุนแม่ลาน้อย (Khun Mae La Noi) 05 หมู่บ้าน 3. ท่าผาปุ้ม (Tha Pha Pum) 08 หมู่บ้าน 4. แม่โถ (Mae Tho) 08 หมู่บ้าน 5. ห้วยห้อม (Huai Hom) 09 หมู่บ้าน 6. แม่นาจาง (Mae Na Chang) 07 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอแม่ลาน้อยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลแม่ลาน้อย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลแม่ลาน้อย
• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ลาน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่ลาน้อย (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลแม่ลาน้อย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่ลาหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่ลาหลวงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าผาปุ้ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าผาปุ้มทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่โถ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่โถทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยห้อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยห้อมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแม่นาจาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่นาจางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสันติคีรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันติคีรีทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลขุนแม่ลาน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขุนแม่ลาน้อยทั้งตำบล

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อำเภอแม่ลาน้อย เก็บถาวร 2014-12-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน